<p class="ql-block">《绛都春》词牌名与道教文化密切相关,其名称源于道教典籍中对“绛城”“绛宫”等仙境的描述。该词牌最早见于南宋吴文英的《梦窗词》,定格为双调一百字,前段十句六仄韵,后段九句六仄韵。</p> <p class="ql-block">起源与道教关联</p><p class="ql-block">“绛都”取自道教“绛府”“绛宫”等概念,如《云笈七签》记载“朱云绛城”,唐代道士吴筠《步虚词》中“帝一集绛宫”等诗句,均指向道教天界的奇幻景象。北宋丁仙现《草堂诗余》中“帝乐”“群仙同到”等描写,进一步强化了人间皇城与道教天界的隐喻关联。</p> <p class="ql-block">降都春 天龙山游记</p><p class="ql-block">文 庆梅</p><p class="ql-block">天龙峻峭。</p><p class="ql-block">望群峰耸黛,青峦环抱。</p><p class="ql-block">溪唱石罅,崖障香雾轻旋袅。</p><p class="ql-block">慈悲光映千龛照。</p><p class="ql-block">岫深处、凤鸣声杳。</p><p class="ql-block">漫山黄叶,丛林如染,此间独好。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">甚妙!</p><p class="ql-block">丹枫织锦,柏须翠、叶落</p><p class="ql-block">惊飞栖鸟。</p><p class="ql-block">鹳羽翩旋,栗鼠欢枝同嬉闹。</p><p class="ql-block">蟠龙古木荫琼岛。</p><p class="ql-block">玉桥耸、银蛇盘绕。</p><p class="ql-block">恰似起舞仙娥,娜婀绰俏。</p> <p class="ql-block">词体结构特征</p><p class="ql-block">该词牌有平韵、仄韵两体,宋词多填仄韵,平韵仅见于陈允平一词。典型格律为双调一百字,前段十句六仄韵,后段九句六仄韵,句式错落有致,平仄交替严格。例如吴文英《为李篔房量珠贺》中“翠竞飞”“玉勒争驰”等句,展现了凝练深沉的意境。</p> <p class="ql-block">降都春 天龙山游记</p><p class="ql-block">文 庆梅</p><p class="ql-block">天龙峻峭。</p><p class="ql-block">望群峰耸黛,青峦环抱。</p><p class="ql-block">溪唱石罅,崖障香雾轻旋袅。</p><p class="ql-block">慈悲光映千龛照。</p><p class="ql-block">岫深处、凤鸣声杳。</p><p class="ql-block">漫山黄叶,丛林如染,此间独好。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">甚妙!</p><p class="ql-block">丹枫织锦,柏须翠、叶落惊飞栖鸟。</p><p class="ql-block">鹳羽翩旋,栗鼠欢枝同嬉闹。</p><p class="ql-block">蟠龙古木荫琼岛。</p><p class="ql-block">玉桥耸、银蛇盘绕。</p><p class="ql-block">恰似起舞仙娥,娜婀绰俏。</p> <p class="ql-block">文学价值</p><p class="ql-block">自南宋兴起后,词人常借此抒写个人情感与社会关怀。吴文英以“坠燕”“凌波微步”等意象寄托悼亡之情,赵彦端、朱庸斋等后续作品延续了这一传统,使词牌兼具文化底蕴与情感表达的空间。</p> <p class="ql-block">降都春 天龙山游记</p><p class="ql-block">文 庆梅</p><p class="ql-block">天龙峻峭。</p><p class="ql-block">望群峰耸黛,青峦环抱。</p><p class="ql-block">溪唱石罅,崖障香雾轻旋袅。</p><p class="ql-block">慈悲光映千龛照。</p><p class="ql-block">岫深处、凤鸣声杳。</p><p class="ql-block">漫山黄叶,丛林如染,此间独好。</p><p class="ql-block">甚妙!</p><p class="ql-block">丹枫织锦,柏须翠、叶落</p><p class="ql-block">惊飞栖鸟。</p><p class="ql-block">鹳羽翩旋,栗鼠欢枝同嬉闹。</p><p class="ql-block">蟠龙古木荫琼岛。</p><p class="ql-block">玉桥耸、银蛇盘绕。</p><p class="ql-block">恰似起舞仙娥,娜婀绰俏。</p> <p class="ql-block">格律对照</p><p class="ql-block">正体</p><p class="ql-block">格律对照例词:《绛都春·为李篔房量珠贺》</p><p class="ql-block">平平中仄。仄中中中中,平中平仄。中仄中中,中中平中中平仄。中平中仄平平仄。仄中仄、中平平仄。仄平中仄,中中中中,仄平中仄。</p><p class="ql-block">情粘舞线。怅驻马灞桥,天寒人远。旋翦露痕,移得春娇栽琼苑。流莺长语烟中怨。恨三月、飞花零乱。艳阳归后,红藏翠掩,小坊幽院。</p><p class="ql-block">中仄。平平仄仄,仄平仄、仄仄中平平仄。中仄中平,中中平平平中仄。中平中仄平平仄。仄中仄、中平中仄。中中中仄平平,仄平仄仄。</p><p class="ql-block">谁见。新腔按彻,背灯暗、共倚宝屏葱蒨。绣被梦轻,金屋汝深沈香换。梅花重洗春风面。正溪上、参横月转。并禽飞上金沙,瑞香雾暖。</p> <p class="ql-block">降都春 天龙山游记</p><p class="ql-block">文 庆梅</p><p class="ql-block">天龙峻峭。</p><p class="ql-block">望群峰耸黛,青峦环抱。</p><p class="ql-block">溪唱石罅,崖障香雾轻旋袅。</p><p class="ql-block">慈悲光映千龛照。</p><p class="ql-block">岫深处、凤鸣声杳。</p><p class="ql-block">漫山黄叶,丛林如染,此间独好。</p><p class="ql-block">甚妙!</p><p class="ql-block">丹枫织锦,柏须翠、叶落</p><p class="ql-block">惊飞栖鸟。</p><p class="ql-block">鹳羽翩旋,栗鼠欢枝同嬉闹。</p><p class="ql-block">蟠龙古木荫琼岛。</p><p class="ql-block">玉桥耸、银蛇盘绕。</p><p class="ql-block">恰似起舞仙娥,娜婀绰俏。</p>