《渔樵问对》随笔:一蓑一叶载天枢

缕缕清风

<p class="ql-block">文字:缕缕清风</p><p class="ql-block">美篇号:222322458</p><p class="ql-block">图片:网络</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">江风掀动渔人的笠,山雾沾湿樵夫的衫,</p><p class="ql-block">两句问答落溪畔,漫过千年仍清浅。</p><p class="ql-block">传是邵雍挥毫处,道藏在寻常话里面——</p><p class="ql-block">“渔曰:‘子知天乎?’樵曰:‘吾知之’”,</p><p class="ql-block">天有昼夜寒暑替,从来不是任意转。</p><p class="ql-block">渔又问:“地载万物,理在何?”</p><p class="ql-block">樵笑指:“山高水低皆是序,草木扎根自循缘。”</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">渔再抛问:“万物生又灭,究竟为哪般?”</p><p class="ql-block">樵放下柴担歇一歇,指尖划过青石板:</p><p class="ql-block">“春发秋枯非偶然,阳长阴消是天算,</p><p class="ql-block">就像我砍薪依时节,你结网候潮还,</p><p class="ql-block">逆势强求空费力,顺理才得心头安。”</p><p class="ql-block">渔点头又问:“人在世间走,如何避忧烦?”</p><p class="ql-block">樵拾起草叶轻捻碎:“不追浮名不贪权,</p><p class="ql-block">‘以道观物’见真章,不把表象当实看,</p><p class="ql-block">柴米油盐藏至理,安于天命非偷懒。”</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">他说这些不是玄,是风过松林有清响,</p><p class="ql-block">是月照江面起微澜,万物都循自家的纲。</p><p class="ql-block">像渔翁守着江心月,等那游鱼入网筐,</p><p class="ql-block">像樵夫担着岭头曦,踏遍青山不慌不忙,</p><p class="ql-block">把天地的问答,嚼进朝暮三餐的香。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">后来这对话成了灯,照过宋明理学的径,</p><p class="ql-block">也照过普通人的窗,解过心里的拧巴劲。</p><p class="ql-block">有人读“渔问樵答”明取舍,不被浮名牵着行,</p><p class="ql-block">有人记“顺理安常”定分寸,懂得进退才安宁。</p><p class="ql-block">不必说多深的玄奥,那些直白的问与答,</p><p class="ql-block">就够后世揣着走,走过雨打走过晴。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">如今江头仍有笠,山间仍有担柴影,</p><p class="ql-block">像那本旧卷里的魂,还在人间轻轻应——</p><p class="ql-block">渔的问还在飘:“天地方圆,理可明?”</p><p class="ql-block">樵的答还在传:“就在你我呼吸间,寻常风景里。”</p><p class="ql-block">一蓑一叶载着的,从来不是闲言碎语,</p><p class="ql-block">是千年未老的问,也是千年不变的宁。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">注:《渔樵问对》传为北宋哲学家邵雍所著,属道家思想典籍。写作时间无明确记载,推测成于北宋时期。借渔樵对话探讨宇宙规律与人生哲理,主张“以道观物”,认为万物皆有其理,强调顺应自然、安于天命。该书融合儒道思想,为宋明理学提供理论参考,其辩证思维与处世智慧,对后世哲学、文学及普通人的价值观均有深远影响。</p>