随笔•蝶恋花之恋

圳……

<p class="ql-block">摄影后期:菜花</p><p class="ql-block">原创文字:圳……</p> <p class="ql-block">随笔•蝶恋花之恋</p><p class="ql-block">文/圳……</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">蝶与花组合的爱情观,是我国传统文化中特有的一种艺术现象,之所以形成影响并流传,完全是因为人们对美的共识,将蝶与花的形象和人类两性情感加以联系,由此臆想出幸福向往和爱情追求,并从中获取精神上的陶醉和鼓舞。</p><p class="ql-block">在此传奇背景下,蝴蝶于花丛中为爱追逐,自由舒展,形象生动浪漫且通俗易懂,比喻了蝴蝶为男、花卉为女的两性爱慕,其间意境优雅,尤为引人遐想。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">或许,正因为隐约有了这样一层迷幻的色彩,词牌《蝶恋花》被赋予了两情相关的特殊含义,广泛应用于爱情门类的诗词歌赋中,成为典型的、名副其实的曲牌之一。</p> <p class="ql-block">《蝶恋花》本出自唐教坊曲,分上下两阕,全词六十个字。从目前留存的历代诗文中分析,其内容填写多为爱恋缠绵,相思离愁,其中不乏传世经典之作,以宋代作家柳永、苏轼、晏殊等人的创作为主要代表。</p><p class="ql-block">历代文人雅士,遐想于蝶恋花主题下的自我情怀倾诉,浸透青春年华,萦绕岁月变幻,海誓山盟,别离思念,仿佛蝴蝶恋花花不语,花随流水水无情。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">读宋代柳永的《蝶恋花》,相思洒落在春愁里,残光照影,酒畅难眠,纵然千种风情,看似我心依旧,终究仍衣带渐宽。于此感悟,如果说不悔,何以会憔悴——</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">伫倚危楼风细细,</p><p class="ql-block">望极春愁,黯黯生天际。</p><p class="ql-block">草色烟光残照里,无言谁会凭阑意。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">拟把疏狂图一醉,</p><p class="ql-block">对酒当歌,强乐还无味。</p><p class="ql-block">衣带渐宽终不悔,为伊消得人憔悴。</p> <p class="ql-block">同样处身春天,饱经逆境的宋代苏轼明显要洒脱自如许多,珍惜来之不易的每寸春光,感受人间最美时节,乐观面对人生坎坷。词人贯穿通篇中心的一个情字,有感怀身世之情,有思念故土之情,无情与多情的反思对比,不单只是为人生际遇而忧虑,还有为华年不再而感慨。此刻之情,全无压抑,借以春景,浪漫飘逸——</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">《蝶恋花.春景》</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">花褪残红青杏小。</p><p class="ql-block">燕子飞时,绿水人家绕。</p><p class="ql-block">枝上柳绵吹又少。天涯何处无芳草!</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">墙里秋千墙外道。</p><p class="ql-block">墙外行人,墙里佳人笑。</p><p class="ql-block">笑渐不闻声渐悄。多情却被无情恼。</p> <p class="ql-block">庭院深深深几许,此佳句来自宋代欧阳修笔下《蝶恋花》里的恋情,深闺女子,无尽惆怅,帘幕重重,寸断肝肠。泪如雨,花谢落,又有谁停住脚步,愿意去倾听锁在深深庭院里的一曲悲歌。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">庭院深深深几许,</p><p class="ql-block">杨柳堆烟,帘幕无重数。</p><p class="ql-block">玉勒雕鞍游冶处,楼高不见章台路。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">雨横风狂三月暮,</p><p class="ql-block">门掩黄昏,无计留春住。</p><p class="ql-block">泪眼问花花不语,乱红飞过秋千去。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">宋词的发展与完美,是在中国传统文化基础理论传承中逐步完成的,就词牌《蝶恋花》而言,尤为突出。词牌最初构想出自唐代花卉纹样中的蝴蝶纹样,正如唐代李商隐的名诗《锦瑟》中写道——</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">庄生晓梦迷蝴蝶,望帝春心托杜鹃,</p><p class="ql-block">沧海月明珠有泪,蓝田日暖玉生烟。</p> <p class="ql-block">当然,同样题材,举例很多,还有唐代李白《长干行》中用句“八月蝴蝶黄,双飞西园草”,以此描述成双成对的蝶翩翩飞舞,反衬夫妻的离愁别恨。同期的诗人杜甫在《曲江二首》中有句“穿花蛱蝶深深见,点水蜻蜓款款飞。”所述情节也大致相同。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">由此种种,都给蝶与花的主题立意添上了浓墨重彩。从这点来说,蝶恋花之恋客观意义上早已超脱两情相恋的范畴,其间包含着现实主义和浪漫主义相结合的精髓,是我国古典文学中来源于生活,依恋于生活的典范文学体裁。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">精选六首宋词《蝶恋花》,蝶恋花之恋,美自天成。</p> <p class="ql-block">《蝶恋花·槛菊愁烟兰泣露》</p><p class="ql-block">宋 晏殊</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">槛菊愁烟兰泣露,</p><p class="ql-block">罗幕轻寒,燕子双飞去。</p><p class="ql-block">明月不谙离恨苦,斜光到晓穿朱户。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">昨夜西风凋碧树,</p><p class="ql-block">独上高楼,望尽天涯路。</p><p class="ql-block">欲寄彩笺兼尺素,山长水阔知何处?</p> <p class="ql-block">《蝶恋花·醉别西楼醒不记》</p><p class="ql-block">宋 晏几道</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">醉别西楼醒不记。</p><p class="ql-block">春梦秋云,聚散真容易。</p><p class="ql-block">斜月半窗还少睡。画屏闲展吴山翠。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">衣上酒痕诗里字。</p><p class="ql-block">点点行行,总是凄凉意。</p><p class="ql-block">红烛自怜无好计。夜寒空替人垂泪。</p> <p class="ql-block">《蝶恋花·几许伤春春复暮》</p><p class="ql-block">宋 贺铸</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">几许伤春春复暮。</p><p class="ql-block">杨柳清阴,偏碍游丝度。</p><p class="ql-block">天际小山桃叶步。白头花满湔裙处。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">竟日微吟长短句。</p><p class="ql-block">帘影灯昏,心寄胡琴语。</p><p class="ql-block">数点雨声风约住。朦胧淡月云来去。</p> <p class="ql-block">《蝶恋花·禹庙兰亭今古路》</p><p class="ql-block">宋 陆游</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">禹庙兰亭今古路。</p><p class="ql-block">一夜清霜,染尽湖边树。</p><p class="ql-block">鹦鹉杯深君莫诉。他时相遇知何处。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">冉冉年华留不住。</p><p class="ql-block">镜里朱颜,毕竟消磨去。</p><p class="ql-block">一句丁宁君记取。神仙须是闲人做。</p> <p class="ql-block">《蝶恋花·晚止昌乐馆寄姊妹》</p><p class="ql-block">宋 李清照</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">泪湿罗衣脂粉满,</p><p class="ql-block">四叠阳关,唱到千千遍。</p><p class="ql-block">人道山长山又断,萧萧微雨闻孤馆。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">惜别伤离方寸乱,</p><p class="ql-block">忘了临行,酒盏深和浅。</p><p class="ql-block">好把音书凭过雁,东莱不似蓬莱远。</p> <p class="ql-block">《蝶恋花·送春》</p><p class="ql-block">宋 朱淑真</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">楼外垂杨千万缕。</p><p class="ql-block">欲系青春,少住春还去。</p><p class="ql-block">犹自风前飘柳絮。随春且看归何处。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">绿满山川闻杜宇。</p><p class="ql-block">便做无情,莫也愁人苦。</p><p class="ql-block">把酒送春春不语。黄昏却下潇潇雨。</p>