滇西之旅-腾冲和顺古镇(总兵府)

雒小凡

<p class="ql-block ql-indent-1"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">总兵府原为清朝末年腾越镇总兵张松林老宅,建于光绪末年,具有很高的历史文化价值。2006年保持原貌从腾冲市区整体迁移到和顺。张松林(1840年~1918年)江苏人,累升至记名提督信勇巴图鲁,振威将军,光绪九年(1883年)和光绪十五年(1889年)两次出任腾越镇总兵,官居从一品。总兵府与和顺古镇湿地毗邻,是饱览古镇湿地风光、田园秀色、放松身心、融入自然的最佳歇息之处。</span></p> <p class="ql-block ql-indent-1"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">张松林(1838年~1918年)字菶森,原籍江苏省淮安府清河县人(今淮阴市)。张松林自幼有孝行,未成年即随父经商到江西。父亲忙于商务,他体谅父亲的辛劳,对父亲的冷暖饥饱尽心照顾,从无懈怠。他十四岁时,父亲病逝于抚州。伤痛之馀,他如成人一样按照古礼尽力操办丧葬事宜,将父亲葬在抚州城外,独自返回家乡。回家次年,太平军攻占南京,而淮安地处冲要,战乱不断。张松林对战乱有切肤之痛,于是萌生了请缨从军志向。</span></p> <p class="ql-block ql-indent-1"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">咸丰八年(1858年)他远赴江西从军。此后数十年中,跟随所在部队转战于湖南、广东、四川、陕西、贵州、云南数省,身经百战,尤以在云贵两省所建战功最多。他本人也从一个普通兵勇逐级提升至总兵加提督衔,成为一品大员。张松林自同治十年(1871年)九月升为总兵后,先后任贵州古州镇,云南昭通镇、鹤丽镇、腾越镇等镇总兵。曾在光绪九年和十五年两任腾越镇总兵官,先后六、七年时间。</span></p> <p class="ql-block ql-indent-1"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">张松林钟情于腾冲的山水和文脉。光绪三十四年(1908年)七十一岁致仕后,即落居腾冲南门外之西街。 建于清代光绪年间的张松林老宅,是极边之城腾冲历经抗战烽火浩劫后完整保留下来的为数不多的传统老宅之一。</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">2006年,腾冲实施旧城改造,张松林老宅由柏联集团原样搬迁到了和顺。“昔日统兵而来,卜筑定邻,只因到此安边土。如今易地而建,新基旧料,还是当年故门庭”。如今,这栋老宅在和顺得到异地保护使用,它充满人文底蕴的生命得以延续,历史价值得到彰显。</span></p> <p class="ql-block ql-indent-1"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">张松林与蔡太夫人瓷板画像。其蔡太夫人被朝廷诰封为一品夫人。</span></p> <p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">御赐“福寿”行书匾</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">上款:光绪二十年正月初一日。</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">下款:记名提督云南腾越镇总兵、信勇巴图鲁军功加一级臣张松林敬立。</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">匾高56厘米,宽211厘米。阳裹阴刻。</span></p> <p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">云南省级非物质文化遗产</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">民间歌谣《阳温暾小引》简介</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">民谣《阳温暾小引》又名《吹烟调》,约成于清道光年间,流传于腾冲县和顺镇一带。和顺古名阳温暾,地处腾冲通往缅甸的交通要冲,是有名的侨乡。旅居国外的和顺人在外拼搏奋斗,企盼落叶归根,对故土有着十分深厚的感情。《阳温暾小引》是后人实录当年滇西边地男人在家乡成长、出国谋生的种种经历,用村言俚语、半文半白等写成的歌谣,是当时滇西人到东南亚谋生的一部“出国必读”指南,也是一部用于告诫乡人的劝世歌谣。 </span></p> <p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">《阳温暾小引》</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">自从那,盘古王,分了宇宙;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">前三皇,后五帝,虞夏商周。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">周天下,八百载,果算长久;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">汉高祖,坐天下,四百春秋。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">享年高,享果长,上天垂佑;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">小比大,家比国,如同一俦。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">有德者,富与贵,子孙长久;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">无德者,贫与贱,衣食不周。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">有父母,得孝顺,无过无咎;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">父子亲,夫妇顺,囿园聚首。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">有子女,得教训,和顺刚柔;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">这才是,天伦乐,无焦无虑。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">有寿昌,为寻母,愿把官罢;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">有郭巨,愿埋儿,供养亲口。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">有丁兰,亲亡故,刻木报酬;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">有杨香,打猛虎,曾把亲救。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">有瘦黔,为母病,尝粪心忧;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">有莱子,舞彩衣,亲开口笑。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">有坚廷,为太史,涤亲溺瓯;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">二十四,孝顺歌,流传已久。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">劝今时,为人子,当思效求;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">父母恩,好一似,天高地厚。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">在一日,孝一日,岂可远游;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">吾腾冲,天地小,而且薄瘦。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">不得已,为家贫,不得不走;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">游有方,急早回,以解亲忧。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">起身时,在堂中,忙忙叩首;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">一家人,话难说,气哽咽喉。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">抛父母,别妻子,吞声独走;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">众亲友,同送到,官坡路头。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">官坡头,好一似,阴山背后;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">过此地,把家乡,一概全丢。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">为什么,到今日,不回故旧;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">出门去,把亲思,付之东流。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">离家乡,十数年,还不算久;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">住瓦城,似登那,凤阁龙楼。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">舍家乡,如敝履,话不虚谬;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">住瓦城,纵不久,也在数秋。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">你父母,虽有子,如同无有;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">无子的,还不消,日夜担忧。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">你的妻,望与你,百年相守;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">谁知道,似孤寡,独卧孤愁。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">枕边上,不时的,珠泪常流;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">是姻缘,奴与你,才的配偶。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">你的妻,望与你,百年相守;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">生同床,死同穴,一竿到头。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">奴只望,与夫君,百年聚首;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">谁知道,半路上,把奴来丢。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">你的妻,望与你,百年相守;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">又岂能,守孤灯,读坐绣楼。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">常言道,出门苦,在家享福;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">又何必,常在外,百计营谋。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">石头山,是吾乡,田园万亩;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">勤快的,数口人,衣食可谋。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">幼不学,老何为,如同禽兽;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">三代人,不读书,好似马牛。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">读书人,肯用心,将书读透;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">自古道,黄金贵,书中搜求。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">种田人,勤耕种,功夫用够;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">到秋来,自然得,加倍丰收。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">我中华,开缅甸,汉夷授受;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">办棉花,买珠宝,回头销售。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">此乃是,吾腾冲,衣食计谋;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">冬月去,到春月,即早回头。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">最凶险,过夷山,时刻担忧;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">受饥饿,受风霜,而黄皮瘦。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">到八募,又焦着,过水乘舟;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">当号爷,多由那,伙头出身。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">大丈夫,原要会,为刚为柔;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">古言道,分离事,万般凄愁。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">数日前,不住的,吩咐勉诱。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">叫一声,我的儿,细听根由;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">非容易,扶养你,十七八九。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">要常时,把父母,记在心头;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">在程途,切不可,与人争斗。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">一路上,切不可,与人结仇。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">酸冷物,不可吃,十分忌口;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">以免得,生疾病,使我心忧。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">过夷山,要留心,凶恶野兽;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">最要者,要留心,骑马乘舟。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">无伙伴,切不可,独人行走;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">怕的是,遇歹人,反被来谋。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">到瓦城,你去把,某人来就;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">尚咐他,找与你,一个门头。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">年轻人,切不可,性高气抖;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">结交人,切不可,心高气浮。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">与人交,要交那,正经朋友;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">遇着那,不好的,切莫效尤。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">见长者,要恭敬,徐行在后;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">凡说话,莫高声,气性温柔。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">学夷话,要留心,常念在口;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">学写算,要时刻,记在心头。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">做生意,要公平,不欺老幼;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">切不可,使尽了,奸巧计谋。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">卦帐簿,要留心,以免遗漏;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">放外帐,要脚勤,时刻催收。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">买货物,要分清,贵贱好丑;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">有起跌,要打算,当卖当收。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">第一件,切不可,吹烟吃酒;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">第二件,切不可,懒惰闲游。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">有花街,和柳巷,不可乱走;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">切不可,效他人,赌钱抽头。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">切不可,忘天理,大称小斗;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">切不要,使奸巧,轻出重收。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">凡事务,要领教,贤达老叟;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">切不可,自称能,自作自受。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">做好人,自然有,上天庇佑;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">行好事,自然有,天地鸿庥。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">得了利,莫深贪,即当脱手;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">切不可,心不足,不知回头。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">第一是,年纪在,十七八九;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">年纪轻,学夷话,才会得周。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">住得了,三四年,即便回头;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">回家来,娶妻子,又再营谋。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">待等到,三十外,才往外游;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">那时节,家中事,可以脱手。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">有父母,与妻子,代为应酬;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">膝下的,儿和女,有人教诲。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">为人生,在世上,方才不浮;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">或士农,或工商,兄弟分工。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">两兄弟,分一人,往外游走;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">这是个,好方法,献与同俦。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">男人九戒:</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">一戒那,不读书,不习正经;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">自古道,一日三,三日成九;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">父母知,先生晓,岂能罢休。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">先生打,不过是,学规责究;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">父母打,动真情,怒结咽喉。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">二戒那,没天理,大秤小斗;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">做生意,要公平,不欺老幼;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">得了利,莫深贪,既当脱手。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">切不可,心不足,不知回头。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">三戒那,忘根本,偷马盗牛;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">自古道,男子汉,末为盗寇;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">百样事,皆可为,有甚害羞。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">四戒那,结交人,心高气浮;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">见长者,要恭敬,徐行在后;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">凡说话,莫高声,气性温柔。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">五戒那,好懒惰,东游西走;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">左一年,右一年,正事不谋;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">或闲游,或睡觉,从午到酉。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">富与贵,皆由那,勤苦而得;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">那一个,懒惰人,造就狐裘。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">六戒那,吹鸦片,廉耻没有;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">你一口,吹尽了,良田百亩;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">你一口,吹尽了,房屋园囿;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">你一口,吹尽了,妇人衫袖;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">你一口,吹尽了,父母狐裘;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">此鸦片,可以定,人之好丑;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">此鸦片,害得人,礼义全丢。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">七戒那,为赌钱,正路不走;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">自古道,十个赌,九个干休;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">为打字,输钱的,十有八九。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">劝列翁,快猛省,及早回头;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">生意钱,血汗钱,才得长久;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">惜省下,此项钱,早回故州。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">八戒那,不可贪,外国花柳;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">自古道,万恶事,淫为魁首;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">倘若是,染着那,杨梅疮疚。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">众亲朋,定将他,逐赶下楼;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">此才是,无人救,独坐罪囚。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">一世人,从此去,概已罢休。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">九戒那,太奢华,心向虚浮;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">结交的,尽都是,狗肉朋友;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">上汤铺,进酒店,曲划绸缪。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">自古道,园中菜,胜过珍肴;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">布衣服,若合身,只要清秀;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">胜过那,绫罗锦,各样丝绸。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">女人三要:</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(22, 126, 251); font-size:15px;">一要孝敬公婆,二要相夫教子,三要积留钱财。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">自古道,男人找,女人积留;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">别寨的,妇人家,纺织为首。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">吾乡人,爱的是,粉面油头;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">走东家,到西家,花麻料口。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">巧梳妆,怪打扮,全不知羞。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">行善事,善相报,古言不谬;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">学一个,完全人,世代名流。</span></p>