又一《龙凤阁》抄本被发现

潇洒一生

<p class="ql-block">  纵观历代文艺,文最多见,诗词次之,戏曲又次之。而戏曲由于随处搬演、语言差异,母本与子本之间,子本与子本之间,出入甚大,唱腔念白,出目场次,各不相同,更有节本、散折掺杂其中,故一个时期以来,竟出现将京剧《大保国》、《探皇陵》、《二进宫》,即所谓《大•探•二》与《龙凤阁》混为一谈的乱象,其实《大•探•二》只是《龙凤阁》剧情选段。《龙凤阁》是一部有影响的传统剧目,数百年间不知出现过多少文本,节选者且勿论,仅《龙凤阁全本》,即有嘉庆间汉口会文堂刊楚曲本、咸丰十年福建龙岩艺人手抄本、浙江义乌丛书编纂委员会婺剧本,及本文所举民初温中奇抄本等。这些本子,剧情各有来源,详略各有所本。温中奇抄本,出自江西吉安,全剧十六出,大体情节为:明穆宗殁,太子年幼,李艳妃垂帘听政,其父太师李良,与太监田子玉合谋篡位,李妃受其蛊惑,意欲让位,托孤大臣徐延昭、兵部侍郎杨波,极力谏阻,李妃不听,后被李良幽禁冷宫,欲置李妃母子于死地,李妃始悟,修书射出冷宫,求助徐、杨二将。杨波得信,遣部将赵飞搬兵除奸救驾。兵至,徐、杨进宫探视,李妃追悔之余,托以国事,杨波斩李良等,辅太子执政。兹摘选一出,与友分享。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><b> 徐杨结奏</b></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 按本出出场人物:正旦、旦(国太李燕妃),监、介(内臣),花(太师李良),净(定国公徐延昭),生、杨(兵部侍郎杨波)。戏文:唱词之外均为念白,谨依原件,恕不加注。惟个别误字,径自改之;不妥之处,稍事处理。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">四同上 咦咦。</p><p class="ql-block">正旦上 (引) 珠帘高卷金钩挂,黄罗伞遮定帝王容。</p><p class="ql-block">(坐) 老王驾崩命归西,执掌朝纲李燕妃。多亏文武相扶助,保定皇儿锦华夷。</p><p class="ql-block">监 咦。</p><p class="ql-block">旦 哀家李燕妃。老王宴驾,多得文武扶我即位,今当早朝。内臣!</p><p class="ql-block">监 有。</p><p class="ql-block">旦 闪放龙门。</p><p class="ql-block">监 国太有旨:闪放龙门。</p><p class="ql-block">花 (内) 李良有本启奏。</p><p class="ql-block">介 随旨上殿。</p><p class="ql-block">花 领旨。全凭三寸不烂舌,打通女王一片心。 臣李良见驾,愿国太千岁!</p><p class="ql-block">旦 太师平身。</p><p class="ql-block">花 千千岁!</p><p class="ql-block">旦 赐坐。</p><p class="ql-block">花 谢坐。</p><p class="ql-block">旦 太师无旨宣召,有何本奏?</p><p class="ql-block">花 启奏国太:今当进贡年号,又恐各国王子,前来进宝,卷起珠帘一看,无了真主,女王即位,回转本国,统领人马,杀上燕京。我国缺少良将,江山为重,国太圣意如何?</p><p class="ql-block">旦 依太师本奏,如何?</p><p class="ql-block">花 依臣本奏,将江山让与哪家,兼亲带故的臣子,权坐三年五载,太子成龙,原业归宗。</p><p class="ql-block">旦 我想满朝文武,亲不过父女之情。将江山,让与太师执掌,权坐三年五载,太子成龙,原业归宗。</p><p class="ql-block">花 又恐满朝文武不服。</p><p class="ql-block">旦 当殿赐你珠红宝剑,花押对单,何愁他不服。</p><p class="ql-block">花 全仗国太。</p><p class="ql-block">旦 且坐殿角。</p><p class="ql-block">花 千千岁!</p><p class="ql-block">旦 内臣,看文房四宝。</p><p class="ql-block">介 领旨。</p><p class="ql-block">旦 (唱二黄倒板)</p><p class="ql-block">    李艳妃,坐金殿,威镇天下。</p><p class="ql-block"> 提起了,羊毫笔,珠泪如麻。</p><p class="ql-block"> 老王爷,崩了驾,龙归沧海。</p><p class="ql-block"> 小皇儿,年纪小,难掌国家。</p><p class="ql-block"> 太师爷,奏一本,如同雷下。</p><p class="ql-block"> 怕的是,众王子,来侵中华。</p><p class="ql-block"> 让江山,与太师,权坐尊罢。</p><p class="ql-block"> 候皇儿,年成长,原业归家。</p><p class="ql-block"> 是哀家,在金殿,传下谕札。</p><p class="ql-block"> 满朝中,文武臣,俱要画押。</p><p class="ql-block">(白) 太师,上殿听谕旨。</p><p class="ql-block">花 领旨。</p><p class="ql-block">旦 (唱) 让江山,你执掌,非同戏耍。</p><p class="ql-block">花 (唱) 小为臣,岂做的,失信小娃。</p><p class="ql-block">旦 看宴。</p><p class="ql-block">介 领旨。</p><p class="ql-block">旦 (唱) 叫内臣,看过了,皇封玉盏。</p><p class="ql-block"> 金殿上,与太师,披红插花。</p><p class="ql-block">花 谢过国太。</p><p class="ql-block">花 (唱) 有李良,接过了,大明天下。</p><p class="ql-block"> 终日思,明日想,才归某家。</p><p class="ql-block"> 太子爷,年纪小,怎能长大。</p><p class="ql-block"> 好一似,滚盘珠,手到擒拿。</p><p class="ql-block"> 迈步儿,来至在,文班阁下。</p><p class="ql-block"> 诸大人,一个个,请来花押。</p><p class="ql-block">(白) 列位大人请。</p><p class="ql-block"> 内 请了。</p><p class="ql-block">花 国太将江山,让与坶夫执掌,权坐三年五载,太子成龙,原业归宗。今有花押对单,你等可肯花押否?</p><p class="ql-block">内 吾等俱愿花押。</p><p class="ql-block">外 住口,我不愿花押!</p><p class="ql-block">花 不花押者是谁?</p><p class="ql-block">外 兵部杨波。</p><p class="ql-block">花 杨大人,你不花押?</p><p class="ql-block">杨 江山只有争斗,哪有让位之理!</p><p class="ql-block">花 依大人怎样?</p><p class="ql-block">杨 上殿面奏女王。</p><p class="ql-block">花 呀呀,呸。</p><p class="ql-block"> (唱) 老杨波,不花押,胆有天大。</p><p class="ql-block"> 论例条,他就该,严治国法。</p><p class="ql-block"> 这等臣子,理当收斩。</p><p class="ql-block"> 迈步儿,来至在,武班阁下。</p><p class="ql-block"> 众千岁,一个个,请来花押。</p><p class="ql-block"> (白) 列位请了。</p><p class="ql-block">内 请了。</p><p class="ql-block">花 国太将江山,让与老夫执掌,权坐三年五载,太子成龙,原业归宗。你们可肯花押否?</p><p class="ql-block">内 我们俱愿花押。</p><p class="ql-block">净 住着,老夫不花押。</p><p class="ql-block">花 不花押者是谁?</p><p class="ql-block">净 定国公徐。</p><p class="ql-block">花 徐千岁为何不花押?</p><p class="ql-block">净 盘古分天立地,江山只有争斗,哪有让位之理。</p><p class="ql-block">花 依千岁高见?</p><p class="ql-block">净 上殿面奏。</p><p class="ql-block">花 不好了。</p><p class="ql-block"> (唱) 老杨波,不花押,我还不怕。</p><p class="ql-block"> 徐千岁,吼一声,心胆如麻。</p><p class="ql-block"> 迈步儿,来至在,龙书案下。</p><p class="ql-block"> 这一本,奏的是,徐杨二家。</p><p class="ql-block">白 臣李良见驾,国太千岁!</p><p class="ql-block">旦 太师又有何本奏?</p><p class="ql-block">花 满朝文武俱愿花押,唯有徐、杨二家不愿花押。</p><p class="ql-block">旦 且坐殿角,自有定夺。</p><p class="ql-block">花 谢过国太。</p><p class="ql-block">旦 内臣带旨一道,宣徐、杨二家上殿。</p><p class="ql-block">介 国太有旨,徐、杨二家上殿。</p><p class="ql-block">净 奉旨。(唱快板) </p><p class="ql-block"> 徐延昭,进午门,撩袍抖袖。</p><p class="ql-block"> 尊一声,两班中,文武公侯。</p><p class="ql-block"> 老王爷,宴了驾,新主年幼。</p><p class="ql-block"> 龙国太,在金殿,要让龙楼。</p><p class="ql-block"> 不服者,随老夫,上殿面奏。</p><p class="ql-block"> 龙国太,降下罪,老夫出头。</p><p class="ql-block"> 午朝门,叫得我,口干舌噪。</p><p class="ql-block">内 千岁等着。</p><p class="ql-block">净 (唱)文班中,答话者,哪部公侯?</p><p class="ql-block">杨 (上唱) 正在朝房把本修,</p><p class="ql-block">       忽听国太让龙楼。</p><p class="ql-block">       本待上殿把本奏,</p><p class="ql-block">       官卑职小,难以出头。</p><p class="ql-block">(白) 学生拜揖。</p><p class="ql-block">净 杨大人,为何这慌忙?</p><p class="ql-block">杨 国太将江山,让与李良执掌,满朝文武俱已花押。千岁可曾花押?</p><p class="ql-block">净 老夫未曾。大人可曾花押?</p><p class="ql-block">杨 学生未曾。</p><p class="ql-block">净 既然未曾,何不上殿面奏?</p><p class="ql-block">杨 本待上殿面奏,官卑职小。</p><p class="ql-block">净 说什么,官卑职小。可知老夫,手拿什么?</p><p class="ql-block">杨 老王所赐金札铜锤。</p><p class="ql-block">净 能知老王所赐金札铜锤,上打昏君,下打奸臣,漫说杨大人忠心保国,就是满朝文武,老夫亦要保全。</p><p class="ql-block">生 千岁保学生无罪,将纱帽撒在金阶,也要奏上几本。</p><p class="ql-block">净 老夫做个本头,大人做个本尾,一同上殿。</p><p class="ql-block">生 千岁请!</p><p class="ql-block">净 大人请!</p><p class="ql-block"> (唱) 一文一武进朝房,</p><p class="ql-block">生 (唱) 参见国太老皇娘。</p><p class="ql-block">净 (唱) 站立在,午朝门,抬头来望。</p><p class="ql-block">生 (唱) 殿角下,坐定了,谋朝篡位,奸贼李良。</p><p class="ql-block">净 (唱) 那奸贼,怀抱着,珠红宝剑。</p><p class="ql-block">生 (唱) 老王爷,赐铜锤,上打昏君,下打奸臣。</p><p class="ql-block"> 满朝文武,大小官员,谁个不晓,哪个不知,你是个开国元勋。</p><p class="ql-block">净 呵呵。</p><p class="ql-block"> (唱) 龙书案前参王驾。</p><p class="ql-block">生 (唱) 臣愿国太,福寿康宁。 </p><p class="ql-block">旦 (唱) 九龙台前传谕旨,</p><p class="ql-block"> 徐杨二家且平身。</p><p class="ql-block">净 (唱) 国太娘娘开了赦,</p><p class="ql-block">生 (唱) 徐杨二家把身平。</p><p class="ql-block"> (同上) 臣徐延昭、杨波见驾,愿国太、太子千岁!</p><p class="ql-block">旦 皇兄、爱卿平身。</p><p class="ql-block"> (同) 千千岁!</p><p class="ql-block">旦 赐坐位。</p><p class="ql-block"> (同) 谢坐。启奏国太:臣等正在南房参本,忽听国太的江山,让与李太师执掌,这段公案,从何而来?</p><p class="ql-block">旦 皇兄:今乃进宝年号,又恐各国王子,前来进宝,卷起珠帘一看,我国无了真主,女王成龙,回转本国,兴动人马,杀上燕京,无人对敌,因此将江山,让与太师,权坐三年五载,太子成龙,原业归宗。二卿家,不肯花押,是何道理?</p><p class="ql-block">净 国太:江山只有争斗,哪有让位之理。</p><p class="ql-block">旦 哀家龙心已定,不必再奏!</p><p class="ql-block">净 大人有本,前去奏来。</p><p class="ql-block">生 学生从命。臣杨波见驾,国太千岁!</p><p class="ql-block">旦 杨爱卿有何本奏?</p><p class="ql-block">生 国太要让江山,臣有段不平话奏上。</p><p class="ql-block">旦 当殿奏来。</p><p class="ql-block">生 一自元朝居万里,世上多少古今奇。(唱)</p><p class="ql-block"> 九龙口,臣不奏,三皇五帝。</p><p class="ql-block"> 奏的是,太祖爷,一段机密。</p><p class="ql-block"> 元顺帝,败北海,国运皆衰。</p><p class="ql-block"> 长眉仙,大鹏鸟,降下瑶池。</p><p class="ql-block"> 陈友谅,在湖广,干戈并起。</p><p class="ql-block"> 徐寿辉,带人马,去战江西。</p><p class="ql-block"> 左君弼、李士奇,河南起义。</p><p class="ql-block"> 殷辉王,占广东,已立帝基。</p><p class="ql-block"> 苗蛮贼,在云南,自称为帝。</p><p class="ql-block"> 广南王,铁木耳,夺取山西。</p><p class="ql-block"> 海梁王,张士城,南京成器。</p><p class="ql-block"> 方国珍,破浙江,占去城围。</p><p class="ql-block"> 约定了,明玉珍,川兵接济。</p><p class="ql-block"> 只杀得,昼夜里,马不停蹄。</p><p class="ql-block"> 幸喜得,老王爷,天大福气。</p><p class="ql-block"> 全凭着,刘伯温,妙算神机。</p><p class="ql-block"> 劝国太,须当思,来处不易。</p><p class="ql-block"> 无非是,太子小,未曾登基。</p><p class="ql-block"> 老王爷,福气尽,不幸归西。</p><p class="ql-block"> 还须要,念先生,竭力扶持。</p><p class="ql-block"> 若隄防,进宝年,君臣再议。</p><p class="ql-block"> 何须要,李太师,苦费心机。</p><p class="ql-block"> 老王爷,得江山,亦非容易。</p><p class="ql-block"> 改国号,十八年,为臣不知。</p><p class="ql-block">旦 哪位知道?</p><p class="ql-block">生 徐千岁知道。</p><p class="ql-block">旦 宣徐皇兄上殿。</p><p class="ql-block">生 国太有旨,徐千岁上殿。</p><p class="ql-block">净 领旨。臣徐延昭见过国太千岁。</p><p class="ql-block">旦 皇兄平身。</p><p class="ql-block">净 千千岁!</p><p class="ql-block">旦 赐坐。</p><p class="ql-block">净 谢坐。宣老臣上殿,有何国事议论?</p><p class="ql-block">旦 杨爱卿一本奏道,老王善改国号十八载。</p><p class="ql-block">净 但不知哪十八载?</p><p class="ql-block">旦 前十八载。</p><p class="ql-block">净 臣知。</p><p class="ql-block">旦 后十八年。</p><p class="ql-block">净 臣晓。 </p><p class="ql-block">旦 当殿奏来。</p><p class="ql-block">净 启奏国太,可知老王得的哪家天下,谁家社稷?</p><p class="ql-block">旦 哀家不知。</p><p class="ql-block">净 老王得的元朝天下,顺帝基业。太上皇生的四格之相。</p><p class="ql-block">旦 哪四格之相?</p><p class="ql-block">净 尧眉舜目,禹背汤肩。</p><p class="ql-block">旦 何以分别?</p><p class="ql-block">净 尧眉分八彩,舜目有重瞳。禹帝背生八卦,汤君肩生二龙。文凭着刘伯温神机妙算,武凭着徐达、常遇春、郭子英等,剿匪安邦,才保大明一统天下。国太不信,有诗为证。</p><p class="ql-block">旦 题诗怎样? </p><p class="ql-block">(未完待续)</p>