<p style="margin: 0pt; text-indent: 21pt; mso-char-indent-count: 2.0000;"><span style='font-family: 宋体; font-size: 10.5pt; mso-spacerun: "yes"; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 1.0000pt;'><font color="#000000"><font face="宋体">中山汉墓(北庄子汉墓石刻馆)位于定州北门街西侧。馆内有中山汉墓、北庄子汉墓石刻和定州碑刻群三个文保单位。河北省重点文物保护单位,</font><font face="Calibri">2001</font><font face="宋体">年列为国家重点文物保护单位,国家</font><font face="Calibri">AA</font><font face="宋体">级旅游景区。</font></font></span></p><p style="margin: 0pt; text-indent: 21pt; mso-char-indent-count: 2.0000;"><span style='font-family: 宋体; font-size: 10.5pt; mso-spacerun: "yes"; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 1.0000pt;'><font color="#000000"><font face="宋体">定州中山汉墓全年开放时间为</font><font face="Calibri">9:00-17:00</font><font face="宋体">。</font><font face="Calibri">1.2</font><font face="宋体">米以下的儿童免费入场,</font><font face="Calibri">60</font><font face="宋体">周岁以上的老人凭身份证免费参观。</font></font></span></p> <p style="margin: 0pt; text-indent: 21pt; mso-char-indent-count: 2.0000;"><span style='font-family: 宋体; font-size: 10.5pt; mso-spacerun: "yes"; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 1.0000pt;'><font color="#000000" face="宋体">进入景区大门,院子中心是古柏环绕的中山汉墓地宫参观入口和墓冢。墓冢周边建有回廊,这里是北庄子石刻馆展区。回廊前存有定州百余通历代碑刻群。</font></span></p> <p style="margin: 0pt;"><span style='font-family: 宋体; font-size: 10.5pt; mso-spacerun: "yes"; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 1.0000pt;'><font color="#000000" face="宋体"> 汉墓地宫入口是一座面阔三间进深一间的古建。内设展台,简要介绍了定州已进行考古发掘的四座中山汉墓的情况。</font></span></p> <p style="margin: 0pt; text-indent: 21pt; mso-char-indent-count: 2.0000;"><span style='font-family: 宋体; font-size: 10.5pt; mso-spacerun: "yes"; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 1.0000pt;'><font color="#000000"><font face="宋体">据《汉书</font><font face="宋体">·地理志》记载,中山国有户</font><font face="Calibri">16</font><font face="宋体">万,人口</font><font face="Calibri">66.8</font><font face="宋体">万人,领</font><font face="Calibri">14</font><font face="宋体">县,辖境相当于今保定、满城、望都、唐县、定州、新乐、安国、顺平、深泽、蠡县、无极一带。两汉十七代中山王世袭达</font><font face="Calibri">300</font><font face="宋体">余年,留下了大量的汉代中山王墓,大部分汉墓分布在定州市城区东南部,分布于</font><font face="Calibri">18</font><font face="宋体">个乡镇</font><font face="Calibri">66</font><font face="宋体">个村街,共存有汉墓</font><font face="Calibri">175</font><font face="宋体">座,划定</font><font face="Calibri">124</font><font face="宋体">个保护范围单位。大部分墓葬封土已平,仅</font><font face="Calibri">55</font><font face="宋体">座汉墓存有封土,封土最高者</font><font face="Calibri">30</font><font face="宋体">米,一般高</font><font face="Calibri">5</font><font face="宋体">米。</font></font></span></p> <p style="margin: 0pt; text-indent: 21pt; mso-char-indent-count: 2.0000;"><span style='font-family: 宋体; font-size: 10.5pt; mso-spacerun: "yes"; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 1.0000pt;'><font color="#000000" face="宋体">中山汉墓是我省对外开放的为数不多的一座大型砖室墓,为东汉晚期侯级墓,迄今有两千多年历史。</font></span></p> <p style="margin: 0pt; text-indent: 21pt; mso-char-indent-count: 2.0000;"><span style='font-family: 宋体; font-size: 10.5pt; mso-spacerun: "yes"; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 1.0000pt;'><font color="#000000" face="宋体">中山靖王刘胜墓。</font></span></p><p style="margin: 0pt; text-indent: 21pt; mso-char-indent-count: 2.0000;"><span style='font-family: 宋体; font-size: 10.5pt; mso-spacerun: "yes"; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 1.0000pt;'><font color="#000000"><font face="宋体">刘胜,汉景帝之子。前元三年(公元前</font><font face="Calibri">154</font><font face="宋体">年)封为中山靖王,为西汉第一代中山王,在位</font><font face="Calibri">42</font><font face="宋体">年,在位时间最长,死后葬于满城县陵山。</font><font face="Calibri">1968</font><font face="宋体">年发掘。墓葬形制为夫妻合葬墓,出土大量金器、银器、铜器等精美文物。</font></font></span></p> <p style="margin: 0pt; text-indent: 21pt; mso-char-indent-count: 2.0000;"><span style='font-family: 宋体; font-size: 10.5pt; mso-spacerun: "yes"; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 1.0000pt;'><font color="#000000" face="宋体">中山怀王刘修墓。</font></span></p><p style="margin: 0pt; text-indent: 21pt; mso-char-indent-count: 2.0000;"><span style='font-family: 宋体; font-size: 10.5pt; mso-spacerun: "yes"; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 1.0000pt;'><font color="#000000"><font face="宋体">刘修,西汉第六代中山王,在位</font><font face="Calibri">15</font><font face="宋体">年。墓葬位于八角郎村西南。</font><font face="Calibri">1973</font><font face="宋体">年发掘。幕葬形制为西汉时期最高规格“黄肠题凑”。出土了金缕玉衣、马蹄金趾金和竹简等大批珍贵文物,特别是大批竹简的出土在河北省还是第一次。</font></font></span></p> <p style="margin: 0pt; text-indent: 21pt; mso-char-indent-count: 2.0000;"><span style='font-family: 宋体; font-size: 10.5pt; mso-spacerun: "yes"; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 1.0000pt;'><font color="#000000" face="宋体">中山简王刘焉墓。</font></span></p><p style="margin: 0pt; text-indent: 21pt; mso-char-indent-count: 2.0000;"><span style='font-family: 宋体; font-size: 10.5pt; mso-spacerun: "yes"; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 1.0000pt;'><font color="#000000"><font face="宋体">刘焉,东汉第三代中山王在位</font><font face="Calibri">36</font><font face="宋体">年。墓葬位于北庄子村北。</font><font face="Calibri">1959</font><font face="宋体">年发掘。墓葬形制为夫妻分葬。出土大量陶器、铜器、玉器、带铭石刻等,玉器有玉枕、玉带钩、玉壁、玉龟等</font><font face="Calibri">47</font><font face="宋体">件,是一批难得珍贵汉玉。带铭石刻的出土为研究汉代地理、郡县名称演变以及汉代文字从篆书到隶书演变过程提供了大批文字资料,在全国并不多见。</font></font></span></p> <p style="margin: 0pt; text-indent: 21pt; mso-char-indent-count: 2.0000;"><span style='font-family: 宋体; font-size: 10.5pt; mso-spacerun: "yes"; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 1.0000pt;'><font color="#000000" face="宋体">中山穆王刘畅墓。</font></span></p><p style="margin: 0pt; text-indent: 21pt; mso-char-indent-count: 2.0000;"><span style='font-family: 宋体; font-size: 10.5pt; mso-spacerun: "yes"; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 1.0000pt;'><font color="#000000"><font face="宋体">刘畅,东汉第六代中山王在位</font><font face="Calibri">34</font><font face="宋体">年。墓葬位于北陵头村。</font><font face="Calibri">1969</font><font face="宋体">年发掘。该墓系夫妻合葬砖室墓。出土金器、银器、铜器、铁器、玉器、陶器、骨器等</font><font face="Calibri">1100</font><font face="宋体">余件,如此众多的随葬品,再现了东汉社会贵族阶层奢侈生活和虽死犹生的厚葬习俗。汉中山穆王刘畅墓的发掘被定为全国重大考古发现之一,其中出土的东汉龙衔环乳钉纹青玉璧、玉座屏等被定为国宝。</font></font></span></p> <p style="margin: 0pt; text-indent: 21pt; mso-char-indent-count: 2.0000;"><span style='font-family: 宋体; font-size: 10.5pt; mso-spacerun: "yes"; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 1.0000pt;'><font color="#000000"><font face="宋体">展室的南北端设有地宫的入口和出口,我们沿着甬道前往地宫,通风机的轰鸣声打破了墓道的寂静。这座汉墓是哪位王侯的墓,景区没有明确,根据它位于市政府北</font><font face="Calibri">300</font><font face="宋体">米的地理位置我推断它是中山孝王刘兴墓,发掘于</font><font face="Calibri">1995</font><font face="宋体">年。</font></font></span></p> <p style="margin: 0pt; text-indent: 21pt; mso-char-indent-count: 2.0000;"><span style='font-family: 宋体; font-size: 10.5pt; mso-spacerun: "yes"; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 1.0000pt;'><font color="#000000"><font face="宋体">墓上有封土,墓室保存完好,南北长</font><font face="Calibri">36</font><font face="宋体">米,东西宽</font><font face="Calibri">10</font><font face="宋体">米,由前室,东西耳室、中室、后室组成,墓室由长方形砖和扇形砖修筑而成,墓室券顶及墓壁均为两层墓砖。</font></font></span></p> <p style="margin: 0pt; text-indent: 21pt; mso-char-indent-count: 2.0000;"><span style='font-family: 宋体; font-size: 10.5pt; mso-spacerun: "yes"; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 1.0000pt;'><font color="#000000" face="宋体">东耳室贮存食物、水和酒,有大量陶罐、陶瓮、陶壶、陶勺。西耳室有车马器、铜铃、兵器、武士俑等。</font></span></p> <p style="margin: 0pt; text-indent: 21pt; mso-char-indent-count: 2.0000;"><span style='font-family: 宋体; font-size: 10.5pt; mso-spacerun: "yes"; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 1.0000pt;'><font color="#000000" face="宋体">中室为客厅,随葬品有木器、酒器、灯具、歌舞杂技俑等生活用品。</font></span></p> <p style="margin: 0pt;"><span style='font-family: 宋体; font-size: 10.5pt; mso-spacerun: "yes"; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 1.0000pt;'><font color="#000000" face="宋体"> 棺椁位于后室,内有玉衣、钱币、铜剑、金箔等,相当于寝室。</font></span></p> <p style="margin: 0pt; text-indent: 21pt; mso-char-indent-count: 2.0000;"><span style='font-family: 宋体; font-size: 10.5pt; mso-spacerun: "yes"; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 1.0000pt;'><font color="#000000" face="宋体">北庄子汉墓石刻。</font></span></p><p style="margin: 0pt; text-indent: 21pt; mso-char-indent-count: 2.0000;"><span style='font-family: 宋体; font-size: 10.5pt; mso-spacerun: "yes"; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 1.0000pt;'><font color="#000000"><font face="宋体">北庄子汉墓石刻是</font><font face="Calibri">1959</font><font face="宋体">年在中山简王刘焉墓中发掘出土的带铭石刻,由于刘焉墓位于北庄子村,故名为“北庄子汉墓石刻”,其中有</font><font face="Calibri">488</font><font face="宋体">块黄肠刻字方石镶嵌在石刻馆回廊内。</font></font></span></p><p style="margin: 0pt;"><span style='font-family: 宋体; font-size: 10.5pt; mso-spacerun: "yes"; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 1.0000pt;'><font color="#000000"><font face="宋体">题刻铭文内容为:采石场地、郡国、县邑及采石工匠名字,年代为东汉章帝建初九年(公元</font><font face="Calibri">84</font><font face="宋体">年)至章和二年(公元</font><font face="Calibri">88</font><font face="宋体">年)。地名涉及东汉六州十余个郡国,把定州石刻文字所记载的地名与《汉书</font><font face="Calibri">.</font><font face="宋体">地理志》来对照,郡县名称相同的共有</font><font face="Calibri">25</font><font face="宋体">处。</font></font></span></p><p style="margin: 0pt; text-indent: 21pt; mso-char-indent-count: 2.0000;"><span style='font-family: 宋体; font-size: 10.5pt; mso-spacerun: "yes"; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 1.0000pt;'><font color="#000000"><font face="宋体">石刻文字属于从篆书向隶书过渡的字体,由于它出自民间工匠之手,真实的记录了篆书、隶书在民间应用和演变。这样大批汉代文字得以完整保存在全国是罕见的。为研究我国文字由篆书向隶书的演变提供了具体的实物资料,也体现了当时汉代的</font><font face="宋体">“物勒工名”制度,具有极高的历史和艺术价值,</font><font face="Calibri">1982</font><font face="宋体">年列为河北省文物保护单位。</font></font></span></p> <p style="margin: 0pt; text-indent: 21pt; mso-char-indent-count: 2.0000;"><span style='font-family: 宋体; font-size: 10.5pt; mso-spacerun: "yes"; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 1.0000pt;'><font color="#000000" face="宋体">定州碑刻群。</font></span></p><p style="margin: 0pt; text-indent: 21pt; mso-char-indent-count: 2.0000;"><span style='font-family: 宋体; font-size: 10.5pt; mso-spacerun: "yes"; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 1.0000pt;'><font color="#000000"><font face="宋体">石刻馆院内还收集有历代碑刻</font><font face="Calibri">100</font><font face="宋体">余通,分布在墓冢周边和回廊前。这些碑刻年代从南北朝到民国,类别有碑记、墓志、经幢、造像等,其中许多部是书法、石刻艺术的佳作。如北齐彭城寺碑、清乾隆御碑、关帝诗竹碑等在考古学和书法艺术方面都具有较高的史料和艺术价值,</font><font face="Calibri">1982</font><font face="宋体">年被列为河北省重点文物保护单位。</font></font></span></p> <p style="margin: 0pt; text-indent: 21pt; mso-char-indent-count: 2.0000;"><span style='font-family: 宋体; font-size: 10.5pt; mso-spacerun: "yes"; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 1.0000pt;'><font color="#000000"><font face="宋体">关帝诗竹圣迹碑;时代:清道光乙丑(</font><font face="Calibri">1829</font><font face="宋体">);书体:楷书;碑阳。</font></font></span></p> <p style="margin: 0pt; text-indent: 21pt; mso-char-indent-count: 2.0000;"><span style='font-family: 宋体; font-size: 10.5pt; mso-spacerun: "yes"; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 1.0000pt;'><font color="#000000"><font face="宋体">乾隆御笔。时代:清乾隆;书体:行书;数量:</font><font face="Calibri">10</font><font face="宋体">通;数量:</font><font face="Calibri">10</font><font face="宋体">通。</font></font></span></p> <p style="margin: 0pt; text-indent: 21pt; mso-char-indent-count: 2.0000;"><span style='font-family: 宋体; font-size: 10.5pt; mso-spacerun: "yes"; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 1.0000pt;'><font color="#000000" face="宋体">苏轼《雪浪斋碑》;时代:南宋;书体:楷书。</font></span></p> <p style="margin: 0pt; text-indent: 21pt; mso-char-indent-count: 2.0000;"><span style='font-family: 宋体; font-size: 10.5pt; mso-spacerun: "yes"; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 1.0000pt;'><font color="#000000"><font face="宋体">彭城寺碑;时代:北齐太宁二年(</font><font face="Calibri">562</font><font face="宋体">);书体:魏。</font></font></span></p> <p style="margin: 0pt; text-indent: 21pt; mso-char-indent-count: 2.0000;"><span style='font-family: 宋体; font-size: 10.5pt; mso-spacerun: "yes"; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 1.0000pt;'><font color="#000000"><font face="宋体">下篇,定州游</font><font face="Calibri">-</font><font face="宋体">清真寺。</font></font></span></p>