蝉始鸣,半夏生,四时兴,长相伴——二十四节气之夏至(冀英一小三九班)

紫衣

<p class="ql-block ql-indent-1">夏至,是二十四节气的第10个节气。斗指午;太阳黄经90°;于公历6月21~22日交节。夏至这天,太阳直射地面的位置到达一年的最北端,几乎直射北回归线,此时,北半球各地的白昼时间达到全年最长。对于北回归线及其以北的地区来说,夏至也是一年中正午太阳高度最高的一天。</p> <p class="ql-block ql-indent-1">夏至是太阳北行的转折点。夏至过后,太阳直射点开始从北回归线向南移动,北半球白昼开始逐渐变短。对于中国位于北回归线以北地区来说,夏至过后,正午太阳高度开始逐日降低;对于中国位于北回归线以南地区来说,正午太阳高度在夏至过后经南返,太阳再次直射后才开始逐日降低。</p> <p class="ql-block ql-indent-1">气温高、湿度大、不时出现雷阵雨,是夏至后的天气特点。夏至在中夏之位,即午位,午属阳;夏至虽然阳气较盛,且白昼最长,但却未必是一年中最热的一天,因此时接近地表的热量仍在积蓄,并没有达到最多的时候。夏至既是二十四节气之一,古时也是民间“四时八节”中的一个节日,自古民间有在夏至拜神祭祖的习俗。此外,夏至后,人们普遍会食用清补凉汤、凉茶茶、酸梅汤等来避暑。</p> <p class="ql-block" style="text-align:center;">🌧️夏至节气的特点🌧️</p> <p class="ql-block ql-indent-1">1、梅雨季节</p><p class="ql-block">  夏至时节正是江淮一带的“梅雨”季节,这时正是江南梅子黄熟期,空气非常潮湿,冷、暖空气团在这里交汇,并形成一道低压槽,导致阴雨连绵的天气。</p><p class="ql-block">  2、对流天气</p><p class="ql-block">  夏至以后地面受热强烈,空气对流旺盛,午后至傍晚常易形成雷阵雨。这种热雷雨骤来疾去,降雨范围小,人们称“夏雨隔田坎”。对流天气带来的强降水,不都像诗中描写的那么美丽,常常带来局地灾害。</p><p class="ql-block">  3、高温桑拿</p><p class="ql-block">  由于太阳辐射到地面的热量仍比地面向空中散发的多,故在以后的一段时间内,气温将继续升高,因此有“夏至不过不热”的说法。从1951年~2006年的资料来看,北方许多城市的历史极值都出现在夏至后。</p><p class="ql-block">  4、暴雨天气</p><p class="ql-block">  多数情况,“夏至”期间,正值长江中下游、江淮流域梅雨,频频出现暴雨天气,容易形成洪涝灾害,甚至对人民生命财产造成威胁,应注意加强防汛工作。</p> <p class="ql-block" style="text-align:center;">🌧️夏至节气的风俗🌧️</p> <p class="ql-block ql-indent-1">祭祀祖先</p><p class="ql-block">  夏至时值麦收,自古就有在此时庆祝丰收、祭祀祖先之俗,以祈求消灾年丰。因此,夏至作为节日,纳入了古代祭神礼典。如今,有的地方在夏至前后还会举办隆重的“过夏麦”,系古代“夏祭”活动的遗存。</p> <p class="ql-block ql-indent-1">消夏避伏</p><p class="ql-block">  夏至日,妇女们即互相赠送折扇、脂粉等什物。“扇”,借以生风;“粉脂”,以之涂抹,散体热所生浊气,防生痱子。古时在朝廷,夏至之后,皇家则拿出“冬藏夏用”的冰“消夏避伏”,而且从周代始,历朝沿用,竟而成为制度。</p> <p class="ql-block ql-indent-1">食“麦粽”与“夏至饼”</p><p class="ql-block">  江南食俗。《吴江县志》载:“夏至日,作麦粽,祭先毕,则以相饷。”不仅食“麦粽”,而且将“麦粽”作为礼物,互相馈赠。农家还擀面为薄饼,烤熟,夹以青菜、豆荚、豆腐及腊肉等,祭祖后食用,或分赠亲友,俗谓“夏至饼”。</p> <p class="ql-block ql-indent-1">冬至馄饨夏至面</p><p class="ql-block">  自古以来,中国民间就有“冬至馄饨夏至面”的说法,以及“吃过夏至面,一天短一线”之说。南方的面条品种多,如阳春面、干汤面、肉丝面、三鲜面、过桥面、麻油凉拌面等,而北方则是打卤面和炸酱面。“因夏至新麦已经登场,所以夏至吃面也有尝新的意思。”</p> <p class="ql-block" style="text-align:center;">🌧️夏至三候🌧️</p> <p class="ql-block ql-indent-1">一候鹿角解,二候蝉始鸣,三候半夏生;</p> <p class="ql-block ql-indent-1">1、一候鹿角解</p><p class="ql-block ql-indent-1">古人认为,麋与鹿虽属同科,但二者一属阴一属阳。鹿的角朝前生,所以属阳。夏至日阴气生而阳气始衰,所以阳性的鹿角便开始脱落。而麋因属阴,所以在冬至日角才脱落。</p> <p class="ql-block ql-indent-1">2、二候蝉始鸣</p><p class="ql-block ql-indent-1">雄性的知了在夏至后因感阴气之生便鼓腹而鸣。</p> <p class="ql-block ql-indent-1">3、三候半夏生</p><p class="ql-block ql-indent-1">半夏是一种喜阴的药草,半夏是一种喜阴的多年生有毒的草木,因其夏至后生,而此时夏天过半,故称“半夏”。而此“生”非“苗始生”,而是“倒苗”,茎叶枯萎而根茎生长,此时便可采收。由此可见,在炎热的仲夏,一些喜阴的生物开始出现,而阳性的生物却开始衰退了。</p> <p class="ql-block" style="text-align:center;">🌧️夏至古诗词🌧️</p> <p class="ql-block" style="text-align:center;">夏至后初暑登连天观</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">宋代:杨万里</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">登台长早下台迟,移遍胡床无处移。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">不是清凉罢挥扇,自缘手倦歇些时。</p> <p class="ql-block" style="text-align:center;">夏至避暑北池</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">唐·韦应物</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">昼晷已云极,宵漏自此长。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">未及施政教,所忧变炎凉。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">公门日多暇,是月农稍忙。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">高居念田里,苦热安可当。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">亭午息群物,独游爱方塘。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">门闭阴寂寂,城高树苍苍。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">绿筠尚含粉,圆荷始散芳。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">于焉洒烦抱,可以对华觞。</p> <p class="ql-block" style="text-align:center;">和昌英叔夏至喜雨</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">宋·杨万里</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">清酣暑雨不缘求,犹似梅黄麦欲秋。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">去岁如今禾半死,吾曹遍祷汗交流。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">此生未用愠三已,一饱便应哦四休。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">花外绿畦深没鹤,来看莫惜下邳侯。</p> <p class="ql-block" style="text-align:center;">夏至後初暑登连天观</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">宋·杨万里</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">登台长早下台迟,移遍胡床无处移。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">不是清凉罢挥扇,自缘手倦歇些时。</p> <p class="ql-block" style="text-align:center;">夏至</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">宋·范成大</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">李核垂腰祝饐,粽丝系臂扶羸。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">节物竞随乡俗,老翁闲伴儿嬉。</p> <p class="ql-block" style="text-align:center;">🌧️学生活动🌧️</p>