词·四首 配图王叔晖先生《西厢记》工笔重彩人物画

刘砚秋(东北人也)

<p class="ql-block">刘砚秋</p><p class="ql-block">美篇号:41839135</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">王叔晖先生简介</p><p class="ql-block">序言</p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(237, 35, 8);">♡ 一剪梅·西厢记·惊艳</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(255, 138, 0);">♡ 琴调相思引·西厢记·听琴</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(57, 181, 74);">♡ 一斛珠·西厢记·佳期</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">♡ 雨霖铃·西厢记·长亭</span></p><p class="ql-block">配图音乐·琵琶语</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">谨以词笔追摹画魄,依周邦彦、赵彦端体,尊李后主格,按柳永律,欲为四副画作增添词魂。</p><p class="ql-block">——刘砚秋 谨识</p> 王叔晖先生简介 <p class="ql-block">王叔晖(1912-1985),浙江绍兴人,现代工笔重彩画巨擘。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">师承京派大家吴光宇,精研唐宋法度,以《西厢记》组画震惊画坛。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">其笔下线描如春蚕吐丝,赋色清丽华贵,首创兼融写生与传统的现代仕女画风。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">代表作《西厢记》四条屏运用多层矿物彩渲染技法,人物神态生动自然,发行量逾千万,1983年获联合国教科文组织大奖。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">她重塑了传统人物画的审美范式,被誉为“20世纪工笔人物画革新旗帜”。</p><p class="ql-block"><br></p> 序言 <p class="ql-block">今观王叔晖先生工笔重彩《西厢记》四帧,以丹青写曲苑精华,以粉黛传才子心魂。其笔下游丝描细若春蚕吐绪,衣纹线劲似琴弦暗张,胭脂染就梨花面,金碧皴成翡翠衾。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">乃择四词牌,依钦谱赋之:</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(237, 35, 8);">♡ 一剪梅·西厢记·惊艳</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(255, 138, 0);">♡ 琴调相思引·西厢记·听琴</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(57, 181, 74);">♡ 一斛珠·西厢记·佳期</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">♡ 雨霖铃·西厢记·长亭</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">谨以词笔追摹画魄,依周邦彦、赵彦端体,尊李后主格,按柳永律,欲为四幅画作增添词魂。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">——刘砚秋 题记于津门唯知斋</p><p class="ql-block"><br></p> ♡  一剪梅·西厢记·惊艳 <p class="ql-block"><span style="color:rgb(237, 35, 8);">一剪梅·西厢记·惊艳</span></p><p class="ql-block">——依周邦彦体</p><p class="ql-block">刘砚秋</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">蓦转回廊惊倩影,珠帘漫卷,拂乱心旌。㈠</p><p class="ql-block">佛前稽首暗逢迎,眸底潮生,坠却星青。㈡</p><p class="ql-block">风过禅钟共玉鸣,香阶犹记,环佩轻轻。</p><p class="ql-block">梨花院落夜盈盈,不是武陵,偏遇云英。㈢</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(128, 128, 128);">注释:</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(128, 128, 128);">㈠「回廊惊倩影」化用《西厢记》「蓦然见五百年风流业冤」场景,以工笔游丝描技法写衣纹拂动之态;</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(128, 128, 128);">㈡「眸底潮生」取譬波斯诗学「眼眸如海」意象,状惊艳时目眩神摇之生理反应;</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(128, 128, 128);">㈢结句双典:「武陵」借陶渊明桃源仙遇,「云英」用裴航蓝桥驿故事,暗喻佛殿相逢却缔结仙缘。</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(128, 128, 128);"></span></p> ♡  琴调相思引·西厢记·听琴 <p class="ql-block"><span style="color:rgb(255, 138, 0);">琴调相思引·西厢记·听琴</span></p><p class="ql-block">——依赵彦端体</p><p class="ql-block">刘砚秋</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">焦尾泠泠越粉墙,月窥云隙浸回廊。㈠</p><p class="ql-block">露凝花颤,星斗转微茫。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">弦底幽情啼碧鹊,指间私语诉求凰。㈡</p><p class="ql-block">隔帘人立,金烬落沉香。㈢㈣</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(128, 128, 128);">注释:</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(128, 128, 128);">㈠“月窥云隙”拟工笔渲染技法,全程避俗艳而存雅致;</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(128, 128, 128);">㈡“碧鹊”、 “求凰”双关司马相如琴曲与西厢情缘;</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(128, 128, 128);">㈢“隔帘人立”对应王叔晖画中莺莺悄然独立之态;</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(128, 128, 128);">㈣“金烬”化用李商隐“蜡炬成灰泪始干”,暗喻彻夜听琴。</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(128, 128, 128);"></span></p> ♡  一斛珠·西厢记·佳期 <p class="ql-block"><span style="color:rgb(57, 181, 74);">一斛珠·西厢记·佳期</span></p><p class="ql-block">——依李煜体</p><p class="ql-block">刘砚秋</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">玉簪暗度,茜纱窗下银蟾顾。㈠</p><p class="ql-block">红莲并蒂凝香露,漫掩鲛绡,羞展鸳鸯谱。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">烛影暗传心字绪,菱花镜映簪花句。㈡</p><p class="ql-block">燕声欲语偏凝伫,笑问檀郎:记得求凰赋?㈢</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(128, 128, 128);">注释:</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(128, 128, 128);">㈠玉簪暗度,化用《莺莺传》玉簪赠别典,反喻佳期密约;</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(128, 128, 128);">㈡心字绪,双关心字香与两心相印;</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(128, 128, 128);">㈢此调以工笔手法写情,取“镜映簪花”、“燕语凝伫”等典雅意象,而存风流,契合王叔晖先生清丽画风。</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(128, 128, 128);"></span></p> ♡  雨霖铃·西厢记·长亭 <p class="ql-block"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">雨霖铃·西厢记·长亭</span></p><p class="ql-block">——依柳永体</p><p class="ql-block">刘砚秋</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">霜枫泣血,对长亭晚,骤雨初歇。㈠</p><p class="ql-block">烟笼碧山横黛,方携手处,离歌先咽。</p><p class="ql-block">玉骢系垂杨陌,竟无语凝绝。</p><p class="ql-block">念此去、云水潇湘,暮霭沉沉楚天阔。㈡</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">多情自古伤离别,更那堪、冷落清秋节!</p><p class="ql-block">今宵醉醒何处?残月岸、晓风凄切。</p><p class="ql-block">此去经年,应是良辰好景虚设。</p><p class="ql-block">便纵有、万种缠绵,更与何人说?㈢</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(128, 128, 128);">注释:</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(128, 128, 128);">㈠「霜枫泣血」暗合王叔晖画中工笔重彩用色,以朱砂层染枫叶如血,呼应「晓来谁染霜林醉」原典;</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(128, 128, 128);">㈡「潇湘楚天」地理意象的故意错位,突显词体抒情不同于杂剧叙事的虚拟性特征;</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(128, 128, 128);">㈢结句化用王实甫「此一去得官不得官,及早回来」,却以反问收束,强化了词体含蓄深婉的审美特质。</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(128, 128, 128);"></span></p> 配图音乐·琵琶语 <p class="ql-block">王叔晖绘“琵琶记”</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">对采自“小红书”网络图片作者表示鸣谢!</p><p class="ql-block">对浏览本篇的读者表示由衷的敬意!</p><p class="ql-block"><br></p>