<p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">江西南昌的滕王阁,作为古代建筑的大成之作,伫立在赣江之畔,俯瞰鹤汀凫渚,远眺桂殿兰宫,相伴落霞孤鹜,融入秋水长天。和江苏南京的阅江楼,湖北武汉的黄鹤楼,湖南岳阳的岳阳楼并称长江流域的四大名楼,是到江西旅游的必打卡之地。我曾有幸多次游览了滕王阁,特别是对唐代文学家王勃即兴书写的《滕王阁序》青睐有加,尽管全文仅773个字,却蕴含了40个成语典故。我们的伟大领袖毛主席也特别喜爱巜滕王阁序》中,老当益壮,宁移白首之心,穷且益坚,不坠青云之志。以及落霞与孤鹜齐飞,秋水共长天一色这一千古名句。如今毛主席手书的落霞与孤骛齐飞,秋水共长天一色句联,被镌刻在膝王阁立柱上。最近上海异常高温,宅家避高温时,又重温了《滕王阁序》。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">滕王阁是唐太宗李世民之弟李元婴所建,李世民逼父弑兄登基后,将其弟李元婴册封为滕王,并赐地在山东腾州,这李元婴虽无政治野心,却是个纨绔子弟,到了山东腾州封地,即横征暴敛,搜刮民脂民膏,建造了供自己享乐的滕王阁。后因民怨沸腾,将李元婴调仼江南洪州(今江西南昌)都督时,李元婴老毛病不改,又在赣江东岸建造了第二座滕王阁,后来在调任四川隆州(今四川阆中)刺史时,又在嘉陵江畔建造了第三座滕王阁,唐代诗人杜甫曾在阆中滕王阁写诗留念:君王台榭枕巴山,万丈丹梯尚可攀。春日莺啼修竹里,仙家犬吠白云间。清江锦石伤心丽,嫩蕊浓花满目斑。人到于今歌出牧,未游此地不知还。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">滕王李元婴一生先后共建了3座滕王阁,山东腾州的滕王阁已毁,四川阆中的滕王阁是最后建的,而且有著名诗人杜甫赞美,但也早已淹没在历史长河中,唯独建在江西南昌的第二座滕王阁,却因一个人,一篇文,一段词,而传承千年而不朽。湖南的岳阳楼因范仲淹写的《岳阳楼记》中的名句先天下之忧而忧,后天下之乐而乐,而留传千年。而早于岳阳楼500多年的滕王阁也正是因为落魄书生王勃写的天下第一骈文《滕王阁序》更是留传了1500多年。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"></span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">其实滕王阁能流传千年,除了落魄书生王勃写的《滕王阁序》是天下第一骈文,确实精彩外,还有一个人也不能忘记,那就是时任洪州都督的阎伯屿。据史说,阎为官清廉,治理有方,在南昌滕王阁建成二十多年后,阎个人出资重修滕王阁,并在重修完成后大宴各地宾客,本意是想借机推出自己的女婿吴子章,以便于其早日混入官场,获取功名。要说阎都督的女婿吴子章也并不是泛泛之辈,吴子章,别名孟学士,唐代文学家。所以早就关照其写好了滕王阁序,想不到在现场被年仅二十多岁的落魄书生王勃即兴写的膝王阁序全面比了下去,无论是文采,写意,还是意境都使吴子章的文章惨不忍睹,现场全部宾客高声叫好。要说阎都督也真是个人物,毕竟是地方大吏,懂才,爱才,惜才,眼见自家女婿不行,却也不任人唯亲,也无视王勃年仅二十多岁,是朝廷被贬之人,此次参加重修滕王阁宴,也仅是个蹭吃蹭喝之人,地位低下。当即录用王勃的滕王阁序,并要赠于千金。从而成就了滕王阁和滕王阁序的流传千古,为中华五千年的渊源文化增添了浓墨重彩。试问:自己出钱,出力,出人设局,意欲捧红自家人,最后却摒弃旧识,唯才录用,捧红成就他人,有哪朝哪代的官吏乃至是现代的官员能有如此格局?唯唐代都督阎伯屿也!</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">现将滕王阁序原文和译文收录如下,供大家欣赏。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">豫章故郡,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">洪都新府。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">星分翼轸,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">地接衡庐。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">襟三江而带五湖,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">控蛮荆而引瓯越。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">物华天宝,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">龙光射牛斗之墟;</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">人杰地灵,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">徐孺下陈蕃之榻。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">雄州雾列,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">俊采星驰。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">台隍枕夷夏之交,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">宾主尽东南之美。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">都督阎公之雅望,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">棨戟遥临;</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">宇文新州之懿范,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">襜帷暂驻。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">十旬休假,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">胜友如云;</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">千里逢迎,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">高朋满座。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">腾蛟起凤,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">孟学士之词宗;</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">紫电青霜,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">王将军之武库。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">家君作宰,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">路出名区;</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">童子何知,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">躬逢胜饯。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">时维九月,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">序属三秋。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">潦水尽而寒潭清,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">烟光凝而暮山紫。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">俨骖騑于上路,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">访风景于崇阿;</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">临帝子之长洲,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">得天人之旧馆。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">层峦耸翠,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">上出重霄;</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">飞阁流丹,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">下临无地。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">鹤汀凫渚,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">穷岛屿之萦回;</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">桂殿兰宫,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">即冈峦之体势。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">披绣闼,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">俯雕甍,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">山原旷其盈视,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">川泽纡其骇瞩。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">闾阎扑地,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">钟鸣鼎食之家;</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">舸舰弥津,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">青雀黄龙之舳。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">云销雨霁,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">彩彻区明。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">落霞与孤鹜齐飞,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">秋水共长天一色。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">渔舟唱晚,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">响穷彭蠡之滨;</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">雁阵惊寒,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">声断衡阳之浦。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">遥襟甫畅,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">逸兴遄飞。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">爽籁发而清风生,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">纤歌凝而白云遏。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">睢园绿竹,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">气凌彭泽之樽;</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">邺水朱华,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">光照临川之笔。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">四美具,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">二难并。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">穷睇眄于中天,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">极娱游于暇日。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">天高地迥,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">觉宇宙之无穷;</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">兴尽悲来,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">识盈虚之有数。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">望长安于日下,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">目吴会于云间。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">地势极而南溟深,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">天柱高而北辰远。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">关山难越,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">谁悲失路之人?</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">萍水相逢,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">尽是他乡之客。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">怀帝阍而不见,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">奉宣室以何年?</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">嗟乎!</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">时运不齐,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">命途多舛。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">冯唐易老,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">李广难封。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">屈贾谊于长沙,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">非无圣主;</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">窜梁鸿于海曲,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">岂乏明时?</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">所赖君子见机,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">达人知命。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">老当益壮,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">宁移白首之心?</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">穷且益坚,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">不坠青云之志。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">酌贪泉而觉爽,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">处涸辙以犹欢。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">北海虽赊,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">扶摇可接;</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">东隅已逝,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">桑榆非晚。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">孟尝高洁,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">空余报国之情;</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">阮籍猖狂,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">岂效穷途之哭!</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">勃,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">三尺微命,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">一介书生。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">无路请缨,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">等终军之弱冠;</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">有怀投笔,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">慕宗悫之长风。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">舍簪笏于百龄,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">奉晨昏于万里。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">非谢家之宝树,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">接孟氏之芳邻。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">他日趋庭,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">叨陪鲤对;</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">今兹捧袂,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">喜托龙门。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">杨意不逢,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">抚凌云而自惜;</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">钟期既遇,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">奏流水以何惭?</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">呜乎!</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">胜地不常,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">盛筵难再;</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">兰亭已矣,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">梓泽丘墟。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">临别赠言,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">幸承恩于伟饯;</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">登高作赋,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">是所望于群公。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">敢竭鄙怀,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">恭疏短引;</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">一言均赋,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">四韵俱成。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">请洒潘江,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">各倾陆海云尔:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">滕王高阁临江渚,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">佩玉鸣鸾罢歌舞。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">画栋朝飞南浦云,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">珠帘暮卷西山雨。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">闲云潭影日悠悠,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">物换星移几度秋。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">阁中帝子今何在?</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">槛外长江空自流。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">这里是汉代的豫章郡城,如今是洪州的都督府,天上的方位属于翼,轸两星宿的分野,地上的位置连结着衡山和庐山。以三江为衣襟,以五湖为衣带、控制着楚地,连接着闽越。物类的精华,是上天的珍宝,宝剑的光芒直冲上牛、斗二星的区间。人中有英杰,因大地有灵气,陈蕃专为徐孺设下几榻。雄伟的洪州城,房屋像雾一般罗列,英俊的人才,像繁星一样地活跃。城池座落在夷夏交界的要害之地,主人与宾客,集中了东南地区的英俊之才。都督阎公,享有崇高的名望,远道来到洪州坐镇,宇文州牧,是美德的楷模,赴任途中在此暂留。正逢十日休假的日子,杰出的友人云集,高贵的宾客,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">也都不远千里来到这里聚会。高贵的宾客,文章的气势像腾起的蛟龙,飞舞的彩凤,文坛领袖孟学士,藏有像紫电、青霜这样锋利的宝剑。王将军的武库里,由于父亲在交趾做县令,我在探亲途中经过这个著名的地方。我年幼无知,竟有幸亲身参加了这次盛大的宴会。时当九月,秋高气爽。积水消尽,潭水清澈,天空凝结着淡淡的云烟,暮霭中山峦呈现一片紫色。在高高的山路上驾着马车,在崇山峻岭中访求风景。来到昔日帝子的长洲,发现了滕王所修的滕王阁。这里山峦重叠,青翠的山峰耸入云霄。凌空的楼阁,红色的阁道犹如飞翔在天空,从阁上看不到地面。白鹤,野鸭停息的小洲,极尽岛屿的纡曲回环之势,雅浩的宫殿,跟起伏的山峦配合有致。推开雕花的阁门,俯视彩饰的屋脊,山峰平原尽收眼底,湖川曲折令人惊讶。遍地是里巷宅舍,许多钟鸣鼎食的富贵人家。舸舰塞满了渡口,尽是雕上了青雀黄龙花纹的大船。正值雨过天晴,虹消云散,阳光朗煦,落霞与孤雁一起飞翔,秋天的江水和辽阔的天空连成一片,浑然一色。傍晚渔舟中传出的歌声,响彻彭蠡湖滨,雁群感到寒意而发出的惊叫,鸣声到衡阳之浦为止放眼远望,胸襟刚感到舒畅,超逸的兴致立即兴起,排箫的音响引来的徐徐清风,柔缓的歌声吸引住飘动的白云。像睢园竹林的聚会,这里善饮的人,酒量超过彭泽县令陶渊明,像邺水赞咏莲花,这里诗人的文采,胜过临川内史谢灵运。(音乐与饮食,文章和言语)这四种美好的事物都已经齐备,(贤主、嘉宾)这两个难得的条件也凑合在一起了,向天空中极目远眺,在假日里尽情欢娱。苍天高远,大地寥廓,令人感到宇宙的无穷无尽。欢乐逝去,悲哀袭来,我知道了事物的兴衰成败是有定数的。西望长安,东指吴会,南方的陆地已到尽头,大海深不可测,北方的北斗星多么遥远,天柱高不可攀。关山重重难以越过,有谁同情不得志的人?萍水偶尔相逢,大家都是异乡之客.怀念着君王的宫门,但却不被召见,什么时候才能够去侍奉君王呢?呵!各人的时机不同,人生的命运多有不顺。冯唐容易衰老,李广难得封侯。使贾谊遭受委屈,贬于长沙,并不是没有圣明的君主,使梁鸿逃匿到齐鲁海滨,难道不是政治昌明的时代?只不过由于君子能了解时机,通达的人知道自己的命运罢了。年纪虽然老了,但志气应当更加旺盛,怎能在白头时改变心情?境遇虽然困苦,但节操应当更加坚定,决不能抛弃自己的凌云壮志。即使喝了贪泉的水,仍觉着神清气爽,即使身处于干涸的主辙中,也是欢乐无比。北海虽然十分遥远,雅浩的宫殿可以联通;早晨虽然已经过去,而珍惜黄昏却为时不晚。孟尝君心地高洁,但白白地怀抱着报国的热情;阮籍为人放纵不羁,我们怎能学他那种穷途的哭泣!我王勃,地位卑微,只是一个书生。却无处去请缨杀敌。虽然和终军一样年已二十一,也有投笔从戎的志向。我羡慕宗悫那种“乘长风破万里浪”的英雄气概,如今我抛弃了一生的功名,到万里之外朝夕侍奉父亲。虽然称不上谢家的“宝树”,但是能和贤德之士相交往。不久我将见到父亲,聆听他的教诲;今天我侥幸地奉陪各位长者,高兴地登上龙门。假如碰不上杨得意那样引荐的人,就只有抚拍着自己的文章而自我叹惜。既然已经遇到了钟子期,就弹奏一曲《流水》又有什么羞愧呢?呵!名胜之地不能常存,盛大的宴会难以再逢,兰亭宴集已为陈迹,石崇的梓泽也变成了废墟。让我临别时作了这一篇序文,承蒙这个宴会的恩赐,至于登高作赋,这只有指望在座诸公了。我只是冒昧地尽我微薄的心意,作了短短的引言。在座诸位都按各自分到的韵字赋诗,我已写成了四韵八句。在座诸位施展潘岳,施展陆机一样的才笔,各自谱写瑰丽的诗篇吧:巍峨高耸的滕王阁俯临着江心的沙洲,想当初佩玉、鸾铃鸣响的豪华歌舞已经停止了。早晨,画栋飞上了南浦的云,黄昏,珠帘卷入了西山的雨。悠闲的彩云影子倒映在江水中,整天悠悠然地漂浮着,时光易逝,人事变迁,不知已经度过几个春秋。昔日游赏于高阁中的滕王如今已不知哪里去了?只有那栏杆外的滔滔江水空自向远方奔流。</span></p>