宋诗画:邵雍《过眼吟》

余风

<p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">意境派诗书画:宋邵雍《过眼吟》(50×100cm,2025,余风)</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;"><span class="ql-cursor"></span></span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block" style="text-align:center;">过眼吟</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">宋 邵雍</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">纷纷过眼不须惊,利害相磨卒未平。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">伎俩虽多无实效,聪明到了是虚名。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">温凉寒热四时事,甘苦辛酸万物情。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">除却此心皆外物,此心犹恐未全醒。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><b> 万象一心</b></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">一生很长</p><p class="ql-block">长到不耐烦</p><p class="ql-block">长到无奈何</p><p class="ql-block">长到度日如年</p><p class="ql-block">甚至痛不欲生</p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">一生也短</p><p class="ql-block">短到不觉间</p><p class="ql-block">短到无以言</p><p class="ql-block">短如电光火石</p><p class="ql-block">短如白驹过隙</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">不必惊叹</p><p class="ql-block">或长或短</p><p class="ql-block">过眼就是一生</p><p class="ql-block">春夏秋冬</p><p class="ql-block">回首又是一年</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">眼中万物静态</p><p class="ql-block">非常美丽</p><p class="ql-block">稼轩称之妩媚</p><p class="ql-block">心知万象如水</p><p class="ql-block">无比浩荡</p><p class="ql-block">坡公叹之如画</p><p class="ql-block">我笑这</p><p class="ql-block">生似尘埃</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:18px;">这乾坤充斥光年变幻</span></p><p class="ql-block">这时光穿越亿兆未停</p><p class="ql-block">我飘飘如仙</p><p class="ql-block">与日月同光共暖</p><p class="ql-block">于天地遨游穿梭</p><p class="ql-block">唯因这</p><p class="ql-block">万象一心</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b style="font-size:22px;">墨韵禅心,诗画通境</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b style="font-size:22px;">——品余风山水与邵雍诗意之交融</b></p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 余风这幅山水佳作,以水墨为语、诗意为魂,借宋邵雍《过眼吟》,构建起深邃的文人画境。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 画中山水,以黄宾虹、傅抱石笔意入韵,墨色皴擦间,山峦显浑厚苍莽,瀑布携灵动清越,松竹蕴生机雅逸。水墨浓淡相参,如老茶陈韵,晕染出虚实相生的空间,是传统山水“可观、可游、可居”意境的当代续写。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 题款择邵雍之诗,恰成画外音。“纷纷过眼不须惊”,对应画中山水的静穆观照——世间纷扰如过眼云烟,山水以永恒之姿,启观者放下执念;“除却此心皆外物”,更是点题之笔,画中山石草木为“外物”,观画者与画家之心,才是连通诗画的枢纽。余风借山水造境,邵雍以诗言心,二者交融,让画面超越技法,成为文人精神的载体:于水墨氤氲中,观照内心、反思世事,在传统文脉里寻得一方澄明之境,尽显新文人画“诗画互证、以意驭象”的独特魅力,也让观者在笔墨与诗意间,体悟到“此心醒觉”的修行之美 。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block">诗画评析</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b>诗画相契,心纳万象</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b><span class="ql-cursor"></span>——余风《万象一心》与山水国画的深度互文</b></p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 余风《万象一心》与山水国画的融合,为诗画互文提供独特样本,借现当代诗歌评论维度观照,更显其艺术张力与思想深度。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">一、生命体验的诗化凝结:呼应“诗歌是灵魂的私语”</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 如弗罗斯特强调诗歌对内心的忠实,《万象一心》开篇对人生长短的叩问,是灵魂私语的外放。“一生很长”里的“不耐烦”“无奈何”,将生命长跑中的精神褶皱摊开;“一生也短”的“不觉间”,把时光倏忽的怅惘精准捕捉。这是诗人独有的生命体验,却借普适的长短辩证,让每个读者照见自己的生命轨迹,恰似弗罗斯特所言,以个人灵魂私语,唤起群体生命共鸣,使诗歌成为连接个体与众生的精神脐带,将生命体验凝练成可触摸的诗行。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">二、物我交融的意境营造:暗合“诗的本质是意境生成”</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 受中国传统诗画“意境论”滋养,诗中自然书写与国画山水形成互文闭环。“眼中万物静态/非常美丽”,承接国画留白、皴染营造的宁静,“稼轩称之妩媚”,以古典审美为自然注脚;“心知万象如水/无比浩荡”,又突破视觉静态,激活自然的动态哲思,“坡公叹之如画”,让自然与艺术观照交融。这恰如现当代诗歌对意境的追求——物我并非主客二分,而是因心观物、以物映心,在诗画呼应中,生成“万象一心”的浑融意境,让读者踏入物我难分的精神场域,体悟诗画共筑的意境魅力。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">三、精神超越的诗意抵达:契合“诗歌是精神的飞升器”</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 当诗行从个人生命、眼前山水,跃向“乾坤充斥光年变幻”,便契合布罗茨基“诗歌引领精神超越”的主张。“我飘飘如仙/与日月同光共暖”,不是逃避现实的虚妄,而是借宇宙时空的宏大,完成精神挣脱与飞升。国画山水的有限尺幅,因诗的宇宙视野拓展边界;诗的精神超越,借国画的具象依托落地生根。二者合力,让“万象一心”成为精神归处——个体挣脱现实羁绊,在天地遨游中,实现心与宇宙同频,完成精神向更高维度的飞升,彰显诗歌引领精神超越的永恒价值。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 余风以诗为线,串起生命体验、物我意境与精神超越,在与国画的互文中,呼应现当代诗歌评论关键命题。诗画携手,让“万象一心”不止是文字与水墨的交融,更是灵魂私语、意境生成与精神飞升的多维共振,为诗画艺术互文、思想深度开掘,提供了极具启发性的范本 。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p>