<p class="ql-block">1919年10月5日,文七妹在上屋场病逝,终年53岁。在外的毛泽东惊闻噩耗立马星夜兼程赶回韶山村,母亲已入土两天了,未能见上最后一面。时年26岁。写下了《祭母文》</p> <p class="ql-block"><b>祭母文</b></p><p class="ql-block"><b>呜呼吾母,遽然而死。寿五十三,生有七子。</b></p><p class="ql-block"><b>七子余三,即东民覃。其他不育,二女三男。</b></p><p class="ql-block"><b>育吾兄弟,艰辛备历。摧折作磨,因此遘疾。</b></p><p class="ql-block"><b>中间万万,皆伤心史。不忍卒书,待徐温吐。</b></p><p class="ql-block"><b>今则欲言,只有两端。一则盛德,一则恨偏。</b></p><p class="ql-block"><b>吾母高风,首推博爱。远近亲疏,一皆覆载。</b></p><p class="ql-block"><b>恺恻慈祥,感动庶汇。爱力所及,原本真诚。</b></p><p class="ql-block"><b>不作诳言,不存欺心。整饬成性,一丝不诡。</b></p><p class="ql-block"><b>手泽所经,皆有条理。头脑精密,劈理分情。</b></p><p class="ql-block"><b>事无遗算,物无遁形。洁净之风,传遍戚里。</b></p><p class="ql-block"><b>不染一尘,身心表里。五德荦荦,乃其大端。</b></p><p class="ql-block"><b>合其人格,如在上焉。恨偏所在,三纲之末。</b></p><p class="ql-block"><b>有志未伸,有求不获。精神痛苦,以此为卓。</b></p><p class="ql-block"><b>天乎人欤?倾地一角。次则儿辈,育之成行。</b></p><p class="ql-block"><b>如果未熟,介在青黄。病时揽手,酸心结肠。</b></p><p class="ql-block"><b>但呼儿辈,各务为良。又次所怀,好亲至爱。</b></p><p class="ql-block"><b>或属素恩,或多劳瘁。大小亲疏,均待报赉。</b></p><p class="ql-block"><b>总兹所述,盛德所辉。以秉悃忱,则效不违。</b></p><p class="ql-block"><b>致于所恨,必补遗缺。念兹在兹,此心不越。</b></p><p class="ql-block"><b>养育深恩,春晖朝霭。报之何时?精禽大海。</b></p><p class="ql-block"><b>呜呼吾母,母终未死。躯壳虽隳,灵则万古。</b></p><p class="ql-block"><b>有生一日,皆报恩时。有生一日,皆伴亲时。</b></p><p class="ql-block"><b>今也言长,时则苦短。惟挈大端,置其粗浅。</b></p><p class="ql-block"><b>此时家奠,尽此一觞。后有言陈,与日俱长。</b></p><p class="ql-block"><b>尚飨!</b></p><p class="ql-block"><b>1919年10月8日</b></p>