<h1 style="text-align: center;"><b>番禺访屈氏宗祠</b></h1><div style="text-align: center;">空祠荒草无人祭,往事堪伤故老心。</div><div style="text-align: center;">凋落木棉英烈梦,尘封缁栋傅岩音。</div><div style="text-align: center;">少时书案百年朽,晚景汗牛终夕沉。</div><div style="text-align: center;">沽卖荔枝花圃隐,村街林籁夜长吟。</div> 自注:屈大均(1630—1696),字翁山。明末清初著名学者、诗人和抗清义士,与陈恭尹、梁佩兰并称“岭南三大家”,有“广东徐霞客”的美称。”诗有李白、屈原的遗风。后人辑有《翁山诗外》、《翁山文外》、《翁山易外》、《广东新语》及《四朝成仁录》,合称“屈沱五书”。他10岁时随父回番禺原藉。莘汀村屈氏大宗祠是他幼年读书的地方。他20多岁就参与反清复明活动,后来出家做和尚,四处云游。晚年居住于思贤村(过去与莘汀村、沙亭村统称沙亭村)。隐姓埋名,著书立说。他有个小花园叫“祖香园”,在屈氏大宗祠附近。他一边写书一边种田,还曾去增城弄荔枝回来卖。他去世78年后,清乾隆三十九年(1774年),清廷以屈大均“托名胜国,妄肆狂狺,其人实不足取,其书亦不可复存”为理由,他的所有著作都被清廷列为必须焚毁的禁书,其两个不识字的孙子也受牵连被“从宽”处斩。由于屈大均反清,姓屈的都被朝廷打压,连秀才都不敢考,有些村民为避祸逃到外地。民国时在祠内设立“翁山纪念堂”,今已荒废。 <h1 style="text-align: center;"><b>屈氏宗祠再咏翁山</b></h1><div style="text-align: center;">自古英雄皆落寞,木棉花放已几回?</div><div style="text-align: center;">汨罗江水千年碧,阒岭荒祠万古哀。</div> <h1 style="text-align: center;"><b>番禺宝墨园</b></h1><div style="text-align: center;">牂牁浩浩抹林岸,黑木徘徊紫泥村。</div><div><div style="text-align: center;">此物供奉黑包拯,祈求朗日少遭瘟。</div><div style="text-align: center;">今见宝园四时翠,白石牌坊独岿岿。</div></div><div><div style="text-align: center;">水木清华似蓬岛,丹砂井水绕廊侧。</div><div style="text-align: center;">神鞕驱石三十桥,琼楼瑶池天色霁。</div></div><div><div style="text-align: center;">九龙桥,和鸣壁,百鸟朝凤呈祥瑞。</div><div style="text-align: center;">惊世浮雕上河图,梦回汴梁孙羊醉。</div></div><div><div style="text-align: center;">连甍接栋入翠微,小桥闲倚几忘机。</div><div style="text-align: center;">桥边淙琤镜水流,水堂寂寂鱼乐池。</div></div> <div style="text-align: center;">(续上)</div><div><div style="text-align: center;">紫洞舫,清平湖,粤音袅袅梦华胥。</div><div style="text-align: center;">万千锦鲤争鱼食,悠悠水府有鲟鱼。</div></div><div><div style="text-align: center;">石舫勺水浣凡心,日暖风烟夹岸林。</div><div style="text-align: center;">玫瑰园香疑春色,莲池残荷传秋音。</div></div><div><div style="text-align: center;">盘龙洞边玲珑石,池苑龙岫如罨画。</div><div style="text-align: center;">淩波桥,逍遥岛,桥下虚碧幻鲛客。</div></div><div><div style="text-align: center;">紫竹园径竹风梳,渠边童子乐戏鱼。</div><div style="text-align: center;">聚宝阁上望盘水,青山有邻羡乘桴。</div></div><div><div style="text-align: center;">龙图馆,宝墨堂,包公故事世不忘。</div><div style="text-align: center;">千古遗风万人仰,清水明镜涵重光。</div></div><div><div style="text-align: center;">捐宝痴人赵泰来,一生淡泊素轻财。</div><div style="text-align: center;">十年拾荒住别墅,只为护宝志难摧。</div></div><div><div style="text-align: center;">艺术宫,文物馆,国宝如山列仙苑。</div> 出世奇人真堪赞,寸心报国献壁瑗。<br> 2015年12月20日作<br> 自注:1.2015年11月15日游宝墨园。此园位于广州市番禺区沙湾镇紫坭村。原称包相府庙,始建于清代嘉庆年间,相传有一年西江发大水,有一段黑色木头漂流到村边,人们把它放回江里,谁知下游水大,木头又回流到村边。这种情况再三出现,人们觉得十分奇怪,便把木头刻成包青天像供奉起来,在此建起包相府庙。<br> 2.和鸣壁,即园中巨幅砖雕《吐艳和鸣壁》;上河图,即陶塑浮雕《清明上河图》,均已列入大世界吉尼斯之最。“孙羊”,北宋时汴梁的大酒店名。<br> 3.赵泰来,收藏界人称“捐宝痴人”。从1991年起,他先后向中国捐赠文物6万多件,总价值超过8亿元人民币,两次获得“世界杰出华人奖”。</div> <h3 style="text-align: center">袁崇焕像</h3> <h1 style="text-align: center;"><b>东莞访袁崇焕纪念园</b></h1><div style="text-align: center;">牌坊崇壮耸秋涯,长仰英风访空祠。</div><div style="text-align: center;">川竭山崩遗老哭,陵迁谷变吊鹤时。</div><div style="text-align: center;">六月飞霜哭日下,长城万里久欹危。</div><div style="text-align: center;">一柱擎天自折毁,常悲贞义叹中微。</div><div style="text-align: center;">雕像巍然立岭峤,英雄抚剑独长啸。</div><div style="text-align: center;">快意凤雁传京城,功臣身陨胡虏笑。</div><div style="text-align: center;">麋鹿从此不还山,饯别亭幽独凭栏。</div><div style="text-align: center;">胡尘未净谁人扫,艮岳难归山河残。</div><div style="text-align: center;">栩栩浮雕功业垂,三界庙后隐灵祠。</div><div style="text-align: center;">村人暗悬待漏图,独祀忠魂百载思。</div><div style="text-align: center;">顺德佘家十七代,代代守墓世称奇。</div><div style="text-align: center;">三百七十余年泪,暗向蒿丘洒荒碑。</div><div style="text-align: center;">今上城楼榕樾凉,柳色似春丹桂香。</div><div style="text-align: center;">游人络绎湖水静,凿饮耕食忆忠良。</div> 自注:1.2016年9月22日游访东莞袁崇焕纪念园。386年前的今天,即公元1630年9月22日,一代名将袁崇焕被冤杀于北京西市。选择此日,纯属巧合。似上天冥冥之意。<br> 2.凤雁传捷:指袁崇焕在锦州、宁远连战连捷,重挫后金兵。<br> 3.袁崇焕第一次辞官回乡时作《南还别陈翼所总戎》,诗曰:“慨慷同仇日,间关百战时。功高名主眷,心苦后人知。麋鹿还山便,麒麟绘阁宜。去留都莫讶,秋草正离离。”<br> 4.袁崇焕被处死后,水南村人不相信他会通敌叛国。有个叫陈日昌的人在修建三界庙时动员村民出钱出力,在庙后多修了一进房屋,用作祭祀袁崇焕。为避官府追查,堂上只挂督师崇焕公“待漏图”画像。遇有官府前来查问,即时收起。直到乾隆年间袁崇焕平反后,堂上才供奉袁崇焕塑像。<br> 5.袁崇焕被害当天夜里,有一位袁崇焕的佘姓部下(广东顺德人)偷偷将袁崇焕的头颅埋在偏僻之处(今北京东花市斜街52号院内),并搭庐守墓。还交代子孙,不再回广东原籍,世世代代陪伴袁大将军。据说佘家十七代已为袁崇焕守墓372年。 <h1 style="text-align: center;"><b>访虎门销烟池和博物馆</b></h1><div style="text-align: center;">虎门壮志吞虹蜺,遥想当年灰烬飞。</div><div style="text-align: center;">亿兆齐呼夷已灭,寰球放眼祸应违。</div><div style="text-align: center;">堪忧西蛊惑洋学,未识转粮戕白衣。</div><div style="text-align: center;">魏阙谁人听此曲,杞生弦断叹幽微。</div> <h1 style="text-align: center;"><b>凭吊鸦片战争遗址</b></h1><div style="text-align: center;">伤心蒿目望鹏海,遗迹苔斑诉百年。</div><div style="text-align: center;">边塞忠臣抚长剑,孤台壮士蹈沧渊。</div><div style="text-align: center;">悲鸣节马寸肠断,血染江波久泪涟。</div><div style="text-align: center;">呵壁问天今古事,何时清气扫蛮烟。</div> 自注:2016年9月22日游访东莞虎门威远炮台。威远炮台位于珠江出口的穿鼻洋北武山脚下,是我国保留得最完整、最有规模的古炮台之一。威远炮台与镇远炮台、靖远炮台相连,是珠江咽喉的“锁喉骨”。南望是珠江出海口与沙角炮台。 <h1> <b>清波引·游东莞可园</b></h1> 闲园秋寞,上阶道、四窗石阁。<br> 众楼虚廓,景色亦斑驳。<br> 只觅回廊影,小榭红云谁剥。<br> 又随明月翩翩,望乡国、故人约。<br><br> 澄湖漠漠,望亭外、何处白蒻。<br> 古琴含嚼,抱幽寄丘壑。<br> 看壶中天地,莫笑烂柯霞酌。<br> 风过百载悠悠,梦仙难托。<br> 自注:可园为广东四大名园之一。红云指荔枝。词中景点有邀山阁、环碧廊、擘红小榭、滋树台、绿绮琴楼、可湖、可亭、壶中天。