过香积寺

心灵归宿

<p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="font-size: 22px;">一</span></p> <p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="font-size: 22px; color: rgb(237, 35, 8);">王维</span></p> <p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="font-size: 22px;">二</span></p> <p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="font-size: 22px; color: rgb(237, 35, 8);">王维简介</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 22px; color: rgb(22, 126, 251);">  王维(701年一761年,一说699年一761年),字摩诘,汉族,河东蒲州(今山西运城)人,祖籍山西祁县,唐朝诗人,有“诗佛”之称。苏轼评价其:“味摩诘之诗,诗中有画;观摩诘之画,画中有诗。”开元九年(721年)中进士,任太乐丞。王维是盛唐诗人的代表,今存诗400余首,重要诗作有《相思》《山居秋暝》等。王维精通佛学,受禅宗影响很大。佛教有一部《维摩诘经》,是王维名和字的由来。王维诗书画都很有名,非常多才多艺,音乐也很精通。与孟浩然合称“王孟”</span></p> <p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="font-size: 22px;">三</span></p> <p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="font-size: 22px; color: rgb(237, 35, 8);">其代表作</span></p> <p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="font-size: 22px; color: rgb(22, 126, 251);">《送元二使安西》</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px; color: rgb(22, 126, 251);">渭城朝雨挹轻尘,客舍青青柳色新。劝君更尽一杯酒,西出阳关……</span></p><p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="font-size: 22px; color: rgb(22, 126, 251);">《九月九日忆山东兄弟》</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px; color: rgb(22, 126, 251);">独在异乡为异客,每逢佳节倍思亲。遥知兄弟登高处,遍插茱萸……</span></p><p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="font-size: 22px; color: rgb(22, 126, 251);">《山居秋暝》</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px; color: rgb(22, 126, 251);">空山新雨后,天气晚来秋。明月松间照,清泉石上流。竹喧归浣女……</span></p><p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="font-size: 22px; color: rgb(22, 126, 251);">《使至塞上》</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px; color: rgb(22, 126, 251);">单车欲问边,属国过居延。征蓬出汉塞,归雁入胡天。大漠孤烟直……</span></p> <p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="font-size: 22px;">四</span></p> <p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="color: rgb(237, 35, 8); font-size: 22px;">原诗文</span></p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="color: rgb(255, 138, 0); font-size: 22px;">过香积寺</span></p><p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="color: rgb(22, 126, 251);">唐.王维</span></p><p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 22px;">不知香积寺,</span></p><p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 22px;">数里入云峰。</span></p><p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 22px;">古木无人径,</span></p><p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 22px;">深山何处钟。</span></p><p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 22px;">泉声咽危石,</span></p><p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 22px;">日色冷青松。</span></p><p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 22px;">薄暮空潭曲,</span></p><p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 22px;">安禅制毒龙。</span></p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="font-size: 22px;">五</span></p> <p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="font-size: 22px; color: rgb(237, 35, 8);">配诵</span></p> <p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="font-size: 22px;">六</span></p> <p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="color: rgb(237, 35, 8); font-size: 22px;">译文</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px; color: rgb(22, 126, 251);"> 不知香积寺在哪座山中,走了数里,就进入了白云缭绕的山峰。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px; color: rgb(22, 126, 251);"> 古木参天却没有人行路径,深山里何处传来古寺鸣钟?</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px; color: rgb(22, 126, 251);"> 山中泉水撞击危石响声幽咽,松林里日光照射也显的寒冷。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px; color: rgb(22, 126, 251);"> 日暮时分,独自在空寂的潭边,安禅人定以治伏尘俗的毒龙。</span></p> <p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="font-size: 22px;">七</span></p> <p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="color: rgb(237, 35, 8); font-size: 22px;">赏析</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px; color: rgb(22, 126, 251);">诗题“过香积寺”的“过”,意谓“访问”、“探望”。既是去访香积寺,却又从“不知”说起;“不知”而又要去访,表现出诗人的洒脱不羁。因为“不知”,诗人便步入茫茫山林中去寻找,行不数里就进入白云缭绕的山峰之下。此句正面写人入云峰,实际映衬香积寺之深藏幽邃。还未到寺,已是如此云封雾罩,香积寺之幽远可想而知矣。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px; color: rgb(22, 126, 251);"> 接着四句,是写诗人在深山密林中的目见和耳闻。先看三四两句。古树参天的丛林中,杳无人迹;忽然又飘来一阵隐隐的钟声,在深山空谷中回响,使得本来就很寂静的山林又蒙上了一层迷惘、神秘的情调,显得越发安谧。“何处”二字,看似寻常,实则绝妙:由于山深林密,使人不觉钟声从何而来,只有“嗡嗡”的声音在四周缭绕;这与上句的“无人”相应,又暗承首句的“不知”。有小径而无人行,听钟鸣而不知何处,再衬以周遭参天的古树和层峦叠嶂的群山。这是十分荒僻而又幽静的境界。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px; color: rgb(22, 126, 251);"> 五六两句,仍然意在表现环境的幽冷,而手法和上二句不同,写声写色,逼真如画,堪称名句。诗人以倒装句,突出了入耳的泉声和触目的日色。“咽”字在这里下得极为准确、生动:山中危石耸立,流泉自然不能轻快地流淌,只能在嶙峋的岩石间艰难地穿行,仿佛痛苦地发出幽咽之声。诗人用“冷”来形容“日色”,粗看极谬,然而仔细玩味,这个“冷”字实在太妙了。夕阳西下,昏黄的余晖涂抹在一片幽深的松林上,这情状,不能不“冷”。诗人涉荒穿幽,直到天快黑时才到香积寺,看到了寺前的水潭。“空潭”之“空”不能简单地理解为“什么也没有”。王维诗中常用“空”字,如“空山不见人”、“空山新雨后”、“夜静春山空”之类,都含有宁静的意思。暮色降临,面对空阔幽静的水潭,看着澄清透彻的潭水,再联系到寺内修行学佛的僧人,诗人不禁想起佛教的故事:在西方的一个水潭中,曾有一毒龙藏身,累累害人。佛门高僧以无边的佛法制服了毒龙,使其离潭他去,永不伤人。佛法可以制毒龙,亦可以克制世人心中的欲念啊。“安禅”为佛家术语,即安静地打坐,在这里指佛家思想。“毒龙”用以比喻世俗人的欲望。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px; color: rgb(22, 126, 251);"> 王维晚年诗笔常带有一种恬淡宁静的气氛。这首诗,就是以他沉湎于佛学的恬静心境,描绘出山林古寺的幽邃环境,从而造成一种清高幽僻的意境。王国维谓“不知一切景语,皆情语也”。这首诗的前六句纯乎写景,然无一处不透露诗人的心情,可以说,王维是把“晚年惟好静”的情趣融化到所描写的景物中去的了。因此最后“安禅制毒龙”,便是诗人心迹的自然流露。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px; color: rgb(22, 126, 251);"> 诗采用由远到近、由景入情的写法,从“入云峰”到“空潭曲”逐步接近香积寺,最后则吐露“安禅制毒龙”的情思。这中间过渡毫无痕迹浑然天成。诗人描绘幽静的山林景色,并不一味地从寂静无声上用力,反而着意写了隐隐的钟声和呜咽的泉声,这钟声和泉声非但没有冲淡整个环境的平静,反而增添了深山丛林的僻静之感。这就是通常所讲的“鸟鸣山更幽”的境界。</span></p> <p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="font-size: 22px;">八</span></p> <p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="color: rgb(237, 35, 8); font-size: 22px;">诗佛</span></p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 22px; color: rgb(22, 126, 251);">  王维是唐代诗歌大伽,字摩诘,有“诗佛”之称。这货精通佛学,著有《维摩诘经》的佛教专著。他多才多艺,不但工于诗,绘画、音乐亦颇精通,对山水画造诣最深,被称为“南宗画之祖”。有人评价他:味摩诘之诗,诗中有画;观摩诘之画,画中有诗。做到了诗画合一之至高境界。“过”意谓访问、探望之意。他来汝州探访了千年古刹香积寺,即风穴寺。唐时风穴寺周围山花芳香滋积,故称之为香积寺。诗人至此,挥毫泼墨,吟诗作赋,理所当然:不知香积寺,数里入云峰。古木无人径,深山何处钟。泉声咽危石,日色冷青松。薄暮空潭曲,安禅制毒龙。或曰,最后半句,不解何意?“安禅”为佛家术语,此处指佛家思想。“毒龙”比喻世俗人的欲望,这是诗人心迹的自然流露,表现出诗人幽静淡然的境界。</span></p> <p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="font-size: 22px;">九</span></p> <p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="font-size: 22px; color: rgb(237, 35, 8);">香积寺</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">  长安香积寺,闻名中外,历史悠久,它是国务院确立的汉族地区佛教全国重点寺院和全国重点文物保护单位。既是中国佛教净土宗祖庭,也是日本佛教净土宗祖庭。位于西安市长安区郭杜镇香积寺村。唐高宗永隆二年(681),为专门纪念净土宗实际创立者善导大师而建。据《隆禅法师碑》记载,善导大师圆寂后,弟子怀恽法师为其建灵塔于神禾塬上,又于塔侧广构伽蓝,称香积寺。塔建成后,唐高宗赐舍利千余粒,并赐百宝、幡花等。武则天也曾亲临本寺礼佛。唐代有“诗佛”美誉的诗人王维曾参访本寺写下著名诗篇《过香积寺》。北宋太宗太平兴国三年(978),改名开利寺,尔后又恢复原名。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;"> 本寺创建之初,堂殿峥嵘,其后历经安史之乱、朱汕之乱及会昌禁佛三劫,逐渐衰颓。清代乾隆三十二年(1767)曾修葺寺宇和崇灵塔,光绪年间(1875~1908)又整修一次;1979至1980年不但在大塔东侧新建大雄宝殿,还大肆整修与加固、补修了崇灵塔;自1975年之后,前任方丈续洞长老在寺内陆续修建了法堂、僧寮、天王殿、钟鼓楼等;现任方丈本昌法师又修建了山门殿、广场、碑廊、念佛堂、五观堂、善导书院、净土宗文化展示厅、香光楼等。1980年3月,日本净土宗供养香积寺一尊善导大师木雕贴金像、香和等是中国和日本净土宗共同的教界联合。并在香积寺隆重举行善导大师圆寂一千三百周年纪念法会。</span></p><p class="ql-block"> </p>