大雪

陇崖

<p class="ql-block" style="text-align: center;"><b style="color: rgb(237, 35, 8); font-size: 22px;">摄影:山石</b></p><p class="ql-block" style="text-align: center;"><b style="color: rgb(237, 35, 8); font-size: 22px;">文字:百度文库</b></p><p class="ql-block" style="text-align: center;"><b style="color: rgb(237, 35, 8); font-size: 22px;">编辑:山石</b></p> <p class="ql-block">大雪,是二十四节气中的第21个节气,冬季的第三个节气。斗指壬,太阳到达黄经255度,交节时间为每年公历12月6-8日。大雪节气是干支历子月的起始,标志着仲冬时节正式开始。大雪是反映气候特征的一个节气,大雪节气的特点是气温显著下降、降水量增多。</p> <p class="ql-block">大雪期间全国气温显著下降,北方冷空气越发活跃。大雪节气是一个气候概念,它代表的是大雪节气期间的气候特征,即气温与降水量(气象上将雨、雪、雹等从天空下降到地面的水汽凝结物都称为“降水”)。大雪节气与小雪节气一样,都是反映气温与降水变化趋势的节气,它是古代农耕文化对于节令的反映。</p> <p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="color: rgb(237, 35, 8);">历史渊源</span></p><p class="ql-block">每年公历12月7日左右,太阳到达黄经255度时,即为“大雪”节气。二十四节气是农耕文明的产物,影响农业生产的气候要素主要是降水、气温与光照,大雪节气与小雪节气一样,是反映气温与降水变化趋势的节气,它是农耕文化对于节令的反映。</p> <p class="ql-block">大雪是反映气候特征的一个节气,气候要素包括降水、气温、光照等,其中降水是气候一个重要要素。气象上将雨、雪、雹等从天空下降到地面的水汽凝结物,都称为“降水”。节气大雪的到来,意味着天气越来越冷,降水量增多。</p> <p class="ql-block">《月令七十二候集解》说:“大雪,十一月节,至此而雪盛也。”因“雪”是寒冷的产物,代表寒雨天气,这节气的特点是气温显著下降,强冷空气往往能够带来雨或雪。“大雪”名称是个比喻,反映的是这个节气期间气候变化,寒流活跃气温下降、降水增多,并不是表示这个节气期间下很大的雪。但是大雪节气之后,天气会越来越冷,下雪的可能性大增。</p> <p class="ql-block">节气意义上的“大雪”与天气预报中描述降雪量的“大雪”无必然联系。大雪节气是一个气候概念,它代表的是大雪节气期间的气候特征。而天气预报中的“大雪”是指降雪强度较大的雪。气象学上规定:下雪时能见度很差,水平能见距离小于500米,地面积雪深度等于或大于5厘米,或24小时内降雪量达5.0~9.9毫米之间的降雪称为大雪。</p> <p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="color: rgb(237, 35, 8);">气象变化</span></p><p class="ql-block">“大雪”是反映气候特征的一个节气,大雪节气的特点是气温显著下降、降水量比秋天与初冬时增多了。大雪时节,中国大部分地区已进入寒冷冬季,北方一些地区最低温度都降到了0℃或以下。在强冷空气前沿冷暖空气交锋的地区,降水量(雨或雪)增多。气象上将雨、雪、雹等从天空下降到地面的水汽凝结物都称为“降水”。</p> <p class="ql-block">节气大雪与天气大雪意义不同。实际上,大雪节气的雪却往往不如小雪节气来得大,全年下雪量最大的节气也不是在小雪、大雪节气。如在二十四节气圭表测影地黄河中下游地区,全年下雪最大的节气,既不是“小雪、大雪”,更不是“小寒大寒”(因为那时气温更低、大气中水汽更少),而是在春季“雨水”节气。</p> <p class="ql-block">大雪节气下雪量并不是最大。其原因与“小雪雪比大雪大”是类似的。即公历2月下旬已过全年最冷时期,初春天气,南方暖空气开始活跃,水汽开始丰富,而此时北方冷空气势力仍强,强强对峙,暖气流在密度较大的冷气流背上强烈、持久上升,遂可能降下大雪。节气大雪与天气大雪无必然联系。</p> <p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="color: rgb(237, 35, 8);">物候现象</span></p><p class="ql-block">中国古人将大雪分为三候:一候鹖鴠不鸣;二候虎始交;三候荔挺出。是说此时因天气寒冷,寒号鸟也不再鸣叫了;此时是阴气最盛,所谓盛极而衰,阳气已有所萌动,老虎开始有求偶行为;“荔”为马兰草即马兰花,据说也能感受到阳气的萌动而抽出新芽。</p> <p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="color: rgb(237, 35, 8);">农事活动</span></p><p class="ql-block">农业为天下之本。农事是指农务活,而农时是指务农的时机,依农时做农事,会达到事半功倍的效果。</p><p class="ql-block">由于我国南北各地气候特征差异很大,相应地,南北方主要农事活动也有区别。冬天的北方地区白茫茫一片,冰天雪地,基本上没办法种植作物,此时北方地区田间管理也很少,属农闲时节。南方地区小麦、油菜等作物仍在缓慢生长,加强春花作物的田间管理很重要。</p> <p class="ql-block">大雪时节,常会出现降温、暴雪、冻雨、雾凇、流凌等天气灾害。若受冻害,还要及时松土增肥、蓄水提温、加强中后期管理,力争把冻害损失减小到最低限度。</p> <p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="color: rgb(237, 35, 8);">传统习俗</span></p><p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="color: rgb(237, 35, 8);">综述</span></p><p class="ql-block">腌肉、打雪仗、赏雪景、进补都是大雪节气的民俗。老南京有句俗话,叫做“小雪腌菜,大雪腌肉”。此时,家家户户门口,窗台上都会挂上腌肉、香肠、咸鱼等腌制品,形成一道亮丽的风景。如果此时恰逢天降大雪,人们都会热衷于在冰天雪地里打雪仗、赏雪景,其乐融融。</p> <p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="color: rgb(237, 35, 8);">大雪腌肉</span></p><p class="ql-block">老南京有句俗语,叫做“小雪腌菜,大雪腌肉”。大雪节气一到,家家户户忙着腌制“咸货”。将大盐加八角、桂皮、花椒、白糖等入锅炒熟,待炒过的花椒盐凉透后,涂抹在鱼、肉和光禽内外,反复揉搓,直到肉色由鲜转暗,表面有液体渗出时,再把肉连剩下的盐放进缸内,用石头压住,放在阴凉背光的地方,半月后取出,将腌出的卤汁入锅加水烧开,撇去浮沫,放入晾干的禽畜肉,一层层码在缸内,倒入盐卤,再压上大石头,十日后取出,挂在朝阳的屋檐下晾晒干,以迎接新年。</p> <p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="color: rgb(237, 35, 8);">大雪封河</span></p><p class="ql-block">“小雪封地,大雪封河”,北方有“千里冰封,万里雪飘”的自然景观,南方也有“雪花飞舞,漫天银色”的迷人图画。到了大雪节气,河里的冰都冻住了,人们可以尽情地滑冰嬉戏。</p> <p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="color: rgb(237, 35, 8);">文学创作</span></p><p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="color: rgb(237, 35, 8);">谚语俗语</span></p><p class="ql-block">大雪节气的寒、暖、风、雪等异常天气现象的出现,均对未来的天气有影响,有关这方面的气象谚语有:</p><p class="ql-block">○大雪不冻倒春寒(桂)</p><p class="ql-block">○大雪河封住,冬至不行船(黑)</p><p class="ql-block">○大雪晴天,立春雪多(冀)</p><p class="ql-block">○大雪不寒明年旱(冀)</p><p class="ql-block">○大雪下雪,来年雨不缺(皖)</p><p class="ql-block">○寒风迎大雪,三九天气暖(冀)</p><p class="ql-block">○大雪不冻,惊蛰不开(苏、皖、赣、鄂、湘、贵、京、冀、晋)</p> <p class="ql-block">大雪节气的雪多、雪大均预兆来年丰收。比如:</p><p class="ql-block">○大雪兆丰年,无雪要遭殃(苏、浙、鲁、湘、粤)</p><p class="ql-block">○今年的雪水大,明年的麦子好(甘)</p><p class="ql-block">○大雪纷纷是丰年(川) </p> <p class="ql-block">在山东和吉林有这样一句谚语:“雪落高山,霜打洼地”,类似的谚语在安徽、江西、广西、河北、河南等盛区均有。其他有关雪的谚语还有:</p><p class="ql-block">○先下大片无大雪,先下小雪有大片(豫)</p><p class="ql-block">○先下小雪有大片,先下大片后晴天(鲁)</p><p class="ql-block">○沙雪打了底,大雪蓬蓬起(赣)</p><p class="ql-block">○落雪是个名,融雪冻死人(赣)</p><p class="ql-block">○落雪见晴天,瑞雪兆丰年(晋)</p> <p class="ql-block">其他有关“冬雪”的气象谚语还有:</p><p class="ql-block">○今冬大雪落得早,定主来年收成收(川)</p><p class="ql-block">○冬雪回暖迟,春雪回暖早(浙)</p><p class="ql-block">○冬季雪满天,来岁是丰年(粤)</p><p class="ql-block">○冬雪消除四边草,来年肥多害虫少(苏)</p><p class="ql-block">○冬雪是个宝,春雪是根草(苏、晋、粤、贵)</p> <p class="ql-block">我们这里的谚语有:</p><p class="ql-block">小雪大雪,必定下雪。</p><p class="ql-block">大雪小雪,一定扫雪。</p> <p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="color: rgb(237, 35, 8);">大雪节气诗词</span></p><p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="color: rgb(237, 35, 8);">《江雪》</span></p><p class="ql-block" style="text-align: center;">唐·柳宗元</p><p class="ql-block" style="text-align: center;">千山鸟飞绝,万径人踪灭。</p><p class="ql-block" style="text-align: center;">孤舟蓑笠翁,独钓寒江雪。</p> <p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="color: rgb(237, 35, 8);">《夜雪》</span></p><p class="ql-block" style="text-align: center;">唐·白居易</p><p class="ql-block" style="text-align: center;">已讶衾枕冷,复见窗户明。</p><p class="ql-block" style="text-align: center;">夜深知雪重,时闻折竹声。</p> <p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="color: rgb(237, 35, 8);">《终南望余雪》</span></p><p class="ql-block" style="text-align: center;">唐·祖咏</p><p class="ql-block" style="text-align: center;">终南阴岭秀,积雪浮云端。</p><p class="ql-block" style="text-align: center;">林表明霁色,城中增暮寒。</p> <p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="color: rgb(237, 35, 8);">《对雪》</span></p><p class="ql-block" style="text-align: center;">唐·高骈</p><p class="ql-block" style="text-align: center;">六出飞花入户时,</p><p class="ql-block" style="text-align: center;">坐看青竹变琼枝。</p><p class="ql-block" style="text-align: center;">如今好上高楼望,</p><p class="ql-block" style="text-align: center;">盖尽人间恶路歧。</p> <p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="color: rgb(237, 35, 8);">《雪诗》</span></p><p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="color: rgb(1, 1, 1);">唐·张孜</span></p><p class="ql-block" style="text-align: center;">长安大雪天,鸟雀难相觅。</p><p class="ql-block" style="text-align: center;">其中豪贵家,捣椒泥四壁。</p><p class="ql-block" style="text-align: center;">到处爇红炉,周回下罗幂。</p><p class="ql-block" style="text-align: center;">暖手调金丝,蘸甲斟琼液。</p><p class="ql-block" style="text-align: center;">醉唱玉尘飞,困融香汁滴。</p><p class="ql-block" style="text-align: center;">岂知饥寒人,手脚生皴劈。</p> <p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="color: rgb(237, 35, 8);">《喜从弟雪中远至有作》</span></p><p class="ql-block" style="text-align: center;">唐·杜荀鹤</p><p class="ql-block" style="text-align: center;">深山大雪懒开门,</p><p class="ql-block" style="text-align: center;">门径行踪自尔新。</p><p class="ql-block" style="text-align: center;">无酒御寒虽寡况, </p><p class="ql-block" style="text-align: center;">有书供读且资身。</p><p class="ql-block" style="text-align: center;">便均情爱同诸弟,</p><p class="ql-block" style="text-align: center;">莫更生疏似外人。</p><p class="ql-block" style="text-align: center;">昼短夜长须强学,</p><p class="ql-block" style="text-align: center;">学成贫亦胜他贫。</p> <p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="color: rgb(237, 35, 8);">《大雪》</span></p><p class="ql-block" style="text-align: center;">宋·陆游</p><p class="ql-block" style="text-align: center;">大雪江南见未曾,</p><p class="ql-block" style="text-align: center;">今年方始是严凝。</p><p class="ql-block" style="text-align: center;">巧穿帘罅如相觅,</p><p class="ql-block" style="text-align: center;">重压林梢欲不胜。</p><p class="ql-block" style="text-align: center;">毡幄掷卢忘夜睡,</p><p class="ql-block" style="text-align: center;">金羁立马怯晨兴。</p><p class="ql-block" style="text-align: center;">此生自笑功名晚,</p><p class="ql-block" style="text-align: center;">空想黄河彻底冰。</p> <p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="color: rgb(237, 35, 8);">《晚望二首》</span><span style="font-size: 18px; color: rgb(237, 35, 8);">其一</span></p><p class="ql-block" style="text-align: center;">宋·杨万里</p><p class="ql-block" style="text-align: center;">月是小春春未生,</p><p class="ql-block" style="text-align: center;">节名大雪雪何曾。</p><p class="ql-block" style="text-align: center;">夕阳不管西山暗,</p><p class="ql-block" style="text-align: center;">只照东山八九棱。</p> <p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="color: rgb(237, 35, 8);">《大雪》</span></p><p class="ql-block" style="text-align: center;">当代·吴藕汀</p><p class="ql-block" style="text-align: center;">石榴开裂已将残,</p><p class="ql-block" style="text-align: center;">尚有馀花供静观。</p><p class="ql-block" style="text-align: center;">大雪天时记年少,</p><p class="ql-block" style="text-align: center;">新蔬根蓏未登盘。</p> <p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="color: rgb(237, 35, 8);">生活起居</span></p><p class="ql-block" style="text-align: center;">晨练不宜过早</p><p class="ql-block">冬季户外选择慢跑、快走等耐力项目最适宜。这些项目主要以锻炼心肺功能为主。同时,尽可能减少足球、篮球、网球、羽毛球等对抗类运动。毕竟对抗类的运动在天气寒冷的状况下如果热身不充分极易引起关节及各软组织的损伤。</p> <p class="ql-block">冬季宜早睡晚起,待日出后再起床,能躲避严寒,涵养人体阴气。冬季户外运动时,最好选择早上太阳出来之后的8点至9点,或者下午4点到5点之间进行。遇到空气混浊、浓雾遮天的天气,最好不要到户外锻炼,可改在室内进行。</p> <p class="ql-block">准备活动可以升高体温,降低肌肉的粘滞度,放松肌肉,使肌肉达到运动所需的状态。不可不做准备活动直接参与大运动量活动。如果直接就进行剧烈运动的话,是很容易造成肌肉拉伤。一般来讲,当感到身上开始出汗时,应该说热身已做足了。运动中要逐渐脱减衣服,锻炼后及时擦干汗水并添加衣服保暖。应依据个人的身体适应情况选择适当的运动服装,尽量减少身体暴露。</p> <p class="ql-block">此外,锻炼时运动量应由小到大,逐渐增加,尤其是跑步。不宜骤然间剧烈长跑,必须有一段时间小跑,活动肢体和关节,待肌体适应后再加大运动量。</p> <p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="color: rgb(237, 35, 8);">饮食养生</span></p><p class="ql-block">大雪是“进补”的好时节,素有“冬天进补,开春打虎”的说法。冬令进补能提高人体的免疫功能,促进新陈代谢,使畏寒的现象得到改善。冬令进补还能调节体内的物质代谢,使营养物质转化的能量最大限度地贮存于体内,有助于体内阳气的升发,俗话说“三九补一冬,来年无病痛”。此时宜温补助阳、补肾壮骨、养阴益精。冬季食补应供给富含蛋白质、维生素和易于消化的食物。</p> <p class="ql-block">大雪节气前后,柑桔类水果大量上市,像南丰蜜桔、官西柚子、脐橙雪橙都是现在的当家水果。适当吃一些可以防治鼻炎,消痰止咳。大雪时北半球各地日短夜长,因而有农谚“大雪小雪、煮饭不息”等说法,用以形容白昼短到了农妇们几乎要连着做三顿饭的程度。可常喝喝姜枣汤抗寒;吃桔子、用薄荷油防治鼻炎,消痰止咳。大雪的时候吃火锅是个不错的选择。</p> <p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="color: rgb(237, 35, 8);">大雪节气里的神话传说</span></p><p class="ql-block"><span style="color: rgb(237, 35, 8);">传说一</span>:大雪节气的传说起源可以追溯到古代祭祀农神的活动。相传,古人为了祈求丰收和来年的好运,于大雪节气举行祭祀仪式,同时也祈求寒冷的冬季能够顺利度过。</p> <p class="ql-block"><span style="color: rgb(237, 35, 8);">传说二</span>:在大雪节气里,有一则流传甚广的神话故事——《大雪嫦娥奔月》。传说中,有一位美丽聪明的姑娘名叫嫦娥,她住在嫦娥宫,与玉兔为伴。然而,由于一场不可抗拒的命运,她被流放到了地球。 由于嫦娥是月宫里的神仙,她并不适应地球的生活,因此总是感到孤独与无奈。在大雪节气这一天,嫦娥忽然产生了一种想念家乡的感觉,于是她决定开始奔月。 嫦娥启程的那一天,天空下起了大雪。大雪花纷纷扬扬地飘落,似乎在为嫦娥的归乡之路铺下美丽的白色地毯。嫦娥点亮了一颗蓝色的明珠,转瞬间,她变成了一道美丽的彩虹,踏上了回到月宫的路程。</p> <p class="ql-block"><span style="color: rgb(237, 35, 8);">传说三</span>:相传,玉皇大帝在万木凋零的冬季,看见人间一片疾苦,百姓食不果腹,心生怜悯。</p><p class="ql-block">于是,传旨让天神降下白面,以接济众生。</p><p class="ql-block">饥饿的农民看见天上掉下的白面,欣喜若狂,纷纷拿着盆子跑出门,把面粉接住.</p><p class="ql-block">有了面粉吃,从此再也没有人饿肚子。</p><p class="ql-block">直到某天,玉帝又想起了此事,便派了一位神仙下到凡间体察民情。</p><p class="ql-block">神仙来到了一农户的院子里,看到农户一家正在吃饭,桌上放有一摞白面做成的面皮。</p><p class="ql-block">这时孩子突然尿尿,那农妇随手从那一摞白面皮里抽出一张当作尿片,垫在孩子屁股底下。</p><p class="ql-block">而这一幕,刚好被神仙看在眼里。</p><p class="ql-block">神仙将自己在人间目睹的情况,如实告诉了玉帝。</p><p class="ql-block">玉帝听后勃然大怒,自己体恤民间疾苦,却没想到凡人竟如此糟践食物。</p><p class="ql-block">他命令雪神腾六停止下面粉,降下大雪。</p><p class="ql-block">一场鹅毛大雪从天而降,覆盖着神州的每一寸土地,山冰地冻白茫茫一片。</p><p class="ql-block">天上的白面,变成了地上的雪片。</p><p class="ql-block">没有了白面可吃的百姓,意识到了自己的错误,开始珍惜每一粒到手的粮食。</p><p class="ql-block">而当初玉帝对我们的惩罚,却成了冬天里最好的礼物。</p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="color: rgb(237, 35, 8);">大雪的传说故事</span></p><p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="color: rgb(237, 35, 8);">寒号鸟</span></p><p class="ql-block">传说有一种小鸟,是叫做寒号鸟。这种鸟是与众不同的,它长着四只脚,两只光秃秃的肉翅膀,不像一般的鸟那样会飞行。夏天的时候,寒号鸟全身长满了绚丽的羽毛,样子非常的漂亮。寒号鸟骄傲得不得了,觉得自己就是天底下最漂亮的鸟了,连凤凰也不能同自己相比。于是它整天摇晃着羽毛,到处走来走去,还洋洋得意地唱着:“凤凰不如我!凤凰不如我!”</p><p class="ql-block">夏天过去了,秋天就要到来了,鸟们都各自忙开了,它们有的开始结伴飞到南边去,准备在那里度过温暖的冬天;有的就会选择留下来,就整天辛勤忙碌,积聚食物,修理窝巢,提前做好过冬的准备工作。只有寒号鸟,既没有飞到南方去的本领,又不愿辛勤的劳动,仍然是整日东游西荡的,还在一个劲地到处炫耀自己身上漂亮的羽毛。</p> <p class="ql-block">冬天终于来了,天气非常的寒冷,鸟们都归到自己温暖的窝巢里。这个时候的寒号鸟,身上漂亮的羽毛都脱落光了。夜间,它躲在石缝里,冻得浑身直哆嗦,它不停地叫着:“好冷啊,好冷啊,等到天亮了就造个窝啊!”等到天亮以后,太阳出来了,温暖的阳光一照,寒号鸟又忘记了夜晚的寒冷,于是它又不停地唱着:“得过且过!太阳下面暖和!"</p><p class="ql-block">寒号鸟就这样一天天地混着,过一天是一天,一直没能给自己造个窝。到了大雪时节的时候,北风呼啸,阳光也失去了往日的温暖。寒号鸟没能混过寒冷的大雪节气,终于冻死在岩石缝里了。</p>