<p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">好久没到大运河边散步了,今天在大运河南岸走走,行至同济桥时,却发现这儿成为 “</span><b style="font-size:20px;">乡愁主题公园</b><span style="font-size:20px;">” 了。</span></p> <p class="ql-block ql-indent-1"><br></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;"><span class="ql-cursor"></span>这座与现代诗人</span><b style="font-size:20px;">余光中</b><span style="font-size:20px;">有关的 “</span><b style="font-size:20px;">乡愁公园</b><span style="font-size:20px;">” 是今年建成的,位于天宁区茶山街道劳动中路620号,同济桥东南侧绿地。</span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block ql-indent-1"><b style="font-size:20px;">余光中</b><span style="font-size:20px;">1928年10月21月出生在南京,自幼在常州的外婆家成长,1950年5月跟随母亲到了台湾。</span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block ql-indent-1"><b style="font-size:20px;">余光中</b></p><p class="ql-block"><b style="font-size:20px;"></b><span style="font-size:20px;">(192810.21~2017.12.14)当代著名作家、诗人、学者、翻译家。1928年生于南京,祖籍福建永春,因母亲、妻子原籍为武进,自称 “江南” 人。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 1947年入金陵大学外文系</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 1949年转厦门大学外文系</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 1952年毕业于台湾大学外文系</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 1959年获美国爱荷华大学艺术硕士</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 先后任教台湾多所大学和香港中文大学</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 1985起任台湾中山大学教授及讲座教授</span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block ql-indent-1"><b style="font-size:20px;"> 乡愁主题公园记</b></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">乡愁乃人间至情、故土至恋、游子至怀。诗人余光中以一阕邮票之吟,海峡之唤,诉尽天下之乡愁、华夏之共情、两岸之热盼,为当世佳篇、传世绝唱。</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">诗国常州,江南名郡,郁萃之地,亦余先生之母乡妻乡。血脉亲缘, 儿少记忆,以及江南无尽之娴雅诗性,成先生一生牵挂、无字慰籍。名篇《春天,遂想起》即以常为题、因常而写、为常所诵。先生坦言:我之江南,多以吾常为典型。又言,乡愁所依,孺慕所赖,从来不曾断奶。</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">京杭运河,国之经脉、世之非遗。追往昔,漕舟叠影,埠驿林立 ;看今朝,文迹比比,华荫其间。时逢癸卯重阳,恰值先生九五寿诞,乡里贤达,感仰君心,选址勒石,倡建此主题公园,前彰留住乡愁之恒古情怀,亦了母乡妻乡之一世衷肠。</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">文化铸魂,盛世有为,主政者嘉其心、美其意,欣然辟百米河廊,镌诗立碑,遂成公园。诗者,情也;碑者,记也;乡愁者,衷情也;而将万千融于一隅,永芳也。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 二〇二四年三月</span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">步道两旁有几块《红色诗词》牌</span></p> <p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;"> </span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;"> 《大江歌罢掉头东》</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><b style="font-size:20px;"> 周恩来</b></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;"> 大江歌罢掉头东</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;"> 邃密群科济世穷</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;"> 面壁十年图破壁</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;"> 难酬蹈海亦英雄</span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;"> 《七大开幕》</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><b style="font-size:20px;"> 陈毅</b></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;"> 百年积弱叹华夏</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;"> 八载干戈仗延安</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;"> 试问九洲谁做主</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;"> 万众嘱目清凉山</span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">愿化作震碎</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;"> 旧世界的惊雷</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;"> ——</span><b style="font-size:20px;">张太雷</b></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 《江南第一雁》</span></p><p class="ql-block"><b style="font-size:20px;"> 瞿秋白</b></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 万郊怒绿斗寒潮</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 检点新泥筑旧巢</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 我是江南第一雁</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 为衔春色上云梢</span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block ql-indent-1"><b style="font-size:20px;">中华人民共和国国歌</b></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">虽然已到初冬时节,但公园内仍是深秋景色,金黄的银杏、火红的枫叶与碧绿的香樟,绘制出一幅色彩斑斓的画卷。</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">秀丽的环境,吸引了大量本地市民在此晨练、吹奏和演唱……</span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">长廊内部悬挂着各个朝代的名人诗篇</span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">沿河步道旁的绿地中,相隔不远就会有一块诗碑,全部摘自于</span><b style="font-size:20px;">余光中</b><span style="font-size:20px;">的诗篇。</span></p> <p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">《乡愁》是</span><b style="font-size:20px;">余光中</b><span style="font-size:20px;">于1972年在台北旧居中创作出来的一首现代诗歌,是 “乡愁文学” 的代表作品。</span></p> <p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">小时候</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">乡愁是一枚小小的邮票</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">我在这头</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">母亲在那头</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><br></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">长大后</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">乡愁是一张窄窄的船票</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">我在这头</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">新娘在那头</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">后来啊</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">乡愁是一方矮矮的坟墓</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">我在外头</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">母亲在里头</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><br></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">而现在</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">乡愁是一湾浅浅的海峡</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">我在这头</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">大陆在那头</span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">传说北方有一首民歌</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">只有黄河的肺活量能唱</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">从青海到黄海</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">风 也听见</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">沙 也听见</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><br></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">如果黄河冻成了冰河</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">还有长江最最母性的鼻音</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">从高原到平原</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">鱼 也听见</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">龙 也听见</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;"> ——</span><b style="font-size:20px;">余光中</b><span style="font-size:20px;">《民歌》节选</span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">毘陵诗国</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">常州星象聚文昌</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">天下名士有部落</span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">一封简体字的来信问我</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">说暮春三月,江南草长</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">海峡的暖风已经在改向</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">多少白发在风里回头</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">一头是孤岛,一头是九洲 </span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;"> ——</span><b style="font-size:20px;">余光中</b><span style="font-size:20px;">《还乡》节选</span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">墙上有一串典雅的中国结</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">是她用触目的红丝带</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">一针一针委婉地钩成</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">还缀着古玉,垂着穗尾</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">守护着床头,成为吉兆 </span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;"> ——</span><b style="font-size:20px;">余光中</b><span style="font-size:20px;">《中国结》节选</span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">又何必拘泥怎样的泉水</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">用怎样的烹法烹怎样的好茶</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">——最清的泉水是君子之交</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">最香的茶叶是旧土之情 </span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;"> ——</span><b style="font-size:20px;">余光中</b><span style="font-size:20px;">《宜兴茶壶》节选</span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">当我死时,葬我,</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">在长江与黄河之间,</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">枕我的头颅,白发盖着黑土</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">在中国,最美最母亲的国度</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">我便坦然睡去,睡整张大陆</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;"> ——</span><b style="font-size:20px;">余光中</b><span style="font-size:20px;">《当我死时》节选</span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">当蝶伞还不见出门</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">蛙鼓还没有动静</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">你便从神农的古黄历里</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">一路按节气飞来</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">躲在野烟最低迷的一角</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">一声声苦催我归去</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;"> ——</span><b style="font-size:20px;">余光中</b><span style="font-size:20px;">《布谷》节选</span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">曾经,有一条小运河名叫清畅</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">船去船来,流过后院的粉墙</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">把木门咿呀推出去</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">便是江南粼粼的水乡</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">一叠石阶斜落到水面</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">把我的赤脚引进波光</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">那惊喜的沁凉</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;"> ——</span><b style="font-size:20px;">余光中</b><span style="font-size:20px;">《水乡宛然》节选</span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">河对岸几棵不同颜色的树组合在一起,形状好似一颗 “❤️”。</span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">这是母亲的一缕白发,</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">疲倦地伏在我掌上。</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">如此纤细的弱丝已经</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">缚不住时间的翅膀,</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">但是它依然紧紧地系住</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">我泊于梦境的童心;</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">它引我重访深邃的记忆,</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">像一条曲折的幽径。</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;"> ——</span><b style="font-size:20px;">余光中</b><span style="font-size:20px;">《白发》节选</span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">给我一瓢长江水啊长江水</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">酒一样的长江水</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">醉酒的滋味</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">是乡愁的滋味</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">给我一瓢长江水啊长江水</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">——</span><b style="font-size:20px;">余光中</b><span style="font-size:20px;">《乡愁的四韵》节选</span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">现在轮到了爱妻</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">用慢火熬了又熬</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">惊喜晚餐桌上</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">端来这一碗香软</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">配上豆腐乳、萝卜干</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">肉松,姜丝,或皮蛋</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">来宠我疲劳胃肠</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;"> ——</span><b style="font-size:20px;">余光中</b><span style="font-size:20px;">《粥颂》节选</span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">那是大一的暑假,</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">随母亲回她的故乡武进,</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">铁轨无尽,</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">伸入江南温柔的水乡</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">柳丝弄情,</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">轻轻的抚着麦浪。</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;"> ——</span><b style="font-size:20px;">余光中</b></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">《记忆像铁轨一样长》散文节选</span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">石上的墨痕、“邮票” “船票” 化成的景致,还有10余首</span><b style="font-size:20px;">余光中</b><span style="font-size:20px;">家人亲选的诗,字里行间全是跨越山海的故土情长。</span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">漫步在 “乡愁主题公园”,吟读余先生的每一首诗,细细体味先生的思乡之情,豁然明白:原来乡愁是一种精神的牵引。</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">此时想起</span><b style="font-size:20px;">史铁生</b><span style="font-size:20px;">说的一段话:“人的故乡,并不止于一块特定的土地,而是一种辽阔无比的心情,不受空间和时间的限制。这心情一经唤起,就是你已经回到故乡。”</span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">德安桥桥洞</span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">历史名人赋予了公园独有的气质,江南园林的温柔和 “乡愁” 的绵长撞了个满怀……</span></p> <p class="ql-block ql-indent-1"><br></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">在常州,与名人相关的公园有很多,例如 :“</span><b style="font-size:20px;">季子文化园</b><span style="font-size:20px;">” 是为纪念</span><b style="font-size:20px;">季子</b><span style="font-size:20px;">而建的,展现出</span><b style="font-size:20px;">季子</b><span style="font-size:20px;"> “孝、悌、忠、信、礼、义、廉、耻” 的道德精神;</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">“</span><b style="font-size:20px;">东坡公园</b><span style="font-size:20px;">” 是由于</span><b style="font-size:20px;">苏东坡</b><span style="font-size:20px;">十多次来常州并且最终在此终老而建造的;</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">以“清代第一诗人”、毗陵七子之首</span><b style="font-size:20px;">黄景仁</b><span style="font-size:20px;">而得名的 “</span><b style="font-size:20px;">景仁公园</b><span style="font-size:20px;">”;</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">“</span><b style="font-size:20px;">荆川公园</b><span style="font-size:20px;">” 则为纪念抗倭英雄</span><b style="font-size:20px;">唐荆川</b><span style="font-size:20px;">而建的。</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">这些公园都承载着名人的故事与精神。</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><br></p><p class="ql-block ql-indent-1"><br></p><p class="ql-block ql-indent-1"><b style="font-size:20px;"> 写于:2025.12.2</b></p>