曹植精典诗词十首

退笔书院

<p class="ql-block">曹植(192年﹣232年),字子建,沛国谯(今安徽省亳州市)人,是曹操第三子,生前曾为陈王,去世后谥号"思",因此又称陈思王。魏文帝曹丕之弟。三国时期文学家,诗人,音乐家。</p><p class="ql-block">曹植少年早慧,年十岁余,便诵读诗论及辞赋数十万言,亦能文,援笔立成,深受曹操宠爱。曹植在建安诗坛上取得比较高的成就。他在汉乐府古诗的基础上,对五言诗的发展作出了重要贡献。其现存诗七八十首,是建安诗人中最多的。除诗歌创作外,曹植的散文和辞赋写作也取得了很大的成就,著有《与杨德祖书》《与吴季重书》《求自试表》等历代传诵的名篇。</p> <p class="ql-block">1《七步诗》</p><p class="ql-block">煮豆持作羹,漉豉以为汁。</p><p class="ql-block">萁在釜下燃,豆在釜中泣。</p><p class="ql-block">本是同根生,相煎何太急?</p> <p class="ql-block">2《白马篇》节选</p><p class="ql-block">边城多警急,虏骑数迁移。</p><p class="ql-block">羽檄从北来,厉马登高堤。</p><p class="ql-block">长驱蹈匈奴,左顾凌鲜卑。</p><p class="ql-block">弃身锋刃端,性命安可怀?</p><p class="ql-block">父母且不顾,何言子与妻!</p><p class="ql-block">名编壮士籍,不得中顾私。</p><p class="ql-block">捐躯赴国难,视死忽如归!</p> <p class="ql-block">3《七哀诗》</p><p class="ql-block">明月照高楼,流光正徘徊。</p><p class="ql-block">上有愁思妇,悲叹有余哀。</p><p class="ql-block">借问叹者谁?言是宕子妻。</p><p class="ql-block">君行逾十年,孤妾常独栖。</p><p class="ql-block">君若清路尘,妾若浊水泥。</p><p class="ql-block">浮沉各异势,会合何时谐?</p><p class="ql-block">愿为西南风,长逝入君怀。</p><p class="ql-block">君怀良不开,贱妾当何依?</p> <p class="ql-block">4《美女篇》节选</p><p class="ql-block">美女妖且闲,采桑歧路间。</p><p class="ql-block">柔条纷冉冉,叶落何翩翩。</p><p class="ql-block">攘袖见素手,皓腕约金环。</p><p class="ql-block">头上金爵钗,腰佩翠琅玕。</p><p class="ql-block">明珠交玉体,珊瑚间木难。</p><p class="ql-block">罗衣何飘飘,轻裾随风还。</p><p class="ql-block">顾盼遗光彩,长啸气若兰。</p> <p class="ql-block">5《杂诗七首.其一》高台多悲风,朝日照北林。</p><p class="ql-block">之子在万里,江湖迥且深。</p><p class="ql-block">方舟安可极,离思故难任!</p><p class="ql-block">孤雁飞南游,过庭长哀吟。</p><p class="ql-block">翘思慕远人,愿欲托遗音。</p><p class="ql-block">形影忽不见,翩翩伤我心。</p> <p class="ql-block">6《杂诗七首.其四》南国有佳人,容华若桃李。</p><p class="ql-block">朝游江北岸,夕宿潇湘沚。</p><p class="ql-block">时俗薄朱颜,谁为发皓齿?</p><p class="ql-block">俯仰岁将暮,荣耀难久恃。</p> <p class="ql-block">7《箜篌引》节选</p><p class="ql-block">置酒高殿上,亲交从我游。</p><p class="ql-block">中厨办丰膳,烹羊宰肥牛。</p><p class="ql-block">秦筝何慷慨,齐瑟和且柔。</p><p class="ql-block">阿奏奇舞,京洛出名讴。</p><p class="ql-block">乐饮过三爵,缓带倾庶羞。</p><p class="ql-block">主称千金寿,宾奉万年酬。</p> <p class="ql-block">8《野田黄雀行》</p><p class="ql-block">高树多悲风,海水扬其波。</p><p class="ql-block">利剑不在掌,结友何须多?</p><p class="ql-block">不见篱间雀,见鹞自投罗。</p><p class="ql-block">罗家得雀喜,少年见雀悲。</p><p class="ql-block">拔剑捎罗网,黄雀得飞飞。</p><p class="ql-block">飞飞摩苍天,来下谢少年。</p> <p class="ql-block">9《怨歌行》</p><p class="ql-block">为君既不易,为臣良独难。</p><p class="ql-block">忠信事不显,乃有见疑患。</p><p class="ql-block">周公佐成王,金朦功不刊。</p><p class="ql-block">推心辅王室,二叔反流言。</p><p class="ql-block">待罪居东国,泣涕常流连。</p><p class="ql-block">皇灵大动变,震雷风且寒。</p><p class="ql-block">拔树偃秋稼,天威不可干。</p> <p class="ql-block">10《薤露》</p><p class="ql-block">天地无穷极,阴阳转相因。</p><p class="ql-block">人居一世间,忽若风吹尘。</p><p class="ql-block">愿得展功勤,输力于明君。</p><p class="ql-block">怀此王佐才,慷慨独不群。</p><p class="ql-block">鳞介尊神龙,走兽宗麒麟。</p><p class="ql-block">虫兽犹知德,何况于士人。</p><p class="ql-block">孔氏删诗书,王业粲已分。</p><p class="ql-block">骋我径寸翰,流藻垂华芬。</p>