<p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> 2025年9月6日,中元节。时随几位友人游学于洛阳,特意寻访李煜、王之涣、范仲淹三位先贤墓地,以寄怀古之情。李、王之冢或隐林间,荒径冷落;范公祠宇则巍然壮观,香火不绝。三墓或隐或显,或简或繁,恰似历史的沉浮,亦显世人敬仰之殊。凭吊至此,令人不禁感慨万端。</span></p> <p class="ql-block"><b style="color:rgb(57, 181, 74); font-size:22px;"><i> 在孟津区距洛阳机场不远的地方,汽车驶下公路,进入一段乡间砂石小路。</i></b></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> 李煜之墓隐于僻静林间。小径羊肠,雨后泥泞,唯有树上挂着的小木牌,才为来客指引方向。及至墓前,见石碑静立,碑旁却已有香火、鲜花与酒樽,足见仍有人以心香敬之。碑前所刻《虞美人》,字字泣血,江南旧梦与国破之痛,在荒凉的秋风中愈发动人。立于冢前,仿佛能听见“问君能有几多愁”的余音,随风低回。</span></p> <p class="ql-block"><b style="font-size:22px; color:rgb(57, 181, 74);"><i> 路边树丛中的小木牌提醒我们,李煜墓向右前方。</i></b></p> <p class="ql-block"><b style="font-size:22px; color:rgb(57, 181, 74);"><i> 一段视频介绍了这段羊肠小道。</i></b></p> <p class="ql-block"><b style="font-size:22px; color:rgb(57, 181, 74);"><i> 墓地简陋得令人心寒。一代南唐后主,才华横溢的词圣,竟然葬在如此荒凉之处。好在墓前鲜花、美酒、供品、香火繁多,树梢上挂满了红布条,可见仍有不少人前来祭拜凭吊。</i></b></p> <p class="ql-block"><b style="color:rgb(57, 181, 74); font-size:22px;"><i> 简陋的墓碑上镌刻着一段话:</i></b></p><p class="ql-block"><b style="color:rgb(237, 35, 8); font-size:22px;"><i>这里埋葬了一个人,从国王到囚徒,从风华秋月到悲凉,他在这里走完了他的一生。</i></b></p> <p class="ql-block" style="text-align:center;"><b style="color:rgb(57, 181, 74); font-size:22px;"><i>墓前祭拜</i></b></p> <p class="ql-block" style="text-align:center;"><b style="color:rgb(57, 181, 74); font-size:22px;"><i>建雄兄遂填词一首,以示追思。</i></b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b style="font-size:22px; color:rgb(237, 35, 8);">临江仙</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b style="font-size:22px; color:rgb(237, 35, 8);">中元节谒李煜墓</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><br></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b style="font-size:22px; color:rgb(237, 35, 8);">何健雄</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b style="font-size:22px; color:rgb(237, 35, 8);">若非词彩惊天下,世人哪个知君?帝冠风月两称神。月钩秋叶掩龙身。</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b style="font-size:22px; color:rgb(237, 35, 8);">草芥孤坟千古怨,泪泉阑干烟痕。人生愁恨咏京门。玉楼妆晚叹沉沦。</b></p> <p class="ql-block"><b style="font-size:22px; color:rgb(57, 181, 74);"><i> 通往王之涣墓地的一段狭窄土路。</i></b></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> 王之涣的墓地近在咫尺,却难以寻觅。若非路边树丛中挂着的小木牌指引,断不会如此轻易找见。</span></p> <p class="ql-block"><b style="color:rgb(57, 181, 74); font-size:22px;"><i> 墓前一块卧碑,刻有李煜最有名气的词《虞美人》:</i></b><b style="color:rgb(237, 35, 8); font-size:22px;"><i>春花秋月何时了,往事知多少。小楼昨夜又东风,故国不堪回首月明中,雕栏玉砌应犹在,只是朱颜改,问君能有几多愁,恰似一江春水向东流。</i></b></p><p class="ql-block"><b style="color:rgb(57, 181, 74); font-size:22px;"><i> 李煜因《虞美人》触怒宋太宗被赐牵机药毒杀,终年41岁。</i></b></p> <p class="ql-block"><b style="font-size:22px; color:rgb(57, 181, 74);"><i> 路边指路小木牌,若不仔细观察,断然发现不了。</i></b></p> <p class="ql-block" style="text-align:center;"><b style="font-size:22px; color:rgb(57, 181, 74);"><i>建雄兄录了一段视频</i></b></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> 王之涣墓亦在僻静之所,青砖小碑,题字简明:“唐诗人王之涣”。墓前同样有祭品供奉。千年前,他凭楼而望,写下“白日依山尽,黄河入海流”的壮句;而今荒冢静默,惟有后人凭吊,心香不断。世事更迭,唯有诗句如江河般长流。</span></p> <p class="ql-block" style="text-align:center;"><b style="color:rgb(57, 181, 74); font-size:22px;"><i>隐约可见的墓碑</i></b></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> 高大的墓碑上镌刻着“唐诗人王之涣之墓”。祭桌上摆满了各种名酒以及其他祭品。大概是这位唐代著名边塞诗人平素善酒吧!</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> 对这位在此沉睡了一千多年的老乡,我们倍感亲切,协平兄一边诵读着王之涣诗词名句,一边祭拜着这位先贤,并向墓前供奉一支点燃的香烟,以替代香火。</span></p> <p class="ql-block" style="text-align:center;"><b style="font-size:22px; color:rgb(57, 181, 74);"><i>建雄兄即兴填词一首,以示纪念。</i></b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b style="color:rgb(237, 35, 8); font-size:22px;">江城子</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b style="color:rgb(237, 35, 8); font-size:22px;">中元节洛阳北原谒王之焕墓</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><br></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b style="color:rgb(237, 35, 8); font-size:22px;">何健雄</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b style="color:rgb(237, 35, 8); font-size:22px;">秋雨桓碑为愁肠,落他乡,大河殇。羌笛吹断,折柳北原凉。压卷红尘谁可比,几千载,亦华章。</b></p> <p class="ql-block"><b style="font-size:22px; color:rgb(57, 181, 74);"><i> 路边树丛中的蓝、红二色牵牛花向我们致敬。</i></b></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> 告别李、王墓地,许多问题令人百思不解。为什么如此重要的历史文学先贤的墓地如此荒凉简陋?尤其是在大力传承中华文化的今天,是不可思议的事情。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> 后来在网上查看的结果是这样的:2023年,由三位洛阳民间历史文化爱好者在网上发起众筹,在洛阳北邙山一角修建李煜与王之涣的墓碑,试图向世人表达:南唐后主李煜、盛唐边塞诗人王之涣“埋骨于此”。而此事却没有得到官方的认可。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> 告别李煜、王之涣墓地,我们便前往范仲淹墓。范仲淹墓,又名范园,位于河南省洛阳市伊川县彭婆镇许营村,地处万安山南侧,距李、王墓地仅二十余公里车程。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> 范仲淹墓地则境况迥然。占地23000平方米,修葺一新,已为国家重点文物保护单位。自石像而入,门楼、牌坊、祠宇次第在前,规模宏阔。祠堂内供奉塑像,神情肃穆,额悬“以道自任”,令人肃然。然而如此豪华气派的墓园,却是门前冷落车马稀。同我们一起到达的仅有来自郑州的年轻夫妇,石像前的树下,有几位农妇围在一起打扑克,嬉笑声不时传来。祭堂前亦不见有新添的祭品,香火亦不如李、王墓地旺盛。如此情景,令人唏嘘!</span></p> <p class="ql-block" style="text-align:center;"><b style="font-size:22px; color:rgb(57, 181, 74);"><i>范仲淹白色汉白玉雕像</i></b></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> 范仲淹墓始建于北宋皇祐年间,明清时期重修。2002年,伊川县人民政府成立范仲淹墓文物管理所,重修范仲淹墓内享堂,兴建一座高13.7米的汉白玉范仲淹雕像。2006年,被列为全国重点文物保护单位。</span></p> <p class="ql-block"><b style="font-size:22px; color:rgb(57, 181, 74);"><i> 雕像背面是一座宽大的石拱桥,直通墓园。</i></b></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> 范仲淹墓分前后两部分,整体坐北向南,总占地面积约23000平方米;前域有院落,神道正前方有一间青砖青瓦山门,神道两侧有石坊、石翁仲、石羊、石马、文武石像生等。前域中央设有范氏祠堂祭庙,飨堂内悬清代光绪帝御笔“以道自任”匾额;祠堂前有几通高大石碑,护有青砖碑楼,其中两侧范文正公神道碑碑额为宋仁宗亲书“褒贤之碑”四字,碑文为隶书,由宋代名臣、文学家欧阳修撰写,范仲淹好友王洙书丹。</span></p> <p class="ql-block" style="text-align:center;"><b style="font-size:22px; color:rgb(57, 181, 74);"><i>墓园豪华的大门</i></b></p> <p class="ql-block" style="text-align:center;"><b style="color:rgb(57, 181, 74); font-size:22px;"><i>石牌坊简介</i></b></p><p class="ql-block"><b style="color:rgb(57, 181, 74); font-size:22px;"><i> 石牌坊建于清顺治十三年(1656年),由河南太守宁之风、汝州刺史秦耀明、洛阳令叶琪等人捐资,田九畸监修。四柱三门式,面阔5.8米,高3.75米,坊额“高山仰止”、坊柱对联“嵩少青山高道德”、“润瀍碧水洁萍蘩”,系汝州刺史秦耀明所题。柱顶各蹲一望天吼,造型优美。由于历史原因,石坊半部被毁,仅存西半部。2002年3月按原有风格对石坊进行了维修。</i></b></p> <p class="ql-block" style="text-align:center;"><b style="font-size:22px; color:rgb(57, 181, 74);"><i>石牌坊右侧是范氏家训。</i></b></p> <p class="ql-block"><b style="font-size:22px; color:rgb(57, 181, 74);"><i> 右侧是由范仲淹撰文并书写的《岳阳楼记》。一篇《岳阳楼记》,奠定了范仲淹一生的文学地位。</i></b></p> <p class="ql-block"><b style="font-size:22px; color:rgb(57, 181, 74);"><i> 《岳阳楼记》石碑背面是康熙的集字碑,上书写“先天下之忧而忧,后天下之乐而乐”。范仲淹的“忧乐说”备受历代帝王的推崇。除了范仲淹不可替代的文学地位,范仲淹广受社会喜爱,其“忧乐说”不能不说是一个重要原因。</i></b></p> <p class="ql-block" style="text-align:center;"><b style="font-size:22px; color:rgb(57, 181, 74);"><i>受到保护的石碑</i></b></p> <p class="ql-block"><b style="font-size:22px;"><i> 神道正前方有一间青砖青瓦山门,神道两侧有石坊、石翁仲、石羊、石马、文武石像生等,令人生畏。</i></b></p> <p class="ql-block" style="text-align:center;"><b style="font-size:22px; color:rgb(57, 181, 74);"><i>范氏祠堂祭庙</i></b></p> <p class="ql-block"><b style="color:rgb(57, 181, 74); font-size:22px;"><i> 飨堂内供奉着范仲淹金身塑像,上边悬清代光绪帝御笔“以道自任”匾额。</i></b></p><p class="ql-block"><b style="font-size:22px; color:rgb(57, 181, 74);"><i> 伫立殿前,仰望圣像,不禁心生敬仰。</i></b></p> <p class="ql-block"><b style="color:rgb(57, 181, 74); font-size:22px;"><i> 祠堂后即范仲淹主墓、仲淹母秦国太夫人墓及仲淹长子范纯佑墓。范仲淹墓后域前部为仲淹次子范纯仁墓,其后有三子范纯礼、四子范纯粹墓及孙辈墓。</i></b></p> <p class="ql-block" style="text-align:center;"><b style="color:rgb(57, 181, 74); font-size:22px;"><i>建雄兄填词一首,感慨万千</i></b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b style="color:rgb(237, 35, 8); font-size:22px;">思远人</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b style="color:rgb(237, 35, 8); font-size:22px;">中元节谒范仲淹墓</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b style="color:rgb(237, 35, 8); font-size:22px;">何健雄</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b style="color:rgb(237, 35, 8); font-size:22px;">经略朝廷忧与乐,文正百官错。伴人君理政,危言遭贬,臣意将谁负?</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b style="color:rgb(237, 35, 8); font-size:22px;">效儒膝跪平生路,货予帝王故。颂圣两句词,信听模范,凡人许多误。</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><br></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> 李煜、王之涣之墓,荒径冷落,却仍有人香火祭奠,表明文化的余脉从未断绝;范仲淹墓祠,巍然壮观,成为世代景仰之所。三处墓地,一隐一显,一简一繁,恰是历史之沉浮与人心之殊途。游学至此,既叹盛衰无常,亦感精神不灭。古人早已长眠,而其文章、诗句与精神,却仍与天地同在,照耀后人。</span></p> <p class="ql-block" style="text-align:center;"><b style="color:rgb(237, 35, 8); font-size:22px;"><i>念奴娇·洛阳吊古</i></b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b style="color:rgb(237, 35, 8); font-size:22px;">古陵何处,叹荒林小径,斜阳烟雨。</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b style="color:rgb(237, 35, 8); font-size:22px;">木札低悬荒草路,指引词人归处。</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b style="color:rgb(237, 35, 8); font-size:22px;">一盏残香,几行哀酒,旧恨犹如诉。</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b style="color:rgb(237, 35, 8); font-size:22px;">江南梦冷,断魂长系虞主。</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b style="color:rgb(237, 35, 8); font-size:22px;">更忆白日登楼,黄河天尽,千古雄心驻。</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b style="color:rgb(237, 35, 8); font-size:22px;">石刻祠门崇范相,忧乐千秋如故。</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b style="color:rgb(237, 35, 8); font-size:22px;">天地悠悠,兴亡多少,尽入秋风暮。</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b style="color:rgb(237, 35, 8); font-size:22px;">凭栏长啸,山川仍共斯语。</b></p>