<p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">出自《庄子·大宗师》</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">【原文】</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">1</p><p class="ql-block">死生,命也。</p><p class="ql-block">其有夜旦之常,天也。</p><p class="ql-block">人之有所不得与,皆物之情也。</p><p class="ql-block">彼特以天为父,而身犹爱之,而况其卓乎!</p><p class="ql-block">人特以有君为愈乎己,而身犹死之,而况其真乎!</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">泉涸,鱼相与处于陆,相呴以湿,相濡以沫,</p><p class="ql-block">不如相忘于江湖。</p><p class="ql-block">与其誉尧而非桀也,不如两忘而化其道。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">2</p><p class="ql-block">夫大块载我以形,劳我以生,佚我以老,息我以死。</p><p class="ql-block">故善吾生者,乃所以善吾死也。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">夫藏舟于壑,藏山于泽,谓之固矣。</p><p class="ql-block">然而夜半有力者负之而走,昧者不知也。</p><p class="ql-block">藏小大有宜,犹有所遁。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">若夫藏天下于天下,而不得所遁,是恒物之大情也。</p><p class="ql-block">特犯人之形,而犹喜之。</p><p class="ql-block">若人之形者,万化而未始有极也,其为乐可胜计邪?</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">故圣人将游于物之所不得遁而皆存。</p><p class="ql-block">善妖善老,善始善终,人犹效之,又况万物之所系而一化之所待乎!</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">3</p><p class="ql-block">夫道,有情有信,无为无形。</p><p class="ql-block">可传而不可受,可得而不可见。</p><p class="ql-block">自本自根,未有天地,自古以固存。</p><p class="ql-block">神鬼神帝,生天生地。</p><p class="ql-block">在太极之先而不为高,在六极之下而不为深。</p><p class="ql-block">先天地生而不为久,长于上古而不为老。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">狶韦氏得之,以挈天地;</p><p class="ql-block">伏戏氏得之,以袭气母;</p><p class="ql-block">维斗得之,终古不忒;</p><p class="ql-block">日月得之,终古不息;</p><p class="ql-block">堪坏得之,以袭昆仑;</p><p class="ql-block">冯夷得之,以游大川;</p><p class="ql-block">肩吾得之,以处大山;</p><p class="ql-block">黄帝得之,以登云天;</p><p class="ql-block">颛顼得之,以处玄宫;</p><p class="ql-block">禺强得之,立乎北极;</p><p class="ql-block">西王母得之,坐乎少广,莫知其始,莫知其终;</p><p class="ql-block">彭祖得之,上及有虞,下及五伯;</p><p class="ql-block">傅说得之,以相武丁,奄有天下,乘东维,骑箕尾,而比于列星。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">【译文】</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">1</p><p class="ql-block">死亡和生存是命运的安排。</p><p class="ql-block">就像黑夜和白天的循环一样,是自然的规律。</p><p class="ql-block">人无法干预的事情(如生与死),都是万物的本性(物之情)。</p><p class="ql-block">他们(指普通人)只把天当作父亲,而身体还爱戴它,更何况那至高无上的道呢!</p><p class="ql-block">人们只认为君主比自己强,而身体还愿意为它而死,更何况那真正的道呢!</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">泉水干涸了,鱼儿困在陆地上相互依偎,用湿气互相滋润,用唾沫互相沾湿,</p><p class="ql-block">与其这样艰难维系,不如在江湖中彼此相忘、各自自由。</p><p class="ql-block">与其赞誉尧(圣君)而非议桀(暴君),不如将两者都忘却,融入那大道之中。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">2</p><p class="ql-block">大自然赋予我形体,用生存来劳累我,用衰老来闲适我,用死亡使我安息。</p><p class="ql-block">所以,善待我的生命,正是善待我的死亡。</p><p class="ql-block">把船藏在山谷里,把山藏在湖泽中,可以说是藏得很牢固了。</p><p class="ql-block">然而半夜有大力士,背着它们逃走,愚昧的人,却不知道。</p><p class="ql-block">藏物的大小,各有适宜之处,但还是有逃脱的可能。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">假如把天下藏在天下之中,而不会丢失,这就是万物固有的真实之情。</p><p class="ql-block">人只是承受了人的形体,却还为此感到欢喜。</p><p class="ql-block">人的形体,不过是万物变化中的一遇,无穷无尽,这种变化带来的快乐,怎能计算得尽呢?</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">所以圣人将游心于万物无法逃遁的天道之中,而与万物共存。</p><p class="ql-block">他们善于面对夭折(早逝)和衰老,善于面对开始和终结,人们尚且愿意效法他们;</p><p class="ql-block">更何况是万物所系、一切变化所依赖的天道呢?</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">3</p><p class="ql-block">大道,是真实而有信验的,没有主观的作为,也不留下任何形迹。</p><p class="ql-block">它可以心传而不能口授,可以心得而不能目见。</p><p class="ql-block">它自身为本、自身为根,未有天地时,就自古以来就固存。</p><p class="ql-block">它使鬼神和帝王显灵,生养天地。</p><p class="ql-block">在太极(宇宙初始状态)之先而不为高,在六极(宇宙最深处)之下而不为深。</p><p class="ql-block">先天地生而不为久,长于上古而不为老。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">狶韦氏(传说中的远古帝王)得到道,用来提挈天地;</p><p class="ql-block">伏羲氏(古代帝王)得到道,用来调和元气之母;</p><p class="ql-block">北斗星得到道,永远不变差错;</p><p class="ql-block">日月得到道,永远不息运行;</p><p class="ql-block">堪坏(昆仑山神)得到道,用来融合昆仑山;</p><p class="ql-block">冯夷(河神)得到道,用来游历大江大河;</p><p class="ql-block">肩吾(泰山之神)得到道,用来居住大山;</p><p class="ql-block">黄帝得到道,用来登上云天;</p><p class="ql-block">颛顼(北方之神)得到道,用来居住玄宫;</p><p class="ql-block">禺强(北海之神)得到道,用来站立北极;</p><p class="ql-block">西王母得到道,用来坐于少广山,没有人知道它的开始,没有人知道它的结束;</p><p class="ql-block">彭祖得到道,上及虞舜时代,下及五霸时期;</p><p class="ql-block">傅说(商朝大臣)得到道,用来辅佐武丁,广有天下,乘着东维星,骑着箕尾星,而比肩于众星。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p>