<p class="ql-block"><b>一首好诗的模样</b></p><p class="ql-block">——以真情为基础</p><p class="ql-block">——以通顺作条件</p><p class="ql-block">——以典雅作内涵</p><p class="ql-block">——以委婉作技巧</p><p class="ql-block">——以创新为生命</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><b>(通顺,是好诗的“条件”![拳头]</b></p><p class="ql-block"><b>或曰:诗人都不说人话。是夸赞:诗语,神的语言;是谩骂:狗屁不通![呲牙]——赵鲁白202410-29)</b></p> <p class="ql-block"><b>掌握古诗中常见的十种句式,助你诗词写作如虎添翼!</b></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><b>星园诗苑</b></p><p class="ql-block"> 2020年11月10日 17:01 </p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><b>【星园诗话】</b></p><p class="ql-block"><b>古诗中常见的十种句式</b></p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"><b>一、并列式诗句</b></p><p class="ql-block">诗句由两个或两个以上的短语构成,各个短语之间的关系是并列的,没有大小、轻重、主次之分。</p><p class="ql-block">例如:孤山寺北/贾亭西</p><p class="ql-block">此句由“孤山寺北”和“贾亭西”这两个表示方位的短语构成。</p><p class="ql-block">类似的有:</p><p class="ql-block">“东边日出/西边雨”、</p><p class="ql-block">“北风卷地/白草折”、</p><p class="ql-block">“月落/乌啼/霜满天”、</p><p class="ql-block">“春江/秋月/冬冰雪”等。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"><b>二、主谓式诗句</b></p><p class="ql-block">这种诗句由前后两个部分构成,前一部分是主语,后一部分是谓语。</p><p class="ql-block">例如:几处早莺/争暖树</p><p class="ql-block">“几处早”的“莺”属于主语,而面“争暖树”是一个动宾式短语做谓语。</p><p class="ql-block">类似的有:</p><p class="ql-block">“乱花/渐欲迷人眼”、</p><p class="ql-block">“ 轻舟/已过万重山”、</p><p class="ql-block">“二月春风/似剪刀”、</p><p class="ql-block">“一树梨花/压海棠”等。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"><b>三、动宾式诗句</b></p><p class="ql-block">由两部分构成,前一部分是动词,后一部分是宾语。</p><p class="ql-block">例如:但悲/不见九州同</p><p class="ql-block">“不见九州同”是“但悲”的对象,即宾语。</p><p class="ql-block">类似的有:</p><p class="ql-block">“拈断/数茎须”、</p><p class="ql-block">“独钓/寒江雪”、</p><p class="ql-block">“最爱/湖东行不足”、</p><p class="ql-block">“问/君能有几多愁”、</p><p class="ql-block">“不教/胡马度阴山”等。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"><b>四、偏正式诗句</b></p><p class="ql-block">由两部分构成,前一部用来修饰、限制,后一部分是诗句的中心语。修饰、限制语是偏的一部分,中心语是正的一部分。</p><p class="ql-block">例如:绿杨阴里/白沙堤</p><p class="ql-block">“绿杨阴里”起限制作用,“白沙堤”是中心语。偏正式诗句中间可加“的、之”。</p><p class="ql-block">又如:</p><p class="ql-block">“二十四桥/明月夜”、</p><p class="ql-block">“铁马秋风/大散关”、</p><p class="ql-block">“芳草萋萋/鹦鹉洲”、</p><p class="ql-block">“长夜难明/赤县天”等。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"><b>五、补充式诗句</b></p><p class="ql-block">这种诗句类型由两部分构成。前一部分是整个诗句的中心语,一般由动词性词语或者形容词性词语充当,后一部分是补语,用来补充说明某种动作、行为所达到的程度和所产生的效果。</p><p class="ql-block">如:相煎/何太急</p><p class="ql-block">“相煎”描述兄弟相残,“何太急”为何这么急,是补语,用来补充说明“相煎”的程度。</p><p class="ql-block">此类诗句有:</p><p class="ql-block">“归来/何太迟”、</p><p class="ql-block">“种豆/南山下”、</p><p class="ql-block">“愁/多减玉颜”、</p><p class="ql-block">“为伊消/得人憔悴”、</p><p class="ql-block">“ 迢迢/不断如春水”等。</p><p class="ql-block">图片</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"><b>六、连谓式诗句</b></p><p class="ql-block">连谓式短语又叫连动式短语,由两个或两个以上描述同一对象的连续的动词性词语构成。</p><p class="ql-block">例如:便下襄阳/向洛阳</p><p class="ql-block">“下襄阳”和“向洛阳”是两个连续的动词性词语,这种由连谓短语构成的诗句在古代诗词中还有:</p><p class="ql-block">如:“直挂云帆/济沧沦”、</p><p class="ql-block">“明朝散发/弄扁舟”、</p><p class="ql-block">“论功/还欲请长缨”、</p><p class="ql-block">“吹尽黄沙/始到金”、</p><p class="ql-block">“便引诗情/到碧霄”等。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><b>七、意转式诗句</b></p><p class="ql-block">意转式诗句又叫转折式诗句,由两部分构成,前一部分与后一部分之间意义上有转折关系。</p><p class="ql-block">例如:抽刀断水/水更流</p><p class="ql-block">本以为抽刀可以断水,不料水更急,两部分之间存在明显的转折关系。</p><p class="ql-block">类似的还有:</p><p class="ql-block">“有意栽花/花不发”、</p><p class="ql-block">“知人知面/不知心”等。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">另外:像</p><p class="ql-block">“国破/山河在”、</p><p class="ql-block">“儿童相见/不相识”、</p><p class="ql-block">“出师未捷/身先死”、</p><p class="ql-block">“举酒欲饮/无管弦”,</p><p class="ql-block">这些诗句都有意思的转折,是意转式诗句。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><b>八、因果式诗句</b></p><p class="ql-block">因果式诗句由有着因果联系的两个部分构成。</p><p class="ql-block">例如:感时/花溅泪</p><p class="ql-block">因为感时,所以花溅泪了。</p><p class="ql-block">又如:竹喧/归浣女</p><p class="ql-block">可解读:何故竹林里喧闹?是洗衣服的女孩们回家。</p><p class="ql-block">因果式诗句也很多,在阅读古体诗的过程中,随时可以遇到:</p><p class="ql-block">“潦倒/新停浊酒杯”、</p><p class="ql-block">“曾经沧海/难为水”、</p><p class="ql-block">“辛苦遭逢/起一经”、</p><p class="ql-block">“汗流满面/热相欺”</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><b>九、假设式诗句</b></p><p class="ql-block">假设式诗句也是由两个部分构成,前一部分假设存在某种情况,后一部分则说明在此种情况下会怎样。</p><p class="ql-block">例如:衣带渐宽/终不悔</p><p class="ql-block">意思是说:哪怕是身体瘦,也不后悔。显然,前后两部分存在假设关系。</p><p class="ql-block">醉卧沙场/君莫笑</p><p class="ql-block">“醉卧沙场”是一种假设,“(请)君莫笑”是说会怎么样。</p><p class="ql-block">试玉/要烧三年满</p><p class="ql-block">想知道一块玉的好坏,要长时间的佩戴才知道。“试玉”与“要烧三年满”有假设关系。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><b>十、复指式诗句</b></p><p class="ql-block">复指式诗句又叫同位式诗句,这种诗句各部分所指是同一事物。</p><p class="ql-block">例如:六月学车/辛苦事</p><p class="ql-block">“六月学车”和“辛苦事”都是指学车,“六月学车”明确学车时间,“辛苦事”说明学车苦。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"><b>参看往期精彩:</b></p><p class="ql-block">(点击下面蓝字即可链接)</p><p class="ql-block">【七律】重回知青插队村庄</p><p class="ql-block">【七律】人生</p><p class="ql-block"> 陈星 ‖ 24首知青题材诗词专辑</p><p class="ql-block">【星园诗话】格律诗快速入门指南(四)如何写好一首格律诗</p><p class="ql-block">【星园诗话】如何写好一首七律</p><p class="ql-block">【星园诗话】好诗尽量不犯四平头</p><p class="ql-block">【星园诗话】学习诗词有九大忌讳,你可知否?</p><p class="ql-block">【星园诗话】诗的结构及六种写作方法</p><p class="ql-block">【星园诗话】七律的特征与作法,你可知晓?</p><p class="ql-block">【星园诗话】律诗对仗手法20种</p><p class="ql-block">【星园诗话】写诗立意要大胆想象</p><p class="ql-block">【星园诗话】闲谈词的起承转合</p><p class="ql-block">【星园诗话】浅谈集句诗</p><p class="ql-block">【星园诗话】词的写作技法,很实用</p><p class="ql-block">【星园诗话】好诗定由心生</p><p class="ql-block">【星园诗话】诗歌修改十讲,很实用</p><p class="ql-block">【星园诗话】写诗如何炼意</p><p class="ql-block">【星园诗话】诗词中的曲笔手法</p><p class="ql-block">【星园诗话】律诗两对仗联的写作技法</p><p class="ql-block">【星园诗话】诗词创作如何避免直白</p><p class="ql-block">【星园诗话】如何克服律诗对仗雷同的毛病</p><p class="ql-block">【星园诗话】七绝的创作技巧</p><p class="ql-block">【星园诗话】怎样写好八句都是景的五律</p><p class="ql-block">【星园诗话】律诗的章法</p><p class="ql-block">【星园诗话】绝句结尾技巧十六法</p><p class="ql-block">【星园诗话】细说词之格律</p><p class="ql-block">【星园诗话】要注重诗的空间设计</p><p class="ql-block">【星园诗话】诗词化用的妙处</p><p class="ql-block">【星园诗话】写诗四戒</p><p class="ql-block">【星园诗话】衡量好诗的标准是什么?</p><p class="ql-block">【星园诗话】七绝的写作特点</p><p class="ql-block">【星园诗话】绝句作法:逆折法</p><p class="ql-block">【星园诗话】诗词的二十四种境界美</p><p class="ql-block">【星园诗鉴5】点评2018年评选八首最佳诗作品</p><p class="ql-block">【诗话】熊东遨讲诗词创作</p><p class="ql-block">【转载】写好诗才是硬道理</p><p class="ql-block">【星园诗话】绝句快速入门——浅谈绝句的起承转合(上)</p><p class="ql-block">【星园诗话】绝句快速入门——浅谈绝句的起承转合(下)</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"></p> <p class="ql-block"><b>什么是孤平?如何避免?</b></p><p class="ql-block">孤平,就是“在五言‘平平仄仄平’这个句型中,第一字必须用平声;如果用了仄声字,就犯了孤平。除了韵脚之外,只剩一个平声字了(王力语)”。七言是五言的拓展,所以在D(仄仄)平平仄仄平这个句型中,第三个字如果用了仄声,也叫犯孤平(王力语)〞。</p><p class="ql-block"><b> 诗界流传王力先生对孤平的定义:“除韵脚之外,只剩下一个平声字了”,这是断章取义,易发生误解,必须注意到王力先生的前提条件:“在‘平平仄仄平’这个句型中”,不存在于其他句型中。</b></p><p class="ql-block"> 孤平,只存在于格律诗ABCD四个基本句式中D句式的这一个位置,不存在第二个位置。</p><p class="ql-block"> 孤平,只有三种情形:</p><p class="ql-block">①D仄平仄仄平</p><p class="ql-block">②D仄仄仄平仄仄平</p><p class="ql-block">③D平仄仄平仄仄平</p><p class="ql-block"><b> 孤平,乃是诗家大忌,全唐诗六万余首,没有一首近体诗存在孤平句子。孤平必须避免!</b>避免孤平,在五言这个句型中,如果“一不论(第一字变平为仄)”,则第二字孤平,如:D 仄平仄仄平,可以在使用“一不论(第一个字变平为仄)”时,同时使用“三不论(第三字变仄为平)”,如:D 仄平平仄平,例:月光明素盘(李白)。这样一来,在第二个字和第三个字的位置上,就有两个平声相连,就不是孤平了。同理,在七言这个句型中,就不可以单独使用“三不论”。也可以在使用“三不论(第三字变平为仄)”时,同时使用“五不论(第五字变仄为平)”,如:D(仄仄)仄平平仄平,例:笑问客从何处来(贺知章)。这样一来,在第四和第五个字的位置上,有两个平声相连,就不算是孤平了。</p><p class="ql-block"> 除了以上①②③这三处之外,其他任何“一、三、五”的位置,都可以“不论”(用中)。</p><p class="ql-block"> 第〈7〉页</p><p class="ql-block"><b>(转自【望岳雅集公益诗词学校】初级班讲义~第四课)</b></p> <p class="ql-block"><b>什么是“拗救”或“救拗”?“拗”即拗句,“凡不依常格的句子都是拗句”(王力)。</b></p><p class="ql-block">有的拗句允许使用,有的拗句不能使用。不能使用的拗句若要使用,必须救,这便是救拗,也叫拗救。</p><p class="ql-block"> 究竟有多少拗句呢?按照定义,凡是不符合格律诗四个基本句式原谱(常格)的,比如运用了“一三五不论”的所有句式,都算拗句,多数都允许使用,不用救,中级班不一一分析了。这里只分析三个拗句,其中,一个可救可不救,一个必须救,一个不用救:</p><p class="ql-block"><1>第一个拗句:</p><p class="ql-block">C仄仄平平仄</p><p class="ql-block">这个句型中,第三个平声字变为仄声(三不论)的时候:</p><p class="ql-block">C 仄仄仄平仄</p><p class="ql-block">这种情况,王力先生称之为“半拗”,也叫“小拗”(与大拗相对),可以不救。但多数诗人在这个种情况下是救一下的。救这个拗句的办法是把对句:</p><p class="ql-block">D 平平仄仄平</p><p class="ql-block">的第三字变仄为平,这样:</p><p class="ql-block">C 仄仄仄平仄</p><p class="ql-block">D 平平平仄平</p><p class="ql-block">在对句相邻的位置上补偿一个平声,音节就好多了,这叫对句相救,简称“对救”。如:</p><p class="ql-block">花隐掖垣暮,</p><p class="ql-block">啾啾栖鸟过。</p><p class="ql-block">(杜甫)“栖”救“掖”</p><p class="ql-block">赤日石林气,</p><p class="ql-block">青天江海流。</p><p class="ql-block">(杜甫)“江”救“石”</p><p class="ql-block">我爱孟夫子,</p><p class="ql-block">风流天下闻。</p><p class="ql-block">(李白)“天”救“孟”</p><p class="ql-block">谁念北楼上,</p><p class="ql-block">临风怀谢公?</p><p class="ql-block">(李白)“怀”救“北”</p><p class="ql-block">春潮带雨晚来急,</p><p class="ql-block">野渡无人舟自横。</p><p class="ql-block">(韦应物)“舟”救“晚”</p><p class="ql-block">晴川历历汉阳树,</p><p class="ql-block">芳草萋萋鹦鹉洲。</p><p class="ql-block">(崔颢)“鹦”救“汉”</p><p class="ql-block">这种对句相救的模式与前面讲过的孤平自救的模式相结合,便成为“一救二”(以一个字救了两个字)的模式:</p><p class="ql-block">我宿五松下,</p><p class="ql-block">寂寥无所欢。</p><p class="ql-block">(李白)“无”字对救“五”字小拗,自救“寂”字,以免“寥”字孤平。</p><p class="ql-block">木落雁南渡,</p><p class="ql-block">北风江上寒。</p><p class="ql-block">(孟浩然)“江”字自救“北”字,对救“雁”字小拗。</p><p class="ql-block">沾衣欲湿杏花雨,</p><p class="ql-block">吹面不寒杨柳风。(释志南)“杨”字自救“不”字,对救“杏”字小拗。</p><p class="ql-block">纸灰飞作白蝴蝶,</p><p class="ql-block">泪血染成红杜鹃。</p><p class="ql-block">(高翥)“红”字自救“染”字,对救“白”字小拗。</p><p class="ql-block">溪云初起日沉阁,</p><p class="ql-block">山雨欲来风满楼。</p><p class="ql-block">(许浑)“风”字自救“欲”字,对救“日”字小拗。</p><p class="ql-block"><2>第二个拗句,还是这个句型:</p><p class="ql-block">C 仄仄平平仄</p><p class="ql-block">第四个字变为仄声:</p><p class="ql-block">C 仄仄平仄仄</p><p class="ql-block">甚至第三、第四个字同时变为仄声:</p><p class="ql-block">C 仄仄仄仄仄</p><p class="ql-block">这两种情况都叫“大拗”句,原因是因为这两种情况都动了第四个字,犯了二四六不动之忌。在此情形之下,也是把对句第三字变为平声以救之,称“大拗救”或“大救拗”:</p><p class="ql-block">第〈5〉页</p><p class="ql-block">C 仄仄平仄仄</p><p class="ql-block">D 平平平仄平</p><p class="ql-block">C 仄仄仄仄仄</p><p class="ql-block">D 平平平仄平</p><p class="ql-block">例如:</p><p class="ql-block">掬水月在手,</p><p class="ql-block">弄花香满衣。</p><p class="ql-block">(于良史)“香”字对救“月、在”二字之大拗,自救“弄”字,也叫“一救三”(以一个字同时救了三个字)。以下所举例诗,都是这种相救之法,不再一一说明:</p><p class="ql-block">向晚意不适,</p><p class="ql-block">驱车登古原。</p><p class="ql-block">(李商隐)</p><p class="ql-block">高阁客竟去,</p><p class="ql-block">小园花乱飞。</p><p class="ql-block">(李商隐)</p><p class="ql-block">肠断未忍扫,</p><p class="ql-block">眼穿仍欲稀。</p><p class="ql-block">(李商隐)</p><p class="ql-block">响发调尚苦,</p><p class="ql-block">清商劳一弹。</p><p class="ql-block">(王昌龄)</p><p class="ql-block">闲赏步易远,</p><p class="ql-block">野吟声自高。</p><p class="ql-block">(许棠)</p><p class="ql-block">待月月未出,</p><p class="ql-block">望江江自流。</p><p class="ql-block">(李白)</p><p class="ql-block">终岁不得意,</p><p class="ql-block">春风今复来。</p><p class="ql-block">(岑参)</p><p class="ql-block">人事有代谢,</p><p class="ql-block">往来成古今。</p><p class="ql-block">(孟浩然)</p><p class="ql-block">草木岁月晚,</p><p class="ql-block">关河霜雪清。</p><p class="ql-block">(杜甫)</p><p class="ql-block">幽意忽不惬,</p><p class="ql-block">归期无奈何。</p><p class="ql-block">(杜甫)</p><p class="ql-block">小雨夜复密,</p><p class="ql-block">回风吹早秋。</p><p class="ql-block">(杜甫)</p><p class="ql-block">乘尔亦已久,</p><p class="ql-block">天寒关塞深。</p><p class="ql-block">(杜甫)</p><p class="ql-block">南雪不到地,</p><p class="ql-block">青崖沾未消。</p><p class="ql-block">(杜甫)</p><p class="ql-block">一身报国有万死,</p><p class="ql-block">双鬓向人无再青。(陆游)</p><p class="ql-block">眼前扰扰日一日,</p><p class="ql-block">暗送白头君不知。</p><p class="ql-block">(许浑)</p><p class="ql-block">彩笺小字恐弗胜,</p><p class="ql-block">枝上浅寒心上秋。</p><p class="ql-block">(胡朝水)</p><p class="ql-block">因此,同学们应特别注意</p><p class="ql-block">D平平仄仄平</p><p class="ql-block">这个句式中第三个字的位置,无论是孤平自救,还是对句救拗,全靠它来完成,可以“以一救三”。譬如一枚关键的棋子,一招制胜,满盘皆活。</p><p class="ql-block"><3>第三个拗句</p><p class="ql-block">在五言:</p><p class="ql-block">A 平平平仄仄</p><p class="ql-block">这个句型中,可以使用另外一种格式:</p><p class="ql-block">A 平平仄平仄</p><p class="ql-block">七言是五言的拓展,同理,在七言这个句型中,可以使用另一个格式:</p><p class="ql-block">A(仄仄)平平仄平仄</p><p class="ql-block">这种句型显然是一个拗句。因其五言句式二四皆平,七言句式四六皆平,属于大拗,但古人使用的非常广泛,已经近乎一个常格了,因此王力先生称之为“特殊句式”。这种尾三字为仄平仄的格式,古人称之为“鲤鱼翻波”或“锦鲤跳波”。需要特别注意的是,在这种情况之下,五言第一个字或七言的第三个字必须用平声,不可以“一不论”或“三不论”了。例如:</p><p class="ql-block">A 平平仄平仄</p><p class="ql-block">忆梅</p><p class="ql-block">李商隐</p><p class="ql-block">定定住天涯,依依向物华。</p><p class="ql-block">寒梅最堪恨,长作去年花。</p><p class="ql-block">“寒梅最堪恨”</p><p class="ql-block">问菊</p><p class="ql-block">胡朝水</p><p class="ql-block">绰绰花影乱,婷婷映日辉。</p><p class="ql-block">秋来已三顾,之子几时归?</p><p class="ql-block">“秋来已三顾”</p><p class="ql-block">月夜</p><p class="ql-block">杜甫</p><p class="ql-block">今夜鄜州月,闺中只独看。</p><p class="ql-block">遥怜小儿女,未解忆长安。</p><p class="ql-block">香雾云鬟湿,清辉玉臂寒。</p><p class="ql-block">何时倚虚幌,双照泪痕干!</p><p class="ql-block">“遥怜小儿女…何时倚虚幌”</p><p class="ql-block">渡荆门送别</p><p class="ql-block">李白</p><p class="ql-block">渡远荆门外,来从楚国游。</p><p class="ql-block">山随平野尽,江入大荒流。</p><p class="ql-block">月下飞天镜,云生结海楼。</p><p class="ql-block">仍怜故乡水,万里送行舟。</p><p class="ql-block">“仍怜故乡水”</p><p class="ql-block">第〈6〉页</p><p class="ql-block">七言:</p><p class="ql-block">A仄仄平平仄平仄</p><p class="ql-block">闻王昌龄左迁龙标遥有此寄</p><p class="ql-block">李白</p><p class="ql-block">杨花落尽子规啼,</p><p class="ql-block">闻道龙标过五溪。</p><p class="ql-block">我寄愁心与明月,</p><p class="ql-block">随君直到夜郎西。</p><p class="ql-block">“我寄愁心与明月”</p><p class="ql-block">江上别李秀才</p><p class="ql-block">韦庄</p><p class="ql-block">前年相送灞陵春,</p><p class="ql-block">今日天涯各避秦。</p><p class="ql-block">莫向尊前惜沈醉,</p><p class="ql-block">与君俱是异乡人。</p><p class="ql-block">“莫向尊前惜沈醉”</p><p class="ql-block">和练秀才杨柳</p><p class="ql-block">杨巨源</p><p class="ql-block">水边杨柳曲尘丝,</p><p class="ql-block">立马烦君折一枝。</p><p class="ql-block">惟有春风最相惜,</p><p class="ql-block">殷勤更向手中吹。</p><p class="ql-block">“惟有春风最相惜”</p><p class="ql-block">宫辞</p><p class="ql-block">李商隐</p><p class="ql-block">君恩如水向东流,</p><p class="ql-block">得宠忧移失宠愁。</p><p class="ql-block">莫向尊前奏花落,</p><p class="ql-block">凉风只在殿西头。</p><p class="ql-block">“莫向尊前奏花落”</p><p class="ql-block">泛舟入后溪</p><p class="ql-block">羊士谔</p><p class="ql-block">雨余芳草净沙尘,</p><p class="ql-block">水绿滩平一带春。</p><p class="ql-block">唯有啼鹃似留客,</p><p class="ql-block">桃花深处更无人。</p><p class="ql-block">“唯有啼鹃似留客”</p><p class="ql-block">清明</p><p class="ql-block">王禹偁</p><p class="ql-block">无花无酒过清明,</p><p class="ql-block">兴味萧然似野僧。</p><p class="ql-block">昨日邻家乞新火,</p><p class="ql-block">晓窗分与读书灯。</p><p class="ql-block">“昨日邻家乞新火”</p><p class="ql-block">饮湖上初晴后雨</p><p class="ql-block">苏轼</p><p class="ql-block">水光潋滟晴方好,</p><p class="ql-block">山色空蒙雨亦奇。</p><p class="ql-block">欲把西湖比西子,</p><p class="ql-block">淡妆浓抹总相宜。</p><p class="ql-block">“欲把西湖比西子”</p><p class="ql-block">山中寡妇</p><p class="ql-block">杜荀鹤</p><p class="ql-block">夫因兵死守蓬茅,</p><p class="ql-block">麻苎衣衫鬓发焦。</p><p class="ql-block">桑拓废来犹纳税,</p><p class="ql-block">田园荒尽尚征苗。</p><p class="ql-block">时挑野菜和根煮,</p><p class="ql-block">旋斫生柴带叶烧。</p><p class="ql-block">任是深山更深处,</p><p class="ql-block">也应无计避征徭。</p><p class="ql-block">“任是深山更深处”</p><p class="ql-block">送瘟神</p><p class="ql-block">毛泽东</p><p class="ql-block">春风杨柳万千条,</p><p class="ql-block">六亿神州尽舜尧。</p><p class="ql-block">红雨随心翻作浪,</p><p class="ql-block">青山着意化为桥。</p><p class="ql-block">天连五岭银锄落,</p><p class="ql-block">地动三河铁臂摇。</p><p class="ql-block">借问瘟神欲何往?</p><p class="ql-block">纸船明烛照天烧。</p><p class="ql-block">“借问瘟神欲何往”</p><p class="ql-block">通过以上例诗,我们可以发现一个共同点:这个句式多是出现在绝句的第三句,或者是律诗的倒数第二句,恰恰是在“起、承、转、合”四个谋篇步骤“转”的位置上。为什么呢?因为这种“锦鲤翻波”的“特殊句式”特别生动峭拔,行笔至“转”,笔调为之一变,能增强语言的表达效果。</p><p class="ql-block"> 当然,这个句式,可以使用在一首诗里任何一句的位置上,尤以使用在“转”的位置上较常见。</p><p class="ql-block">第〈7〉页</p><p class="ql-block"><b>(转自【望岳雅集诗校】中级班第一课。未经允许,不得转载!✊)</b></p> <p class="ql-block"><b>诗意,是什么?</b></p><p class="ql-block">诗意是将自我的观感与情思通过想象置于展开意象的文字中,所进行的艺术表达,从而产生一种美感与意境。</p><p class="ql-block">这种吟咏的文字,不是一种直接呈现的语言,而是内心深处发出的一种真切感人的声音,所让人产生的内心感受。</p><p class="ql-block">这种深度地表达个人情感的语言,因为赋予了坚硬的品质,而如声音清脆的珠玉,具有音乐性的节奏与韵律。</p><p class="ql-block">同时,这种简炼而又紧凑的语言,能够深刻而委婉地,在深度和广度上进行多维阐释,而具有特别的弹性与张力。</p><p class="ql-block">诗意是语言的一种内在形式,不同于语言的外在形式。它不显山不露水,而让人感觉山的气度不凡,一汪湖水滋润着心田。诗意包含着思想意识,气度与境界。通过简单的叙事与描写和高度的抒情,而让人从中去发现那种超现实的画面。</p><p class="ql-block">诗意存在于富有个性的语言之中,又超越语言的表达力,创造出一种特别的氛围,而让人感受生活的美妙情趣。诗意是诗人在捕捉灵感的一瞬间,迅速地删繁就简,用较少的笔墨将个人的情思抒发到一个极点。</p><p class="ql-block">诗意的文情雅趣,是感官通过触碰而对具象进行人格化的艺术想象,所产生的生命律动,激发出不可解的情感。诗人就是这样将个人主现性的生活情感和思考隐藏在具体形象化的语言之中,达到含蓄隽永的艺术效果,而让人喜欢。</p><p class="ql-block">(来源网络,共勉)</p> <p class="ql-block"><b>以下是诗中对仗的一些最佳方法:</b></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><b>1. 词性相同:</b></p><p class="ql-block">对仗的字词词性要一致。比如名词对名词(如“江间”对“塞上”,“波浪”对“风云”),动词对动词(如“连”对“接”),形容词对形容词等。</p><p class="ql-block"><b>2. 词义相对或相关:</b></p><p class="ql-block"><b>- 相对:</b></p><p class="ql-block">构成对仗的字词意义相对或相反,能形成鲜明对比,增强表现力。如“黑”与“白”、“高”与“低”等。</p><p class="ql-block"><b>- 相关:</b></p><p class="ql-block">字词意义相互关联,在同一主题或情境下,使对仗更具逻辑性和连贯性。如“明月”对“清风”,都与自然景象相关;“读书”对“写字”,都属于文化活动范畴。</p><p class="ql-block"><b>3. 结构相称:</b></p><p class="ql-block">对仗的词语在语法结构上要相互对应。比如主谓结构对主谓结构(如“桃花”对“柳叶”)、动宾结构对动宾结构(如“吟诗”对“作画”)、偏正结构对偏正结构(如“绿水”对“青山”)等。</p><p class="ql-block"><b>4. 字数相等:</b></p><p class="ql-block">上联与下联的字数要相等,并且长下联各分句的字数也分别相等,这是对仗的基本形式要求。</p><p class="ql-block"><b>5. 节奏相应:</b></p><p class="ql-block">对联语句中停顿的地方必须一致,形成和谐的韵律节奏。例如“风和”对“日丽”,“人杰”对“地灵”,都是二字一顿的节奏。</p><p class="ql-block"><b>6. 避免合掌:</b></p><p class="ql-block">合掌是指对仗的上下联在意义上过于相似或重复,要尽量使上下联的内容有差异,从不同角度、层面来表达,如“蝉噪林逾静,鸟鸣山更幽”,分别从“蝉噪”“鸟鸣”的角度来衬托环境的幽静,而不是简单重复。</p><p class="ql-block"><b>7. 运用多种对仗形式:</b></p><p class="ql-block"><b>- 正对:</b></p><p class="ql-block">上联与下联的意思是同一方向并立的,相互补充、相互烘托。例如“两个黄鹂鸣翠柳,一行白鹭上青天”,两句都在描绘春天的美好景色。</p><p class="ql-block"><b>- 反对:</b></p><p class="ql-block">上下联意思相反或相对,形成对比。如“横眉冷对千夫指,俯首甘为孺子牛”,通过对比突出作者的爱憎态度。</p><p class="ql-block"><b>- 流水对:</b></p><p class="ql-block">上下句用连词串接,或根本就是一句话切成两半说,上下句分别是两个连贯的动作。像“欲穷千里目,更上一层楼”,表达了一种连续的行为和逻辑关系。</p><p class="ql-block"><b>8. 注意意境营造:</b></p><p class="ql-block">对仗不仅要在形式上完美,还要能共同营造出优美的意境,使读者通过对仗的词句能感受到丰富的情感和生动的画面,如“大漠沙如雪,燕山月似钩”,展现出奇特壮丽的边塞景象。</p><p class="ql-block"><b>9. 多读多练多积累:</b></p><p class="ql-block">阅读大量优秀的古典诗词,分析其中的对仗技巧和运用方式;通过不断练习写作对仗的诗句,逐渐提高自己的对仗能力;积累丰富的词汇和意象,以便在对仗时能有更多的选择和组合。</p> <p class="ql-block"><b>对仗佳句是中国传统文化的瑰宝,以下为你提供部分对仗佳句示例,由于篇幅限制无法提供 3000 条,但你可以通过相关书籍、网站等进一步搜集:</b></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><b>写人记事:</b></p><p class="ql-block">- 过五关,斩六将。</p><p class="ql-block">- 亲贤臣,远小人。</p><p class="ql-block">- 鸿门晏,桃园盟。</p><p class="ql-block">- 驿寄梅花,鱼传尺素。</p><p class="ql-block">- 花开山寺,咏留诗人。</p><p class="ql-block">- 名扬四海,声震八方。</p><p class="ql-block">- 物华天宝,人杰地灵。</p><p class="ql-block">- 指鹿为马,画地为牢。</p><p class="ql-block">- 寿比南山,福如东海。</p><p class="ql-block">- 棋逢敌手,将遇良才。</p><p class="ql-block">- 功盖天下,誉满山河。</p><p class="ql-block">- 鸟宿池边树,僧敲月下门。</p><p class="ql-block">- 久旱逢甘雨,他乡遇故知。</p><p class="ql-block">- 竹喧归浣女,莲动下渔舟。</p><p class="ql-block">- 志士惜日短,愁人嫌夜长。</p><p class="ql-block">- 浮云游子意,落日故人情。</p><p class="ql-block">- 不才明主弃,多病故人疏。</p><p class="ql-block"><b>自然景观:</b></p><p class="ql-block">- 明月松间照,清泉石上流。</p><p class="ql-block">- 两个黄鹂鸣翠柳,一行白鹭上青天。</p><p class="ql-block">- 日出江花红胜火,春来江水绿如蓝。</p><p class="ql-block">- 大漠沙如雪,燕山月似钩。</p><p class="ql-block">- 千山鸟飞绝,万径人踪灭。</p><p class="ql-block">- 水光潋滟晴方好,山色空蒙雨亦奇。</p><p class="ql-block">- 沾衣欲湿杏花雨,吹面不寒杨柳风。</p><p class="ql-block">- 日落江湖白,潮来天地青。</p><p class="ql-block">- 绿树村边合,青山郭外斜。</p><p class="ql-block">哲理思考:</p><p class="ql-block">- 欲穷千里目,更上一层楼。</p><p class="ql-block">- 沉舟侧畔千帆过,病树前头万木春。</p><p class="ql-block">- 野火烧不尽,春风吹又生。</p><p class="ql-block">- 横眉冷对千夫指,俯首甘为孺子牛。</p><p class="ql-block">- 纸上得来终觉浅,绝知此事要躬行。</p><p class="ql-block">- 不畏浮云遮望眼,只缘身在最高层。</p><p class="ql-block">- 问渠那得清如许,为有源头活水来。</p><p class="ql-block">- 山重水复疑无路,柳暗花明又一村。</p><p class="ql-block">- 有梅无雪不精神,有雪无诗俗了人。</p><p class="ql-block"><b>情感表达:</b></p><p class="ql-block">- 身无彩凤双飞翼,心有灵犀一点通。</p><p class="ql-block">- 在天愿作比翼鸟,在地愿为连理枝。</p><p class="ql-block">- 曾经沧海难为水,除却巫山不是云。</p><p class="ql-block">- 衣带渐宽终不悔,为伊消得人憔悴。</p><p class="ql-block">- 相思相见知何日,此时此夜难为情。</p><p class="ql-block">- 郎骑竹马来,绕床弄青梅。</p><p class="ql-block">- 情不知所起,一往而深。</p><p class="ql-block">- 死生契阔,与子成说。执子之手,与子偕老。</p><p class="ql-block"><b>其他:</b></p><p class="ql-block">- 烟锁池塘柳,桃燃锦江堤。(此为经典的上联,下联有多种对法)</p><p class="ql-block">- 望江楼,望江流,望江楼上望江流,江流千古,江楼千古;印月井,印月影,印月井中印月影,月井万年,月影万年。</p><p class="ql-block">- 画上荷花和尚画,书临汉帖翰林书。</p><p class="ql-block"><b>你还可以从古代诗词、对联书籍、文学作品等中不断发现和积累更多精彩的对仗佳句。</b></p> <p class="ql-block"><b>诗人头像‖网络(1)/AI.文生图(本文小编创作)</b></p>