乙巳樟林火帝庙会花絮采撷

牛梦蓝景

<p class="ql-block">《樟林火帝铭》蓝汉森作</p><p class="ql-block">(赋体铺陈,依古韵而作)</p><p class="ql-block">庙不在宽,有神则灵,火帝玄通,远近闻名。斯处古邑,迹炳丹青。樟林遭火患,勘地设帝宫。后面鼎脐山,右堤火钳形,利膳成新局,任调烹。感火帝之庇佑,集美食之好评。非遗帝庙火,火帝庙神灵。荐言曰:得荫福禄!</p> <p class="ql-block">樟林游火帝赋</p><p class="ql-block">粤东有埠,名曰樟林。枕鼎脐以望沧海,衔古埠而承商魂。红船泊岸,曾载潮汕之荣光;火帝巡游,今续非遗之盛典。兹逢乙巳,时值仲春,火帝神遊,万民同庆。特以赋记之,铭其殊胜,颂其精魄。</p><p class="ql-block"> 古镇渊源,历史悠久,火帝肇始樟林者,澄海之古埠,粤东之明珠。昔为海丝重镇,舟楫云集,商贾辐辏;今存民俗瑰宝,火帝巡境,薪火绵延。乾隆七年,滇籍进士杨天德,主宰澄海而察民瘼,勘察地理以镇火患。见长发街地势如火管烟囱,硫磺蕴地,火煞频生,遂倡建火帝庙于河沟北,祀火神祝融以安黎庶。自此庙成,灾祸遁散,百姓感念,立杨公禄位以配祀,德政流芳百世。</p><p class="ql-block"> 然每逢二月十四,火帝巡游,官民同乐。香案列街,烛影摇红;锣鼓喧天,旌旗蔽空。神轿所至,万巷空闾,三十八万宾客慕名而至,六社八街人潮如涌。蜈蚣舞翩跹于道,双咬鹅戏谐其间,更有谜猜小食,潮剧纸影,粉墨登场,融神事于趣乐,汇古俗于韵新。宋代蔡襄诗联高悬辕门,曰“宸游不为三元夜,乐事还同万众心”,恰应此场此景。</p><p class="ql-block"> 火帝庙踞风水宝地,右挟火钳堤,后枕鼎脐山,纳火局而化煞,调阴阳以利膳。庙虽不宽,然灵应数百年,德被四方。昔以“火帝”镇火,今以“非遗”传薪,承古制而焕新貌。由是折射樟林风貌:人文积淀厚,文化底蕴深。</p><p class="ql-block"> 神遊毕,烟火散,然余韵未息。莲樟竞秀,春烟带红,氤氲紫气自东来,佑荫合境以开泰。火帝之祀,非独禳灾,亦为凝聚乡谊,显彰文化之自信。今申遗功成,更赋其新义:护传统于时代,融信仰于民生。恰如《樟林火帝铭》云:“非遗帝庙火,火帝庙神灵。荐言曰:得荫福禄!”</p><p class="ql-block"> 樟林游火帝,一庙一俗,彰潮汕之智慧;一游一庆,显华夏之文明。愿此盛事,永续薪传,与神同庆,与人同乐,与海同寿,与史同辉!</p> <p class="ql-block">樟林火神庙会(回文诗)</p><p class="ql-block">真圣垂乡遊火神,畅风和适境宜人。 </p><p class="ql-block">人情世故知心暖,曲醉谐音对月新。</p><p class="ql-block">民俗从尊香火旺,旭光丽彩紫烟尘。</p><p class="ql-block">身心与愿祈南极,申遗非功丰火神。</p><p class="ql-block">倒读:</p><p class="ql-block">神火丰功非遗申,极南祈愿与心身。</p><p class="ql-block">尘烟紫彩丽光旭,旺火香尊从俗民。</p><p class="ql-block">新月对音谐醉曲,暖心知故世情人。</p><p class="ql-block">人宜境适和风畅。神火遊乡垂圣真。</p> <p class="ql-block">词•鹧鸪天•乐看</p><p class="ql-block">乐看樟林不夜天,妇孺虔恳拜神仙。</p><p class="ql-block">祝融威赫除灾患,乡众消防灭烬燃。</p><p class="ql-block">从此后,胜从前,十村交泰乐无边。</p><p class="ql-block">官宣民愿兼非遗,庙烛长明间紫烟。</p> <p class="ql-block">一、庙会</p><p class="ql-block">庙会非遗人物多,官民合韵响新锣,</p><p class="ql-block">长街攒动步难徙,情景交融心逐波。</p><p class="ql-block">起舞蜈蚣怡众眼,澄怀特色戏双鹅。</p><p class="ql-block">遊神火帝祈开泰,乘势催春奏序歌。</p> <p class="ql-block">二、神遊</p><p class="ql-block">维匡唯美庆遊神,实况时功气象新。</p><p class="ql-block">邀会时装锣鼓队,趁机熟悉竹根亲。</p><p class="ql-block">敬神礼炮齐天响,斗紫鸣金净世尘。</p><p class="ql-block">庙会春来添瑞气,神遊到处漫氲氤。</p><p class="ql-block">注:1、竹根亲,远亲。</p><p class="ql-block">2、斗紫,斗、牛二星宿之间的紫气。古人以为是“宝剑之精,上彻于天”所致。因以借指宝剑。</p> <p class="ql-block">三、神遊</p><p class="ql-block">神遊不为三元夜,乐事还同万众心。</p><p class="ql-block">句挂辕门描古邑,导迎火帝莅樟林。</p><p class="ql-block">一年一度神遊处,消祸消灾意境深。</p><p class="ql-block">百事随宜皆可乐,千般夙愿任行吟。</p> <p class="ql-block">四、闹热</p><p class="ql-block">千般夙愿任行吟,八厰添招竞献琛。</p><p class="ql-block">牌匾灯笼红艳艳,神坛祭品列森森。</p><p class="ql-block">长明灯饰连星凤,雅韵箫声弄月琴。</p><p class="ql-block">北斗导航问南极,方知闹热在樟林。</p> <p class="ql-block">五、灯橱</p><p class="ql-block">画龙画虎画灯橱,舍旧谋新重祗敷。</p><p class="ql-block">粗俗庸邪难入画,文明礼化倡尊儒。</p><p class="ql-block">名流引领新风尚,群力加鞭开令图。</p><p class="ql-block">欲竞祯祥何处有?庙前胜景物魁殊。</p><p class="ql-block">注:</p><p class="ql-block">1祗敷,敬敷。尊敬地传播。</p><p class="ql-block">2令图,善意远大的谋略。</p><p class="ql-block">3祯祥,吉祥幸福的征兆。</p><p class="ql-block">4魁殊,奇特,与众迥异。</p> <p class="ql-block">六、龙香</p><p class="ql-block">庙前胜景物魁殊,雕彩高香近略无。</p><p class="ql-block">盘柱蟠龙形绝胜,尊神贡品极倾输。</p><p class="ql-block">三人八月巧雕塑,龙凤兵丁列郁敷。</p><p class="ql-block">文化弘扬香显旨,虔心德念净琴壶。</p><p class="ql-block">注:</p><p class="ql-block">1略无,全无,毫无。</p><p class="ql-block">2绝胜,最佳。</p><p class="ql-block">3倾输,指把感情尽量表达出来。</p><p class="ql-block">4郁敷,犹郁勃。盛貌。</p><p class="ql-block">5琴壶,琴与酒。</p> <p class="ql-block">七、营灯</p><p class="ql-block">和风丽日向崇遵,火树银花托玉轮,</p><p class="ql-block">庙会营灯添樂事,夜游继昼利宣旬。</p><p class="ql-block">千般节目千般喜,十里游程十里春。</p><p class="ql-block">六社八街尽欢笑,花灯融月透氤氲。</p><p class="ql-block">注:</p><p class="ql-block">1崇遵,即尊崇, 尊重推崇。</p><p class="ql-block">2玉轮,月亮。</p><p class="ql-block">3继昼,白天继续。</p><p class="ql-block">4宣旬,巡抚各地, 宣扬德教。 </p><p class="ql-block">5氤氲,指瀰漫的烟气。古代指阴阳二气交会和合之状。</p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block">八、营灯</p><p class="ql-block">霓影祥光照丽人,蜂群蝶阵拥芳尘。</p><p class="ql-block">匆匆十里声兴顺,沸沸群情景永新。</p><p class="ql-block">为有营灯人丽彩,唤来贺岁蛰修鳞。</p><p class="ql-block">今宵倩影浴明月,喜看樟林处处春。</p><p class="ql-block">注:唤来贺岁蛰修鳞句。今年是乙巳,蛇年。蛰修鳞指蛇蜕变,意指今年会更好。</p> <p class="ql-block">九、英歌舞</p><p class="ql-block">英歌战舞震天鸣,裁缉群雄闹帝京。</p><p class="ql-block">开步操蛇修礼序,娱民正气透清明。</p><p class="ql-block">旋身弄棒艺昭整,腾跃冲天武亮铮。</p><p class="ql-block">巾帼须眉齐上阵,敬神庙会逞豪情。</p> <p class="ql-block">十、卜筊</p><p class="ql-block">诚心埠邑求兴顺,事杂人多意两歧,</p><p class="ql-block">既是庶民推信使,即为申遗举神旗。</p><p class="ql-block">求同存异好商量,卜筊神庥合众宜。</p><p class="ql-block">从善如流行好运,普天共庆得佳期。</p> <p class="ql-block">《樟林火帝铭》蓝汉森 作</p><p class="ql-block">(赋体铺陈,依古韵而作)</p><p class="ql-block">庙不在宽,有神则灵,火帝玄通,远近闻名。斯处古邑,迹炳丹青。樟林遭火患,勘地设帝宫。后面鼎脐山,右堤火钳形,利膳成新局,任调烹。感火帝之庇佑,集美食之好评。非遗帝庙火,火帝庙神灵。荐言曰:得荫福禄!</p><p class="ql-block">******</p><p class="ql-block">樟林游火帝赋</p><p class="ql-block">粤东有埠,名曰樟林。枕鼎脐以望沧海,衔古埠而承商魂。红船泊岸,曾载潮汕之荣光;火帝巡游,今续非遗之盛典。兹逢乙巳,时值仲春,火帝神遊,万民同庆。特以赋记之,铭其殊胜,颂其精魄。</p><p class="ql-block"> 古镇渊源,历史悠久,火帝肇始樟林者,澄海之古埠,粤东之明珠。昔为海丝重镇,舟楫云集,商贾辐辏;今存民俗瑰宝,火帝巡境,薪火绵延。乾隆七年,滇籍进士杨天德,主宰澄海而察民瘼,勘察地理以镇火患。见长发街地势如火管烟囱,硫磺蕴地,火煞频生,遂倡建火帝庙于河沟北,祀火神祝融以安黎庶。自此庙成,灾祸遁散,百姓感念,立杨公禄位以配祀,德政流芳百世。</p><p class="ql-block"> 然每逢二月十四,火帝巡游,官民同乐。香案列街,烛影摇红;锣鼓喧天,旌旗蔽空。神轿所至,万巷空闾,三十八万宾客慕名而至,六社八街人潮如涌。蜈蚣舞翩跹于道,双咬鹅戏谐其间,更有谜猜小食,潮剧纸影,粉墨登场,融神事于趣乐,汇古俗于韵新。宋代蔡襄诗联高悬辕门,曰“宸游不为三元夜,乐事还同万众心”,恰应此场此景。</p><p class="ql-block"> 火帝庙踞风水宝地,右挟火钳堤,后枕鼎脐山,纳火局而化煞,调阴阳以利膳。庙虽不宽,然灵应数百年,德被四方。昔以“火帝”镇火,今以“非遗”传薪,承古制而焕新貌。由是折射樟林风貌:人文积淀厚,文化底蕴深。</p><p class="ql-block"> 神遊毕,烟火散,然余韵未息。莲樟竞秀,春烟带红,氤氲紫气自东来,佑荫合境以开泰。火帝之祀,非独禳灾,亦为凝聚乡谊,显彰文化之自信。今申遗功成,更赋其新义:护传统于时代,融信仰于民生。恰如《樟林火帝铭》云:“非遗帝庙火,火帝庙神灵。荐言曰:得荫福禄!”</p><p class="ql-block"> 樟林游火帝,一庙一俗,彰潮汕之智慧;一游一庆,显华夏之文明。愿此盛事,永续薪传,与神同庆,与人同乐,与海同寿,与史同辉!</p><p class="ql-block">******</p><p class="ql-block">樟林游火帝场面感人,内容感动,心存感恩,撷絮铭诗,以飨读者。</p><p class="ql-block">一、庙会</p><p class="ql-block">庙会非遗人物多,官民合韵响新锣,</p><p class="ql-block">长街攒动步难徙,情景交融心逐波。</p><p class="ql-block">起舞蜈蚣怡众眼,澄怀特色戏双鹅。</p><p class="ql-block">遊神火帝祈开泰,乘势催春奏序歌。</p><p class="ql-block">二、神遊</p><p class="ql-block">维匡唯美庆遊神,实况时功气象新。</p><p class="ql-block">邀会时装锣鼓队,趁机熟悉竹根亲。</p><p class="ql-block">敬神礼炮齐天响,斗紫鸣金净世尘。</p><p class="ql-block">庙会春来添瑞气,神遊到处漫氲氤。</p><p class="ql-block">注:1、竹根亲,远亲。</p><p class="ql-block">2、斗紫,斗、牛二星宿之间的紫气。古人以为是“宝剑之精,上彻于天”所致。因以借指宝剑。</p><p class="ql-block">三、神遊</p><p class="ql-block">神遊不为三元夜,乐事还同万众心。</p><p class="ql-block">句挂辕门描古邑,导迎火帝莅樟林。</p><p class="ql-block">一年一度神遊处,消祸消灾意境深。</p><p class="ql-block">百事随宜皆可乐,千般夙愿任行吟。</p><p class="ql-block">四、闹热</p><p class="ql-block">千般夙愿任行吟,八厰添招竞献琛。</p><p class="ql-block">牌匾灯笼红艳艳,神坛祭品列森森。</p><p class="ql-block">长明灯饰连星凤,雅韵箫声弄月琴。</p><p class="ql-block">北斗导航问南极,方知闹热在樟林。</p><p class="ql-block">五、灯橱</p><p class="ql-block">画龙画虎画灯橱,舍旧谋新重祗敷。</p><p class="ql-block">粗俗庸邪难入画,文明礼化倡尊儒。</p><p class="ql-block">名流引领新风尚,群力加鞭开令图。</p><p class="ql-block">欲竞祯祥何处有?庙前胜景物魁殊。</p><p class="ql-block">注:</p><p class="ql-block">1祗敷,敬敷。尊敬地传播。2令图,善意远大的谋略。</p><p class="ql-block">3祯祥,吉祥幸福的征兆。</p><p class="ql-block">4魁殊,奇特,与众迥异。</p><p class="ql-block">六、龙香</p><p class="ql-block">庙前胜景物魁殊,雕彩高香近略无。</p><p class="ql-block">盘柱蟠龙形绝胜,尊神贡品极倾输。</p><p class="ql-block">三人八月巧雕塑,龙凤兵丁列郁敷。</p><p class="ql-block">文化弘扬香显旨,虔心德念净琴壶。</p><p class="ql-block">注:</p><p class="ql-block">1略无,全无,毫无。</p><p class="ql-block">2绝胜,最佳。</p><p class="ql-block">3倾输,指把感情尽量表达出来。</p><p class="ql-block">4郁敷,犹郁勃。盛貌。</p><p class="ql-block">5琴壶,琴与酒。</p><p class="ql-block">七、营灯</p><p class="ql-block">和风丽日向崇遵,火树银花托玉轮,</p><p class="ql-block">庙会营灯添樂事,夜游继昼利宣旬。</p><p class="ql-block">千般节目千般喜,十里游程十里春。</p><p class="ql-block">六社八街尽欢笑,花灯融月透氤氲。</p><p class="ql-block">注:</p><p class="ql-block">1崇遵,即尊崇, 尊重推崇。</p><p class="ql-block">2玉轮,月亮。</p><p class="ql-block">3继昼,白天继续。</p><p class="ql-block">4宣旬,巡抚各地, 宣扬德教。 </p><p class="ql-block">5氤氲,指瀰漫的烟气。古代指阴阳二气交会和合之状。</p><p class="ql-block">八、营灯</p><p class="ql-block">霓影祥光照丽人,蜂群蝶阵拥芳尘。</p><p class="ql-block">匆匆十里声兴顺,沸沸群情景永新。</p><p class="ql-block">为有营灯人丽彩,唤来贺岁蛰修鳞。</p><p class="ql-block">今宵倩影浴明月,喜看樟林处处春。</p><p class="ql-block">注:唤来贺岁蛰修鳞句。今年是乙巳,蛇年。蛰修鳞指蛇蜕变,意指今年会更好。</p><p class="ql-block">九、英歌舞</p><p class="ql-block">英歌战舞震天鸣,裁缉群雄闹帝京。</p><p class="ql-block">开步操蛇修礼序,娱民正气透清明。</p><p class="ql-block">旋身弄棒艺昭整,腾跃冲天武亮铮。</p><p class="ql-block">巾帼须眉齐上阵,敬神庙会逞豪情。</p><p class="ql-block">十、卜筊</p><p class="ql-block">诚心埠邑求兴顺,事杂人多意两歧,</p><p class="ql-block">既是庶民推信使,即为申遗举神旗。</p><p class="ql-block">求同存异好商量,卜筊神庥合众宜。</p><p class="ql-block">从善如流行好运,普天共庆得佳期。</p><p class="ql-block">七绝二首</p><p class="ql-block">一、遊神感咏</p><p class="ql-block">香荐非遗火帝宫,春烟一路带樟红。</p><p class="ql-block">八街六社神遊处,紫气氤氲蔚自东。</p><p class="ql-block">二、申遗</p><p class="ql-block">先年九九艳阳天,火帝神遊非遗填,</p><p class="ql-block">路道新装人古扮,莲樟竞秀史无前。</p><p class="ql-block">词•鹧鸪天•乐看</p><p class="ql-block">乐看樟林不夜天,妇孺虔恳拜神仙。</p><p class="ql-block">祝融威赫除灾患,乡众消防灭烬燃。</p><p class="ql-block">从此后,胜从前,十村交泰乐无边。</p><p class="ql-block">官宣民愿兼非遗,庙烛长明间紫烟。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">樟林火神庙会(回文诗)</p><p class="ql-block">真圣垂乡遊火神,畅风和适境宜人。 </p><p class="ql-block">人情世故知心暖,曲醉谐音对月新。</p><p class="ql-block">民俗从尊香火旺,旭光丽彩紫烟尘。</p><p class="ql-block">身心与愿祈南极,申遗非功丰火神。</p><p class="ql-block">倒读:</p><p class="ql-block">神火丰功非遗申,极南祈愿与心身。</p><p class="ql-block">尘烟紫彩丽光旭,旺火香尊从俗民。</p><p class="ql-block">新月对音谐醉曲,暖心知故世情人。</p><p class="ql-block">人宜境适和风畅。神火遊乡垂圣真。</p><p class="ql-block">******</p><p class="ql-block">附火帝诞组诗仅供参考不在庙会之列</p><p class="ql-block">第一组诗:</p><p class="ql-block">樟林火帝神诞前夜夜遊盛况</p><p class="ql-block">一、</p><p class="ql-block">雨注樟林漫路庭,适逢帝诞欲遊行。</p><p class="ql-block">夜遊不畏风雨阻,披挂花装登往程。</p><p class="ql-block">二、</p><p class="ql-block">鼓起锣鸣雨骤停,英歌战舞敢攀星,</p><p class="ql-block">火神南极显威赫,一路神遊透炳灵。</p><p class="ql-block">三、</p><p class="ql-block">水寨鼓声震庙廷,舜花云二赛温馨,</p><p class="ql-block">仁心义举锣敲响,声抵九宵影入屏。</p><p class="ql-block">四、</p><p class="ql-block">火帝神前求顺兴,威声直上抵苍溟。</p><p class="ql-block">樟林古邑天不夜,宵雨休停亮圣灯。</p><p class="ql-block">第二组诗:</p><p class="ql-block">火帝诞接龙诗十唱(平水韵七阳)</p><p class="ql-block">(牛梦作于甲辰大暑)</p><p class="ql-block">一、</p><p class="ql-block">甲辰大暑热无央,热满千家福满樟。</p><p class="ql-block">南极火神时圣诞,仙风及第喜洋洋。</p><p class="ql-block">二、</p><p class="ql-block">仙风及第喜洋洋,古港新帆焕丽光。</p><p class="ql-block">召引潮人千百万,遊神鼓乐队遥长。</p><p class="ql-block">三、</p><p class="ql-block">遊神鼓乐队遙长,潮韵笙歌挤入乡,</p><p class="ql-block">帝庙清香烟缭绕,樟林处处透祯祥。</p><p class="ql-block">四、</p><p class="ql-block">樟林处处透祯祥,集市百羞呈阜昌。</p><p class="ql-block">贺庆灯橱悬满路,迎神集福荫侨乡。</p><p class="ql-block">五、</p><p class="ql-block">迎神集福荫侨乡,饮露斟浆沐九阳。</p><p class="ql-block">再启红船开泰运,山欢水笑碧流长。</p><p class="ql-block">六、</p><p class="ql-block">山欢水笑碧流长,古邑莲峰挺秀樟。</p><p class="ql-block">港美帆新潮合韵,南辰炳耀射魁罡。</p><p class="ql-block">七、</p><p class="ql-block">南辰炳耀射魁罡,七政瑶光触眼芒。</p><p class="ql-block">韩水贯樟生八景,惜申非遗泣西塘。</p><p class="ql-block">八、</p><p class="ql-block">惜申非遗泣西塘,物换星移水漭沧。</p><p class="ql-block">白港空陂成集市,销鲜卖瘦列商行。</p><p class="ql-block">九、</p><p class="ql-block">销鲜卖瘦列商行,古埠新颜换旧装。</p><p class="ql-block">樟体辩雕还本色,欲将腐朽化芬芳。</p><p class="ql-block">十、</p><p class="ql-block">欲将腐朽化芬芳,古埠申遗意义长。</p><p class="ql-block">神诞应时天请诉,甲辰大暑热无央。</p>