江中浮玉之焦山

牧笛*

<p class="ql-block">焦山胜境</p> <p class="ql-block" style="text-align:center;"><br></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b style="font-size:22px; color:rgb(237, 35, 8);">文图/牧笛</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="font-size:15px;">模板摄影微风拂过</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">李一氓题匾焦山</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;"></span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">江中浮玉之焦山</span><span style="color:rgb(237, 35, 8); font-size:20px;">目录</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">一,焦山西行</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">二,华藏世界</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">三,定慧寺中轴</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">四,焦山东行</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">五,</span><span style="color:rgb(237, 35, 8); font-size:20px;">小诗.焦山/牧笛</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:15px;">浮玉石</span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">焦山胜境</p><p class="ql-block"><span style="font-size:18px;">焦山</span><span style="font-size:15px;">(71.0米)</span>与象山(<span style="font-size:15px;">49米)</span>夹江对峙。与金山<span style="font-size:15px;">(42米)</span>、北固山<span style="font-size:15px;">(52米)</span>合称为“京口三山”。</p><p class="ql-block">历史上,焦山屹立于长江中流,因长江主泓道北移,西、北、东三面渐为沙洲所围,现已位于金山湖畔,仍四面环水。</p><p class="ql-block">2016年,焦山东门建成,有桥梁与陆地相连。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">焦山自古以来名称很多</p><p class="ql-block">樵山,取自樵夫砍柴</p><p class="ql-block">谯山,在此设有海防和瞭望哨所</p><p class="ql-block">狮子山、狮岩、双峰山则取其形:</p><p class="ql-block">山分东、西两峰,状如雄狮盘踞。南朝时,因其形若碧玉浮江,更名为浮玉山(金焦分称东浮玉、西浮玉)</p><p class="ql-block">唯焦山名,最具传奇色彩和人文情趣,千百年来一直沿用。</p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">焦山东大门</p><p class="ql-block"><span style="font-size:18px;">焦山周长2000余米,方圆38公顷。</span></p><p class="ql-block">东汉末年,焦光隐居在此改樵山为焦山。</p><p class="ql-block"><span style="font-size:18px;">施耐庵《水浒》甲描述</span>“焦山有座寺,藏在山凹里,不见形势,谓之山裹寺。”,清康熙皇帝南巡行宫于焦山定慧寺。</p><p class="ql-block">焦山,山峰高耸,天堑幽深。清代大诗人、大书画家张船山《十六日雪中渡江》云:“故人折简近相招,一舸横江路不遥。醇酒暗消京口雪,大帆平压海门潮。扬州灯火难为月,吴市笙歌剩此箫。那管风涛千万里,妙莲两朵是金焦。”</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">山上万佛塔</p><p class="ql-block">古木参天,掩藏着许多石刻、古碑以及寺庙等众多景点。</p><p class="ql-block">是国家5A级旅游景区。</p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">进山须跨桥</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">三座白石桥</p><p class="ql-block">名曰千秋桥</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><b><span class="ql-cursor"></span>一,焦山西行</b></p><p class="ql-block">绿水环山</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">月门喜雨桥</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">清流芳草地</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">方洞清水桥</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">木构雨停桥</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">夹道多古木</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">葱葱复郁郁</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">132岁枫杨树</p><p class="ql-block">编号0034</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">岸右有小山</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">名叫松廖山</p><p class="ql-block">为焦山之余支</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">又叫雀子山</p><p class="ql-block">焦山栈道北入口</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">栈道向西行</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">廓桥叠<span style="font-size:18px;">阁</span>亭</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">曲折又蜿蜒</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">上有飞角檐</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">下有吳王靠</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">四处绿草茵</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">廓桥断处巨石横</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">石上缠草茎</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">山边立石峰</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">佇立好巍然</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">栈道再续行</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">山树蔽绿荫</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">江水泛涟漪</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">回望巨石处</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">前至象山尾</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">栈道接山径</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">半腰三诏洞</p><p class="ql-block">东汉末学士焦光,不愿做官,隐居此洞。</p><p class="ql-block">汉献帝刘协三下诏书请焦光出山做官,拒不应诏,世称“三诏不起”,故名三诏洞。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">三诏不起</p><p class="ql-block">第一次来诏书时,焦光煎汤熬药,以妻子患病为由,加以推诿;</p><p class="ql-block">第二次,借邀友出门远游而回避;第三次,焦光躺在床上,以自己年迈多病而拒诏。</p><p class="ql-block">后人为纪念他,改樵山为焦山。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:18px;">焦公塑像</span></p><p class="ql-block">清顺治十年<span style="font-size:15px;">(1653)</span>,兴上<span style="font-size:18px;">和尚移焦公祠内</span>焦公像于三诏洞中,焦公祠改为伽蓝殿。</p><p class="ql-block">清光绪二十四年<span style="font-size:15px;">(1898)</span><span style="font-size:18px;">三诏洞</span>由焦光后代焦尔昌重修。</p><p class="ql-block">洞中石刻像,深衣大带,两旁站立童子<span style="font-size:15px;">(“文革”中被毁)</span>。</p><p class="ql-block">现洞内焦光像是1979年8月重塑。身着隐士服,脚穿草鞋,右手执书卷。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">半山小碑亭</p><p class="ql-block">三诏洞外有碑亭,位于上山顶道旁、百寿亭南下方。</p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">石碑上刻有<span style="font-size:18px;">文人题咏</span></p><p class="ql-block">记载相关历史事迹</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">壮观亭</p><p class="ql-block">过三诏洞,沿石级而上,半山腰有一座六角亭,邵建于明朝天顺年间的壮观亭。</p><p class="ql-block">亭名取自李白“登高壮观天地间”。</p><p class="ql-block">亭柱上刻有三副楹联:“江天共一览,心迹喜双清”;</p><p class="ql-block">“砥柱镇中流,此处好穷千里目;海门吞夜月,何人领取大江秋”;</p><p class="ql-block">“金山共此一江水,王母来寻五色龙”;</p><p class="ql-block">亭旁有千年古柏一株,号称六朝柏。宋一诗人曾为此题咏一首:</p><p class="ql-block">一株夭矫六朝松,多是坂埋与石封。不要点睛亦飞去,前生原是在天龙。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">百寿亭</p><p class="ql-block">位于焦山西北半山腰别峰庵下。</p><p class="ql-block">该亭是一座用砖砌成的方形凉亭,周围有墙,墙头与亭檐之间用瓦镶成一排古寿字图案</p><p class="ql-block">东、西、北三面墙有拱门,东西两门山路贯串其中。</p><p class="ql-block">南墙内壁中竖嵌着四块条石,上刻一百个不同样的篆体寿字。有横额“百寿亭”三个大字</p><p class="ql-block">北面门头上刻有“水云深处”四字。亭内有石凳,可供游人小憩。</p><p class="ql-block">相传清末有一善士范某,见别峰庵山路崎岖,登临困难,便捐钱铺设一条花冈石山路,庵主感恩,建了这座百寿亭。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">别峰庵</p><p class="ql-block">在焦山双峰之阴的别岭上,翠竹环抱一座方形四合院,人称“别峰庵”。</p><p class="ql-block">别峰,是指该岭有别于焦山主峰之意。</p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">别峰庵始建于宋代</p><p class="ql-block">宋高僧佛印有诗云:</p><p class="ql-block">“绝顶无寻处,何人为指南。回头见知识,原在别峰庵”。</p><p class="ql-block">明人章诏诗云:“竹密凝无路,云开忽到门。转看诸院子,独见一峰尊。”</p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">小书斋</p><p class="ql-block">庵内北侧有小斋三间,天井中有一花坛,桂树两株,修竹数竿。</p><p class="ql-block">郑板桥于雍正年间在此攻读之处。过道门头上题有“郑板桥读书处”的横额,门上还保留着当年郑板桥手书“室雅何须大,花香不在多”的对联。</p><p class="ql-block">郑板桥,名燮,江苏省兴化县人,乾隆年间进士。他擅画兰竹,书法以隶、楷、行三体相融。他的字、画、诗,世称“三绝”,在“扬州八怪”中最负盛名。</p><p class="ql-block">他深爱在焦山修行,留下了许多墨竹诗画作品。《题自然庵画竹》一诗云:</p><p class="ql-block">静室焦山十五家,家家有竹有篱笆画来出纸飞腾上,欲向天边扫暮霞</p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">别峰庵的“四大天王”像</p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">焦山摩崖石刻</p><p class="ql-block">在焦山西麓沿江一带陡岩峭壁上,有历代名人题刻。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">摩崖石刻</p><p class="ql-block">为全国重点文物保护单位</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">山西栈道岩和罗汉岩图</p><p class="ql-block">时间上有六朝、唐、宋、元、明、清</p><p class="ql-block">字体上有正、草、隶、篆各种书法</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">西北临江有一块近代石刻</p><p class="ql-block">镌刻五言诗一首:“为废不平均,呼号满神州,来此暂偃息,行作世界游。”</p><p class="ql-block">这是中国律师协会在1920年为废除帝国主义列强的不平等条约,路过焦山,留下题名石刻。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">著名摩崖石刻有</p><p class="ql-block">六朝石刻《瘗鹤铭》<span style="font-size:15px;">(已移至焦山碑林)</span></p><p class="ql-block">唐《金刚经偈句》</p><p class="ql-block">宋 米芾、贺铸、陈安民、陆游、赵孟奎、吴琚等题诗题记</p><p class="ql-block">明清 方豪、吳亮吉、陶樹、<span style="font-size:18px;">赵舒翘、陆润痒、</span>康有为、吳迈等题记</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">《陆游与游人踏雪观<瘗鹤铭&gt;石刻,最为引人注目。</p><p class="ql-block">全文为:“陆务观、何德器、张玉仲、韩无咎,隆兴甲申闰月二十九日,踏雪观《瘗鹤铭》,置酒上方,烽火未息,望风樯战舰在烟霭间,慨然尽醉。薄晚,泛舟自甘露寺以归。明年二月壬午,圜禅师刻之石,务观书。”</p><p class="ql-block">词文壮丽,书法刚劲有力。</p><p class="ql-block"></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">北宋书法家米芾观看《瘗鹤铭》留下的题名石刻《辛未孟夏观山樵书》:</p><p class="ql-block">“仲宣、法艺、米芾、元佑辛未孟夏观山椎书。”<span style="font-size:15px;">( 仲宣、法艺分别是北宋时甘露寺和金山寺和尚。)</span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">浮玉岩</p><p class="ql-block">宋书法家赵孟奎所写“浮玉”,苍劲秀丽。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">松鹤精神</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">山南海云崖</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">摩崖石刻</p><p class="ql-block">自<span style="font-size:18px;">山西栈道岩、罗汉岩</span>起</p><p class="ql-block">经浮玉岩至<span style="font-size:18px;">山南海云崖</span>止</p><p class="ql-block">绵延150米,现存石刻约200方</p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">(存有六朝以来刻石百余方,“大字之祖”——《瘗鹤铭》原址即于此。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">摩崖唐刻《金刚经偈句》</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">宋刻《米芾摩崖题名》</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">《陆游踏雪观瘗鹤铭》等</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">均属上品,弥足珍贵。)</span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">栈桥和石刻</p><p class="ql-block">至定慧寺西门结束</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><b>二,华藏世界</b></p><p class="ql-block"><span style="font-size:18px;">摩岩石刻下,定慧寺外</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:18px;">佛像广场</span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">佛像广场</p><p class="ql-block">像座室外的大雄宝殿</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">广场照壁</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">定慧寺西侧圆门</p><p class="ql-block">正面有门额却无字</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">内门额有“华藏世界”四字</p><p class="ql-block"><span style="font-size:18px;">华藏世界(慧门),即</span>清净法界</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">圆门南侧为长廊</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">北侧为焦公纪念堂</p><p class="ql-block">1991年建</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">北宋祥符六年<span style="font-size:15px;">(1013)</span>宋真宗颁《赐汉故隐士焦光明应公敕》</p><p class="ql-block">封焦光为明应公,在焦山建明应殿。</p><p class="ql-block">后又名英济明应公祠、焦公祠、焦仙祠等,并多次重建。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">焦公纪念堂东侧华严阁</p><p class="ql-block">位于定慧寺西面,面临大江,背倚峭壁,是焦山最富诗意的十六景之一<span style="font-size:15px;">(华严月色)</span>。</p><p class="ql-block">始建于宋代,原名“宝莲阁”,由佛印禅师所创建。</p><p class="ql-block">几经修复新建,於2016年恢复成我们现在所看到的“华藏世界”。</p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">华严阁一楼供奉的是“华严三圣”</p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">(中间华严教主“毗卢遮那佛”,左右两边为“文殊师利菩萨”“普贤王菩萨”)</span></p><p class="ql-block">围绕的壁画所组成的就是“华藏世界”。</p><p class="ql-block">“华严”出自于《华严经》,比喻为“百花齐放”、“包罗万象”的胜境。</p><p class="ql-block">《华严经》是释尊悟道成佛后在定中对诸佛菩萨所讲述的第一部经。</p><p class="ql-block">内容涵盖禅宗、密宗、净土等宗的精华思想,被称为“经中之王”。</p><p class="ql-block">华严阁玉雕壁画长18.5米高1.8米,</p><p class="ql-block"><span style="font-size:18px;">此壁面经福建厦门大学教授花两年时间设计,</span>玉雕经三十三位工艺大师历时十个月精雕细琢,汇聚几十种不同色彩玉石镶嵌,衣边装饰由贝壳珍珠挂饰,衣纹用金箔描贴。</p><p class="ql-block">画中佛、菩萨、明王、声闻及天人的形象及情境妙相庄严。</p><p class="ql-block">释门有善功之颜,道像具度世之范,帝王崇天日之表,外夷得钦顺之情,儒贤见礼义之风,武士多英烈之貌,隐逸识高世之节,贵戚尚侈靡之容,天帝明威福之仪,鬼神作驰越之状,士女宜矮婧之态,田家有朴野之真。</p><p class="ql-block">佛菩萨像288尊,护法神168尊,在《华严经》中称之为“七处九会”。</p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">(“七处九会”就是在七处宣讲菩萨的十信、十住、十行、十回向、十地等法门行相和修行的感果差别,以及依此修行实践所证得的无量功德。最后宣说诸菩萨依教证人的清净法界(“华藏世界”),颂扬佛陀的功德海相等等)</span></p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">华严阁外古松</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">华严阁东侧立地藏王雕像</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">像后是地藏王窟</p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">(未开放)</span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">长廊中段有圆门</p><p class="ql-block">通向南边</p><p class="ql-block">长廓尽头是“水月门”</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">门额“水月”</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">月门向西</p><p class="ql-block">紧闭</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">大壇位于华严阁东后侧</p><p class="ql-block">是佛教法会主道场,专门用于举行大型法会、礼佛或宗教仪式的场所。</p><p class="ql-block">常用于礼忏法会,斋天 、焰口 、上堂大斋 。</p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">(忏法是南朝梁武帝为超度转世为蟒蛇的夫人郗氏而制定,后成为忏悔罪业、救度亡灵的专用仪轨,具有深厚的历史渊源。)</span></p><p class="ql-block">内部空间设计注重神圣感与仪式感,包含祭坛、供桌、香炉等设施,以配合不同法会的需求。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:18px;">“三诏坊” 于大擅东侧</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:18px;">整座牌坊洁白无瑕,庄重挺拔,形象表现了焦光的卓然风骨,记载焦光“三诏不起”的典故。</span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">石牌坊用汉白玉石材建造</p><p class="ql-block">四柱三间冲天式,四根石柱下方上圆,柱顶部为毗卢帽式,圆柱四周及大小额坊和雀替均浮雕花纹图案。</p><p class="ql-block">主额枋和顶枋均两端穿柱。</p><p class="ql-block">明间匾额上镌刻“三诏坊” 楷书大字,两侧次间的匾额,分别镌刻“解脱”、“自在” 隶书大字。</p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">阴面匾额“人胜坊”</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">人胜坊后有一座天王殿</p><p class="ql-block">供奉地天、吉祥天女、毗沙门天王、财宝天王、辩才天、大黑天</p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">左一<b>“地天”</b></p><p class="ql-block">色界十二护法天尊的第十天,名为“比里底毗”,“地神”、“大地神女”、“坚牢地神”。</p><p class="ql-block">主掌大地及地上所有植物,免受灾害,象征大地的坚牢与丰饶。</p><p class="ql-block">常以男女二天合抱形式出现,男天赤肉色持钵,女天白肉色交脚,坐于男天左侧,象征大地阴阳平衡。</p><p class="ql-block">左二<b>吉祥天女</b></p><p class="ql-block">梵文名 摩诃室利 <span style="font-size:15px;">(“大功德”“大吉祥”)</span>又为“大吉祥天女”。是佛教护法神。</p><p class="ql-block"><span style="font-size:18px;">坐于莲花座,手持长羽箭或宝碗,象征慈悲与福慧。</span></p><p class="ql-block">左三<b>毗沙门天王</b></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><b><span class="ql-cursor"></span>毗沙门天王</b></p><p class="ql-block"><span style="font-size:18px;">梵名“毗沙门天”,又名多闻天。</span>护法之天神,兼施福之神。</p><p class="ql-block">着甲胄,左掌有塔,右持宝棒</p><p class="ql-block">据说他与吉祥天女是夫妻(一说兄妹)。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">右一<b>大黑天</b><span style="font-size:15px;">(梵文“摩诃迦罗”“莫诃哥罗”等)</span>是佛教密宗的重要护法神。</p><p class="ql-block">青色三面六臂,手持法器<span style="font-size:15px;">(钺刀、骷髅念珠)</span>,象征降伏邪魔与护持福慧。</p><p class="ql-block">在尼泊尔为福神,在日本兼具生殖崇拜。</p><p class="ql-block"><span style="font-size:18px;">右二</span><b style="font-size:18px;">辩才天</b></p><p class="ql-block">又叫大辩才功德天、美音天、妙音天、妙音佛母、声音佛母等。</p><p class="ql-block">善于巧说,嗓音甜美,歌声嘹亮,是主管智慧福德的天神。<span style="font-size:18px;">弟弟是阎罗王。</span></p><p class="ql-block">二臂相,身颜白色,两臂作弹琵琶状。双足交错,安住在莲花月轮之上。</p><p class="ql-block"> 右三<b>财宝天王</b><span style="font-size:15px;">(梵文为施财天)</span>掌管财宝富贵、护持佛法神。为帝释天之外臣,又称护世者。是五方佛之南方宝生佛所化现,又名南通谢。</p><p class="ql-block">身金黄色,一面二臂,头戴五佛宝冠,穿黄金铠甲,佩诸种珍宝璎珞,右持宝幢,左手捧宝鼠,以菩萨如意坐姿于伏地白狮子上。</p><p class="ql-block">在日本被当做战神</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">净土壇于天王殿后</p><p class="ql-block">是每日恭诵《阿弥陀经》和念“阿弥陀佛”圣号的坛口。</p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">(净土,是大乘佛教的共同目标,专修往生阿弥陀佛西方极乐世界的净土宗。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">《无量寿经》、《观无量寿经》、《阿弥陀经》是净土宗所依经典,称“净土三经”。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">念佛法门四种:持名念佛、观想念佛、观像念佛、实相念佛。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">净土宗行者多以称名念佛为主修方法。)</span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">东泠泉于净土擅天井中</p><p class="ql-block">相传是焦光炼丹取水之处,又称炼丹井。</p><p class="ql-block">是焦山和尚模仿金山泠泉开凿的井。焦山于金山之东,故称“东泠泉”。</p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">(金、焦二山和尚常相互争胜,彼此模仿,金山寺有苏东坡玉带,焦山寺也弄杨一清玉带;焦山有吸江亭,金山也造一吞海亭。)</span></p><p class="ql-block"><b style="font-size:15px;">(以上为定慧寺西区部,下面转入焦山南部码头进入定慧寺中轴介绍)</b></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><b>二,定慧寺中轴</b></p><p class="ql-block">焦山游轮码头</p><p class="ql-block">也是焦山风景区南入口</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">象山</p><p class="ql-block">与焦山隔湖相望,<span style="font-size:18px;">北临金山湖,</span>接焦山南入口。</p><p class="ql-block">象山是长江大断裂得以保存的物证。</p><p class="ql-block">象山5.12公顷,山高48.8米。与焦山互为背景。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">象山牌坊“长江锁钥”</p><p class="ql-block">象山与焦山成夹之势</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">另一面“东吳胜境”</p> <p class="ql-block">象山水域栈桥</p> <p class="ql-block">曲折而绵长</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">象山内有介云洞。清《丹徒县志》记载:“石公山在城北九里江边。石公山颇握险要,与江中焦山相对峙。因山形如象,故名象山。</p><p class="ql-block"><span style="font-size:18px;">象山北麓有</span>石隐庵有,一名石隐精舍,建于南宋乾道年间,原名普济寺或普贤寺。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">象山是焦山定慧寺的塔陵之所。</p><p class="ql-block">清代张崇兰的《悔庐文钞》中记录了象山十景,《润州事迹诗抄》载有象山十景诗。</p><p class="ql-block">郑板桥有《送友人焦山读书》长诗:“焦山须从象山渡,参差上下一江树。”</p><p class="ql-block">石公山(象山)山顶有亭,名“来鹤”。金鹤望撰联。</p><p class="ql-block">象山曾是宋元江防要地,南宋大将韩世忠在此驻兵。</p><p class="ql-block">晚清也曾建过炮台,东麓有古炮台遗址。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">出焦山码头是一牌坊</p><p class="ql-block">牌坊之上是万佛塔</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">焦山万佛塔</p><p class="ql-block">位于焦山顶峰,塔体高42米,海拔70.4米,建筑面积583平方米。</p><p class="ql-block">是一座明清式江南风格的仿古塔。七级八面,上有天宫,下有地宫。</p><p class="ql-block">两套楼梯上下,外有栏杆,每层回廊四通,八面有景,凭栏远眺,江天景色,尽收眼底。</p><p class="ql-block">万佛塔塔院设前后门厅、左右碑廊、厢房,错落有致。</p><p class="ql-block">前后大门两侧墙上嵌有“海不扬波”、“中流砥柱”八个石刻大字。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:18px;">万佛塔右侧是</span>吸江亭</p><p class="ql-block"><span style="font-size:18px;">与对岸的象山隔江相望</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:18px;">清同治年间,常镇通海道沈秉成改亭重建为楼,并写了《吸江楼记》。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:18px;">呈八角形,</span>四面有木雕佛像,又称四面佛亭。</p><p class="ql-block">楼为两层,上层横额题有“吸江楼”三字,底层横额写有“江山胜概”四个大字。</p><p class="ql-block">清代名士齐彦槐有诗赞曰:</p><p class="ql-block">东望海漫漫,扶桑涌一丸。</p><p class="ql-block">曾登岱岳顶,不及此楼观。</p><p class="ql-block">水气连天白,霞光照壁舟。</p><p class="ql-block">遥闻曙钟动,江阔万鹰盘。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">牌坊上书“焦山胜境”</p><p class="ql-block">“焦山胜境”是定慧寺的正式名称,由明代高僧茗山(朱载堉)亲书。</p><p class="ql-block">“胜境”指风景优美的地方,在佛教语境中常与“净土”“禅境”等概念关联,强调超越世俗的修行境界。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">牌坊背面题“汉晋遗风”</p><p class="ql-block">匾额由清代金山江天禅寺住持慈舟书,距今已有1900多年历史。</p><p class="ql-block">“汉晋遗风”既指佛教在汉晋时期的文化遗存,也暗含对传统佛教文化的珍视与延续,与寺内“庄严国土”(净土)、“利乐有情”(慈悲为怀)等理念相呼应。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:18px;">牌坊座上有石刻:“此石牌楼全部资金由金山江天禅寺慈舟大和尚襄助</span></p><p class="ql-block">牌坊作为寺庙的标志性建筑,通过“焦山胜境”与“汉晋遗风”的结合</p><p class="ql-block">彰显了焦山作为佛教圣地的宗教地位,体现佛教文化与地方历史的交融。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">牌坊后是一座雕刻精致的青砖照壁</p><p class="ql-block">上刻“庄严国土”,</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">照壁背面题刻:</p><p class="ql-block">“利乐有情”</p><p class="ql-block">此为佛教的重要理念,劝谕人们要回归本心净土,心存慈悲,与人为善。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">过一石桥再转过一照壁墙</p><p class="ql-block">即不波亭</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">不波亭</p><p class="ql-block">是“海不扬波”亭的简称,即定慧寺山门<span style="font-size:18px;">殿</span>。</p><p class="ql-block">建于清康熙四十七年,歇山式建筑,开三券门,两侧八字清水砖墙。</p><p class="ql-block">分别刻有“礼敬诸佛”和“恒顺众生”,此乃普贤十大愿其中之二。</p> <p class="ql-block">迎面的焦山大门,朱漆彩画,</p><p class="ql-block">一对明代的石狮镇守大门。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">门旁左右悬挂着清代光绪年间巴州廖伦所写的一副楹联</p><p class="ql-block">“长江此天堑,中国有圣人”</p><p class="ql-block">此处的圣人并不是孔夫子,而是焦山的圣人焦光。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">进入山门,门后影壁上有明代书法家胡瓒宗所书“海不扬波”四个大字</p><p class="ql-block">意为焦山矗立江心,犹如镇海之石,驱逐水妖,故而海不扬波。</p><p class="ql-block">在佛教上“海不扬波”是清平世界的意思。</p><p class="ql-block">人们将它看成是楹联的横批。明人的横批,清人的楹联,巧妙搭配,意趣深浓。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">江苏佛学院</p><p class="ql-block"><span style="font-size:18px;">江苏佛学院焦山学院</span></p><p class="ql-block">定慧寺始建于东汉兴平年间,距今已有1800多年历史。</p><p class="ql-block"><span style="font-size:18px;">原名普济寺,</span>宋代改称普济禅院。</p><p class="ql-block">元代改名焦山寺,后毁于火,明宣德年间,和尚觉初心重建。</p><p class="ql-block">清代康熙南巡来游焦山时才将寺名改为定慧寺,沿用至今</p><p class="ql-block">寺庙现仍保持明代的建筑风格。</p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">门楣上的“焦山定慧寺”匾额</p><p class="ql-block">为茗山大师亲书</p><p class="ql-block">“定慧”二字,取于佛家“由戒生定”,<span style="font-size:18px;">“定”即去掉一切私心杂念,思想高度集中。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:18px;">“慧”,即由“闻、思、修”三条途径来增长智慧。</span></p><p class="ql-block">因定发慧和寂照双融,定慧,均等之意。</p><p class="ql-block">“定慧”二字是佛家修行之纲领,可见“定慧”二字颇有深意。</p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">山门殿主供弥勒佛</p><p class="ql-block">定慧寺规模宏大,明代全盛时期,殿宇 98间、和尚3000人,参禅的僧侣达数万人。</p><p class="ql-block">定慧寺两旁还有18个庵寺,称“十八房”,故在佛教禅寺中有着显赫地位,是中国古代著名的古刹,曾有 “十方丛林”、“历代祖庭”之称。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">哼哈二将</p><p class="ql-block">山门前二金刚的俗称,是佛教守护寺庙的两位门神。</p><p class="ql-block">哼将,原名郑伦,原是商纣王的大将,是度厄真人的弟子,授他一种法术,这就是“窍中二气”。</p><p class="ql-block">“警卫”中如遇盗贼,只要鼻子一哼,就会响如洪钟,喷出二道白光,吸敌人魂魄。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">哈将,名叫陈奇</p><p class="ql-block">他腹内有一道黄气,如果遇到敌人,张口哈出黄气,吸敌人的魂魄,使敌呆若木鸡,举手就擒。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">山门背面景</p><p class="ql-block">走过山门殿,左右是钟鼓楼,</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">定慧寺钟鼓楼</p><p class="ql-block">明代建筑风格,分立于寺院东西两侧,与回廊共同构成中轴线布局。楼体以木构飞檐斗拱为特色,屋顶采用木块拼合工艺,雕龙描凤图案精美,属国内罕见。</p><p class="ql-block">钟鼓楼是宗教活动的核心建筑,也是佛教文化传承的重要载体。</p><p class="ql-block">历史上多位高僧在此弘法,如玄奘弟子法宝、鉴真弟子神邕等<span style="font-size:18px;">。</span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">西侧鼓楼</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">供奉伽蓝菩萨</p><p class="ql-block">是保护伽蓝<span style="font-size:15px;">(寺院道场)</span>的护法神,具有赏善罚恶、护持寺院及修行者的功能。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">伽蓝菩萨并非一位</p><p class="ql-block">《七佛八菩萨大陀罗尼神咒经》说,有十八神保护伽蓝</p><p class="ql-block">即美音、梵音、天鼓、叹妙、叹美、摩妙、雷音、师子、妙叹、梵响、人音、佛奴、颂德、广目、妙眼、彻听、彻视、遍视</p><p class="ql-block">统称伽蓝圣众菩萨。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">关公像</p><p class="ql-block"><span style="font-size:18px;">“伽蓝菩萨”</span>以关公形象为代表,被称作汉传的财神。</p><p class="ql-block">早期印度佛教中,伽蓝菩萨一般指护持佛法的伟大国王,如阿育王等。</p><p class="ql-block">伽蓝菩萨与韦驮菩萨是佛教大护法神。</p><p class="ql-block">隋开皇十二年,智者大师到荆州欲创精舍,得关羽神灵相助,后智者大师授关羽五戒,晋王杨广封其为守护佛法的“伽蓝菩萨”。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">东侧钟楼</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">供奉地藏菩萨</p><p class="ql-block">《地藏十轮经》中称其“安忍不动如大地,静虑深密如秘藏”,故名地藏王菩萨</p><p class="ql-block">是中国佛教四大菩萨之一,相传其说法的道场在安徽九华山。</p><p class="ql-block">据《宋高僧传》卷二十等文献记载,地藏菩萨降诞为新罗国王族,姓金名乔觉。</p><p class="ql-block">出家后于中国唐玄宗时来华,居九华山数十年后圆寂,肉身不坏,以全身入塔。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">地藏王菩萨的形象</p><p class="ql-block">其示现的是出家相</p><p class="ql-block">一手拿着锡杖,一手拿着宝珠。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">钟鼓楼后是放生池</p><p class="ql-block">池上并列三座石桥</p><p class="ql-block">中间是定慧桥</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">两侧<span style="font-size:18px;">亭桥</span></p><p class="ql-block">建有四角攒尖顶的亭子</p><p class="ql-block">东侧为焦公亭,西侧为茗公亭</p><p class="ql-block">2002年建成</p><p class="ql-block">分别为纪念隐士焦光和定慧寺方丈茗山法师。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">东侧“焦公亭”</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">焦公亭北</p><p class="ql-block">立有一“放生池”石碑</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">西侧“茗公亭”</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">放生池北茗公亭西一院落</p><p class="ql-block">有匾:“焦山定慧寺”</p><p class="ql-block">楹联:“长江此天堑,中国有圣人”,门前一对石狮。</p><p class="ql-block">(此处后院即前边介绍之“水月”)</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">过定慧桥</p><p class="ql-block">就是定慧寺广场</p><p class="ql-block">石幢、石灯、焚香炉<span style="font-size:15px;">(又称香台)</span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">香炉<span style="font-size:18px;">为天王殿堂辅助陈设</span></p><p class="ql-block">信众上香时供奉香烛、鲜花等祭品的器具</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">天王殿前</p><p class="ql-block">墙上嵌有“横海大航”四个篆体大字</p><p class="ql-block">上挂横额“天王殿”</p><p class="ql-block">天王殿前有一棵825年银杏树</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">编号0001</p><p class="ql-block">一枝断折,中有开裂</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">另有一棵八百二十五年古银杏树(编号0004)</p><p class="ql-block"><span style="font-size:18px;">于御书亭旁</span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">御碑亭</p><p class="ql-block">天王殿前东侧有一座木结构的古式方亭</p><p class="ql-block">上盖琉璃瓦,亭中竖立一石碑</p><p class="ql-block">碑文是乾隆皇帝第一次南巡时作的《游焦山歌》</p><p class="ql-block">背面是乾隆第三次来焦山时作的《游焦山作歌叠旧作韵》</p><p class="ql-block">因是皇帝手书刻碑建亭,称“御碑亭”。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">碑诗</p><p class="ql-block">乾隆将金山、焦山两处风景加以比较,认为就山水本色来说,焦山更胜金山一筹。</p><p class="ql-block">其文曰:</p><p class="ql-block">金山似谢安,丝管春风醉华屋;</p><p class="ql-block">焦山似羲之,偃卧东床袒其腹;</p><p class="ql-block">此难为弟彼难兄,元方季方各腾声;</p><p class="ql-block">若以本色论山水,我意在此不在彼。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">天王殿正供弥勒佛</p><p class="ql-block">背面供韦陀菩萨</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">东西两侧供四大天王<span style="font-size:15px;">(四大金刚)</span></p><p class="ql-block">须弥山腹有犍陀罗山,是佛教二十诸天中(六欲天)。山有四山头,四天王又称四大金刚,各住一山头各护天下一部洲(即东胜神洲、南赡部洲、西牛贺洲、北俱芦洲)职“风调雨顺”:</p><p class="ql-block">红脸西方广目天王 </p><p class="ql-block"><span style="font-size:18px;">青脸的南方增长天王(魔礼青)青光宝剑</span><b style="font-size:18px;">职风</b><span style="font-size:18px;">。(住琉璃埵,身为青色,穿甲胄,手握宝剑守护南赡部洲)</span></p><p class="ql-block">红脸西方广目天王(魔礼红)碧玉琵琶 <b>职调</b>。(住黄金埵,身为白色,穿甲胄,手持琵琶,主乐神,用法音护住众生,守护东胜神州)</p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><b>绿脸北方多闻天王</b> (魔礼海)混元珍珠伞<b>职雨</b>。(住白云埵,身为红色,穿甲胄,为群龙领袖,手缠一赤龙。守护西牛贺洲)</p><p class="ql-block"><b>白脸的东方持国天王</b>(魔礼寿)紫金龙花狐貂 <b>职顺</b>,又名毗沙门(住水晶埵,身为绿色,穿甲胄,右持宝伞,左手卧神鼠。是古印度的财神,守护北俱芦洲)</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">天王殿后</p><p class="ql-block">是大雄宝殿前院</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">大雄宝殿</p><p class="ql-block">是唐朝玄奘大师的弟子法宝寂创建</p><p class="ql-block">气势宏伟</p><p class="ql-block">大殿的屋顶为明朝时建的木结构的藻井顶</p><p class="ql-block">整个屋顶全部用榫卯结构建成,不用一根钉子。</p><p class="ql-block">藻井的图案以及屋顶的彩绘均为宋朝时期的,金碧辉煌,十分壮观。</p><p class="ql-block">飞檐、斗拱,艺术高妙,国内少见。</p><p class="ql-block">殿堂三尊金碧辉煌的大佛,康熙亲书的“香林”两字,闪烁于烛光香雾之中。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">殿前的两株银杏树</p><p class="ql-block">至今已有四百余年。</p><p class="ql-block">一棵头已折断,枝条正在展叶</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">另一<span style="font-size:18px;">425年</span>银杏</p><p class="ql-block">显得郁郁葱葱</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">大雄宝殿正中释迦牟尼像</p><p class="ql-block">左右为迦叶尊者和阿难尊者</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">横三世佛组合</p><p class="ql-block">中间 :释迦牟尼佛<span style="font-size:15px;">(居中体现“能仁”智慧,佛教核心教义的象征。东方净琉璃世界,代表现世,象征健康与福祉)</span></p><p class="ql-block">东侧 :东方药师佛 <span style="font-size:15px;">(手持药钵,象征驱除病痛、赐予福祉)</span></p><p class="ql-block">西侧 :西方阿弥陀佛<span style="font-size:15px;">(西方极乐世界,代表解脱与未来。莲花座象征清净,右手接引众生往极乐世界。)</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;"></span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">释迦牟尼佛的背后</p><p class="ql-block">供奉观音菩萨,称海岛观音。</p><p class="ql-block">左右为善财童子和东海龙女。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">观音大士身后</p><p class="ql-block">配有三十二应身图。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">大雄宝殿的左右两旁</p><p class="ql-block">是十八罗汉</p><p class="ql-block">左9尊右9尊。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">玲珑的长明灯高悬半空,紫铜炉里香烟缭绕,整个大殿显得庄严肃穆,古刹空灵。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">大雄宝殿与配房之间</p><p class="ql-block">可见万佛塔</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">御碑亭东行有一院落</p><p class="ql-block">门上有“人天师表”匾</p><p class="ql-block">茗山法师<span style="font-size:15px;">(1914—2001)</span>江苏盐城西乡人氏,自幼随母信佛。</p><p class="ql-block">十九岁在家乡罗汉院剃度出家,二十岁到镇江焦山定慧寺受具足戒。</p><p class="ql-block">抗战期间,在湖南南岳、衡阳等地办理佛教会会务、创办佛学讲习所,出任寺院住持。</p><p class="ql-block">抗战胜利以后,返回定慧寺任监院兼佛学院教务主任;1947年当选为中国佛教会理事。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">茗山法师纪念堂</p><p class="ql-block">1949年后,相继担任定慧寺、<span style="font-size:18px;">栖霞寺</span>方丈,中国佛教协会常务理事、副会长等职务。</p><p class="ql-block">1951年春,任焦山定慧寺住持</p><p class="ql-block">1957年当选为中国 佛教办会理事。</p><p class="ql-block">1962年受赵朴初居士之邀赴京于中国佛学院任教,参编《中国佛教史》。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">“文革”被离开寺庙,“文革”后返回,修复寺宇,管理寺务。</p><p class="ql-block">1981年为江苏省佛教协会副会长。赴香港让经一百一十天。</p><p class="ql-block">1982年春出访泰国,参加泰国铸造佛像典礼。于南京栖霞寺主持筹办“僧伽培训班”;任栖霞寺方丈。</p><p class="ql-block">1984年,创办中国佛学院栖霞山分院,出任第一副院长(院长为赵朴初),培植僧才数百人。</p><p class="ql-block">1988年至1995年兼任句容宝华山隆昌寺方丈。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">1989年秋,应邀往美国三藩市参加傅戒法会,访问洛杉矶各寺院。</p><p class="ql-block">1992秋,在隆昌寺主持盛大傅戒法会,中外僧侣900余人参加受戒。</p><p class="ql-block">1993年秋,当选为中国佛教协会副会长。</p><p class="ql-block">1994年赴台湾弘法傅戒五十三天。当选为江苏省佛教协会会长。</p><p class="ql-block">访问斯里兰卡。赴香港大屿山宝莲寺主持水陆法会。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">1995年兼任无锡祥符寺住持,访问日本。</p><p class="ql-block">1996年,以中国佛教代表团副团长身份赴韩国参加“中日韩第二次三国会议”。</p><p class="ql-block">1997年访问印度尼西亚和斯里兰卡,应新加坡居士林之邀第四次让经弘法並第二次举办个人书法展。</p><p class="ql-block">1998年到苏州、上海、常州等地让经和主持傅戒;主持焦山定慧寺万佛塔落成典礼。</p><p class="ql-block">2001年6月1日圆寂。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">法师一生</p><p class="ql-block">爱国爱教,刻苦修行,严守戒律,定慧双修,勤研佛理,佛学造诣高深,而且精诗词、擅书法,影响广泛,深得好评。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">著有《茗山文集》、《茗山书法作品选》、《华严经普贤行愿品讲义》、《弥勒上生经讲义》、《佛道教经讲录》、《楞严经四种清净明诲讲义记》</p><p class="ql-block">诗词作品曾入送国家级大型诗词集《华夏吟友》等刊物。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><b>四,焦山东行</b></p> <p class="ql-block">鹤隐浮玉长廊</p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block">鹤隐桥</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">荷花池和圆通桥</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">观澜阁乾隆行宫</p><p class="ql-block"><span style="font-size:18px;">定慧寺东的观澜阁</span>与钟鼓楼隔江相望,共同构成焦山文化景观带。</p><p class="ql-block">是乾隆皇帝南巡时的行宫,现为焦山佛学院。</p><p class="ql-block">是一座精致小巧的古雅庭院。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">五十多年前阁前还未形成沙滩,阁外惊涛拍岸,波澜起伏,故名观澜阁。</p><p class="ql-block">乾隆行宫旁边是宝墨轩<span style="font-size:15px;">(即焦山碑林)</span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">焦山碑林(西入口)</p><p class="ql-block"><span style="font-size:18px;">为北宋初年润州太守钱子高所建。轩内收集了东晋以来的历代碑刻四百余方,仅次于西安碑林,是江南第一大碑林。</span></p><p class="ql-block">对联“龙游天下,鹤鸣九皋”。上联点出乾隆御碑,下联指的是瘗鹤铭,皆为焦山碑林镇山之宝。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">焦山碑林又名宝墨轩</p><p class="ql-block">这里原是自然庵、香林庵、玉峰庵、海云庵的旧址。</p><p class="ql-block">碑林一南一北,西安碑林是雄浑的黄河文化的象征,焦山碑林则是清奇的长江文化的凝结。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">碑林小景</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">镇江焦山碑刻博物馆</p><p class="ql-block">碑林内先珍藏着历代碑刻四百多块。</p><p class="ql-block">这些碑刻镶嵌在回廊亭阁之中。</p><p class="ql-block">有书法、艺术、史料、历代墓志、石雕艺术等,内容极其丰富。</p><p class="ql-block">其中有唐朝仪凤二年(677)多立的魏法师碑,被誉为“初唐妙品”,碑文完整,字体工整遒劲,为国内罕见的唐碑。</p><p class="ql-block">历史书法家的碑刻甚多,其中最著名的有东晋王羲之书《破邪论序》;</p><p class="ql-block">唐颜真卿《题多宝塔五言诗》三十首,共四十四块;</p><p class="ql-block">宋代名书画家米芾的“城市山林”横额;</p><p class="ql-block">黄庭坚的《蓄狸说》;</p><p class="ql-block">苏东坡《题文同墨竹跋》及《墨竹自题》;</p><p class="ql-block">元赵子昂小楷石刻二块;</p><p class="ql-block">清成亲王书《归去来辞》七块,</p><p class="ql-block">均为名家手笔,丰富多彩,各有特色。</p><p class="ql-block">其中被称为“大字之祖”的《痤鹤铭》碑为稀世珍宝,笔法之妙为“书家冠冕”。</p><p class="ql-block">故焦山被誉为书法之山。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">焦山碑林所收集的历代碑刻</p><p class="ql-block">无论从史料和书法艺术方面都有很高的价值。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">魏法师碑</p><p class="ql-block">焦山碑林的镇馆之宝之一</p><p class="ql-block">此碑立于唐高宗仪风二年<span style="font-size:15px;">(公元677)</span>,已<b>1300多年历史</b>,是江苏境内少有的初唐碑刻。1961年由圌山华阳观迁移至。</p><p class="ql-block">碑高2.42米,宽0.87米,分碑首、碑身、碑座三部分。碑首半圆形,刻四条互相缠绕的螭龙,碑额上“魏法师碑”为韭叶篆文,两行排列,庄重大度。碑首上圆孔为“碑穿”,承接了汉碑的形制,唐碑汉制。碑座赑屃,龙生九子之一,刻工简洁,外形圆润,唐碑特色。唐葬规:五品以上才用<b>“龟趺螭首”形制</b>的墓碑。</p><p class="ql-block">碑阳由<b>唐初中书右史崇文馆学士胡楚宾撰文</b>,上刻楷书33行,全文共2310字。</p><p class="ql-block">记叙魏法师显赫生平<span style="font-size:15px;">(道家把精通道法,能养生教化,为人师表者叫做法师)</span>。</p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">碑文记载:(魏法师,名降,字道崇,任城(今济宁)人,生于官宦之家,祖父、父亲在陈朝、隋朝都做过高官,属于名门之后,自幼好老庄之学,跟随茅山徐昂法师潜心修道20余年。唐贞观九年,被召入京,受到唐太宗的赏识。在高宗时下诏,让他在道教圣地茅山“修福精湮茂典”,成为了道门领袖式人物。在武则天时期,又降殊恩,颁他一件饰有珠宝的“山水纳帔”。八十二岁高龄时,魏法师在圌山仁静观(华阳观)去世)</span></p><p class="ql-block">此碑全称是《大唐润州仁静观魏法师碑》</p><p class="ql-block">碑阴刻“门人男女弟子舍施檀越等”数百人名,题名极多,道士、女官之外还有很多官员乃至僧人。</p><p class="ql-block">碑阴文字还包括润州、扬州等若干道观及古村名称。碑阴第8行有“守润州谯山戌主解建威”题名。</p><p class="ql-block">碑文文辞优美,对仗工整,音韵和谐,用典自如,意蕴内涵。</p><p class="ql-block">碑文由清河<b>张德言书写</b>,“结字疏朗,方整有致,用笔沉着厚重。”</p><p class="ql-block">书法质朴而生动,已初见唐楷的端庄、劲挺,在遵守法度之余,能因势利导,或紧或疏,各有姿态,当时就有“字值万黄金”的评价,更被清金石大家<b>叶昌炽称赞为“初唐妙品”</b>。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">澄鑑堂石刻</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">苏轼部分</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">《澄鉴堂石刻》苏轼题跋(局部)书</p><p class="ql-block"><span style="font-size:18px;">苏轼</span>官至端明殿侍读学士,礼部尚书。</p><p class="ql-block">诗、文、书、画皆是名家</p><p class="ql-block">为宋四家之首(苏轼、黄庭坚、米芾、蔡襄)</p><p class="ql-block">笔法浑厚雄健,富于变化,神采焕然。12个笑字穿插其中,没有雷同之处。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">文同部分</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">翰墨留芳</p><p class="ql-block">御碑亭</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">乾隆御碑</p><p class="ql-block">碑座碑身采用镂空工艺雕刻了精美的龙纹</p><p class="ql-block">碑身碑座,各九条龙,共计18条龙</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">元代焦山禅寺重建圜悟接待庵记</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">元代贡奎书《镇江儒学增租记》(复制品)</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">宋代禹迹图(复制品)</p><p class="ql-block"><span style="font-size:18px;">是我国现存最早的石刻地图之一,具有极高的历史与科学价值</span></p><p class="ql-block">刻于宋代,现存两块石刻版本:</p><p class="ql-block">一版保存于陕西西安碑林博物馆<span style="font-size:15px;">(南宋刘豫政权阜昌七年,1136年刻石)</span></p><p class="ql-block">另一版藏于江苏镇江焦山碑林<span style="font-size:15px;">(南宋绍兴十二年,1142年刻石)</span></p><p class="ql-block">部分学者认为<span style="font-size:18px;">沈括</span>是主要绘制者。</p><p class="ql-block">以大禹治水传说为蓝本,标注山川河流、古今州郡名<span style="font-size:15px;">(如唐代胜州、应州,越南北部古州名)</span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">唐故许贽墓志铭</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">唐故殷府君墓志铭</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">马郁书《唐故陕西李府君墓志铭》</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">碑林宋槐</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">树下有<span style="font-size:18px;">宋槐</span>碑</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">国槐795岁</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">碑林碑廊</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">碑亭碑刻</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">亭外竹苑</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">廓下竹蒲</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">竹林扶风</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">竹道兰亭</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">明刻米芾临兰亭及碑阴四帖</p><p class="ql-block">王羲之《兰亭序》历来为书家推崇,称为“天下第一行书”。</p><p class="ql-block">米芾的临古功夫在书法史上也是最为人称道的。</p><p class="ql-block">此帖可谓形神兼备,深得王字神髓,如行云流水,一气呵成。</p><p class="ql-block">帖后有明代大书法家文徵明题跋。</p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">宋·元祐辛未米芾焦山睡记</p><p class="ql-block">米芾祖籍太原,徒居襄阳,后定居镇江其晚年被召为书画学博士,</p><p class="ql-block">是宋四大书家之一。</p><p class="ql-block">书风体势开张疏明用笔圆劲,气韵生动深得《痛鹤铭》三味。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">江南园林式景观</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">碑廊四合</p><p class="ql-block">廊廊相连,曲径通幽</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">太湖石景</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">研墨水池</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">“碑中之王”《瘗鹤铭》</p><p class="ql-block">为东晋大书法家王羲之所书。</p><p class="ql-block">他平生极爱养鹤。一日游焦山,两只仙鹤不幸夭折,用黄绫裹之,埋在后山</p><p class="ql-block">挥笔写下了著名的《瘗鹤铭》以示悼念。</p><p class="ql-block">镌刻在焦山西岩石上:</p><p class="ql-block">鹤寿不知其纪也,壬辰岁得于华亭,甲午岁化于朱方。天其未遂,吾翔寥廓耶?奚夺余仙鹤之遽也。乃裹以玄黄之巾,藏乎兹山之下,仙家无隐晦之志,我等故立石旌事篆铭不朽词曰:相此胎禽,浮丘之真,山阴降迹,华表留声。西竹法理,幸丹岁辰。真唯仿佛,事亦微冥。鸣语化解,仙鹤去莘,左取曹国,右割荆门,后荡洪流,前固重局,余欲无言,尔也何明?宜直示之,惟将进宁,爰集真侣,瘗尔作铭。</p><p class="ql-block"><b>署名为“华阳真逸撰,上皇山樵正书。”</b></p><p class="ql-block">这是一篇哀悼家鹤的纪念文章,内容虽不足道,而<b>其书法艺术诚然可贵</b>。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:18px;">我国保存价值极高的“二铭”。</span></p><p class="ql-block">南有镇江《瘗鹤铭》,北有洛阳《石门铭》</p><p class="ql-block"><span style="font-size:18px;">《瘗鹤铭》</span>大约在唐代后期或稍晚,遭雷击崩落长江中。</p><p class="ql-block">南宋淳熙间挽出一石二十余字</p><p class="ql-block">康熙五十二年又挽出五石七十余字。</p><p class="ql-block">乾隆二十二年嵌于焦山定慧寺壁间,共九十余字。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">《瘗鹤铭》碑拓</p><p class="ql-block">清代康熙52年,苏州知府陈鹏年闲居镇江募工打捞出5方《瘗鹤铭》残石,共93字。</p><p class="ql-block">经历代专家考证《瘗鹤铭》原文应在160字左右,尚有很多缺失。</p><p class="ql-block">1997年,镇江博物馆和焦山碑刻博物馆联合对“瘗鹤铭”残石,进行考古打捞,发现了“欠”和“无”二字。</p><p class="ql-block">2008年10月8日再次打捞,出水1000多块山体落石。经与前人考定的《瘗鹤铭》文对照,初步认定587号、546号、977号石块上“鹤”“化”“之遽”4个字与《瘗鹤铭》书风一致。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">《瘗鹤铭》碑大字之祖</p><p class="ql-block">自宋代《瘗鹤铭》残石被发现以来,历代书法家均给予其高度评价</p><p class="ql-block">黄庭坚认其为“大字之祖”,作诗说:“大字无过《瘗鹤铭》。”黄山谷于此刻石得力独多,形成山谷书“中宫内敛,横竖画向四周开张”的独特风貌。</p><p class="ql-block">明王世贞评:“此铭古拙奇峭,雄伟飞逸,固书家之雄。”铭字连笔圆润,落笔超逸,神采脱俗。</p><p class="ql-block">《东洲草堂金石跋》云:“自来书律,意合篆分,派兼南北,未有如贞白《瘗鹤铭》者。” </p><p class="ql-block">《瘗鹤铭》在中国书法史上具有坐标意义。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:18px;">《瘗鹤铭》之千古之谜</span></p><p class="ql-block">对它的时代、作者、思想艺术性等方面的研究,至今无定论</p><p class="ql-block">唐人孙处元《润州经》认为系<b>王羲之书</b>,宋黄庭坚、苏舜钦等亦持此看法;</p><p class="ql-block">陶弘景曾自号华阳,解官归隐镇江茅山华阳洞,宋人黄长睿考证,李石《续博物志》都认为系梁代<b>陶弘景书</b>,其隶书、行书均佳。后附和此说者最多;</p><p class="ql-block">欧阳修认为华阳真逸是<b>顾况</b>的道号;</p><p class="ql-block">还有人认为是唐人<b>王瓒书</b>;<span style="font-size:18px;">均无确据。</span></p><p class="ql-block">也有人觉其字同颜真卿《宋广平碑》接近,认为是<b>颜真卿书</b>。</p><p class="ql-block">各持己见,至今不能定论。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">《瘗鹤铭》临本和书体墨迹</p><p class="ql-block">《瘗鹤铭》的临本,着眼于摹其书法风格。清人杨宾言:学《瘗鹤铭》的书家,唐有张嘉贞,宋有黄庭坚,明有八大山人。</p><p class="ql-block">清人对《瘗鹤铭》的临习,已经成为当时的一种风气,论像者曾熙、最甚,李瑞清、张大千略好之。</p><p class="ql-block"><b style="font-size:18px;">曾熙临《雍鹤铭 》</b><span style="font-size:18px;">(局部)</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:18px;">歲華胎塏</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:18px;">得扵禽势</span></p><p class="ql-block"><b style="font-size:18px;">汪土钦《临瘞鹤铭》</b><span style="font-size:18px;">(局部)</span></p><p class="ql-block">真出徵著禽相余於前经浮此!欲上事廼丘胎</p><p class="ql-block"><b>张大千《集瘞鹤铭字》</b></p><p class="ql-block">相此胎禽浮華表留唯亦</p><p class="ql-block">彭騙事壓惟空波蕩洪流</p><p class="ql-block"><b>赵之谦《瘞鹤铭集联》</b></p><p class="ql-block">仙集之词蔵吾丹篆</p><p class="ql-block">山亭以外皆眦黄楊</p><p class="ql-block"><b>何绍基《瘗鹤铭集联》</b></p><p class="ql-block">留得銘詞篆山石</p><p class="ql-block">相於仙侣集江亭</p><p class="ql-block"><b>吳煕载《瘗鹤铭集联》</b></p><p class="ql-block">铭词於江表相上下也</p><p class="ql-block">篆势唯山阴得无丝之</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">站在瘗鹤铭</p><p class="ql-block">看碑林景象</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">出碑林东门</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">碑林对面</p><p class="ql-block">盆景园</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">碑林外</p><p class="ql-block">桑树117年</p><p class="ql-block">编号0026</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">重阳木125岁</p><p class="ql-block">编号0015</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">重阳木下焦山古炮台门</p><p class="ql-block">位于焦山东侧的山脚下</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">八个用石灰土夯实的炮堡</p><p class="ql-block">呈扇形,面对着长江的入海口</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">整个炮台是暗堡式,每个炮堡都附有一座小弹药库,</p><p class="ql-block">另有一大弹药库在炮堡南端门外偏西处。</p><p class="ql-block">整体都用三合土分层浇灌而成,坚固异常。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">炮台建于1840年鸦片战争时期</p><p class="ql-block">当时清政府为了加强长江的防务,决定筹建焦山炮台,与汝山、象山、江都都天庙等处炮台成犄角之势。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">1842年,英军发动了扬子江战役,</p><p class="ql-block">焦山炮台守军,面对七十余艘敌舰,炮台失守,守岛军民一千五百多人全部捐躯。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">焦山抗英炮台是重要遗址,也是镇江人民英勇抗击外国侵略者的见证。</p><p class="ql-block">抗日战时,炮台为日军摧毁,现存遗址,为省级文物保护单位。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">古炮台碑背面</p><p class="ql-block">记叙了抗英的史事</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">清代焦山古炮台</p><p class="ql-block">焦山屹立于大江之中,自古以来就是军事要地。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><b>唐代</b>润州刺史和镇江节度史韩混,曾造楼船和战舰30余艘,配备海军官兵5000多人在大江上操练。</p><p class="ql-block"><b>南宋</b>德柘元年二月,元军攻占镇江后,宋代抗元将领张世杰在同年七月,率领大批军舰与元朝水师决战于焦山。</p><p class="ql-block">南宋抗金英雄韩世忠曾率领官兵数千人,驻扎焦山反击金兵。</p><p class="ql-block"><b>明</b>正德四年(1519年)七月十六日,直隶右都御史史丛兰因江西宁王反叛,亲自率领江淮一带水兵,在焦山江面进行操演。</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">清代火炮</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">走出古炮台</p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><b style="font-size:22px; color:rgb(237, 35, 8);">五,焦山/牧笛</b></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">四面环水的焦山,囚禁着许多的孤独</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">三诏洞外的小碑亭是孤独的</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">摩崖瘗鹤铭石刻,也是孤独的</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">定慧寺850岁的银杏树,更是孤独的</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">一座山储藏了多少嶙峋苍郁,就经历过多少潮涨潮落</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">江中的浮玉无所谓春风,江风已粼粼</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">有人向往它,像向往天上的云朵</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">留恋这里的风景,也许是来自江流中的一轮水月</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">也许是漂泊的梦,隔着沉船和肉身的破碎</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">生活总会有一场大潮,把我们的世界都修正一遍</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">江水从千里之外赶来,又向千里之外奔去</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">明天会流向哪里,无法预知</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">就像焦公茗公二亭,道和佛坐在定慧桥上</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">看桥下的静流,就是一条下坡路</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">三月抽芽的宋槐不用太久,向上撩开云帔,向下拨响流水</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">我们等了五十年,一条路从焦山浮出</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">顺着风许多树走成落叶,顺着水许多灯走成孤灯</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">托起漂泊的重量,魏法师碑转述古人所见的瑰丽与奇幻</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">潮汐耗尽悲悯,返回不了时间的悲欢</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">那些水性被收进焦山的内心,才有着今日的顾盼生辉</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"><span class="ql-cursor"></span></span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">跨过雨停桥</p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">到此0250330</span></p><p class="ql-block"><b style="color:rgb(237, 35, 8); font-size:20px;">江中浮玉之焦山</b></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:20px;">和你说再见</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:20px;"></span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"> <b style="font-size:22px; color:rgb(237, 35, 8);"><i>谢谢你的欣赏!</i></b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b style="font-size:22px; color:rgb(237, 35, 8);"><i>🌹🌹🌹🌹🌹🌹</i></b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b style="font-size:22px; color:rgb(237, 35, 8);"><i><span class="ql-cursor"></span></i></b></p>