<p class="ql-block"><span style="color: rgb(237, 35, 8); font-size: 22px;">——康百万庄园之印象</span></p><p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 22px;">20231105</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">序言</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">自古富不过三代,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">君子之泽五世垮。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">手艺医药得真传,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">财富传承糊泥巴。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">唯有耕读传家久,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">腹有诗书气自华。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">不是世人乐仇富,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">古来俗语皆实话。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">河洛康家标新异,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">富裕世代一十八。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">鼎盛三朝十二世,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">四百多年长荣华。</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">一、先祖开店</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">明初战乱烽火久,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">中原苍凉人口寡。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">洪武七年大迁移,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">大槐树下出康家。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">巩县来了康守信,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">置业河汭邙岭下。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">河洛交汇邻港口,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">小小饭馆声誉佳。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">客栈赢得一桶金,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">商旅启程渐发达。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">兼理农业根基稳,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">从此添砖又加瓦。</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">二、六世发家</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">六世传人康绍敬,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">进士及第一枝花。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">读书致仕开先河,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">官运亨通也清雅。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">洧川驿丞登州府,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">东昌大使德行佳。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">官宦贪婪愤辞职,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">营商犹如芝麻花。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">组织族人贩粮棉,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">水陆运输皆通达。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">回运海产和食盐,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">一代巨商名天下。</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">三、七世漕运</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">七世传人康时谦,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">拜师船工还是娃。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">冒雪还书守诚信,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">风帆破浪胜阮家。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">兴工造船开漕运,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">军需供给日宠大。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">垄断陕西布匹市,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">沐浴晨露披晚霞。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">东都船队行西京,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">洛黄泾渭如走马。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">夜听泾阳长安曲,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">日看洛阳牡丹花。</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">四、十二世开拓</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">大勇承载十二世,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">走出河洛天地大。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">大河行船拓山东,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">济南临沂皆所辖。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">运河往来通江淮,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">福建兰水天之涯。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">藩镇漕运共命运,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">战事频仍把财发。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">广置田产风水地,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">析产分居集团化。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">人行千里康家田,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">千里牧场康家马。</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">五、十四世崛起</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">十四世主康应魁,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">中原崛起开奇葩。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">创始船行征士郎,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">又逢白莲教事发。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">粮草军需供十年,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">半个中国布批发。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">富平泾阳三原棉,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">良田千顷金匾挂。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">义赒仁里立碑传,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">郑州中牟修堤坝。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">焚卷免债庆生日,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">孝慈乐善人人夸。</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">六、十五世捍卫</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">十五世主康道平,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">生逢鼎盛好年华。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">同与纤夫拉纤绳,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">光着膀子印红霞。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">昭武都尉本领强,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">锦绣堡垒又添花。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">巨资修建金谷寨,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">操办团练自强大。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">防御贼乱来侵犯,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">保家卫民有章法。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">留余金匾挂高堂,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">秉承家训商文化。</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">七、十六世济世</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">十六世孙康无逸,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">急公好义胸襟大。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">豫鲁黄河频决口,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">巨资捐修大堤坝。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">大道贯通虎牢关,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">忠勇仗义豪情侠。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">协守虎牢平乱军,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">统领士伸忧天下。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">朝仪大夫加知府,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">朝廷褒奖坐官衙。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">乡亲恩立德泽碑,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">四方民众纪念他。</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">八、十七世靖国</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">十七世孙康建德,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">文魁举人种庄稼。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">汝阳教谕办新学,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">奉政大夫戴翎花。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">巨资修建南大院,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">官商农事接议洽。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">八国联军惊两宫,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">慈禧光绪回銮驾。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">赠与白银百万两,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">御道行宫多豪华。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">神州甲富康百万,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">中原财神独争霸。</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">九、十八世从军</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">十八世孙康子昭,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">太平军乱国为大。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">凿船沉船灭船队,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">封锁河道失天下。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">民国铁路多便利,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">水运生意临断涯。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">毕业陕西讲武堂,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">少侠尉官军中花。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">东北抗日上前线,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">奇士神武勇拼杀。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">卒年三三正潘年,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">家败才俊春笋发。</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">十、子孙仁义</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">九世青竹结姻缘,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">纺车织机作陪嫁。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">十七世孙康建勋,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">义医穷苦若菩萨。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">十七世孙康纯一,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">邙岭舍水路行侠。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">十七世孙康建壁,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">失手自律用家法。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">无颜再做康家人,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">改名唐高自责罚。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">户部主事加知府,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">安然自若思报答。</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">十一、结语</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">一夫一妻风范好,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">家风教育深根扎。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">经商务存吃亏心,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">酬酢退让自风雅。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">日用务存节俭心,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">操持感恩常记挂。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">义中求财财归义,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">守财非奴用天下。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">余福不尽还子孙,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">余财不尽百姓花。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">余禄不尽还朝廷,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">余巧不尽还造化。</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px; color: rgb(255, 138, 0);">插曲:五百年桑田沧海</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(128, 128, 128);">10月21日去巩义河洛交汇处钓鱼,风大、流急,看一排钓友都没下护,决意一日游算了。游览了洛汭文化园、杜甫故里后,即来到闻名遐迩的康百万庄园。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(128, 128, 128);">康百万是明清以来对“中原活财神”康氏家族的统称,亦称河洛康家,位于郑州市辖巩义市康店镇,背依邙山,面临洛水,有“金龟探水”之美誉。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(128, 128, 128);">康百万庄园是十七十八世纪华北黄土高原堡垒式建筑的代表。始建于明朝中叶,明末清初初具规模,后逐步扩建,从最初的山腰建至山顶。庄园取黄土高原民居和北方四合院的传统形式,还吸取了官府、园林和军事堡垒建筑的特点。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(128, 128, 128);">河洛康家创业于明代,渐兴于清初,乾隆时进入全盛,咸丰以后逐渐没落,民国中期走向衰败。从六世至十八世跨越了明、清和民国三朝,连续巨富了十二代四百多年,富甲豫、鲁、陕三省,航远洛黄泾渭沂运六河,良田数千顷,财富无计数。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(128, 128, 128);">游览密集宏伟的康百万庄园,给人感触最深的是康家世代的家风教育和商文化传承,尤其子孙的勤劳、诚信、仁意、济世、安民的故事情节,给游人以深刻的印象。俗话说,君子之泽五世终、自古富不过三代。曾有数据统计我国当今家族企业的平均寿命仅24年,至2014年止,只有不到30%的家族企业能进入第2代,能进入第3代的不到10%,而进入第4代的只有大约4%。“富不过三代”这个“魔咒”,自古少有愈越。而河洛康家却能标新立异,传承400余年,其中自有深刻的玄机。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(128, 128, 128);">今凭印象和翻阅照片与网页,将河洛康家主要人物故事中的有关情节串联成文,以为旅游纪念。</span></p>