<p class="ql-block" style="text-align:center;"><b style="font-size:20px;">作者/拾 言</b></p> <p class="ql-block ql-indent-1"><b style="font-size:20px;">乾隆皇为什么常去南海子呢?他到这里后都写了什么呢?</b></p><p class="ql-block ql-indent-1"><b style="font-size:20px;">因为南海子是皇家的围猎场和行宫,皇帝可以在这休假围猎、观光理政。</b></p><p class="ql-block ql-indent-1"><b style="font-size:20px;">作为皇家的林园,南海子紧靠北京中轴线东侧,在海户屯以南,至现在的南六环的广域地带,总面积210余平方公里。这里广衍膏腴,天润地泽,景色秀美。明代大学士李东阳赋诗“南囿秋风”,把皇帝出行去临宫的场景描写的淋漓尽致,南海子为“燕京十景”之一。</b></p> <p class="ql-block ql-indent-1"><b style="font-size:20px;">南海子曾是辽、金、元、明、清五朝皇家猎场,明、清两代皇家苑囿。清代前中期南海子达到鼎盛,承担皇庭资源保障、行围狩猎、大阅演武、居园理政等功能,与紫禁城、“三山五园”共同构成北京三大皇权中心。</b></p> <p class="ql-block ql-indent-1"><b style="font-size:20px;">弘历(乾隆)12岁时,随康熙皇帝来过这里,在一片平坦的开阔地,弘历看到两棵相伴而生的柳树,不由得产生了好奇,奶娘向他讲述象征爱情的双柳树的传说,因此,留下了深刻的印象,在他即位后,每次驻跸南海子,都要前往双柳树赏景寄思。</b></p> <p class="ql-block"><b style="font-size:20px; color:rgb(22, 126, 251);">△乾隆皇帝在南海子,必到双柳树生长的地方。</b></p> <p class="ql-block ql-indent-1"><b style="font-size:20px;">1740年,乾隆皇帝他发现双柳枯死一株,随从说,以前也枯死过,栽种上了,又死了。他沉思片刻,挥笔写下了一首感慨颇深的诗:</b></p><p class="ql-block ql-indent-1" style="text-align:center;"><b style="font-size:20px;">南苑双柳树</b></p><p class="ql-block ql-indent-1"><b style="font-size:20px;">南苑双柳树,昔年何葱菁。</b></p><p class="ql-block ql-indent-1"><b style="font-size:20px;">两株立平原,千丝织晚晴。</b></p><p class="ql-block ql-indent-1"><b style="font-size:20px;">因循失其一,独树若无荣。</b></p><p class="ql-block ql-indent-1"><b style="font-size:20px;">至今行路人,犹道双柳名。</b></p><p class="ql-block ql-indent-1"><b style="font-size:20px;">岂无补植者,枯萎率不生。</b></p><p class="ql-block ql-indent-1"><b style="font-size:20px;">嗟哉草木质,尚有相怜情。</b></p><p class="ql-block ql-indent-1"><b style="font-size:20px;">徘徊不能去,长歌代柳鸣。</b></p><p class="ql-block ql-indent-1"><b style="font-size:20px;">诗歌把内心情感完全表述出来:原本郁郁葱葱的双柳死了一株,补栽的都活不长,树木果真也有情,所以我也不愿意离开这棵无与相伴的柳树,以长歌代替柳树的哀鸣吧。</b></p><p class="ql-block ql-indent-1"><b style="font-size:20px;">于是,乾隆交代:“树可亡也,名不可亡也”,命:不管何故,都要复栽。</b></p> <p class="ql-block"><b style="font-size:20px; color:rgb(22, 126, 251);">△1740年乾隆书写自己创作的《南苑双柳树诗》镌刻在昆仑石上。</b></p> <p class="ql-block ql-indent-1"><b style="font-size:20px;">1763年,乾隆再次来到双柳树前,事与愿违,复栽的却谢绿枯黄。他再次赋诗:</b></p><p class="ql-block ql-indent-1"><b style="font-size:20px;">《南苑双柳树复枯其一叠韵志感》</b></p><p class="ql-block ql-indent-1"><br></p><p class="ql-block ql-indent-1"><b style="font-size:20px;">种柳补成双,双双期未久。</b></p><p class="ql-block ql-indent-1"><b style="font-size:20px;">经年此一过,独树临芜亩。</b></p><p class="ql-block ql-indent-1"><b style="font-size:20px;">昔为旧者伴,今待新为友。</b></p><p class="ql-block ql-indent-1"><b style="font-size:20px;">停鞭契菀枯,真似狮子吼。</b></p><p class="ql-block ql-indent-1"><b style="font-size:20px;">彭殇本齐年,宾主亦其偶。</b></p><p class="ql-block ql-indent-1"><b style="font-size:20px;">大椿过八千,朝槿荣其后。</b></p><p class="ql-block ql-indent-1"><b style="font-size:20px;">底事重欢悲,强兮新与旧。</b></p><p class="ql-block ql-indent-1"><b style="font-size:20px;">并立昆仑石碑,御笔于诗镌刻在石碑上。</b></p><p class="ql-block ql-indent-1"><b style="font-size:20px;">是借昆仑神仙之灵气?还是以碑石伴树,就不得而知了。</b></p><p class="ql-block ql-indent-1"><b style="font-size:20px;">后来人们终于发现,补栽的柳树从来都没有活过,当双柳都枯死掉,重新栽种的两棵树出奇地健壮。</b></p><p class="ql-block ql-indent-1"><b style="font-size:20px;">不管双柳经过多少磨难,乾隆皇帝非常喜欢双柳树这个地方,每次来南海子游幸,必来“双柳树”,他曾七次赋诗“双柳树”。退位当了太上皇的弘历,在86岁(1796年)高龄时,再往南海子,双柳树下,挥笔写下:“十二龄兹八十六,七旬有四此烟光。……”的诗句,可见深情!</b></p> <p class="ql-block"><b style="color:rgb(22, 126, 251); font-size:20px;">△镌刻着乾隆皇帝御笔诗的昆仑石碑</b><span style="color:rgb(22, 126, 251); font-size:18px;">(石碑背面)</span></p> <p class="ql-block"><b style="color:rgb(22, 126, 251); font-size:20px;">△乾隆皇帝老年的画像</b><span style="color:rgb(22, 126, 251); font-size:18px;">(百度图</span><span style="color:rgb(22, 126, 251); font-size:15px;">片)</span></p> <p class="ql-block ql-indent-1"><b style="font-size:20px;">乾隆是中国历史上很有造诣的皇帝,是执掌国家权力最久的皇帝,也是最长寿的皇帝,更是历史上写诗歌最多的人,留存数量就达到4.3万余首。</b></p><p class="ql-block ql-indent-1"><b style="font-size:20px;">当年的南海子,如今北京市已经建成南海子公园,2010开放接待游客,是北京市的著名景点之一。</b></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">摄影/拾言</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><b style="font-size:20px;">2025年5月12日于北京</b></p><p class="ql-block ql-indent-1"><br></p> <p class="ql-block"><b style="font-size:20px; color:rgb(22, 126, 251);">△2008年后修建的南海子公园牌楼</b></p>