诗意南太行之“韭山”

留余

<p class="ql-block">  《辉县市地名志》记载:九山,在市区北4.5千米处,面积7.5平方千米。位于辉县市百泉镇境内,通志名“九日山”,邑人以九日登高于此,故名,后简称今名。又因山产野韭,亦名“韭山”,有人称之为“臼山”,还有人称之为“黄菊山”。</p><p class="ql-block"> 韭山海拔413.5米,孤峰耸立,俯视群山。山南有佛爷洞、朝阳洞,北有阴雾洞。佛爷洞内依石壁雕有石佛48尊,五官清晰,形态各异。山颠有古刹玉皇殿,中心大道直通南麓,乡村公路环绕两侧。</p> <p class="ql-block">  韭山在辉县可谓家喻户晓,妇孺皆知,被称为“辉县公园”,几乎所有的辉县人都登上过韭山。千百年来,每逢春节、元宵、重阳等节日,人们纷至沓来,登高祈福。闲暇之余,三五成群,爬山锻炼,尽揽美景。韭山上,欢声笑语,歌声不断。</p><p class="ql-block"> 作为酷爱户外锻炼的我,对韭山更是情有独钟,一年四季,迎着朝阳、伴着晚霞,足迹踏遍了韭山的沟沟坎坎。韭山蓊郁的松林激发了我的情怀,韭山的朝云暮雨给了我舞弄点墨的灵感。</p> <p class="ql-block">  一组诗词记录了不同时节韭山的美景和由衷的感受。</p> <p class="ql-block">登韭山</p><p class="ql-block">一一留余(20190701)</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">岁中月初登韭山,</p><p class="ql-block">为党庆生心怦然。</p><p class="ql-block">不忘初心砥砺行,</p><p class="ql-block">中华圆梦昌万年!</p> <p class="ql-block">登韭山</p><p class="ql-block">一一留余(20200714)</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">野径草色润,</p><p class="ql-block">柏林雨后新。</p><p class="ql-block">山空微风爽,</p><p class="ql-block">暮色美煞人。</p> <p class="ql-block">登韭山</p><p class="ql-block">一一留余(20210212)</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">元日韭山人如海,</p><p class="ql-block">登高祈福寻春来。</p><p class="ql-block">东风拂面春气暖,</p><p class="ql-block">向阳山桃竞相开!</p> <p class="ql-block">韭山行</p><p class="ql-block">一一留余(20210222)</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">偷闲韭山行,</p><p class="ql-block">桃花笑春风。</p><p class="ql-block">坡前绿若现,</p><p class="ql-block">极顶气微冷。</p> <p class="ql-block">韭山行</p><p class="ql-block">一一留余(20210303)</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">暮色苍茫韭山行,</p><p class="ql-block">春风微拂谢残红。</p><p class="ql-block">苍山不语看盛衰,</p><p class="ql-block">枝头吐绿春意浓!</p> <p class="ql-block">登韭山</p><p class="ql-block">一一留余(20210825)</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">涝疫蜗居一月余,</p><p class="ql-block">韭山秋风迎晨曦。</p><p class="ql-block">喜看共城心潮涌,</p><p class="ql-block">送走瘟神国运起!</p> <p class="ql-block">穿越韭山一方山</p><p class="ql-block">一一留余(20211016)</p><p class="ql-block">独行韭山,沐浴朝阳。</p><p class="ql-block">高天湛蓝,草色微黄。</p><p class="ql-block">北风瑟瑟,山气透凉。</p><p class="ql-block">柏林蓊郁,红叶飘香。</p><p class="ql-block">秋虫呢喃,花鹊翱翔。</p><p class="ql-block">峰峦起伏,龙脉太行。</p><p class="ql-block">周末方山,人群熙攘。</p><p class="ql-block">携幼扶老,登高远望。</p><p class="ql-block">红色基地,民心所向。</p><p class="ql-block">绿化荒山,后世乘凉。</p><p class="ql-block">兴修水利,润泽四方。</p><p class="ql-block">书记永和,功业绵长。</p><p class="ql-block"> (郑永和(1922年10月——2007年2月),河南省辉县市人,中共优秀党员,人民公仆。生前历任原辉县县委第一书记、中华人民共和国水利部副部长、中共河南省委副书记,1989年退休后自主创建并领导了一支“辉县市老干部服务队”。</p><p class="ql-block"> 郑永和与焦裕禄、陈永贵(在世)等三人是毛泽东时代的“三面红旗”,并称“县委书记的模范代表”。</p><p class="ql-block"> 郑永和领导辉县人民大战洪州城,第一批良田1500亩建成了。辉县人还建起了电灌站,把百泉水引上了山。历来干旱缺水的西井峪大队变了样。辉县人民大干8年,水浇地面积由1965年的36万亩,发展到今天的64万亩。辉县人民还提前建成了石门水库的大坝,修建了山区公路30条。辉县以前是水难、路难、生活难,现在是水通、路通,生活越过越美好。周总理曾说:辉县人民干得好,辉县人民在前进!</p><p class="ql-block"> 这段史实,1974年被中央新闻纪录电影制片厂(新影)拍摄成纪录影片,由中国电影公司(中影)发行。</p><p class="ql-block"> 郑永和退休后创建并领着他的老部下数人为造福辉县市山区人民而根治林害、开山铺路、开渠引水而闻名海内外。</p><p class="ql-block"> 辉县山区人民把对老书记郑永和的一片深情厚谊化作“人民永和”四个大字,刻在千米之高太行山巅的巨石上。</p><p class="ql-block">“拿起白蒸馍,想起郑永和;拿起人民币,想起郑书记。”多年来,位于太行山南麓的河南省辉县市流传着这样两句话。这是辉县人民对六七十年代郑永和同志带领群众治山治水辉煌业绩的深切缅怀;这是辉县人民对郑永和同志晚年不变的公仆本色的高度评价)</p> <p class="ql-block">穿越韭山-方山</p><p class="ql-block">一一留余(20211127)</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">北风萧瑟白草动,</p><p class="ql-block">笑迎晨曦方山行。</p><p class="ql-block">石墙蜿蜒缠玉带,</p><p class="ql-block">远峰扶摇接碧空。</p><p class="ql-block">红色基因励后代,</p><p class="ql-block">永和精神誉共城。</p><p class="ql-block">新冠纠缠奈何去,</p><p class="ql-block">俯瞰乡村待春风。</p> <p class="ql-block">登韭山</p><p class="ql-block">一一留余(20220108)</p><p class="ql-block">多日阴霾已消散,</p><p class="ql-block">红日初升登韭山。</p><p class="ql-block">青天不语笑沧桑,</p><p class="ql-block">北风瑟瑟春不远</p> <p class="ql-block">一剪梅·韭山寻芳</p><p class="ql-block">一一留余(20220216)</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">正月十六游百病,</p><p class="ql-block">韭山登高,</p><p class="ql-block">人流涌动。</p><p class="ql-block">去年元日山桃放,</p><p class="ql-block">今日寻芳,</p><p class="ql-block">愁枝犹静。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">烟雾茫茫锁共城,</p><p class="ql-block">春萌时节,</p><p class="ql-block">料峭霜凝。</p><p class="ql-block">无奈花开无觅处,</p><p class="ql-block">冬有邂逅,</p><p class="ql-block">春有约定!</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">(走百病,俗称"遛百病""游百病"等,是民间传统的消疾苦、祈健康活动,有的在正月十五日,但多在十六日进行。明朝时已盛行于华北民间。这天,人们穿着节日盛装,成群结队走出家门,登高祈福、走桥渡危,认为这样能祛病延年;</p><p class="ql-block">元日,即农历正月初一)</p> <p class="ql-block">  2022年5月26日以后,韭山看日出在抖音和朋友圈火出了圈,韭山也被网友称为“辉县的泰山”。人们纷纷前往打卡。</p> <p class="ql-block">  多么壮观的日出啊,多么令人激动,多么令人难忘。</p> <p class="ql-block">韭上日出 </p><p class="ql-block">——留余(20220601)</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">朝霞红艳晨风爽,</p><p class="ql-block">众心捧日歌声扬。</p><p class="ql-block">全民健身登山早,</p><p class="ql-block">青山莽莽乾坤亮!</p> <p class="ql-block">韭山行</p><p class="ql-block">一一留余(20221011)</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">公务忙了韭山行,</p><p class="ql-block">残阳如血暮云轻。</p><p class="ql-block">金风撩人赛美酒,</p><p class="ql-block">静待街灯映繁星。</p> <p class="ql-block">穿越 韭山-方山</p><p class="ql-block">一一留余(20221203)</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">疫情纠缠难得闲</p><p class="ql-block">周末约伴走方山</p><p class="ql-block">冬日初照霞光盛</p><p class="ql-block">微风拨云碧空现</p><p class="ql-block">石墙逶迤坡前走</p><p class="ql-block">峰峦起伏金光泛</p><p class="ql-block">登高放眼尽共城</p><p class="ql-block">岭上青松傲苍天!</p><p class="ql-block">(“金光泛”,冬天坡上草色金黄,北风徐来,仿佛金色的波浪)</p> <p class="ql-block">韭山寻春</p><p class="ql-block">——留余(20230225)</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">午后登高寻春来,</p><p class="ql-block">向阳山桃次第开。</p><p class="ql-block">东风拂面春气暖,</p><p class="ql-block">层林苍翠映楼台。</p> <p class="ql-block">韭山晨练</p><p class="ql-block">——留余(20230917)</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">旭日喷薄霞满天,</p><p class="ql-block">秋高气爽登九山。</p><p class="ql-block">莫道晨练君行早,</p><p class="ql-block">远山蒙蒙紫雾缠。</p> <p class="ql-block">登韭山</p><p class="ql-block">一一留余(20240218)</p><p class="ql-block">正月初九登韭山,</p><p class="ql-block">人头攒动卯劲喊。</p><p class="ql-block">山桃含苞迎风笑,</p><p class="ql-block">柏林苍翠方山远。</p> <p class="ql-block">  辉县人的韭山情结,由来已久,随着岁月的流逝愈加浓烈!</p><p class="ql-block"> 站在韭山峰顶,气宇轩昂,心旷神怡。极目远眺,古共城美丽无比,田园村庄一片锦绣,群山起伏绵延不断,宛如一幅幅美丽的画卷。</p>