植物观赏 三脉紫菀

新天地

<p class="ql-block">《三脉紫菀赋》xkr1223c</p><p class="ql-block">乙巳冬至后三日,晴空万里,余过漈澜门,行至忠义乡。</p><p class="ql-block">穿幽静竹林,步石阶斜径,忽见荒草丛中,绿意蓊然,枝头绽芳。</p><p class="ql-block">其高约二三尺,枝端花若繁星,攒聚如伞,色白如雪,间缀蓝紫,恍若临风马兰。</p><p class="ql-block">俯身细察,方知乃三脉紫菀。</p><p class="ql-block">感其寒节独茂,凌霜愈灿,遂赋短篇。</p> <p class="ql-block">观其形也,根茎虬劲,深植厚土;</p><p class="ql-block">茎立有棱,轻覆柔绒。</p><p class="ql-block">叶分三叠,形状不同:</p><p class="ql-block">下部早凋,宽卵圆形,悬有长柄;</p><p class="ql-block">中部舒展,椭圆披针,缘齿如锯三七对,主脉侧脉皆分明;</p><p class="ql-block">上部渐敛,或有浅齿,或为全缘,面被短糙毛,背则常有腺点生。</p><p class="ql-block">尤奇者,离基三脉,如潜龙跃脊,侧脉三四,网纹隐现,浑然天成。</p> <p class="ql-block">至若闽地花期绵延,自十月初绽,历时百余天,直至腊尽岁寒。</p><p class="ql-block">花序密叠如伞房,梗则长短参差,宛若碧簪斜插,托起玲珑珠盏。</p><p class="ql-block">总苞叠层层,覆瓦相拥中,外披紫褐轻甲,内蕴青萼薄衫。</p><p class="ql-block">舌状花十余枚,舒展若流云裁绢,色白者如霜凝蕊,蓝紫者似霞染绡;</p><p class="ql-block">管状花藏于芯,金黄点点,星聚琼台,簇簇指团。</p><p class="ql-block">花柱探首,冠毛轻扬,浅红褐似夕晖落羽,淡淡白若浓霜轻染。</p><p class="ql-block">待灰褐瘦果成熟,展倒卵长圆,见边肋被毛,随风而飘飏,寄新生于远山。</p> <p class="ql-block">若其用也,四时皆宜。</p><p class="ql-block">寒冬青翠不凋,花序如雪间霞,植于林缘路畔,可成锦绣屏帷,渲染严冬之寂寂;</p><p class="ql-block">根柢盘结,蜿蜒而伸,固土护坡,堪称山川卫士。</p><p class="ql-block">山民春采嫩叶,水煠炒煮,清芬醒脾;</p><p class="ql-block">村妪善烹药膳,炖骨驱寒,疗疔祛疾。</p><p class="ql-block">更闻草医载籍:湘赣用之消肿,黔地藉以祛风,荆楚视同马兰。</p><p class="ql-block">味苦性凉,可愈疮疖,可清肺热,可止咳喘。</p><p class="ql-block">聚天地灵慧于一身者,诚哉斯言。</p> <p class="ql-block">然余所慕者,尤在其魂。</p><p class="ql-block">时值严冬,万木萧疏,独此君挺秀于竹下石隙,迎风吐艳,经霜犹馨。</p><p class="ql-block">不争春园之宠爱,甘守荒寂之野隅;</p><p class="ql-block">不慕桃李之艳色,却怀松筠之坚贞。</p><p class="ql-block">枝叶虽微,能疗疾治病,惠济黎民;</p><p class="ql-block">根茎虽贱,可护坡固土,造福世人。</p><p class="ql-block">观其离基三脉,似喻天地人三才之道:</p><p class="ql-block">一脉连坤地,汲取土壤之精华;</p><p class="ql-block">一脉承乾天,饱饮霞露之清气;</p><p class="ql-block">一脉贯人世,厚寄草木之仁心。</p><p class="ql-block">此非寻常野卉,实乃隐逸之君子、逸民之化身也。</p> <p class="ql-block">赞曰:</p><p class="ql-block">竹外荒阶恍入春,霜襟雪魄疑落云。</p><p class="ql-block">三脉性灵通天地,九冬吐蕊暖寒魂。</p><p class="ql-block">根衔苦味疗咳喘,叶抱孤芳展翠茵。</p><p class="ql-block">莫言野卉寻常见,谁敢冰风绽芳馨?</p> <p class="ql-block">跋:世间风物,非以贵重为耀,而以有用为妙。</p><p class="ql-block">贵在功著而守节,微渺而志坚,谦逊而不傲。</p><p class="ql-block">三脉紫菀,得造化之朴质,蕴四时之精魄,惠黎首之永年,岂独草木之道?</p><p class="ql-block">观物如是,观人亦如是。</p><p class="ql-block">寒暑不改其色,贫瘠不夺其芳,穷则不忘其衷,达则普渡众生,此天地生生之气也。是为赋。</p> <p class="ql-block">《三脉紫菀歌》xkr1223c</p><p class="ql-block">冬至竹林访荒径,忽见玉花绽翠丛。</p><p class="ql-block">枝头密列缀如伞,饿蜂早识寒香浓。</p><p class="ql-block">振翅起舞蕊前立,汲蜜陶醉嘤嘤鸣。</p><p class="ql-block">人近花前亦无畏,钻入管花乐欲疯。</p><p class="ql-block">不见蝴蝶来争抢,应是休眠野林中。</p><p class="ql-block">且看纤纤三尺身,傲骨摇摇曳霜风。</p><p class="ql-block">茎具棱沟覆柔毛,叶裁椭圆锯齿明。</p><p class="ql-block">离基三脉撑翠容,侧出纤络映晴空。</p><p class="ql-block">总苞覆瓦晕青紫,舌瓣垂绡展素晶。</p><p class="ql-block">管蕊藏芯点点黄,暗吐馨香阵阵清。</p><p class="ql-block">瘦果熟时带冠毛,红褐浅白如絮轻。</p><p class="ql-block">随风飘散到天涯,孕育新生待春融。</p><p class="ql-block">晚秋花开至岁杪,敢破冰封第一声。</p><p class="ql-block">不竞桃李争春艳,偏偎野径伴苔生。</p><p class="ql-block">路隅护坡固深根,寒冬依旧翠青青。</p><p class="ql-block">村妪撷叶作野蔬,草医焙根入药笼。</p><p class="ql-block">风热咳喘三碗停,疔疮肿毒一程平。</p><p class="ql-block">君不见</p><p class="ql-block">空谷幽兰众人宠,谁识寒菀绽严冬?</p><p class="ql-block">但见千山俱寂寂,唯此微焰照苍穹。</p> <p class="ql-block">以上照片摄于漈澜门竹林下xkr1224</p> <p class="ql-block">以上视频制作于xkr1226</p>