<p class="ql-block">185、江村</p><p class="ql-block">唐代:杜甫</p><p class="ql-block">清江一曲抱村流,长夏江村事事幽。</p><p class="ql-block">自去自来堂上燕,相亲相近水中鸥。</p><p class="ql-block">老妻画纸为棋局,稚子敲针作钓钩。</p><p class="ql-block">但有故人供禄米,微躯此外更何求?</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">[小议]</p><p class="ql-block"> 杜甫的志向本是“致君尧舜上,再使风俗淳”,然而数十个春秋过去了,如今人到晚年,要求仅只是一蔬一饭而已,当他说自己“更何求”时,在这语言平静之中,却让人感到酸楚。</p><p class="ql-block"> 从作诗的艺术角度来看,写法精严,字句精炼,这正是杜甫律诗的老到之处。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">186、野望</p><p class="ql-block">唐代:杜甫</p><p class="ql-block">西山白雪三城戍,南浦清江万里桥。</p><p class="ql-block">海内风尘诸弟隔,天涯涕泪一身遥。</p><p class="ql-block">惟将迟暮供多病,未有涓埃答圣朝。</p><p class="ql-block">跨马出郊时极目,不堪人事日萧条。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">[小议]</p><p class="ql-block"> 诗的前三联写野望时感情的变化过程,即由外观转为内审,最后尾联道出由外向到内向的原因。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">187、阁夜</p><p class="ql-block">唐代:杜甫</p><p class="ql-block">岁暮阴阳催短景,天涯霜雪霁寒宵。</p><p class="ql-block">五更鼓角声悲壮,三峡星河影动摇。</p><p class="ql-block">野哭千家闻战伐,夷歌数处起渔樵。</p><p class="ql-block">卧龙跃马终黄土,人事音书漫寂寥。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">[小议]</p><p class="ql-block"> 诗人围绕题目,从几个侧面抒写夜宿西阁的所见所闻所感。明代胡应麟赞此诗:“气象雄盖宇宙,法律细入毫芒”,并说它是七言律诗的“千秋鼻祖”。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">188、江州重别薛六柳八二员外</p><p class="ql-block">唐代:刘长卿</p><p class="ql-block">生涯岂料承优诏,世事空知学醉歌。</p><p class="ql-block">江上月明胡雁过,淮南木落楚山多。</p><p class="ql-block">寄身且喜沧洲近,顾影无如白发何。</p><p class="ql-block">今日龙钟人共弃,愧君犹遣慎风波。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">[小议]</p><p class="ql-block"> 此诗是向友人倾诉自己遭贬的痛苦,语言看上去朴实,但不乏文采。前人曾评这首七律云:“工绝秀绝。”</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">189、望月有感</p><p class="ql-block">唐代:白居易</p><p class="ql-block"> 自河南经乱,关内阻饥,兄弟离散,各在一处。因望月有感,聊书所怀,寄上浮梁大兄、於潜七兄、乌江十五兄,兼示符离及下邽弟妹。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">时难年荒世业空,弟兄羁旅各西东。</p><p class="ql-block">田园寥落干戈后,骨肉流离道路中。</p><p class="ql-block">吊影分为千里雁,辞根散作九秋蓬。</p><p class="ql-block">共看明月应垂泪,一夜乡心五处同。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">[小议]</p><p class="ql-block"> 此诗以白描的手法,语言平易如家常话,抒发了人人共有而又人人不能够道出的真情实感。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">190、自夏口至鹦鹉洲夕望岳阳寄源中丞</p><p class="ql-block">唐代:刘长卿</p><p class="ql-block">汀洲无浪复无烟,楚客相思益渺然。</p><p class="ql-block">汉口夕阳斜渡鸟,洞庭秋水远连天。</p><p class="ql-block">孤城背岭寒吹角,独树临江夜泊船。</p><p class="ql-block">贾谊上书忧汉室,长沙谪去古今怜。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">[小议]</p><p class="ql-block"> 此诗是触景感怀之作,诗人对被贬于岳阳的源中丞表示怀念和同情,也借贾谊贬谪长沙以喻自己的遭贬谪。特别是中间两联,落笔于景,而暗关乎情,这是中国古典抒情诗的正道。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">191、寄李儋元锡</p><p class="ql-block">唐代:韦应物</p><p class="ql-block">去年花里逢君别,今日花开又一年。</p><p class="ql-block">世事茫茫难自料,春愁黯黯独成眠。</p><p class="ql-block">身多疾病思田里,邑有流亡愧俸钱。</p><p class="ql-block">闻道欲来相问讯,西楼望月几回圆。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">[小议]</p><p class="ql-block"> 这首诗的思想境界较高,尤其是“身多疾病思田里,邑有流亡愧俸钱”两句,自宋代以来,甚受赞扬。范仲淹叹为“仁者之言”,朱熹盛称“贤矣”。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">192、苏武庙</p><p class="ql-block">唐代:温庭筠</p><p class="ql-block">苏武魂销汉使前,古祠高树两茫然。</p><p class="ql-block">云边雁断胡天月,陇上羊归塞草烟。</p><p class="ql-block">回日楼台非甲帐,去时冠剑是丁年。</p><p class="ql-block">茂陵不见封侯印,空向秋波哭逝川。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">[小议]</p><p class="ql-block"> 杜牧《河湟》诗云:“牧羊驱马虽戎服,白发丹心尽汉臣。”温庭筠正是塑造这样一位“白发丹心”的汉臣形象。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">193、无题•昨夜星辰昨夜风</p><p class="ql-block">唐代:李商隐</p><p class="ql-block">昨夜星辰昨夜风,画楼西畔桂堂东。</p><p class="ql-block">身无彩凤双飞翼,心有灵犀一点通。</p><p class="ql-block">隔座送钩春酒暖,分曹射覆蜡灯红。</p><p class="ql-block">嗟余听鼓应官去,走马兰台类转蓬。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">[小议]</p><p class="ql-block"> 全诗以心理活动为出发点,用细腻而真切的感受,将一段可意会不可言传的情感描绘的扑朔迷离。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">194、咏史二首•其二</p><p class="ql-block">唐代:李商隐</p><p class="ql-block">历览前贤国与家,成由勤俭破由奢。</p><p class="ql-block">何须琥珀方为枕,岂得真珠始是车。</p><p class="ql-block">远去不逢青海马,力穷难拔蜀山蛇。</p><p class="ql-block">几人曾预南薰曲,终古苍梧哭翠华。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">[小议]</p><p class="ql-block"> 根据历史兴亡的史实,诗人概括出“历览前贤国与家,成由勤俭破由奢”,此以古鉴今的态度,包含着深刻的用意。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">195、梦天</p><p class="ql-block">唐代:李贺</p><p class="ql-block">老兔寒蟾泣天色,云楼半开壁斜白。</p><p class="ql-block">玉轮轧露湿团光,鸾珮相逢桂香陌。</p><p class="ql-block">黄尘清水三山下,更变千年如走马。</p><p class="ql-block">遥望齐州九点烟,一泓海水杯中泻。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">[小议]</p><p class="ql-block"> 此诗想象奇特,“诗鬼”李贺梦中上天,下望人间。或许诗人有过这种梦境,也可能纯是其浪漫主义的构想。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">196、晚次鄂州</p><p class="ql-block">唐代:卢纶</p><p class="ql-block">云开远见汉阳城,犹是孤帆一日程。</p><p class="ql-block">估客昼眠知浪静,舟人夜语觉潮生。</p><p class="ql-block">三湘愁鬓逢秋色,万里归心对月明。</p><p class="ql-block">旧业已随征战尽,更堪江上鼓鼙声。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">[小议]</p><p class="ql-block"> 这是一首即景抒怀的诗,诗人截取了飘泊中的一个片断,写的淡雅而含蓄。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">197、同题仙游观</p><p class="ql-block">唐代:韩翃</p><p class="ql-block">仙台初见五城楼,风物凄凄宿雨收。</p><p class="ql-block">山色遥连秦树晚,砧声近报汉宫秋。</p><p class="ql-block">疏松影落空坛静,细草香闲小洞幽。</p><p class="ql-block">何用别寻方外去,人间亦自有丹丘。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">[小议]</p><p class="ql-block"> 这是一首题咏之作,描绘了雨后仙游观的高远开阔、清幽雅静的景色,也表现了诗人对闲适生活的向往。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">198、江上值水如海势聊短述</p><p class="ql-block">唐代:杜甫</p><p class="ql-block">为人性僻耽佳句,语不惊人死不休。</p><p class="ql-block">老去诗篇浑漫兴,春来花鸟莫深愁。</p><p class="ql-block">新添水槛供垂钓,故着浮槎替入舟。</p><p class="ql-block">焉得思如陶谢手,令渠述作与同游。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">[小议]</p><p class="ql-block"> 金圣叹写道:“每叹先生作诗,妙于制题。此题有此诗,则奇而尤奇者也。诗八句中,从不欲一字顾题,乃一口读去,若非此题必不能弁此诗者。题是‘江上值水如海势’七字而止,下又缀以‘聊短述’三字。读诗者,不看他所缀之三字,而谓全篇八句,乃是述江水也,值江水之势如海也。则八句现在曾有一字及江海乎?”从他的评析中,可以得知:此诗诗题与诗中八句,构成了一个浑厚海涵、博大精深的整体。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">199、送李少府贬峡中王少府贬长沙</p><p class="ql-block">唐代:高适</p><p class="ql-block">嗟君此别意何如,驻马衔杯问谪居。</p><p class="ql-block">巫峡啼猿数行泪,衡阳归雁几封书。</p><p class="ql-block">青枫江上秋帆远,白帝城边古木疏。</p><p class="ql-block">圣代即今多雨露,暂时分手莫踌躇。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">[小议]</p><p class="ql-block"> 这是一首送别诗。</p><p class="ql-block"> 此诗除了首尾合起来总写外,中间两联双双分写。颔联上句写巫峡风光,以古民谣典故来暗示李少府所去的峡中荒凉之地;下句写衡阳,暗示王少府去长沙,并希望他能多寄书函。颈联上句写长沙青枫江的帆船,是再写王少府;下句写白帝城,远在原始森林的巴东,是再写李少府。双双交错进行,结构严密,情感交织。最后两句,是劝藉二人尽可放心而去,不久即可召还。全诗情感不悲观,也不消极。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">200、夜归鹿门山歌</p><p class="ql-block">唐代:孟浩然</p><p class="ql-block">山寺钟鸣昼已昏,渔梁渡头争渡喧。</p><p class="ql-block">人随沙岸向江村,余亦乘舟归鹿门。</p><p class="ql-block">鹿门月照开烟树,忽到庞公栖隐处。</p><p class="ql-block">岩扉松径长寂寥,惟有幽人自来去。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">[小议]</p><p class="ql-block"> 此诗通过夜归鹿门山的所见所闻所感,抒发了诗人的隐逸情怀。整首诗按照时空顺序,分别写了江边和山中两个场景,先动后静,以动衬静,写出鹿门清幽的景色,表现诗人恬静的心境。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">201、秋兴八首</p><p class="ql-block">唐代:杜甫</p><p class="ql-block">玉露凋伤枫树林,巫山巫峡气萧森。</p><p class="ql-block">江间波浪兼天涌,塞上风云接地阴。</p><p class="ql-block">丛菊两开他日泪,孤舟一系故园心。</p><p class="ql-block">寒衣处处催刀尺,白帝城高急暮砧。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">夔府孤城落日斜,每依北斗望京华。</p><p class="ql-block">听猿实下三声泪,奉使虚随八月槎。</p><p class="ql-block">画省香炉违伏枕,山楼粉堞隐悲笳。</p><p class="ql-block">请看石上藤萝月,已映洲前芦荻花。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">千家山郭静朝晖,日日江楼坐翠微。</p><p class="ql-block">信宿渔人还泛泛,清秋燕子故飞飞。</p><p class="ql-block">匡衡抗疏功名薄,刘向传经心事违。</p><p class="ql-block">同学少年多不贱,五陵衣马自轻肥。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">闻道长安似弈棋,百年世事不胜悲。</p><p class="ql-block">王侯第宅皆新主,文武衣冠异昔时。</p><p class="ql-block">直北关山金鼓振,征西车马羽书驰。</p><p class="ql-block">鱼龙寂寞秋江冷,故国平居有所思。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">蓬莱宫阙对南山,承露金茎霄汉间。</p><p class="ql-block">西望瑶池降王母,东来紫气满函关。</p><p class="ql-block">云移雉尾开宫扇,日绕龙鳞识圣颜。</p><p class="ql-block">一卧沧江惊岁晚,几回青琐点朝班。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">瞿塘峡口曲江头,万里风烟接素秋。</p><p class="ql-block">花萼夹城通御气,芙蓉小苑入边愁。</p><p class="ql-block">珠帘绣柱围黄鹄,锦缆牙樯起白鸥。</p><p class="ql-block">回首可怜歌舞地,秦中自古帝王州。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">昆明池水汉时功,武帝旌旗在眼中。</p><p class="ql-block">织女机丝虚夜月,石鲸鳞甲动秋风。</p><p class="ql-block">波漂菰米沉云黑,露冷莲房坠粉红。</p><p class="ql-block">关塞极天惟鸟道,江湖满地一渔翁。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">昆吾御宿自逶迤,紫阁峰阴入渼陂。</p><p class="ql-block">香稻啄馀鹦鹉粒,碧梧栖老凤凰枝。</p><p class="ql-block">佳人拾翠春相问,仙侣同舟晚更移。</p><p class="ql-block">彩笔昔曾干气象,白头吟望苦低垂。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">[小议]</p><p class="ql-block"> 《秋兴八首》是八首蝉联、结构严密、抒情深挚的一组七言律诗,是不可分割的整体,正如一个大型抒情乐曲有八个乐章一样。这个抒情曲以忧念国家兴衰的爱国思想为主题,以夔府的秋日萧瑟、诗人的暮年多病和身世飘零作为基调。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">202、咏怀古迹五首</p><p class="ql-block">唐代:杜甫</p><p class="ql-block">支离东北风尘际,漂泊西南天地间。</p><p class="ql-block">三峡楼台淹日月,五溪衣服共云山。</p><p class="ql-block">羯胡事主终无赖,词客哀时且未还。</p><p class="ql-block">庾信平生最萧瑟,暮年诗赋动江关。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">摇落深知宋玉悲,风流儒雅亦吾师。</p><p class="ql-block">怅望千秋一洒泪,萧条异代不同时。</p><p class="ql-block">江山故宅空文藻,云雨荒台岂梦思。</p><p class="ql-block">最是楚宫俱泯灭,舟人指点到今疑。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">群山万壑赴荆门,生长明妃尚有村。</p><p class="ql-block">一去紫台连朔漠,独留青冢向黄昏。</p><p class="ql-block">画图省识春风面,环珮空归夜月魂。</p><p class="ql-block">千载琵琶作胡语,分明怨恨曲中论。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">蜀主窥吴幸三峡,崩年亦在永安宫。</p><p class="ql-block">翠华想像空山里,玉殿虚无野寺中。</p><p class="ql-block">古庙杉松巢水鹤,岁时伏腊走村翁。</p><p class="ql-block">武侯祠屋常邻近,一体君臣祭祀同。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">诸葛大名垂宇宙,宗臣遗像肃清高。</p><p class="ql-block">三分割据纡筹策,万古云霄一羽毛。</p><p class="ql-block">伯仲之间见伊吕,指挥若定失萧曹。</p><p class="ql-block">运移汉祚终难复,志决身歼军务劳。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">[小议]</p><p class="ql-block"> 这五首诗分别吟咏了庾信、宋玉、王昭君、刘备、诸葛亮等人在长江三峡一带留下的古迹,赞颂了五位历史人物的文章学问、心性品德、伟绩功勋,并对这些历史人物凄凉的身世、壮志未酬的人生表示了深切的同情,并寄寓了自己仕途失意、颠沛流离的身世之感,抒发了自身的理想、感慨和悲哀。全诗语言凝练,气势浑厚,意境深远。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">203、放言五首</p><p class="ql-block">唐代:白居易</p><p class="ql-block">朝真暮伪何人辨,古往今来底事无。</p><p class="ql-block">但爱臧生能诈圣,可知宁子解佯愚。</p><p class="ql-block">草萤有耀终非火,荷露虽团岂是珠。</p><p class="ql-block">不取燔柴兼照乘,可怜光彩亦何殊。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">世途倚伏都无定,尘网牵缠卒未休。</p><p class="ql-block">祸福回还车转毂,荣枯反覆手藏钩。</p><p class="ql-block">龟灵未免刳肠患,马失应无折足忧。</p><p class="ql-block">不信请看弈棋者,输赢须待局终头。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">赠君一法决狐疑,不用钻龟与祝蓍。</p><p class="ql-block">试玉要烧三日满,辨材须待七年期。</p><p class="ql-block">周公恐惧流言日,王莽谦恭未篡时。</p><p class="ql-block">向使当初身便死,一生真伪复谁知?</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">谁家宅第成还破,何处亲宾哭复歌?</p><p class="ql-block">昨日屋头堪炙手,今朝门外好张罗。</p><p class="ql-block">北邙未省留闲地,东海何曾有定波。</p><p class="ql-block">莫笑贱贫夸富贵,共成枯骨两何如?</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">泰山不要欺毫末,颜子无心羡老彭。</p><p class="ql-block">松树千年终是朽,槿花一日自为荣。</p><p class="ql-block">何须恋世常忧死,亦莫嫌身漫厌生。</p><p class="ql-block">生去死来都是幻,幻人哀乐系何情。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">[小议]</p><p class="ql-block"> 《放言五首》是白居易的一组富含哲理的政治抒情诗。在这五首诗中,作者根据自己的阅历,分别就社会人生的真伪、祸福、贵贱、贫富、生死诸问题纵抒己见,以表明对当时社会政治的态度,并告诫世人。</p><p class="ql-block"><br></p>