<p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">织妇何太忙,蚕经三卧行欲老。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">蚕神女圣早成丝,今年丝税抽征早。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">早征非是官人恶,去岁官家事戎索。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">征人战苦束刀疮,主将勋高换罗幕。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">缫丝织帛犹努力,变缉撩机苦难织。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">东家头白双女儿,为解挑纹嫁不得。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">檐前袅袅游丝上,上有蜘蛛巧来往。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">羡他虫豸解缘天,能向虚空织罗网。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">译文</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">织妇为什么忙呢,原来蚕种三卧之后就要老了。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">织妇们诚心祷告蚕神保佑蚕儿早点出丝,因为今年官家要提前抽征丝税。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">今年提前征税并不是因为官员横征暴敛,而是去年发动了战争。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">打仗艰苦,丝织品可供伤兵包扎伤口,也可制成丝罗帐幕赏给军功赫赫的将军。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">一般的缲丝织作本来已够费力的了,织有花纹的绫罗更是难上加难。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">拨动织机、变动丝缕,在织品上挑出花纹极为不易,需要很高的工艺水平。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">培养挑纹能手实为不易,竟有巧女因手艺出众为娘家羁留而贻误青春。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">在檐前飘动的丝网上,蜘蛛来回爬动。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">羡慕这小虫儿纯出天性,可以自由编制罗网啊!</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注释</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">蚕经三卧行欲老:蚕有眠性,文中的蚕种三卧之后进入四眠,四眠后即上簇结茧。古织妇往往亦为蚕妇,所以要提前做准备。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">蚕神女圣:古代传说黄帝妃嫘祖是第一个发明养蚕抽丝的人,民间奉之为蚕神,诗中称她为“蚕神女圣”。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">丝税:唐代纺织业极为发达,荆、扬、宣、益等州均设置专门机构,监造织作,征收捐税。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">戎索:本义为戎法,此处引申为战事。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">罗幕:即丝罗帐幕。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">袅袅:摇曳、飘动的样子。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">简析</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 《织妇词》是一首乐府诗。此诗以荆州首府江陵为背景,诗人对纺织女工的苦难生活寄予了深切的同情,揭露了统治者对劳动人民残酷的压迫与剥削,表现出可贵的人道主义精神。全诗主题突出,形象鲜明,语言平易流畅,诗中巧设譬喻,通过织妇对蜘蛛悬空结网的叹羡,以人不如虫之感刻画出她们的内心怨苦,语意悲怆动人。</span></p>