西堤秋驻柳含章

王坚敏

<p class="ql-block" style="text-align:center;">《水调歌头·颐和园秋望》</p><p class="ql-block ql-indent-1">晴日映澄碧,远岫接空明。</p><p class="ql-block ql-indent-1">玉泉塔影如笔,蘸墨写秋晴。</p><p class="ql-block ql-indent-1">两岸霜林似火,一镜寒波如练,金缕织烟汀。</p><p class="ql-block ql-indent-1">残苇摇风处,犹带露华清。</p><p class="ql-block ql-indent-1">追往迹,思胜概,意难平。</p><p class="ql-block ql-indent-1">昔年帝苑,曾照多少绮罗行。</p><p class="ql-block ql-indent-1">今许苍生共赏,遍引闲云入画,物我两忘情。</p><p class="ql-block ql-indent-1">山静水长在,长护此中灵。</p> <p class="ql-block" style="text-align:center;"><b>西堤秋驻柳含章</b></p><p class="ql-block ql-indent-1">农历十月的风,总携着帝都换季的凛冽。从初一下午开始,一夜北风卷地,帝都骤入寒冬——气温陡降十数度,最低温度破零度。一夜霜寒催得满城秋色尽褪:银杏的金箔铺就的长街失了璀璨,红枫与黄栌燃尽的丹焰归于沉寂,那些曾刷屏朋友圈的"黄金甲"盛景,转瞬被枯枝的灰调覆盖,街巷间尽是初冬的萧索。</p><p class="ql-block ql-indent-1">早晨,天还没亮,再一次踏入园子,本是想拍一拍园子里的日出,寻几分初冬的清寂,却未料这座皇家园林里,藏着另一番未谢的秋光。</p><p class="ql-block ql-indent-1">晨光初绽时,行走在颐和园西堤,却意外觅得惊艳的秋声。连日大风洗尽尘埃,让久困雾霾的帝都天空澄澈如洗,西山的山势轮廓分明,香山、玉泉山、万寿山,三山在晨光里明暗交织、挺拔如黛,静静环伺着昆明湖偌大的这片湖山,添了几分雄浑气象。</p><p class="ql-block ql-indent-1">颐和园,这座藏着皇家气韵的世界遗产,向来以春景闻名:仿西湖苏堤而建的长堤上,山桃燃霞、梨花飞雪,恰如清人秦缃业笔下"东风吹绽碧桃枝,春色满园总入诗"的盛境,引得游人争赴。而秋日胜景,素来多赞后湖——从苏州街到谐趣园,曲水穿林,秋光染溪,藏着江南般的婉约。谁料大风过后,真正留住秋意的,竟是西堤两岸的杨柳。</p><p class="ql-block ql-indent-1"> 柳氏本非秋日主角,无银杏的张扬,无枫栌的浓烈,却以一身韧性抗住霜风。彼时木叶纷落,唯有柳丝轻垂,叶片染透浅黄、深橙,如揉碎的暖阳缀在长堤。旭日初升,金辉漫过柳梢,碎金般的叶影跌进昆明湖——湖水碧如翡翠,澄澈得能映见三山剪影,微风起时,碧波微动,柳影便在水中舒展摇曳,与天光云影共徘徊。"秋柳含烟色,寒波映日辉",风过处,柳丝轻摇,不是春的娇软,却是秋的从容,恰似褪去铅华的佳人,于喧嚣过后尽显风骨。这般景致,不似满城尽染的浓烈,却藏着"疏影横斜水清浅"的清雅,成了初冬里最珍贵的秋痕。</p><p class="ql-block ql-indent-1"> 更有芦花漫渚,旭日为其镀上一层金纱,白絮凝光,风卷时簌簌有声,似低吟着秋的私语;残荷立在塘中,枝干疏朗苍劲,褐黄的叶瓣蜷着余温,莲蓬垂落如墨点,疏疏密密的枝桠斜倚水面,恰似乐谱上跃动的音符,在晨光里勾勒出清瘦又灵动的轮廓——恰应了李商隐"秋阴不散霜飞晚,留得枯荷听雨声"的意境,虽无盛夏碧叶红花的繁盛,却以枯槁之姿藏着岁月的沉淀。湖面上,天鹅昂首游弋,鸳鸯两两依偎,绿头鸭拍翅戏水,凤头鸊鷉扎入水中觅食,禽鸟们或追逐戏耍,或静浮碧波,翅尖划破柳影与荷痕,惊起圈圈涟漪,歌唱着人与自然的和谐之曲,为秋景添了无限灵性与情趣。</p><p class="ql-block ql-indent-1"> 沿堤缓行,晨光渐盛,柳影愈浓,每一缕枝条都牵着秋的衣角,每一片黄叶都载着秋的余温。昆明湖如翡翠铺展,将柳色、金芦、残荷、禽鸟尽数收纳,三山雄姿映于波心,分不清是堤在湖中,还是湖在堤间。这般秋景,没有"霜叶红于二月花"的夺目,却有"清霜染柳色,静水照秋心"的温润,在帝都的寒意里,静静流淌着温柔与坚韧。</p><p class="ql-block ql-indent-1">原来秋的极致,从不是繁华盛极的绚烂,而是风霜过后,依然坚守的从容与清雅。西堤的柳以韧骨留秋,汀渚的芦以金辉映秋,残塘的荷以疏影写秋,禽鸟以欢鸣闹秋,三山以雄姿衬秋,五者相融,便留住了颐和园最后的秋,也留住了京城初冬里,最动人心魄的温柔与诗意。</p> <p class="ql-block ql-indent-1">《玉蝴蝶·颐和园暮秋湖景》</p><p class="ql-block ql-indent-1">霞色轻笼遥岫,镜湖如练,柳影毵毵。</p><p class="ql-block ql-indent-1">画阁临波,红柱蘸水澄鲜。</p><p class="ql-block ql-indent-1">望长桥、玉虹饮练;凝远黛、螺髻堆烟。</p><p class="ql-block ql-indent-1">更悠然,残芦摇雪,寒雀栖檐。</p><p class="ql-block ql-indent-1">当年,龙舟凤辇,绮罗香散,剩与鸥眠。</p><p class="ql-block ql-indent-1">物换星移,一湖清景属尘寰。</p><p class="ql-block ql-indent-1">任流光、偷移岸柳;凭晚照、暖透霜纨。</p><p class="ql-block ql-indent-1">共谁看?山容水态,长驻晴妍。</p> <p class="ql-block ql-indent-1">《临江仙·颐和园西堤晨曦》</p><p class="ql-block ql-indent-1"> 霞缕初分天似水,长堤卧镜澄明。</p><p class="ql-block ql-indent-1">柳丝垂露蘸金英。</p><p class="ql-block ql-indent-1">远山衔薄霭,古榭抱波轻。</p><p class="ql-block ql-indent-1"> 曾照銮舆游幸处,而今遍引鸥盟。</p><p class="ql-block ql-indent-1">一湖秋影共谁醒?</p><p class="ql-block ql-indent-1">晨光匀碎绮,都作太平晴。</p> <p class="ql-block" style="text-align:center;">《鹊桥仙·玉带桥秋望》</p><p class="ql-block ql-indent-1">玉虹垂练,金波涵镜,两岸霜林似染。</p><p class="ql-block ql-indent-1">画船簇处漾朱檐,恰点破、澄湖素练。</p><p class="ql-block ql-indent-1">遥山凝黛,闲云流碧,曾照当年游辇。</p><p class="ql-block ql-indent-1">而今风物属苍生,任鸥鹭、往来舒卷。</p> <p class="ql-block" style="text-align:center;">《秋塘苇影》</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">苇絮摇金映碧流,</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">岸槐疏叶写晴秋。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">一湖静水如磨镜,</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">偷把天光碎作鸥。</p> <p class="ql-block" style="text-align:center;">《望江南·颐和秋渡》</p><p class="ql-block ql-indent-1">晴波静,画舸簇金鳌。</p><p class="ql-block ql-indent-1">柳色微黄凝晓露,檐牙新霁耀晴霄。</p><p class="ql-block ql-indent-1">倒影入冰绡。</p><p class="ql-block ql-indent-1">烟水阔,遥岫接云遥。</p><p class="ql-block ql-indent-1">曾照龙舟游幸处,今邀闲客共清谣。</p><p class="ql-block ql-indent-1">风物自逍遥。</p> <p class="ql-block" style="text-align:center;">《湖亭秋韵》</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">金柳垂丝蘸碧澜,</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">亭台倒影锁清寒。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">一痕水鸟穿云过,</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">惊碎秋光万点丹。</p> <p class="ql-block" style="text-align:center;">《湖畔老树》</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">虬枝如铁卧晴霞,</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">旭照流金镀老桠。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">不与春风争秀色,</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">独将残叶醉秋华。</p> <p class="ql-block ql-indent-1"> 《镜湖》</p><p class="ql-block ql-indent-1">天空把蓝调泼进水里</p><p class="ql-block ql-indent-1">云絮便在波心 枕成了软玉</p><p class="ql-block ql-indent-1">山的剪影驮着塔影</p><p class="ql-block ql-indent-1">像位老者 把千年的故事</p><p class="ql-block ql-indent-1">轻轻沉入秋的金缕</p> <p class="ql-block ql-indent-1">《水龙吟·颐和秋霁》</p><p class="ql-block ql-indent-1"> 镜湖涵尽秋光,翠峦远岫凝苍黛。</p><p class="ql-block ql-indent-1">残荷映日,金鳞碎落,柳烟如带。</p><p class="ql-block ql-indent-1">塔影凌霄,亭檐蘸水,画船轻待。</p><p class="ql-block ql-indent-1">正晴霞铺锦,晴波写练,都付与、闲人态。</p><p class="ql-block ql-indent-1"> 曾照龙舟凤盖,记当年、御游萧艾。</p><p class="ql-block ql-indent-1">而今风物,长教鸥鹭,往来无碍。</p><p class="ql-block ql-indent-1">山自峥嵘,水长澄碧,与民同快。</p><p class="ql-block ql-indent-1">待霜天月满,更邀清影,共千秋在。</p>

西堤

曾照

颐和园

晨光

柳影

帝都

初冬

三山

柳色

镜湖