<p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">白居易的早期(入仕前及任左拾遗到被贬江州司马期间,公元772 年 - 815年)</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">此阶段的白居易,年少成名,诗作多反映民间疾苦与个人抱负,风格清新自然。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">白居易幼时,全家跟随父亲的职务调动迁徙。11岁时,父亲白季庚改任徐州别驾,全家离开郑州,搬到了徐州以南的符离。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">白居易在符离大约生活了22年,其中有短暂的外出和长安之行,在这里白居易最难忘的是那段勤奋苦读的经历,还有少年的友谊与爱情。他与当地5位年龄稍长的青年才俊,共同“苦节读书”,过着“昼课赋、夜课书、间课诗”的生活。多年之后,白居易仍然与少时的同学保持着真挚的友谊,共同把酒,怀念那段“朝来暮去多携手,穷巷贫居何所有。秋灯夜写联句诗,春雪朝倾暖寒酒”的美好岁月。</span></p> <p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:20px;">《江南送北客因凭寄徐州兄弟书》是唐代诗人白居易十五岁时创作的七言绝句,作于唐德宗贞元二年(786年)。白居易因避战乱漂泊江南,借送客北归之机托寄家书予寓居徐州的兄弟,是其现存最早的诗作</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:20px;"><span class="ql-cursor"></span></span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">《江南送北客因凭寄徐州兄弟书》</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">故园望断欲何如,楚水吴山万里余。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">今日因君访兄弟,数行乡泪一封书。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">《赋得古原草送别》作于唐德宗贞元三年(公元787年),作者当时只有十六岁。此诗是应考习作,按科考规矩,凡限定的诗题,题目前必须加“赋得”二字,作法与咏物诗相似。据说白居易拿此诗到长安拜访当时的文坛领袖顾况。原本还在拿白居易名字打趣的顾况,("长安米贵,居住不易")读到那首《赋得古原草送别》后,大为赞叹。("有此才华,何愁居长安"。)</span></p> <p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:20px;">赋得古原草送别</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:20px;">离离原上草,一岁一枯荣。</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:20px;">野火烧不尽,春风吹又生。</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:20px;">远芳侵古道,晴翠接荒城。</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:20px;">又送王孙去,萋萋满别情。</span></p> <p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:20px;">《邻女》这首七言绝句用28个字赞美了十五岁湘灵的美丽和悦耳的嗓音</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:20px;"></span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">娉婷十五胜天仙,白日嫦娥旱地莲。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">何处闲教鹦鹉语,碧纱窗下绣床前。</span></p> <p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:20px;">公元799年,河南地区爆发藩镇叛乱,唐朝廷派兵平定引发长期战乱,导致漕运受阻、关内(今陕西中部)出现严重饥荒。战火与灾荒交织,百姓流离失所。</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:20px;">白居易祖业所在的河南新郑遭受战火摧毁,其兄弟姊妹被迫分居浮梁、於潜、乌江、符离、下邽五地。白居易目睹家园荒废、兄弟离散的惨状,于中秋望月时写下这首寄托家国情怀的七言律诗。</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:20px;"><span class="ql-cursor"></span></span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:20px;"> 望月有感</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">自河南经乱,关内阻饥,兄弟离散,各在一处。因望月有感,聊书所怀,寄上浮梁大兄、於潜七兄、乌江十五兄,兼示符离及下邽弟妹。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">时难年荒世业空,弟兄羁旅各西东。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">田园寥落干戈后,骨肉流离道路中。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">吊影分为千里雁,辞根散作九秋蓬。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">共看明月应垂泪,一夜乡心五处同。</span></p> <p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:20px;">唐德宗贞元十九年(803),当时白居易三十二岁,在长安春登书判拔萃科,授秘书省校书郎。杏园在长安城南曲江池畔。每年春季,新中的进士就在这里宴会。春天的杏园百花盛开,诗人不写繁花美景,偏写枣树,“人言百果中,唯枣凡且鄙。皮皴似龟手,叶小如鼠耳。胡为不自知,生花此园里…”是有所寄寓。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">唐德宗贞元二十年(公元804年)白居易时年33岁,任秘书省校书郎。冬至本为唐代重要节日,诗人因宦游在外,独居邯郸驿站,触景生情写下此作。</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">邯郸冬至夜思家</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">邯郸驿里逢冬至,抱膝灯前影伴身。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">想得家中夜深坐,还应说着远行人。</span></p> <p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:20px;">《长恨歌》是白居易于唐宪宗元和元年(806年)创作的长篇叙事诗,当时白居易任盩厔县尉。该诗源于他与友人陈鸿、王质夫同游仙游寺时,感念玄宗与杨玉环的爱情故事,几人“话及此事,相与感叹”。王质夫提议以诗歌记述,陈鸿作传记,白居易遂写 下了千古名篇《长恨歌》,其中隐含着对统治者的批评和谏言。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">诗人三十六岁才与杨虞卿的从妹杨氏结婚,《赠内》是新婚后不久诗人写给妻子杨氏的。是对妻子的告诫和表白。</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">生为同室亲,死为同穴尘。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">他人尚相勉,而况我与君。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">黔娄固穷士,妻贤忘其贫。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">冀缺一农夫,妻敬俨如宾。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">陶潜不营生,翟氏自爨薪。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">梁鸿不肯仕,孟光甘布裙。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">君虽不读书,此事耳亦闻。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">至此千载后,传是何如人?</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">人生未死间,不能忘其身。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">所须者衣食,不过饱与温。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">蔬食足充饥,何必膏粱珍?</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">缯絮足御寒,何必锦绣文?</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">君家有贻训,清白遗子孙。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">我亦贞苦士,与君新结婚。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">庶保贫与素,偕老同欣欣。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">贞元至元和年间(785-820)白居易在长安任左拾遗时期。创作了《秦中吟十首》反映中唐时期社会现实,诗人把在长安的所见所闻一一记录下来,将那一时期人民生活的困苦与富豪权贵、贪官污吏们生活的豪奢加以对比,真实地再现了当时社会的黑暗。作者对当政者进行了尖锐的讽刺,同时也表达了对百姓生活困苦的深切同情与深沉的忧国之情。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">第一首《议婚》同情贫家女难以出嫁,第二首《重赋》揭露无名税的流弊,第三首《伤宅》讽刺兴建高堂大厦的豪门贵族,第四首《伤友》慨叹“苦节士”的凄惨生活,第五首《不致仕》嘲讽年老不肯退休的贪荣而恋栈者,第六首《立碑》讥讽企图立碑传名和谀墓得金之流,第七首《轻肥》揭露宦官的骄横和奢侈生活,第八首《五弦》惋惜当时人不懂古乐,第九首《歌舞》抨击执法官吏荒淫无耻的生活,第十首《买花》暴露官僚贵族豪奢游荡的现实。</span></p><p class="ql-block"> </p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">买花</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:20px;">帝城春欲暮,喧喧车马度。</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:20px;">共道牡丹时,相随买花去。</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:20px;">贵贱无常价,酬直看花数。</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:20px;">灼灼百朵红,戋戋五束素。</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:20px;">上张幄幕庇,旁织巴篱护。</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:20px;">水洒复泥封,移来色如故。</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:20px;">家家习为俗,人人迷不悟。</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:20px;">有一田舍翁,偶来买花处。</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:20px;">低头独长叹,此叹无人喻。</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:20px;">一丛深色花,十户中人赋。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">《新乐府五十首》是唐代诗人白居易创作的大型组诗,是白居易在担任左拾遗期间(808年—814年)创作的,旨在“因事立题”,反映社会现实问题。这组诗旨在以讽喻手段揭露社会黑暗,并尽诗人谏官之职。五十首诗在形式上多以三五七言相参,音韵转换灵活,语言通俗自然;</span></p> <p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:20px;">杜陵叟</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:20px;">杜陵叟,杜陵居,岁种薄田一顷馀。三月无雨旱风起,麦苗不秀多黄死。九月降霜秋早寒,禾穗未熟皆青乾。长吏明知不申破,急敛暴徵求考课。典桑卖地纳官租,明年衣食将何如。剥我身上帛,夺我口中粟。虐人害物即豺狼,何必钩爪锯牙食人肉。不知何人奏皇帝,帝心恻隐知人弊。白麻纸上书德音,京畿尽放今年税。昨日里胥方到门,手持尺牒榜乡村。十家租税九家毕,虚受吾君蠲免恩。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">卖炭翁</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:20px;">卖炭翁,伐薪烧炭南山中。满面尘灰烟火色,两鬓苍苍十指黑。卖炭得钱何所营,身上衣裳口中食。可怜身上衣正单,心忧炭贱愿天寒。夜来城上一尺雪,晓驾炭车辗冰辙。牛困人饥日已高,市南门外泥中歇。翩翩两骑来是谁,黄衣使者白衫儿。手把文书口称敕,回车叱牛牵向北。一车炭,千馀斤,官使驱将惜不得。半匹红纱一丈绫,系向牛头充炭直。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">《观刈麦》是诗人于唐宪宗元和二年(807年)五月创作于盩厔县(今陕西省周至县),此时他任盩厔县尉,负责征收赋税与维持治安。因目睹农民在酷暑中抢收麦子的艰辛场景,对比官仓粮食堆积与百姓无粮充饥的现状,遂以县尉身份写下这首现实主义讽喻诗。 </span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">田家少闲月,五月人倍忙。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">夜来南风起,小麦覆陇黄。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">妇姑荷箪食,童稚携壶浆。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">相随饷田去,丁壮在南冈。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">足蒸暑土气,背灼炎天光。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">力尽不知热,但惜夏日长。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">复有贫妇人,抱子在其旁。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">右手秉遗穗,左臂悬敝筐。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">听其相顾言,闻者为悲伤。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">家田输税尽,拾此充饥肠。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">今我何功德?曾不事农桑。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">吏禄三百石,岁晏有余粮。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">念此私自愧,尽日不能忘。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">白居易与元稹的友谊是唐代文人交往的典范,以文学共鸣、仕途共济和情感牵绊为三大核心特征,两人通过近千首的诗文唱和与书信往来构建了超越时空的深厚情谊。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">802年白居易与元稹因参加吏部选拔考试而相识,共同任职秘书省校书郎,奠定了志趣相投的基础。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">二人共同倡导诗歌革新,主张“文章合为时而著,歌诗合为事而作”,推动现实主义诗歌发展。</span></p> <p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:20px;">《秋雨中赠元九》是诗人于唐贞元十八年(802年)秋所作,当时他与元稹同在秘书省任职校书郎。诗中“二毛”(黑白相间的头发)典故暗示白居易年长元稹七岁,并暗含对年华流逝的感伤。 </span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:20px;"></span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:20px;">不堪红叶青苔地,又是凉风暮雨天。</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:20px;">莫怪独吟秋思苦,比君校近二毛年。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">从公元806年—815年白居易先后写了《赠元稹》《别元九后咏怀》《同李十一醉忆元九》《劝酒寄元九》《立秋日曲江忆元九》和《八月十五月夜禁中独直对月怀元九》等多篇诗文。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">《别元九后咏怀》创作于元和元年(806年)创为送别挚友元稹后所作,时值初秋,长安孤寂之思触发了诗人对别离之感。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"></span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:20px;">别元九后咏所怀</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:20px;">零落桐叶雨,萧条槿花风。</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:20px;">悠悠早秋意,生此幽闲中。</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:20px;">况与故人别,中怀正无悰。</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:20px;">勿云不相送,心到青门东。</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:20px;">相知岂在多,但问同不同。</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:20px;">同心一人去,坐觉长安空。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">白居易母亲陈氏于元和六年(811年)去世,白居易随即辞官,返回故乡下邽(今陕西渭南)遵制守孝,直至元和九年(814年)守孝期满后才重新回京任职。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">此期间的诗作多表达丧母之痛与隐居哀思,核心作品为《慈乌夜啼》。诗中以“慈乌”喻子女对父母的孝心,“母殁收其卵,其鸣哀且切”等句,直接抒发了对母亲的深切思念与丧亲之痛。</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">慈乌夜啼</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">慈乌失其母,哑哑吐哀音。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">昼夜不飞去,经年守故林。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">夜夜夜半啼,闻者为沾襟。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">声中如告诉,未尽反哺心。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">百鸟岂无母,尔独哀怨深。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">应是母慈重,使尔悲不任。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">昔有吴起者,母殁丧不临。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">嗟哉斯徒辈,其心不如禽。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">慈乌复慈乌,鸟中之曾参。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">《夜雨》写于元和六年(公元811年),当时白居易四十岁。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">这一年母亲病逝,他回乡守孝,独宿空堂,想起了年少时的恋人湘灵,遂写下此诗。白居易与湘灵青梅竹马,感情深厚,但由于门第观念,两人最终未能成婚。诗中“我有所念人,隔在远远乡。我有所感事,结在深深肠”等句,直白地表达了他对湘灵的深切思念之情。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);"> </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">我有所念人,隔在远远乡。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">我有所感事,结在深深肠。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">乡远去不得,无日不瞻望。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">肠深解不得,无夕不思量。</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:20px;">况此残灯夜,独宿在空堂。</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:20px;">秋天殊未晓,风雨正苍苍。</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:20px;">不学头陀法,前心安可忘。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">《燕诗示刘叟》作于唐宪宗元和六年(811年)。他在离职回乡守孝期间,得知有一位刘姓老汉,其爱子背离他逃去,刘叟非常悲痛。而刘叟年轻时也曾有过背离父母的行为。白居易有感于此,借双燕的遭遇创作了这首寓言诗,讽劝那些不顾父母痛苦而独自远走高飞的人们,同时也借此表达对母爱的赞颂以及对家庭伦理观念的反思。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"></span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">梁上有双燕,翩翩雄与雌。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">衔泥两椽间,一巢生四儿。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">四儿日夜长,索食声孜孜。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">青虫不易捕,黄口无饱期。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">觜爪虽欲敝,心力不知疲。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">须臾十来往,犹恐巢中饥。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">辛勤三十日,母瘦雏渐肥。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">喃喃教言语,一一刷毛衣。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">一旦羽翼成,引上庭树枝。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">举翅不回顾,随风四散飞。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">雌雄空中鸣,声尽呼不归。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">却入空巢里,啁啾终夜悲。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">燕燕尔勿悲,尔当返自思。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">思尔为雏日,高飞背母时。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">当时父母念,今日尔应知。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">《惜牡丹花》是唐代诗人白居易的组诗作品,共有两首</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">其一</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">惆怅阶前红牡丹,晚来唯有两枝残。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">明朝风起应吹尽,夜惜衰红把火看。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);"> 其二</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">寂寞萎红低向雨,离披破艳散随风。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px; color:rgb(1, 1, 1);">晴明落地犹惆怅,何况飘零泥土中。</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">有观点认为约作于唐宪宗元和八年(813年),当时白居易母亲新丧,丁忧后返京,见翰林院牡丹将残,感怀时光易逝、青春难驻,遂作此诗。也有说法称其作于公元810年春天,白居易刚由左拾遗转任京兆户曹参军时。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 诗中通过对牡丹花凋零景象的描写,表达了诗人对即将逝去的美好事物的惋惜之情,同时也寄寓了岁月流逝、青春难驻的深沉感慨。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">《村居》这首诗是白居易在公元814年(元和九年)写下的一首诗,他因为母亲的去世而感到孤独寂寞。他结合当时的夜景,用白描的手法描绘了一个常见的乡村之夜。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"></span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:20px;">村夜</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:20px;">霜草苍苍虫切切,村南村北行人绝。</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:20px;">独出前门望野田,月明荞麦花如雪。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">白居易《横吹曲辞·长安道》的具体创作年份难以确考。根据诗中所描绘的长安的繁华景象以及诗人对人生短暂的感慨,结合白居易的经历,推测该诗可能创作于他在长安为官期间。白居易自贞元十五年(公元799年)赴京应举之后的三十年间,曾多次出入长安,这首诗有可能是在这一时期创作的。</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:20px;">《横吹曲辞·长安道》</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:20px;">花枝缺处青楼开,艳歌一曲酒一杯。</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:20px;">美人劝我急行乐,自古朱颜不再来。</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:20px;">君不见外州客,长安道,一回来,一回老。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">815年(唐宪宗元和十年)春,诗人和元宗简都在朝廷供职,宗简在长安升平坊购了一所新宅,诗人很想同他结邻而居,乃作这首诗相赠。</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:20px;">欲与元八卜邻先有是赠</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:20px;">平生心迹最相亲,欲隐墙东不为身。</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:20px;">明月好同三径夜,绿杨宜作两家春。</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:20px;">每因暂出犹思伴,岂得安居不择邻。</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:20px;">可独终身数相见,子孙长作隔墙人。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">白居易早期作品充分体现了“文章合为时而著,歌诗合为事而作”,用文学反映现实、干预社会,关注民生疾苦,批判社会弊病,具强烈的现实主义精神与民本情怀。白居易早期怀揣“兼济天下”的抱负,希望通过作品推动社会改革、劝谏统治者。试图以文学之力辅助政治清明。</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> </p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">图片来自网络</span></p>