<p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">君子量不极,胸吞百川流。</p><p class="ql-block">———《投赠张端公》(唐•孟郊)</p><p class="ql-block">【解释】君子的气量没有极限,器量宏大能胸纳百川。俗语:量小非君子,无度不丈夫。</p><p class="ql-block">君子之所取者远,则必有所待;所就者大,则必有所忍。</p><p class="ql-block"> ———《贾谊论》(宋•苏轼)</p><p class="ql-block">君子贞而不谅。</p><p class="ql-block">【解释】君子固守正道,而不拘泥于小信。</p><p class="ql-block">君子有情止于礼。</p><p class="ql-block">【解释】君子和常人一样也有七情六欲,但是行为会合乎理法,不会逾越界限。</p><p class="ql-block">笃志而体,君子也。</p><p class="ql-block">【解释】有坚定的意志,为事业孜孜奋斗的人就叫君子。</p><p class="ql-block">君子莫大乎与人为善。</p><p class="ql-block"> ———《孟子》</p><p class="ql-block">【解释】一个君子最高的德行就是用高尚、仁义的心去对待别人。</p><p class="ql-block">君子耻其言而过其行。</p><p class="ql-block">【解释】君子认为说的多而做的少是可耻的。</p><p class="ql-block">君子思不出其位</p><p class="ql-block">【解释】君子考虑事情不应该超过其职责、能力范畴,不把精力浪费在其实自己并不了解,也无法施加影响的事情上。</p><p class="ql-block">君子以思患而豫防之。</p><p class="ql-block">【解释】君子总是想着可能发生的祸患,而预先做出防范。</p><p class="ql-block">君子周急不救富</p><p class="ql-block">【解释】君子只周济急需救济的人,而不周济富裕的人。</p><p class="ql-block">君子言先不言后</p><p class="ql-block">【解释】君子只会在事前说我,而不会在事后放马后炮。</p><p class="ql-block">君子矜而不争,群而不党。</p><p class="ql-block">【解释】君子庄重又谨慎,不与别人争名夺利,虽然合群但从不结党营私。</p><p class="ql-block">君子遗人以财,不若善言。</p><p class="ql-block">【解释】君子与其赠送人钱财,倒不如给人留下有益的话。</p><p class="ql-block">君子好色而不淫</p><p class="ql-block">【解释】君子虽爱女色,但不会淫荡。</p><p class="ql-block">兰芳不厌谷幽,君子不以名修。</p><p class="ql-block">君子不以言举人,不以人废言。</p><p class="ql-block">君子如竹,争风逐露,却心中有节。</p><p class="ql-block">君子祸至不惧,福至不喜。</p><p class="ql-block">君子以文会友,以友辅仁。 </p><p class="ql-block">君子修道立德,不为困而改节。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">君子独立不惭于影,独寝不惭于魂。</p><p class="ql-block">【解释】:君子行为端直,独立不倚,不会怕影子倾斜。君子不做坏事,不感内疚,独寝自省,无愧于心。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">君子防未然,不处嫌疑间。</p><p class="ql-block">【解释】:高尚的人应洁身自爱,行为要明智,对于可能被误会和怀疑的处境要预先避免。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">夫君子之不骄,虽暗室不敢自慢。</p><p class="ql-block">【解释】:君子从不骄傲,尽管在无人之处也不敢放纵自己。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">君子表不隐里,有暗同度。</p><p class="ql-block">【解释】:有道德的人表里如一,嘴上说的和心里想的一样。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">君子博学于文,约之以礼,亦能够弗畔也夫。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">君子不待囊而劝,不待贬而惩。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">君子豪情,不胜其大。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">君子尊贤而容众,嘉善而矜不能。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">君子有终身之忧,无一朝之患也。</p><p class="ql-block">【解释】:君子思虑的是长远大局,而不是眼前的小事。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">君子之守,修其身而天下平。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">君子敬以直内,义以方外 ,敬义立而德不孤。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">君子不自大其事,不自尚其功。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">可言也,不可行,君子弗言也。</p><p class="ql-block"> ——《礼记·缁衣》</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">君子不失足于人,不失色于人,不失口于人。</p><p class="ql-block"> ——《礼记·表记》</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">孔子曰:“君子有三戒:少之时,血气未定,戒之在色;及其壮也,血气方刚,戒之在斗;及其老也,血气既衰,戒之在得。”</p><p class="ql-block"> ———《论语•季氏》</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">君子三乐:乐节礼乐,乐道人之善,乐多贤友。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">君子四绝:毋意,毋必,毋固,毋我。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">君子五美:惠而不费,劳而不怨,欲而不贪,泰而不骄,威而不猛。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">君子五行:恭,宽,信,敏,惠。恭则不侮,宽则得众,信则人任焉,敏则有功,惠则足以使人。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">君子九思:视思明,听思聪,色思温,貌思恭,言思忠,事思敬,疑思问,忿思难,见得思义。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><b>六艺五德四修:</b></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">君子六艺:就是官学确立的基础学科。包括:礼、乐、射、御、书、数。“养国子以道,乃教之六艺:一曰五礼,二曰六乐,三曰五射,四曰五御,五曰六书,六曰九数。”</p><p class="ql-block"> ———《周礼·保氏》</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">君子五德为:恭宽信敏惠</p><p class="ql-block">出自【论语】阳货第十七第六章:子张问仁于孔子。孔子曰:“能行五者于天下为仁矣。”请问之。曰:“恭、宽、信、敏、惠。恭则不侮,宽则得众,信则人任焉,敏则有功,惠则足以使人。”</p><p class="ql-block">【解释】君子有三种情况当引以为戒。年轻的时候,血气未定,应警惕迷恋女色;壮年的时候,血气方刚,应警惕争强好胜;到了老年,血气既衰,应警惕贪得无厌。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">夫贤人君子者,明于盛衰之道,通于成败之数,审于治乱之势,达乎去就之理。时至而行,得机而动,时乖则潜居抱道以待其时。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">君子四修:恭敬惠义。</p><p class="ql-block">出自【论语】 公冶长第五第十六章:子谓子产『有君子之道四焉,其行己也恭,其事上也敬,其养民也惠,其使民也义。』此亦与五德重合,且为夫子教诲子产之为官不失君子之道。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><b>如何辨别伪君子?即君子与小人有什么区别?</b></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">子曰:“君子成人之美,不成人之恶。小人反是。” </p><p class="ql-block"> ———《论语•颜渊篇》</p><p class="ql-block">【解释】孔子说:“君子成全别人的好事,而不促成别人的坏事。小人则与此相反。”</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">君子之爱人也以德,小人爱人以姑息。</p><p class="ql-block"> ———《礼记•檀弓上》</p><p class="ql-block">【解释】君子是按道德的要求去爱护人;小人是用无原则的宽容去爱护人。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">君子之言,忠而不佞;小人之言,佞而似忠而非,闻之者鲜不惑也。</p><p class="ql-block"> ———《忠经•辨忠章第十四》</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">君子守道,所以长守其休;小人不常,所以自陷其咎。休咎之徵也,不亦明哉?</p><p class="ql-block"> ———《忠经•证印章第十六》</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">君子尽忠,则尽其心;小人尽忠,则尽其力。尽力者则止其身,尽心者则洪于远。</p><p class="ql-block"> ———《忠经•尽忠章第十八》</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">齐景公问晏子,何为君子?何为小人?</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">君子难进易出,</p><p class="ql-block">庸人易进易出,</p><p class="ql-block">小人易进难出。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">《尚书·虞书•大禹谟》:“逗君子在野,小人在位。民弃不保,天降之咎。”解释:如果贤能的君子不当政,无德的小人却在位掌权,对百姓的事不问不管,保不住百姓,上天必然会降下大祸。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">《论语·里仁》:“君子怀德,小人怀土;君子怀刑,小人怀惠。” 解释:君子思考的是德行,小人思考的私利;君子行事考虑的是规则,小人行事考虑的是如何占便宜。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">《论语·述而篇》“君子坦荡荡,小人长戚戚。”解释:君子心胸开阔,神定气安。小人则是斤斤计较,患得患失。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">子曰:“君子易事而难说也,说之不以道不说也,及其使人也器之;小人难事而易说也,说之虽不以道说也,及其使人也求备焉。”</p><p class="ql-block"> ———《论语•子路篇》</p><p class="ql-block">【解释】孔子说:“君子易侍奉但很难取悦他。不用正道之方法取悦他,不会高兴。当他用人时,他会量才而使。小人难侍奉却很容易讨好他。不用正道的手段讨好他,他也会很高兴,当他用人时,会求全责备。”</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">《诗经·谷风之什·大东》:“君子所履,小人所视。”</p><p class="ql-block">【解释】王公贵族们可以漫步其上,草民百姓只能两眼空望。讲的是人与人的等级差别。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">《春秋左传·襄公九年》:“君子劳心,小人劳力,先王之制也。”</p><p class="ql-block">【解释】君子从事脑力劳动,小人从事体力劳动。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">《论语·卫灵公》:“君子求诸己,小人求诸人。”意思是指具有君子品行的人,遇到问题先从自身找原因,而那些小人,出现麻烦总是想方设法推卸责任,撇清自己,从不会去反思自己,从自身找原因。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">《论语·里仁》子曰:“君子喻于义,小人喻于利”</p><p class="ql-block">【解释】君子看重的是道义,小人看重的是利益。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">天有常道矣,地有常数矣,君子有常体矣。君子道其常,而小人计其功。</p><p class="ql-block"> ———《荀子•天论》</p><p class="ql-block">【解释】略</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">君子之事上也,必忠以敬;其接下也,必谦以和。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">小人之事上也,必谄以媚;其接下也,必傲以忽。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">仲尼曰:“君子中庸,小人反中庸。君子之中庸也,君子而时中;小人之反中庸也,小人而无忌惮也。”子曰:“中庸其至也乎!民鲜能久矣!” </p><p class="ql-block"> ———《中庸》</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">君子固穷,小人穷斯滥矣。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">孔子曰:“君子有三畏:畏天命,畏大人,畏圣人之言。小人不知天命而不畏也,狎大人,侮圣人之言。”</p><p class="ql-block"> ———《论语•季氏》</p><p class="ql-block">【解释】君子有三种敬畏:敬畏天命,敬畏有德之人,敬畏圣人的语言;小人不懂得天命而不加敬畏,对有德之人态度轻慢,对圣人的言语多有轻侮。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">君子居易以俟命,小人行险以徼幸。</p><p class="ql-block"> ———《礼记·中庸》(春秋•子思)</p><p class="ql-block">原文:君子素其位而行,不愿乎其外。素富贵,行乎富贵;素贫贱,行乎贫贱;素夷狄,行乎夷狄;素患难行乎患难,君子无入而不自得焉。在上位不陵下,在下位不援上,正己而不求于人,则无怨。上不怨天,下不尤人。故君子居易以俟命。小人行险以徼幸。子曰:“射有似乎君子,失诸正鹄,反求诸其身。”</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">君子:言简刚中</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">小人:谗言易入于耳,邪言轻出于口。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">君子不发危言,小人不道真语。</p><p class="ql-block"> ———《谏学》(王旦)</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">君子不责小过,小人不纳大言。</p><p class="ql-block"> ———《予学》(许邵)</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">君子以德律己,小人以德律人。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">君子过而自讼,小人罪诸人。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">君子以道德轻重人,小人以势轻重人。 ———清·宋缍 </p><p class="ql-block">【解释】君子用道德作为衡量一个人的标准,小人则从权势作为衡量一个人的标准。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">君子不进馋,小人不进忠。心予君子,莫予小人。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">小人畏威不畏德,君子畏德不畏威。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">君子谋道不谋食,君子忧道不忧贫。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">君子山岳定,小人丝毫争。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">心口皆是是君子,心口皆非是小人。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">君子周而不比,小人比而不周。</p><p class="ql-block"> ———《论语•为政篇》</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">君子泰而不骄,小人骄而不泰。</p><p class="ql-block"> ———《论语•子路篇》</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">君子群而不党,小人党而不群。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">小人无错,君子常过。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">君子挟才以为善,小人挟才以为恶。挟才以为善者,善无不至也;挟才以为恶者,恶无不至也。</p><p class="ql-block"> ———《资治通鉴•周纪威列王二十三年论》</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">小人乐闻君子之过,君子耻闻小人之恶。</p><p class="ql-block"> ———《格言联璧•接物类》</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">君子乐得其志,小人乐得其事。</p><p class="ql-block"> ———《六韬•文韬•文师》(姜子牙)</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">小人好恶以己,君子好恶以道。</p><p class="ql-block"> ———《宋元学案》(黄宗羲)</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">君子谋事不谋人,小人谋人不谋事。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">君子志于泽天下,小人志于荣其身。</p><p class="ql-block"> ———《迩言》(宋•刘炎)</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">小人得志,扬其势;君子得志,行其道。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">君子之交淡如水,小人之交甘若醴。</p><p class="ql-block"> ———《庄子》</p><p class="ql-block">【解释】君子之间的交往,像水一样的平淡、纯净,这样的友谊才会持久;小人之间的交往像香甜的美酒一样浓稠,但不会长久。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">君子约言,小人先言。</p><p class="ql-block"> ——《礼记·坊记》</p><p class="ql-block">【解释】君子往往很少说话,多干实事;而小人往往事还没做,就先说大话。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">君子淡以亲,小人甘以绝。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">君子之德,风也;小人之德,草也。草上之风必偃。 </p><p class="ql-block"> ———《孟子•滕文公》</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">君子之游世也以德,故不患乎无位;小人之游世也以势利,故患得患失,无所不为。</p><p class="ql-block"> ———宋·胡宏</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">君子以道德轻重人,小人以势轻重人。</p><p class="ql-block"> ———清·宋缍</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">君子小人,如冰炭之不相容,薰莸之不相入。</p><p class="ql-block"> ———宋·朱熹</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><b>如何判断一个人是君子还是小人:</b></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">①从过去的言行来推理现在的结果。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">②用他的三种行为,从不当的利益、对待弱者和承诺的态度来看。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">③通过人情往来判断他的人品,有来无往的人肯定好不到哪去。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">④ 从他对工作的态度,来读懂这个人的初心。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><b>我们如何分别对待君子与小人?</b></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">义动君子,利动贪人。</p><p class="ql-block">【解释】正义能感动有道德的君子,财利能打动有贪欲的小人。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">君子可欺之以方,小人不可辱之以言。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">不与君子争名,不与小人争利。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">敬君子方显有德,怕小人不算无能。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">待君子宜宽,防小人宜严。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">待小人,不难于严,而难于不恶;</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">待君子,不难于恭,而难于有礼。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">势莫加君子,德休与小人。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">宁与君子争高下,不与小人论短长。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">敬小人而远之,亲君子而趋之。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">言谈压君子,衣帽盖小人。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">以君子之道,行小人之术。</p><p class="ql-block">【解释】对待小人的时候,必须内心坚守道德情操,但是在手段上可以无所不用其极,无底线无原则无顾虑。唯用霹雳手段,方显菩萨心肠。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">小人盛时,君子退,贵在速,退以申道。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">做大事能用君子是人品,能用小人是水平。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><b>对付小人的办法:</b></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">勤打招呼,少说话;不主动来往,但不拒绝来往;不深交,但不绝交;可以给予好处,但不能占小人便宜。不要进小人圈子,也不让小人深知自己的领域和心灵;不要帮忙,不阻拦,不规劝,不参与,不讨论,任其发展,任其自生自灭。。。</p>