沱江凤凰古城 (填词长调双调《金盏子》宋 · 史达祖仄韵正格体式一首)

丁曙光

<p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">摄影 : 冗 黑</p><p class="ql-block">文 / 丁曙光</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 《钦定词谱》三十二卷校载,词牌《金盏子》,长调双调,101字至103字不等。</p><p class="ql-block"> 《金盏子》又有正格体式变格体式之分,押仄韵押平韵之分。</p><p class="ql-block"> 正格体式押仄韵二首 :</p><p class="ql-block"> 宋 · 吴文英双调103字,前段11句,押4仄韵;后段11句,押6仄韵;</p><p class="ql-block"> 宋 · 史达祖双调101字,前段11句,押4仄韵;后段11句,押5仄韵。</p><p class="ql-block"> 变格体式押仄韵三首 :</p><p class="ql-block"> 宋 · 蒋捷双调103字,前段11句,押4仄韵;后段11句,押5仄韵。</p><p class="ql-block"> 宋 · 赵以夫双调101字,前段11句,押4仄韵;后段10句,押4仄韵。</p><p class="ql-block"> 宋 · 无名氏双调102字,前段11句,押4平韵;后段10句,押5平韵。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 今择宋 · 史达祖双调101字,前段11句,押4仄韵;后段11句,押5仄韵格律体式填一首。</p><p class="ql-block"> 与友交流,以飨词乐。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> ——2025.5.7上午</p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">【填词长调双调《金盏子》宋 · 史达祖仄韵正格体式一首】</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 金盏子</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 沱江凤凰古城</p><p class="ql-block"> (用宋 · 史达祖长调双调仄韵正格体式)</p><p class="ql-block"> · 丁曙光 ·</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 岸草池台,</p><p class="ql-block"> 访半山愁夜,</p><p class="ql-block"> 板桥怀旧。</p><p class="ql-block"> 乱影忆斜月,</p><p class="ql-block"> 春光碎,</p><p class="ql-block"> 多少落花缄口①。</p><p class="ql-block"> 扁舟②数点离别,</p><p class="ql-block"> 叹朝夕情窦③。</p><p class="ql-block"> 沱江怨,</p><p class="ql-block"> 高处牡丹肠断④,</p><p class="ql-block"> 玉堂⑤青柳。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 湘西竞灵秀⑥。</p><p class="ql-block"> 秋千榻,</p><p class="ql-block"> 东乡老烟斗。</p><p class="ql-block"> 明清古楼吊脚⑦,</p><p class="ql-block"> 人言诡,</p><p class="ql-block"> 窃红⑧乳燕消瘦。</p><p class="ql-block"> <span style="font-size:18px;">野色袖手长歌,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:18px;"> 醉湖南名酒。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:18px;"> 余晖下,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:18px;"> 天琼自笑,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:18px;"> 无出其右⑨。</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:18px;"> ——2025.5.7上午</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> (此词律用宋 · 史达祖长调双调仄韵正格体式。此词101字,前段11句4仄韵,后段11句5仄韵。此词韵用油求辙韵仄韵。)</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 注释 :</p><p class="ql-block"> ① 缄(jiān)口 : 闭口不语。</p><p class="ql-block"> 语出汉 · 蔡邕《铭论》:“周庙金人,缄口以慎。”</p><p class="ql-block"> ② 扁(piān)舟 : 小船。</p><p class="ql-block"> 语出唐 · 孟浩然诗《渡浙江问舟中人》:“潮落江平未有风,扁舟共济与君同。”</p><p class="ql-block"> ③ 情窦(dòu) : 指情意的发生或男女爱悦之情的萌动。</p><p class="ql-block"> ④ 肠断 : 意识极度悲痛。</p><p class="ql-block"> 语出唐 · 白居易诗《长恨歌》:“行宫见月伤心色,夜雨闻铃肠断声。”</p><p class="ql-block"> ⑤ 玉堂 : 豪贵的宅第。</p><p class="ql-block"> 语出唐 · 张柬之诗《东飞伯劳歌》:“窈窕玉堂褰翠幙,参差绣户悬珠箔。”</p><p class="ql-block"> ⑥ 灵秀 : 指清秀美好、灵活、美丽。</p><p class="ql-block"> 语出清 · 方文诗《石臼行赠崔正谊明府》:“江南山水多灵秀,幽窅终当推 石臼 。”</p><p class="ql-block"> ⑦ 吊脚 : 即吊脚楼。指苗族、土家族等少数民族的特色建筑,利用干栏式结构将房屋部分悬空于山坡或河岸,以树木为支撑,形成半悬空形态。</p><p class="ql-block"> ⑧ 窃红 : 指浅红色的花。</p><p class="ql-block"> 语出清 · 吴伟业诗《题画 · 芙蓉》:“细雨横塘白鹭拳,窃红婀娜向风前。”</p><p class="ql-block"> ⑨ 无出其右 : 指某方面才能出众,没有能及。</p><p class="ql-block"> 语出唐 · 郭湜《高力士外传》:“谓高公曰:‘朕观崔圆气宇冲邃,理识弘通,比诸宰臣,无出其右。’”</p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">【词牌格律】</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 金盏子</p><p class="ql-block"> (宋 · 史达祖长调双调仄韵正格体式)</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 仄仄平平,</p><p class="ql-block"> 仄仄平平仄,</p><p class="ql-block"> 仄平平仄。▲</p><p class="ql-block"> 仄仄仄平平,</p><p class="ql-block"> 平平仄,</p><p class="ql-block"> 平仄仄平平仄。▲</p><p class="ql-block"> 平平仄仄平平,</p><p class="ql-block"> 仄平平平仄。▲</p><p class="ql-block"> 平平仄,</p><p class="ql-block"> 平仄仄平平仄,</p><p class="ql-block"> 仄平平仄。▲</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 平平仄平仄。▲</p><p class="ql-block"> 平平仄,</p><p class="ql-block"> 平平仄平仄。▲</p><p class="ql-block"> 平平仄平仄仄,</p><p class="ql-block"> 平平仄,</p><p class="ql-block"> 平平仄仄平仄。▲</p><p class="ql-block"> 仄仄仄仄平平,</p><p class="ql-block"> 仄平平平仄。▲</p><p class="ql-block"> 平平仄,</p><p class="ql-block"> 平平仄仄,</p><p class="ql-block"> 平平仄仄。▲</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> (此词格律见《钦定词谱》卷三十二。</p><p class="ql-block"> 此调有平韵仄韵两体,仄韵者,见梅溪词,及梦窗词。</p><p class="ql-block"> 平韵者,见高丽史乐志。)</p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">【古词欣赏】</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 金盏子</p><p class="ql-block"> 宋 · 史达祖</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 奖绿催红,</p><p class="ql-block"> 仰一番膏雨,</p><p class="ql-block"> 始张春色。</p><p class="ql-block"> 未踏画桥烟,</p><p class="ql-block"> 江南岸,</p><p class="ql-block"> 应是草秾花密。</p><p class="ql-block"> 湔裙尚忆蘋溪,</p><p class="ql-block"> 觉诗愁相觅。</p><p class="ql-block"> 光风外,</p><p class="ql-block"> 除是倩莺烦燕,</p><p class="ql-block"> 漫通消息。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 梨花夜来白。</p><p class="ql-block"> 相思梦,</p><p class="ql-block"> 空阑一株雪。</p><p class="ql-block"> 深深柳枝巷陌,</p><p class="ql-block"> 难重过,</p><p class="ql-block"> 弓弯两袖云碧。</p><p class="ql-block"> 见说倦理秦筝,</p><p class="ql-block"> 怯春葱无力。</p><p class="ql-block"> 空遗恨,</p><p class="ql-block"> 当时秀句,</p><p class="ql-block"> 苍苔螙壁。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> (此词押仄韵者,以吴文英词及史达祖词为正格体式,若蒋捷词赵以夫词之少押一韵,乃变格体式也。</p><p class="ql-block"> 前段第八句,后段第八句,例作上一下四句法,《钦定词谱》所列四词皆然。填者辨之。</p><p class="ql-block"> 此词可平可仄,悉参蒋捷史达祖赵以夫三词。</p><p class="ql-block"> 史达祖词与吴文英词同,惟后段第十句,减二字异。)</p><p class="ql-block"><br></p>