<p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">秋风起了,秋雨下了,天气凉了,心思动了,向着中州,自驾游了。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">中州游第三地:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">秋阳高悬弦歌入遗址,思古幽情俯首函谷关。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">离开了禹州古钧台,在禹州“鸠山老字号饸烙面馆”吃完午饭,顿时感觉神清气爽,正是实践“含哺而熙,鼓腹而游”的好时机,于是按照高德导航前往汉函谷关遗址,去那里感受大汉气象,发思古幽情。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">去汉函谷关之前一直有个疑问:函谷关怎么会有两处?当年老子西出函谷关而不知所终,是不可能有两处关卡的。到了现场看了说明才明白:这处汉函谷关遗址是汉代汉武帝时期从灵宝县的函谷关迁过来的,都是古代名关,前一个是秦朝时建立,为灵宝县函谷关,现在是新建的景区,几乎没有遗址;后一个是汉代建立,根据需要从灵宝县迁至现址,为新安县函谷关,只是现在的正式名称叫“汉函谷关遗址”。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">驱车高速过登封,中岳突兀露峥嵘。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">从高速公路前往汉函谷关遗址时路过登封市,意外地看到了中岳嵩山,山体在蓝天白云的映衬下显得格外险峻峥嵘,于是车停休息区,准备好好遥望一下嵩山。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">休息区内建有平台,可以远眺嵩山,由于不是高台,观看效果不佳,还不如在高速公路上行车时观看的效果好:有关部门如果建一座高台用来遥望中岳,大概率会成为一个高速公路上的网红打卡点。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">武僧练功交个手,功夫立知有没有。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">休息区的平台上还塑有两尊武僧练功像,交个手,过一把形意拳对阵少林拳的瘾😄😄😄。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">风驰电掣入函谷,千年关隘止戈武。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">从禹州古钧台到位于洛阳市新安县城关镇东关村汉函谷关遗址,两个小时的车程就到了。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">《汉函谷关感怀》</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">函谷有幸遇圣人,道德五千传奇文。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">无生有兮有生无,大道稀音浮白云。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">涧河桥头分左右,古道车辙千年后。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">走过这座翠竹夹映建在涧河上的桥就是汉函谷关遗址了:桥的尽头右转是当年留下的车辙和摩崖石刻,左转就是汉函谷关遗址和关楼。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">两千多年以来车来车往留下的车辙。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">摩崖石刻留印痕,高宗李治后人闻。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">刻有唐代唐高宗李治时期摩崖石刻的崖壁。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">涧河水疾似壶口,行车辚辚牛马走。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">前往汉函谷关遗址路的左手处是波浪翻滚水流湍急的涧河。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">新安函谷关处于秦岭山脉东段崤山山脉的深山峡谷之中,北依凤凰山,南临青龙山,皂涧河流经遗址的西部、南部,涧河流经遗址的东部,涧河与皂涧河交汇后再折向东流。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">涧河绕函谷关奔流而下时有一段乱石横亘的河床,水流湍急,波涛翻滚。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">涧河流过乱石河床后突然平缓,一派静水流深的景象。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">涧河示意图。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">高台寂寂草萋萋,大汉遗风古今迷。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">汉函谷关遗址内的南北阙台:是汉代函谷关关楼的角楼遗址。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">南阙北阙阙无踪,关楼寂寞沐秋风。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">关楼,1923年重建。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">现存汉函谷关遗址为辛亥革命元老、著名爱国人士新安县铁门镇张钫老先生于民国十二年(1923年),重修后保留,残高15米,南北长25米,东西宽20米,有两层楼阁,一层为四面相同拱式门洞。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">远眺关楼。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">关楼两侧的对联。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">上联:功始将梁今附骥</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">下联:我为尹喜谁骑牛</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">横额:函谷关</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">门洞上方横额是由邵纯谦(云南举人,明万历四十一年(1615年)任知县)主持第一次重修后遗留。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">楹联是葛邦炳〔字蔚斋,安徽合肥人,民国十一年(1922年)任新安县知事〕时所题写。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">在此引用“送千年客去 移一个关来</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">——汉函谷关楹联评析(上)</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">2017-05-05 洛阳日报 掌上洛阳”孙钦良先生对这副对联解读的文章以饷读者。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">致谢作者!🌹🌹🌹</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">“功始将梁”是说汉函谷关得以建造,功绩始于杨仆。“将梁”:“将梁侯”之简称,此爵多封给有功的将军。杨仆是名将,他担任楼船将军后,率水军平定南越国,居功显赫,被封为“将梁侯”。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">“今附骥”是对联作者的自谦。意思是说:我今天能为汉函谷关题联,是因为沾了杨仆的光,因他建造了这座关,我才能“得附骥尾”,题写这副对联。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">“得附骥尾”有出典处,此不详述。总的意思:蚊蝇本来飞不远,但蚊蝇附在良马尾巴上,就可以远行千里。此词本有贬义,如“附骥之徒,托师门以自重”“苍蝇附骥,捷则捷矣,难辞处后之羞”等,都是例句。但到后来,“附骥尾”渐成中性词,即依附先辈或名人之后而成名。再到后来,成为谦辞,亦作“附骥”“附尾”。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">“我为尹喜谁牵牛”,向来有多种解释。我的解释是:七个字中,包含一典故,牵涉仨人物。第一个人物是“我”,即对联作者。第二个人物是尹喜,他是甘肃人,官至周代大夫。周敬王时,天下将乱,他辞去大夫官职,转任函谷关(秦关)令。有一天,他预见老子将西出函关,在此经过,于是早早等待并最终促使老子写下《道德经》,此事有名,屡见典籍,作者特提此事,大意是说:今天,我很想成为尹喜,天天守在关楼上,等待像老子那样的圣人到来。“谁牵牛”三字,既是设问,也是肯定回答,即肯定“不会再有谁为老子牵牛入关了”,这是浩叹,也是悲哀,因为像老子这样的圣人,再也不会出现了。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">一关洞穿古今人,大漠黄沙羌笛闻。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">函谷关关楼背面。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">雄关远瞰碧连天,驼铃远遁白云间。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">一关远眺览四方,阡陌红尘少牛羊。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">三花聚顶有异能,石顶穹庐金戈声。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">关楼二层阁楼的穹顶都是青砖无梁顶,看上去非常坚固,也非常有特色,东西南北四个方向分别拍了一张照片。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">水浪泻处现平畴,秋柳依依伴碧流。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">汉函谷关遗址东西方向分别有两条河流:皂涧河和涧河,都是洛河支流。皂涧河流经遗址的西部、南部,涧河流经遗址的东部,涧河与皂涧河交汇后再折向东流。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">下图为涧河。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">赞曰:</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">挥一挥手,离别函谷。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">回一回眸,鹊飞南亩。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">天高地阔,莺飞燕舞。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">雄关赫赫,威震今古。</span></p> <p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="font-size:20px;">冀中人</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="font-size:20px;">2025年9月20日</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="font-size:20px;">草于汉函谷关</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="font-size:20px;">2025年9月29日</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="font-size:20px;">定稿于武昌家中</span></p>