七律五首(红豆寄相思[66~70])

金科玉律

<p class="ql-block">【桂魄曦轩】第1454号</p><p class="ql-block">——红豆寄相思[66]</p><p class="ql-block">&nbsp;七律·元夕感念</p><p class="ql-block">&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;金科玉律</p><p class="ql-block">(2024.02.24)</p><p class="ql-block">思君彻夜帐灯迎,</p><p class="ql-block">夕影幽情瑞叶争。</p><p class="ql-block">顿脚张弓追冷月,</p><p class="ql-block">凌风佩剑助雄兵。</p><p class="ql-block">希求九野天光照,</p><p class="ql-block">伫盼威皇号角鸣。</p><p class="ql-block">肇始雩坛征燧火,</p><p class="ql-block">怀期壮骨烈旒旌。</p><p class="ql-block">【注释】</p><p class="ql-block">题图:网络择选,致谢图片贡献者!戏拟汉代女子边关寻夫待辞偏头砦元夕心语,续题《七律·元夕感念》(红豆寄相思[66]平水韵/下平八庚)。</p><p class="ql-block">瑞叶:[ruì yè]喻雪花。</p><p class="ql-block">肇始:[zhào shǐ]开始,开端。</p><p class="ql-block">雩坛:[yú tán]古时祈雨所设的高台。</p><p class="ql-block">旒旌:[liú jīng]有垂旒的旌旗。《文选·宋玉》:“王乃乘玉舆,驷仓螭,垂旒旌。”《文选·颜延之诗》:“万纪载弦吹,千载托旒旌。”吕延济·注:“有功者铭书於旒旌之上。”</p> <p class="ql-block">【桂魄曦轩】第1455号</p><p class="ql-block">——红豆寄相思[67]</p><p class="ql-block">&nbsp;&nbsp; 七律·梦榆溪</p><p class="ql-block">&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;金科玉律</p><p class="ql-block">(2024.02.29)</p><p class="ql-block">丫角轻齎岩崿越,</p><p class="ql-block">偏陲韫藉玉鸾翔。</p><p class="ql-block">腾邀玄武平头曼,</p><p class="ql-block">颙盼青龙绞獝狂。</p><p class="ql-block">驿骥西寻烽燧哨,</p><p class="ql-block">榆溪北觅戍边郞。</p><p class="ql-block">朦朣岸倚垂河柳,</p><p class="ql-block">梦笔梧栖彩凤凰。</p><p class="ql-block">【注释】</p><p class="ql-block">题图:网络择选,致谢图片贡献者!戏拟汉代女子边关寻夫辞别偏头砦赴榆溪古塞心语,续题《七律·梦榆溪》(红豆寄相思[67]平水韵/下平七阳)。</p><p class="ql-block">榆溪:秦时古塞名,现今的陕西省榆林。战国时期,北方边塞之地多植榆为围栅。秦统一中国,北逐匈奴,收复河套地区后,在这里栽植很多榆树,榆林塞之名大概由此而来。以地处榆溪(今清水河)之畔,亦称榆溪塞,成为秦汉北边一戍守地。隋时以此地为中心筑起长城,遂成为隋长城的要塞。明代榆林塞扩建为榆林堡、城,被称为“榆阳镇”。</p><p class="ql-block">丫角:古山名,现废已不用。丫角山就是今天山西省偏关县的柏杨岭。</p><p class="ql-block">轻齎:[qīng jī]随身携带的少量粮食。</p><p class="ql-block">岩崿:[yán è]山崖。《文选·江淹》:“嵒崿转奇秀,岑崟还相蔽。” 张铣·注:“嵒崿、岑崟,并山势不齐貌。”岩崿亦作“嵒崿”。</p><p class="ql-block">偏陲:[piān chuí]边境。</p><p class="ql-block">韫藉:[yùn jiè]含蓄而不显露。</p><p class="ql-block">玉鸾:[yù luán]车铃的美称;白色的鸾鸟;喻雪。《楚辞·离骚》:“扬云霓之晻蔼兮,鸣玉鸾之啾啾。” 朱熹·集注:“鸾,铃之著於衡者。”</p><p class="ql-block">三国·魏·曹植《洛神赋》:“腾文鱼以警乘,鸣玉鸾以偕游。”</p><p class="ql-block">玄武:中国古代神话中的天之四灵之一,又名龟蛇、玄冥,源于远古星宿崇拜,是指二十八宿按东南西北分为四象中的北方玄武七宿。在中国传统文化的四象中,象征老阴、冬季,同时也是天之北陆。《楚辞·远游》注云:“玄武,北方神名”。在道教经典中,玄武又被称为“北方玄武大帝”,被视为北方守护神,能够保护人们免受邪恶的侵扰。</p><p class="ql-block">头曼:(?—公元前209年),匈奴第一代单于,挛鞮氏。冒顿单于之父,其辖地东与东胡、南与秦、西与月氏(秦汉时游牧于敦煌祁连间)为邻。秦始皇三十二年(公元前215年),因秦遣蒙恬进取河南地(今河套一带),率所部北徙,秦末边防松弛,又南进,并以头曼城(今巴盟乌拉河以北)为中心建立了一个北方民族的国家政权。秦二世元年(前209年)为其子冒顿所杀,冒顿自立为单于。</p><p class="ql-block">颙盼:[yóng pàn]凝望。</p><p class="ql-block">青龙:又称苍龙、孟章,是中国古代神话传说中的形象,为“天之四灵”之一的东方之神,对应“四象”中的“东方七宿”。青龙从先秦以来成为象征东方七宿与太昊的东方之神,在五行中属木,在八卦中对应震与巽,代表四象中的“少阳”、四季中的“春季”,同时也是天之东陆。</p><p class="ql-block">獝狂:[xù kuáng]恶鬼名。《文选·扬雄<甘泉赋>》:“屬堪輿以壁壘兮,捎夔魖而抶獝狂。”李善·注引孟康曰:“魖,耗鬼也;獝狂,亦惡鬼也。”</p><p class="ql-block">驿骥:[yì jì]驿马。</p><p class="ql-block">朦朣:[méng tóng]模糊不明貌。</p> <p class="ql-block">【桂魄曦轩】第1456号</p><p class="ql-block">——红豆寄相思[68]</p><p class="ql-block">&nbsp;七律·榆溪思吟</p><p class="ql-block">&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;金科玉律</p><p class="ql-block">(2024.03.05)</p><p class="ql-block">春雷季候蛰声藏,</p><p class="ql-block">虎岭熊峦迥野荒。</p><p class="ql-block">细觅冰河音幻杳,</p><p class="ql-block">偏逢稷雪眼迷茫。</p><p class="ql-block">思君久念柔情冷,</p><p class="ql-block">驿榻惊眠悦梦凉。</p><p class="ql-block">霡霂随心滋绿柳,</p><p class="ql-block">霆曦解意映遐疆。</p><p class="ql-block">【注释】</p><p class="ql-block">题图:网络择选,致谢图片贡献者!戏拟汉代女子边关寻夫惊蛰抵榆溪塞心语,续题《七律·榆溪思吟》(红豆寄相思[68]平水韵/下平七阳)。</p><p class="ql-block">榆溪:秦汉古塞,现今的陕西省榆林。因地处榆溪(今清水河)之畔,亦称榆溪塞。</p><p class="ql-block">迥野:[jiǒng yě]旷远的原野。</p><p class="ql-block">幻杳:[huàn yǎo]虚玄不可捉摸。</p><p class="ql-block">稷雪:[jì xuě]下雪前或下雪时所下的小冰粒,因圆如稷粒,故称。</p><p class="ql-block">霡霂:[mài mù]小雨。《尔雅·释天》:“小雨谓之霡霂。”《诗经·小雅·谷风之什·信南山》:“雨雪雰雰,益之以霡霂。”</p><p class="ql-block">霆曦:[tíng xī]原谓春雷响过,春朝晴明。引申指春光。清·魏源《偶然吟》之十二:“春陽一啓蟄,八表開霆曦。”</p><p class="ql-block">遐疆:[xiá jiāng]边疆。</p> <p class="ql-block">【桂魄曦轩】第1457号</p><p class="ql-block">——红豆寄相思[69]</p><p class="ql-block">&nbsp;七律·榆溪述怀</p><p class="ql-block">&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;金科玉律</p><p class="ql-block">(2024.03.10)</p><p class="ql-block">飞鞭历险颂垂缰,</p><p class="ql-block">搦笔惊烽赋柏梁。</p><p class="ql-block">罅裂冰河鹰翅猛,</p><p class="ql-block">刲刳雪岭马蹄狂。</p><p class="ql-block">身淋霡霂激豪士,</p><p class="ql-block">宇响春雷励驿将。</p><p class="ql-block">大汉雄威肝胆映,</p><p class="ql-block">榆溪固塞戍旗昂。</p><p class="ql-block">【注释】</p><p class="ql-block">题图:网络择选,致谢图片贡献者!戏拟汉代女子边关寻夫惊蛰时节驿榆溪塞心语,续题《七律·榆溪述怀》(红豆寄相思[69]平水韵/下平七阳)。</p><p class="ql-block">垂缰:典出“垂缰之报”。前秦苻坚与慕容冲作战, 苻坚战败,骑马逃走。路上不幸跌落到一处涧水中,身后的追兵眼看快到了,苻坚想不出离开的办法。只看他所乘的那匹䯄([guā]黑嘴的黄马)马在涧边来回走了几步,忽然把缰绳垂到涧中,然后跪下前蹄,使苻坚得以攀援上马,驰过对岸,向庐江逃去。后以“垂缰之报”用为义马救主的典故。</p><p class="ql-block">搦笔:[nuò bǐ]执笔。</p><p class="ql-block">柏梁:[bǎi liáng]柏梁台,亦作“栢梁”;指《柏梁诗》;泛称应制诗、柏梁体。“柏梁体”又称“柏梁台体”、“柏梁台诗”。据说汉武帝筑柏梁台,与群臣联句赋诗,句句用韵,所以称这种诗为“柏梁体”。</p><p class="ql-block">罅裂:[xià liè]开裂。</p><p class="ql-block">刲刳:[kuī kū]剖割。</p><p class="ql-block">霡霂:[mài mù]小雨。</p> <p class="ql-block">【桂魄曦轩】第1458号</p><p class="ql-block">——红豆寄相思[70]</p><p class="ql-block">&nbsp; 七律 · 咏春词</p><p class="ql-block">&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;金科玉律</p><p class="ql-block">(2024.03.16)</p><p class="ql-block">越岭巡溪通古塞,</p><p class="ql-block">歌榆赋柳颂新芽。</p><p class="ql-block">虚玄鹊驭夫君驾,</p><p class="ql-block">确幸莺喉缕彩霞。</p><p class="ql-block">恳借松针钩月帔,</p><p class="ql-block">欣梭嫩箭织绫纱。</p><p class="ql-block">红山拱翠春词妙,</p><p class="ql-block">赤谷迢遥绮韵夸。</p><p class="ql-block">【注释】</p><p class="ql-block">题图:网络择选,致谢图片贡献者!戏拟汉代女子边关寻夫惊蛰时节入榆溪塞心语,续题《七律·咏春词》(红豆寄相思[70]平水韵/下平六麻)。</p><p class="ql-block">鹊驭:[què yù]传说中由喜鹊驾驭的车子。宋·赵长卿 ·《满江红·七夕》词:“渺渺銀河浪静,星橋外、香靄馡馡。霞軺舉,鸞驂鵲馭,穩穩過飛梯。”</p><p class="ql-block">莺喉:[yīng hóu]莺的鸣声,用于形容婉转悠扬的歌声。</p><p class="ql-block">缕彩:[lǚ cǎi]用各色不同的线缕成其文采。唐·白居易《绣观音菩萨像赞序》:“紉針縷綵,絡金綴珠。”宋·徐铉《赋得綵燕》:“縷綵成飛燕,迎和啓蟄時。”</p><p class="ql-block">月帔:[yuè pèi]仙子的衣饰。</p><p class="ql-block">嫩箭:指兰花新抽的花茎。其形似箭,故名。</p><p class="ql-block">绫纱:一种纱薄如蝉翼的布料。古时用来做女子身上的衣物。</p><p class="ql-block">红山:《清一统志·榆林府》载:红山“在榆林县北十里。环拱若屏,上皆红石,落日返照,霞采烂然。山之两崖为红石峡,榆溪、獐河汇流其中。”此有秦汉时的“雄石峡”,亦称“红石峡”。</p><p class="ql-block">春词:有关男女恋情的书信或文辞。</p><p class="ql-block">赤谷:赤谷城,古代乌孙国都。公元前161年左右建都。名字含义为“红色山谷之城”。故址在今吉尔吉斯斯坦伊塞克湖州伊什提克(又译伊什特克)。</p><p class="ql-block">迢遥:[tiáo yáo]远、遥远。时间久长貌。南朝·宋·颜延之《秋胡诗》:“迢遥行人远,婉转年运徂。”一本作“超遥”。</p><p class="ql-block">绮韵:[qǐ yùn]美妙的韵律。</p>