【文学趣味问答•古典文学】行卷诗

绮丽夕阳

<p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">有学者说“科举”是中国的“第五大发明”,而“行卷诗”是中国诗坛上的一朵奇葩。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"></span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">士子寒窗苦读,层层应试,盼的是一朝进士及第,实现抱负。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"></span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">唐代举子在进士考试前,会精心挑选自己多年来最得意的诗文,带进京师,呈送给在政坛上、文坛上最有名望的大人物,希望得到他们的赏识,进而向主考官引荐,增加自己登科、入仕的机会。彼时,此“行卷”风形成时尚。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"></span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"></span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">唐宝历年间,举子朱庆馀进京赴试,考前向水部郎中张籍呈诗求荐:</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> 《近试上张水部》</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> 朱庆馀</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> “洞房昨夜停红烛,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> 待晓堂前拜舅姑。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> 妆罢低声问夫婿,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> 画眉深浅入时无。”</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"></span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"><span class="ql-cursor"></span></span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">新婚次晨,儿媳要叩拜公婆,新娘巧妆后,问郎君,我画眉的浓淡可兴时?</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">朱生以闺眷诗形式作比:诗人自比新娘,以新郎比张籍,以公婆比主考官,求教张籍,我的文采能否获主考官赏识?</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"></span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">张籍对朱庆馀的诗才早有耳闻,此闺意诗比兴贴切有趣。张籍欣然勉励之:</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> 《酬朱庆馀》张籍</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> “越女新妆出镜心,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> 自知明艳更沉吟。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> 齐纨未足人间贵,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> 一曲菱歌敌万金。”</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"></span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"><span class="ql-cursor"></span></span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> 越女天资俏新妆,鉴湖采菱自思量;衣着华丽者不足贵,采菱一曲胜万金。</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">张籍以越女比朱庆馀,朱恰是越州人,以采菱曲比朱庆馀的诗文,以齐纨比辞藻华丽而不实的陋文,赞朱庆馀的文采过人,此番应试但放宽心。</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">宝历二年,朱庆余进士及第。</span></p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">盛唐山水诗派第一人~孟浩然,隐居鹿门山多年,读书习剑,修心、修身,厚积待发,只为来日一展抱负。</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">25岁后,孟浩然走出鹿门山,广交名士、干谒公卿,待一跃龙门。</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">孟浩然以《望洞庭湖赠张丞相》一诗,投赠丞相张九龄。</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">八月湖水平,涵虚混太清。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">气蒸云梦泽,波撼岳阳城。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">欲济无舟楫,端居耻圣明。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">坐观垂钓者,空有羡鱼情。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"></span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">上阕诗泼墨山水,大笔渲绘八百里洞庭的浩瀚、壮伟景观,干竭诗(求荐诗)写成了撼人心魄的山水巨篇,可见孟公的才思“浩然”矣 !</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">下阕诗借代“欲济无舟楫”、“空有羡鱼情”,委婉地抒发自己的政治热情和期盼。</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"></span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">张丞相赏识孟襄阳的学识,王维与孟浩然是诗友,是知己,然而孟浩然的一句 “不才明主弃” 激怒圣上,时运不济的孟浩然返回鹿门山,终生布衣,穷极山水之胜,成为盛唐山水第一人。</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"></span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">行卷诗文选材自由,风格多样,内容新奇,考生为彰显自己的才华各显其能。行卷之风对唐诗发展起到一定的积极作用。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"></span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"><span class="ql-cursor"></span></span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">白居易16岁进京应试,向当时的诗坛大人物行卷,此公看到白居易的名字,调侃地说:“米价方贵,居亦弗易”。</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">而当他读过白居易的诗后,大赞道:“道得个语,居即易矣”,白居易由此声名大振。</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"></span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">请问,白居易在向哪位大人物行卷?得到大赞的是白乐天的哪首诗?</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"><span class="ql-cursor"></span></span></p>