金石为开书法篇-171 ‍陆游诗《书愤》

金石为开

<p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><b style="font-size:22px;"> 书法学习笔记—171</b></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">《书愤》宋 陆游</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">早岁那知世事艰,中原北望气如山。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">楼船夜雪瓜州渡,铁马秋风大散关。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">塞上长城空自许,镜中衰鬓已先斑。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> 出师一表真名世,千载谁堪伯仲间。</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><b style="font-size:22px;">作者简介</b></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">陆游(1125—1210),字务观,号放翁。汉族,越州山阴(今浙江绍兴)人,南宋著名诗人。少时受家庭爱国思想熏陶,高宗时应礼部试,为秦桧所黜。孝宗时赐进士出身。中年入蜀,投身军旅生活,官至宝章阁待制。晚年退居家乡。创作诗歌今存九千多首,内容极为丰富。著有《剑南诗稿》、《渭南文集》、《南唐书》、《老学庵笔记》等。</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><b style="font-size:22px;">注释</b></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">①书愤:抒发义愤。 书:写。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">②早岁:早年,年轻时。</span></p><p class="ql-block">③气如山:指收复失地的豪情壮志有如山岳。</p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">④楼船夜雪瓜洲渡,铁马秋风大散关:这是追述25年前的两次抗金胜仗。宋高宗绍兴三十一年(1161)冬金主完颜亮率大军南下,企图从瓜州渡江南下攻建康(今南京),被宋军击退。第二年,宋将吴璘从西北前线出击,收复了大散关。楼船,高大的战船。瓜州,在今江苏邗江南大运河入长江处,为江防要地。铁马,配有铁甲的战马。大散关,在今陕西宝鸡西南,是军事重地。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">⑤塞上长城:南朝宋时名将檀道济。“塞上长城”是用南朝宋文帝冤杀大将檀道济,檀在死前怒斥“乃坏汝万里长城”的典故。这里作者用作自比,现比喻收边御敌的将领。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">⑥出师一表:指诸葛亮在蜀汉建兴五年(227)三月出兵伐魏前所作《出师表》。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">⑦衰(shuāi)鬓:苍老的鬓发。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">⑧空自许:白白地自许</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">⑨堪:能够。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">⑩伯仲间:意为可以相提并论。伯仲,原是兄弟长幼的次序,引申为衡量人物差等之意。</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><b style="font-size:22px;">译文</b></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">年轻时哪里知道世事艰难,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">北望被金人侵占的中原气概有如高山。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">赞赏刘锜等曾乘着高大的战舰在雪夜里大破金兵于瓜州渡口,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">吴璘等也曾骑着披甲的战马在秋风中大败金兵于大散关。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">我白白地自认为是边防上的长城,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">对镜照看衰老的头发早已花白。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">《出师表》这篇文章真是举世闻名,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">千载以来谁能与诸葛亮相比!</span></p>