抄诵《菜根谭》

纽约黄惠光

<p class="ql-block">修身篇</p><p class="ql-block"> 1. 咬得菜根,百事可做。</p><p class="ql-block"> 2. 树欲静而风不止,子欲养而亲不待。</p><p class="ql-block"> 3. 静坐常思己过,闲谈莫论人非。</p><p class="ql-block"> 4. 处世让一步为高,退步即进步的张本;待人宽一分是福,利人实利己之基。</p><p class="ql-block"> 5. 当局者迷,旁观者清;是非不到,安能扰人心境?</p><p class="ql-block"> 6. 知足常乐,能忍自安。</p><p class="ql-block"> 7. 宁守浑噩,不事聪明。聪明太过,反为聪明所误。</p><p class="ql-block"> 8. 淡泊以明志,宁静而致远。</p><p class="ql-block"> 9. 骄奢自满,败之始也;谦退自守,德之基也。</p><p class="ql-block"> 10. 处穷境,宜守;处达境,宜退。</p><p class="ql-block">齐家篇</p><p class="ql-block"> 11. 家庭和顺,虽贫也乐;兄弟不和,虽富亦忧。</p><p class="ql-block"> 12. 父母呼,应勿缓;父母命,行勿懒。</p><p class="ql-block"> 13. 夫妇和而家道成,子孙孝则门户兴。</p><p class="ql-block"> 14. 和气致祥,乖气致戾。</p><p class="ql-block"> 15. 宁可食无肉,不可居无书。</p><p class="ql-block"> 16. 兄弟同心,其利断金。</p><p class="ql-block"> 17. 行孝道者,天之经也。</p><p class="ql-block"> 18. 怨不在大,得理要饶人;功不在高,遇人要谦下。</p><p class="ql-block"> 19. 爱亲者不敢恶于人,敬亲者不敢慢于人。</p><p class="ql-block"> 20. 宽厚处世,恕道为先。</p><p class="ql-block">处世篇</p><p class="ql-block"> 21. 谦谦君子,卑以自牧;凛凛大丈夫,义以为高。</p><p class="ql-block"> 22. 小人穷斯滥矣,君子穷不失义。</p><p class="ql-block"> 23. 心平气和,乃处世第一法;戒骄戒躁,是养身第一药。</p><p class="ql-block"> 24. 富贵不能淫,贫贱不能移,威武不能屈。</p><p class="ql-block"> 25. 持盈履满之人,宜思倾危之戒。</p><p class="ql-block"> 26. 近朱者赤,近墨者黑。</p><p class="ql-block"> 27. 见贤思齐,见不贤而内自省。</p><p class="ql-block"> 28. 事能知足心常惬,人到无求品自高。</p><p class="ql-block"> 29. 以情恕人,不以理绳人。</p><p class="ql-block"> 30. 恩里由来生害,故快意处须早回头;败后或可成功,故拂心时当再忍耐。</p><p class="ql-block">立业篇</p><p class="ql-block"> 31. 立身以立学为先,立学以读书为本。</p><p class="ql-block"> 32. 读书贵有恒,学问在勤。</p><p class="ql-block"> 33. 非淡泊无以明志,非宁静无以致远。</p><p class="ql-block"> 34. 仕途虽荣,非本心所安,不如归田。</p><p class="ql-block"> 35. 富贵若不以道得之,宁守贫贱。</p><p class="ql-block"> 36. 君子谋道不谋食。</p><p class="ql-block"> 37. 立志不坚,终不济事。</p><p class="ql-block"> 38. 劳心者治人,劳力者治于人。</p><p class="ql-block"> 39. 忍小忿而存大谋。</p><p class="ql-block"> 40. 名利看淡,方得清乐。</p><p class="ql-block">修心篇</p><p class="ql-block"> 41. 心静则清,心清则明。</p><p class="ql-block"> 42. 福莫福于少事,祸莫祸于多心。</p><p class="ql-block"> 43. 守拙方成大智,藏巧乃是深机。</p><p class="ql-block"> 44. 处事若大方平易,做人须光明磊落。</p><p class="ql-block"> 45. 忍一时之气,免百日之忧。</p><p class="ql-block"> 46. 欲望深者,天机浅。</p><p class="ql-block"> 47. 清心寡欲者,身闲而神明。</p><p class="ql-block"> 48. 天道忌盈,地道忌满,人道忌尽。</p><p class="ql-block"> 49. 天地有常,而人心无定。</p><p class="ql-block"> 50. 平生不做亏心事,半夜敲门心不惊。</p> <p class="ql-block">51. 富贵家宜宽厚,贫贱家宜勤俭。</p><p class="ql-block"> 52. 福生于清俭,德生于卑退。</p><p class="ql-block"> 53. 人能常清静,天地悉皆归。</p><p class="ql-block"> 54. 贫贱忧戚,皆生于欲心。</p><p class="ql-block"> 55. 以恕己之心恕人,则全交;以责人之心责己,则寡过。</p><p class="ql-block"> 56. 宁可直中取,不可曲中求。</p><p class="ql-block"> 57. 人之心胸,多欲则窄,寡欲则宽。</p><p class="ql-block"> 58. 仁者以天地万物为一体,视贫贱如身,视富贵如外物。</p><p class="ql-block"> 59. 恩欲报,怨欲忘;报恩短,忘怨长。</p><p class="ql-block"> 60. 居身务期质朴,教子要有义方。</p><p class="ql-block"> 61. 欲高人一等,须落后十步。</p><p class="ql-block"> 62. 退一步天高地阔,让三分心平气和。</p><p class="ql-block"> 63. 知足者常乐,能忍者自安。</p><p class="ql-block"> 64. 心地光明,方可照人。</p><p class="ql-block"> 65. 处贫如处富,安于分而乐天命。</p><p class="ql-block"> 66. 义利不可并行,利多义少,利尽义亡。</p><p class="ql-block"> 67. 君子处事,事来而心始现;小人处事,心先而事后至。</p><p class="ql-block"> 68. 以清心为治本,以静体为修身。</p><p class="ql-block"> 69. 交友须带三分侠气,做人要存一点素心。</p><p class="ql-block"> 70. 贪得者分金恨不得银,廉洁者食粟终不求肉。</p><p class="ql-block"> 71. 勿以小善而不为,勿以小恶而为之。</p><p class="ql-block"> 72. 君子以义动,不以利驱。</p><p class="ql-block"> 73. 富贵多从勤俭得,聪明每自懒惰生。</p><p class="ql-block"> 74. 明德惟馨,积善之家必有余庆。</p><p class="ql-block"> 75. 世途险恶,惟忠厚可处;人情反覆,惟老实可依。</p><p class="ql-block"> 76. 居官守身,当如处女之贞;临财接物,须似秋霜之肃。</p><p class="ql-block"> 77. 心不可无敬,事不可无慎。</p><p class="ql-block"> 78. 骄矜无功,忿怒无理。</p><p class="ql-block"> 79. 忍得一时之气,免得百日之忧。</p><p class="ql-block"> 80. 胸中无事一身轻,世上有心万虑生。</p><p class="ql-block"> 81. 多心则错,少事为宜。</p><p class="ql-block"> 82. 言语要关心口,行动要关心手。</p><p class="ql-block"> 83. 福莫福于知足,祸莫祸于多求。</p><p class="ql-block"> 84. 智者顺时而谋,愚者逆理而动。</p><p class="ql-block"> 85. 心术不可不正,正则邪不生。</p><p class="ql-block"> 86. 处世当如秋水芙蓉,不染不媚。</p><p class="ql-block"> 87. 与人方便,自己方便。</p><p class="ql-block"> 88. 若要人不知,除非己莫为。</p><p class="ql-block"> 89. 休将自己心田比他人田地。</p><p class="ql-block"> 90. 居安思危,持盈虑缺。</p><p class="ql-block"> 91. 心诚则灵,意厚者福。</p><p class="ql-block"> 92. 君子坦荡荡,小人长戚戚。</p><p class="ql-block"> 93. 小人计较处,君子含容之;小人乖戾处,君子包容之。</p><p class="ql-block"> 94. 恩义相交,淡久弥真;势利相交,翻覆如云。</p><p class="ql-block"> 95. 礼义廉耻,国之四维;四维不张,国乃灭亡。</p><p class="ql-block"> 96. 为人当如竹,外直中空,虚心有节。</p><p class="ql-block"> 97. 富贵是梦中物,贫贱是醒时身。</p><p class="ql-block"> 98. 为善最乐,为恶难逃。</p><p class="ql-block"> 99. 心不妄动,身自端庄。</p><p class="ql-block"> 100. 贫贱之交不可忘,糟糠之妻不下堂。</p> <p class="ql-block">一、养心篇</p><p class="ql-block"> 1. 天地寂然,万物静观,真所谓至乐也。</p><p class="ql-block"> 2. 真士不为名所累,不为利所驱,不为势所动,不为欲所惑。</p><p class="ql-block"> 3. 澹泊之士,心如秋水;纷华之人,意似春蚕。</p><p class="ql-block"> 4. 心地光明,万事俱足。</p><p class="ql-block"> 5. 心无物欲,即是太虚之境;意不染尘,便为净土之地。</p><p class="ql-block"> 6. 居山林而心似市朝,终非真隐;处闹市而心如山林,方是高人。</p><p class="ql-block"> 7. 人生得意须看淡,失意须看破。</p><p class="ql-block"> 8. 一念放下,万般自在。</p><p class="ql-block"> 9. 物来顺应,未来不迎,当时不杂,既过不恋。</p><p class="ql-block"> 10. 心要虚而不空,实而不塞。</p><p class="ql-block">二、修德篇</p><p class="ql-block"> 11. 处逆境而不忧,居顺境而不骄。</p><p class="ql-block"> 12. 谦者,德之柄也;俭者,福之源也。</p><p class="ql-block"> 13. 积善之家,庆有余;积恶之家,殃无穷。</p><p class="ql-block"> 14. 人有善愿,天必从之。</p><p class="ql-block"> 15. 福生于清俭,德生于卑退。</p><p class="ql-block"> 16. 淡中知真味,常里识英奇。</p><p class="ql-block"> 17. 为善不欲人知,知之即是伪善。</p><p class="ql-block"> 18. 胸中磊落,则所行无愧;念里端方,则遇事不惊。</p><p class="ql-block"> 19. 饮食知味,则无所求于珍馐;衣服知度,则无所求于华美。</p><p class="ql-block"> 20. 贵而不骄,富而能施,乃真君子也。</p><p class="ql-block">三、处世篇</p><p class="ql-block"> 21. 富贵若为公器,贫贱乃我本怀。</p><p class="ql-block"> 22. 居高思坠,持盈虑亏。</p><p class="ql-block"> 23. 见好事欲成,便加一力;见恶事欲作,便添一言。</p><p class="ql-block"> 24. 勤能补拙,俭可养廉。</p><p class="ql-block"> 25. 择善人而交,择善书而读。</p><p class="ql-block"> 26. 与人方便,自己方便;饶人一步,自有余地。</p><p class="ql-block"> 27. 以理服人者,心悦而诚服;以势服人者,服面而不服心。</p><p class="ql-block"> 28. 临事当慎始而敬终,处心贵虚而守静。</p><p class="ql-block"> 29. 责人宜宽,自责宜严;施恩不求报,斯为有德。</p><p class="ql-block"> 30. 行不求名,施不望报。</p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block">四、明理篇</p><p class="ql-block"> 31. 人生如梦,一枕黄粱;世事如棋,一着未定。</p><p class="ql-block"> 32. 荣华易散,岁月难留;功名是幻,心安即真。</p><p class="ql-block"> 33. 心小则事大皆小,心大则事小皆大。</p><p class="ql-block"> 34. 人情反覆,世路崎岖;惟守真者能立。</p><p class="ql-block"> 35. 贫不足羞,贪乃可耻。</p><p class="ql-block"> 36. 行有不得,反求诸己。</p><p class="ql-block"> 37. 水至清则无鱼,人至察则无徒。</p><p class="ql-block"> 38. 君子修己以敬,安人以仁。</p><p class="ql-block"> 39. 恩不可滥,责不可偏。</p><p class="ql-block"> 40. 心术端正,则是非自明;念虑纯真,则邪妄自息。</p><p class="ql-block">五、静修篇</p><p class="ql-block"> 41. 闲中不放过,忙中不乱了,方是有定力之人。</p><p class="ql-block"> 42. 处喧嚣而不乱,居寂寞而不倦,斯可为道者矣。</p><p class="ql-block"> 43. 饮食节,起居定,思虑少,言语慎,是养身之本。</p><p class="ql-block"> 44. 清心寡欲,便是修行;知足知止,便是福田。</p><p class="ql-block"> 45. 人生在勤,不索何获。</p><p class="ql-block"> 46. 苦中作乐,乃真乐也;静中修心,是真修也。</p><p class="ql-block"> 47. 行到水穷处,坐看云起时。</p><p class="ql-block"> 48. 心如止水,方能照天地之明。</p><p class="ql-block"> 49. 物随心转,境由心造。</p><p class="ql-block"> 50. 但能于尘世中修心,便是红尘中成道。</p><p class="ql-block">六、达人篇</p><p class="ql-block"> 51. 达人无所住,智者无所碍。</p><p class="ql-block"> 52. 常思己过,莫论人非。</p><p class="ql-block"> 53. 恬淡虚无,乃性之本体;寂然不动,乃心之真境。</p><p class="ql-block"> 54. 大勇不怒,大智不争。</p><p class="ql-block"> 55. 道心常在,浮名可抛。</p><p class="ql-block"> 56. 忍是心头一把刀,用得其正,能解百结。</p><p class="ql-block"> 57. 以无事处有事,以不动应万动。</p><p class="ql-block"> 58. 退一步天地宽,让三分心自静。</p><p class="ql-block"> 59. 宠辱不惊,看庭前花开花落;去留无意,望天上云卷云舒。</p><p class="ql-block"> 60. 世事无常,惟心自安。</p> <p class="ql-block">七、悟道篇</p><p class="ql-block"> 61. 名是苦海,利是深渊;智者早悟,愚者自缠。</p><p class="ql-block"> 62. 功名富贵,梦幻泡影;生死祸福,转瞬成空。</p><p class="ql-block"> 63. 心无挂碍,处处清凉;念有执着,时时烦恼。</p><p class="ql-block"> 64. 富贵不常,浮华易散;惟道与德,千古长存。</p><p class="ql-block"> 65. 见性明心,是为真修;修身齐家,乃为大道。</p><p class="ql-block"> 66. 慈悲为怀,济世为乐。</p><p class="ql-block"> 67. 一念觉,则众念息;一心正,则万心安。</p><p class="ql-block"> 68. 以空为体,以静为用;以和为贵,以忍为宝。</p><p class="ql-block"> 69. 纵达富贵,不忘清修;虽处贫贱,常怀高节。</p><p class="ql-block"> 70. 天地万物,皆我一心之显现。</p> <p class="ql-block">八、终篇</p><p class="ql-block"> 71. 君子处世,外圆内方;小人处世,外方内圆。</p><p class="ql-block"> 72. 以虚受实,以退为进。</p><p class="ql-block"> 73. 知止常止,终身不辱;知足常足,终身不殆。</p><p class="ql-block"> 74. 顺天而行,知命而安。</p><p class="ql-block"> 75. 修身以俭,养德以恕。</p><p class="ql-block"> 76. 心不为物转,而物皆为我用。</p><p class="ql-block"> 77. 君子之交淡如水,小人之交甘若醴。</p><p class="ql-block"> 78. 安贫乐道,守拙全真。</p><p class="ql-block"> 79. 富贵如浮云,贫贱如清风。</p><p class="ql-block"> 80. 咬得菜根,百事可做。</p>