洪皓万里衔命,迎徽、钦二帝南归,成出使金国见闻杂记三卷。皓,字光弼﹐鄱阳(今江西波阳)人﹐建炎三年(1129)以徽猷阁待制﹑假礼部尚书为大金通问使。金人迫使入仕大齐国刘豫﹐皓不从﹐因浪迹冷山,又到燕京﹐前后游历金国十五年。所记见闻杂事﹐兼有驿路站道,因冷山金代属上京会宁府﹐唐隶松漠都督府﹐皓故以此名书。因归宋后﹐曾焚毁书稿。被谴谪后﹐又追忆成书。当时禁私史﹐故书稿秘不得传。绍兴末﹐其长子洪适校订为正﹑续两卷。干道文字﹐仲子洪遵,又增补所遗十一事﹐合为三卷。皓久留金地﹐亲见亲闻。书中有关金国的政治及女真风土民情等﹐都是研究金史的重要资料。<br data-filtered="filtered"> <br data-filtered="filtered">清·曹廷杰《金会宁府考》记白城——拉林河路段,“今由白城西行十里,有土城名‘点将台’;又三十里,有土城名‘小城子’;又三十余里,有‘双城子’;又十里‘单城子’;又十里‘金钱屯’;又三十里‘乌金屯’;又十里花园地方,有旧土围;又五里过拉林河,亦曰百四十里。路皆平坦,犹见甬道痕迹,知花园地方,即‘矩古贝勒寨’,金钱屯即‘阿萨尔铺’,双城子即‘达河寨’,亦即‘布达寨’。小城子即‘会宁头铺’,亦即‘乌舍郎君宅’所在,‘点将台’即当日馆客之所。”其考证结论,未被学界完全采信,但几个关键点,足可借鉴和稽考。<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">驿路初段金上京——黄龙府(今吉林省农安县农安镇古城),处北流松花江折向东流松花江附近渤海、辽、金古城富集带上,人居稠密,道路交错,今地对照难度甚大,说法不一,上京、涞流河百四十里之间尤甚。本文融会《行程录》《松漠记闻》《青宫译语》从其契合者记之。并附卫星摸版地图参照,以备进一步稽考。<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">《行程录》记有“蒲挞寨”。上京至河毕竟只百四十里的路程,置驿不可能超过四站。行程最迅的《青宫译语》“二十一日渡来流河,宿阿萨铺。二十二日抵会宁头铺”,只有三站。因此,《行程录》自兀室郎君二十里至蒲挞寨,不应列入排序;《松漠记闻》记会宁头铺至二铺四十里,亦不含蒲挞寨。而今地对照方面,这个距兀室郎君二十里并无古城现身,从古代交通角度,忽略无妨。<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>上京 </b>金上京路和会宁府治,又称御寨,俗呼白城,今哈尔滨市阿城区“上京会宁府遗址”,属阿什河街道白城村。<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">照录《松漠纪闻》:『上京即西楼也。三十里至会宁头铺。』又:『上京至燕二千七百五十里。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>会宁头铺 </b>俗称驸马城,今哈尔滨市阿城区杨树镇兰旗村新强屯西北角,周长三里许。《行程录》记为“兀室郎君宅”,城小,俗称“小城子”,曹廷杰《金会宁府考》因记“小城子即‘会宁头铺’,亦即‘乌舍郎君宅’所在。兀室或记为乌舍,兀室郎君宅,即会宁头铺,东北距上京城二十里,东距冒离纳钵——馆三十里,行纪与今考均合。<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『会宁头铺四十五里至第二铺。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>会宁二铺</b> 今哈尔滨-双城市青岭乡万斛村“万斛古城”,村东一里,周长二里许,南垣外有古道痕迹。<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『第二铺三十五里至阿萨铺。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>阿萨铺 </b>今哈尔滨-双城市单城镇政永村“单城子古城”-前进乡胜前村“金钱屯古城”。《松漠记闻》记“第二铺,三十五里至阿萨尔铺。”曹廷杰《金会宁府考》记“金钱屯即‘阿萨尔铺’。”两地相近,在一日行程之内,皆可负“阿萨尔铺”地名。多为二座一组,相距二、三里路左右,踞高临下,地势险要,以成猗角之势,相互支援。自达河寨行七十里至句孤孛堇寨。民国十四年(1925年)《双城县志》载:“城西北80余里古城,俗称单城子,西距拉林河口30里,北距松花江10里,城旁有无水长沟一道,似水道遗迹,俗称金兀术运粮河。”<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『阿萨铺四十里至来流河。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>来流河 </b>涞流河,今拉林河。右岸有句孛堇寨,今哈尔滨-双城市兰棱镇石家村“石家崴子古城”,张泰湘、王禹浪《金代站铺考》确地。《行程录》记为句孤孛堇寨,《行程录》记述这一段路途,“行终日之内,山无一寸木,地不产泉,人携水以行”。又九十里至和里间寨。<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">曹廷杰《金会宁府考》记为“知花园地方即‘矩古贝勒寨’。”花园古城与石家崴子古城相距四十五里,同在拉林河右岸,位置偏离古道基线。曹廷杰以近求远错指的可能性不大,以拉林河之阻,不排除单城子——金钱屯——乌金屯——花园地方——拉林河存有一条迂回支线。上京出发的第四铺,明朝时则讹为底失卜。<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『来流河四十里至报打孛堇铺。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>报打孛堇铺</b> 今吉林省松原-扶余市新城局乡石头城子村古城,张泰湘、王禹浪《金代站铺考》确地,扶余市驻地三岔河镇东北八里。<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『报打孛堇铺七十里至宾州。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>宾州 </b>一名古乌舍寨,今吉林省农安县靠山镇红石村广元店屯。松花江、伊通河汇流处临江高崖上。<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『宾州,渡混同江,七十里至北易州。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>北易州 </b>辽益州,今吉林省农安县北小城子乡小城子古城。<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『北易州五十里至济州东铺。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>济州东铺 </b>今吉林省农安县农安镇东好来宝村古城。<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『济州东铺二十里至济州。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>济州 </b>今吉林省农安县农安镇后黄龙府古城。<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『济州四十里至胜州铺。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>胜州铺</b><br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『胜州铺五十里至小寺铺。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>小寺铺</b><br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『小寺铺五十里至威州。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>威州</b> 或记蒲里孛堇寨,今长春市农安县三宝乡宝城村“小城子古城”。<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『威州四十里至信州。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>信州 </b>今吉林省公主岭市(旧称怀德县)秦家屯镇“秦家屯古城遗址”。《辽史》记本越喜故城,渤海置怀远府,辽圣宗开泰七年(1018年),以地邻高丽置信州,以所俘汉民实之。《金史》记信州为彰信军刺史,领武昌一县。<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『信州北五十里至木阿铺。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>木阿铺</b><br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『木阿铺五十里至没瓦铺。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>没瓦铺</b><br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『没瓦铺五十里至奚营西。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>奚营-韩州</b> 辽代奚营、金代韩州,今昌图县八面城古城。一名合叔勃堇,《御寨行程》记,“(咸州)三十里至宿州宿宁馆,八十里至贾道铺怀方馆,四十里至杨八寨通远馆,五十里至合叔勃堇同风馆”。<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『奚营西四十五里至杨柏店。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>杨柏店 </b>又记“杨八寨“,有”通远馆”,今吉林省四平市一面城古城,八面城东南。<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『杨柏店四十五里至夹道店。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>夹道店</b> 又记贾道铺,今辽宁省铁岭市昌图县四合镇古城。贾道铺在辽金时期为旧线驿传枢纽及标志,在四面城以北,有“怀方馆”。<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『夹道店五十里至安州南铺。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>安州南铺 </b>今辽宁省铁岭市昌图县四面城镇。《奉天通志》:“所谓归仁城,当指今四面城而言,由开原北行以达信州,此为必由之路。”1999年四面城内出土残碑一块,上刻“辽东之地为州者五十有四,而安州即其一也。……盖取民之所归,惟归有仁之意。”可证归仁即辽之安州;金因之,后改安州为归仁县,细河(今二十家子河)之南四面城是为县治。元、明则为归仁站矣。<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『安州南铺四十里至宿州北铺。』 <b>宿州北铺 </b>今辽宁省铁岭市昌图县马仲河镇古城。《辽史·理志》:“肃州,信陵军,刺史。重熙十年,州民亡入女直,取之复置。兵事隶北女直兵马司。统县一:清安县。”按辽史索隐卷四云:“案金志,咸平府清安县辽肃州。金辽志:在开原城东北三十里。”《行程录》:“州地平壤,居民所在成聚落。新稼殆遍,地宜穄黍。东望大山,金人云,此新罗山,山内深远,无路可行。其间出人参、白附子,深处与高丽接界。”奉天通志云:“肃州一作宿州,以音近而异书。”<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『宿州北铺四十里至咸州南铺。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>咸州南铺</b> 今辽宁省开原市“金咸平府遗址”。辽为咸州,金为咸平府。《辽史·地理志》:“咸州本高丽铜山县地,渤海置铜山郡。地在汉候城县北,渤海龙泉府南。地多山险,寇盗以为渊薮,乃招平、营等州客户数百,建城居之。”<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『咸州南铺四十里至铜州南铺。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>铜州南铺</b> 又名铜馆驿 中固驿 隋唐高丽铜山县、渤海国铜山郡地,袭辽铜馆驿,今辽宁省开原市中固镇新屯古城(中固汉城)“铜善馆遗址”。《辽史 · 地理志》载“尚州,镇远军下节度,本汉襄平县地,渤海为东平寨”。著名历史学家李文信《辽东行部志批注》为,“辽之铜州应为同州,《辽史·地志》讹为尚州。又,辽同州领东平、永昌二县,金始并为东平一县,属咸平府。其遗址当在开原县南中固一带。”《全辽志》载“开原城南三十里,俗传铜馆驿即古县址。”李文信《全辽志批注》为,“铜馆驿后讹为中固驿。”《金史 · 地理志》“铜山,辽同州镇安军,本汉襄平县,辽太祖时以东平寨置,因名东平,军曰镇东。”又,“南有柴河,北有清河,西有辽河。”因有漕运码头,金明昌三年(1192)有奏章云,“辽东、北京路,米粟素饶,宜航海以达山东。昨以按视,东京(辽阳)近海之地,自大务、清口,并咸平铜善馆,皆可置仓贮粟,以通漕运,若山东、河北荒欠,即可运以相济。”<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『铜州南铺四十里至银州南铺。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>银州南铺</b><br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『银州南铺五十里至兴州。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>兴州</b> 今辽宁省铁岭市铁岭县新台子镇懿路村。<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『兴州四十里至蒲河。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>蒲河</b> 今沈阳市沈北新区蒲河镇蒲河村古城,南邻蒲河。据《沈阳县志》载:“蒲河古城,去县城四十里”。<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『蒲河四十里至沈州。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>渖州 </b>今沈阳市沈河区盛京路“沈阳故宫”及向南延伸至南顺城街地段,“候城-沈州-沈阳-盛京古城遗址”。唐代渤海国置“渖州”,辽、金因之。从交通道路看,经由渖州地,沟通了上京会宁府与金东北地区另一重镇——东京辽阳府的交通和驿递.<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『渖州六十里至广州。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">以下进入傍海道“辽泽”路段,所记渖州、广州、大口、梁渔务、兔儿埚、沙河、显州,对应《行程录》记为渖州、咄孛堇寨、梁鱼务、兔儿涡、显州,而后地名差异甚大,《松漠纪闻》绕越锦州,出现军官寨四十里至惕隐寨,四十里至茂州,四十里至新城,四十里至麻吉步落,四十里至胡家务,四十里至童家庄,四十里至桃花岛,四十里至杨家馆,五十里至隰州;对应《行程录》锦州九十里红花务,一百里海云寺,八十里来州,九十里隰州。道里甚合,可证《松漠纪闻》地名,乃为穿插于驿路站道之间民间道路。<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>广州 </b>今沈阳市于洪区彰驿街道“彰驿古城”。辽季广州昌义县,金皇统三年废州,改为昌义县,属沈州。彰驿古城,《沈阳县志》古迹条下载:“章义古城西南七十里,有二旧城,周四里共四门,辽时筑,置广州治昌义县。金改章义别筑城,周二里一百七十二步,东南二门。”即旧城四里四门为高花古城,新城指的就是现在的彰驿站。《方舆纪要》也载:“金皇统三年废州,改县曰章义,属沈州、元废,今为章义站。”金代废广州,隶属沈州辖县,其地为章义县故址。元代在此设驿站,为章义站,并配备“马九十匹,车九辆,牛九十只”。彰驿地处要冲,是古时通往关内、辽阳等地的交通孔道。<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『广州七十里至大口。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>大口</b> 即辽河大口,指一地望。<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『大口六十里至梁渔务。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>梁鱼务</b> 又作梁鱼涡,今辽宁省锦州市黑山县姜屯镇土城村古城。<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『梁渔务三十五里至兔儿埚。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>兔儿埚 </b>今黑山县太和镇公敖村古城。《行程录》:“近兔儿涡,即地势卑下,尽皆萑苻沮洳积水。是日,凡三十八次渡水,多被溺。有河名曰辽河。濒河南北千余里,东西二百里,北辽河居其中,其地如此。秋夏多蚊虻,不分昼夜。无牛马能至,行以衣包裹胸腹。人皆重裳而披衣,坐则蒿草薰烟,稍能免。弥望皆荷花,水多鱼。”自兔儿涡九十里至显州。<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『兔儿埚五十里至沙河。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>沙河</b><br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『沙河五十里至显州。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>显州 </b>辽宁省北镇市广宁乡常屯村“北镇庙遗址”。显州为契丹奉显陵而设,属中京道,辖奉先、山东(今北镇)、归义三县。《辽史·地理志》载:“显州,奉先军,上,节度。世宗置,以奉显陵”。太祖阿保机长子耶律倍(人皇王)性喜读书,不善骑射,因购书数万卷,置医巫闾山绝顶,筑堂曰“望海”。大同元年,世宗亲护人皇王归辽,以父皇爱医巫闾山水奇秀,因葬焉。州在山东南,迁东京三百余户以实之。《行程录》:“西行近榆关,南濒海,而北限大山,树皆粗恶不毛。至此,山忽峭拔摩空,苍翠万仞,全类江左,乃医巫闾山也。”<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『显州五十里至军官寨。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>军官上寨</b><br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『军官寨四十里至惕隐寨。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>惕稳寨</b><br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『惕隐寨四十里至茂州。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>茂州</b><br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『茂州四十里至新城。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>新城</b><br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『新城四十里至麻吉步落。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>麻吉步洛</b><br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『麻吉步落四十里至胡家务。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>胡家务</b><br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『胡家务四十里至童家庄。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>童家庄</b><br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『童家庄四十里至桃花岛。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">桃花岛 今辽宁省葫芦岛-兴城市菊花岛乡,渤海湾最大岛屿。战国时期称桃花岛。汉唐桃花浦,辽金时期觉华岛。近代以谐音更名菊花岛。<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『桃花岛四十里至杨家馆。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>杨家馆</b><br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『杨家馆五十里至隰州。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>隰州 </b>今辽宁省绥中县高台镇腰古城寨村崔家河沿村古城,王宝河与六股河交汇处。据《辽史·地理志》,“隰州辖县一,即海滨县,「濒海,地多鹻卤,置盐场于此。」”<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『隰州四十里至石家店。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>石家店 </b>今绥中县沙河镇。<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『石家店四十里至来州。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>来州</b> 今辽宁省葫芦岛市绥中县前卫镇古城。古城存辽季“前卫斜塔”遗存,城基为复合文化层结构,底层为辽来州和金瑞州。1956 年在绥中县沙河镇沙河西村五圣祠发现"来宾县里堠"碑,内镌“东至海滨界首刘兰头庄(双)堠卅五里,南至海二十四里,西至州西单堠三十五里,北至阜俗县黄家寨百卅里。”其中“西至州西单堠三十五里”,这里州即指金瑞州,来宾县为其属县。<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『来州四十里至南新寨。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>南新寨</b><br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『南新寨四十里至迁州。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>迁州</b> 今秦皇岛市山海关区。《辽史·地理志》:“中京道迁州,本汉阳乐县地,统县一:迁民县。”《行程录》:“迁州东门外十数步,即古长城,所筑遗址宛然。道路绝人烟,不排中顿,行人饥渴甚。自兹以东,类皆如此。”<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『迁州四十里至润州。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>润州 </b>今秦皇岛市海港区海阳镇。《辽史·地理志》:“润州,海阳军,统县一:海阳县,本汉阳乐县地。”《行程录》:“所谓州者,当契丹全盛时,但土城数十里,民居百家,及官舍三数椽,不及中朝一小镇,强名为州。经兵火之后,愈更萧然。”<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『润州三十里至旧榆关。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>旧榆关 </b>今秦皇岛市抚宁县榆关镇。旧,相对于关守移于今山海关,并沿用榆关地名。<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『旧榆关三十里至新安。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>新安 </b>或记新安镇,今秦皇岛市抚宁县。<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『新安四十里至双望店。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>双望店</b> 今秦皇岛市卢龙县双望镇。<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『双望店四十里至平州。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>平州 </b>今秦皇岛市卢龙县,青龙河下游。孤竹国、燕地,汉置肥如县,唐设平川。卢龙因山而得名,据《读史方舆纪要》载:“卢龙镇,土色黑,山似龙形,即古卢龙塞。”隋开皇十八年(公元593年)始用卢龙。据《明史·地理志》载:卢龙县,属永平府辖县,北有桃林口关。<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">司马氏及曹丕有国,改置卢龙郡。今之县名乃从古号。元魏石勒慕容氏父子建国,皆从卢龙之郡。隋文创业,去郡为平州,盖顺古北平之号。唐乘王辇,只号平州,后唐五代至辽,皆从平州之名。<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『平州四十里至赤峰口。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>赤峰口 </b>今秦皇岛市抚宁县抚宁镇芦峰口村,属永平府,洪武十四年(1381年)置后移于河北省秦皇岛市抚宁县老城。今秦皇岛市抚宁县抚宁镇芦峰口村-抚宁县抚宁镇。属永平府,原在今河北省秦皇岛市抚宁县芦峰口,后移于河北省秦皇岛市抚宁县老城。洪武十四年(1381年),于扼兔耳山、芦峰山咽喉夹道,置芦峰口驿。初属永平府管辖。明万历二年(1574年)改属抚宁县,及裁撤抚宁县城西关递运所,并将驿站迁于西关递运所旧址,仍称芦峰口驿。<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">抚宁县城西十五里三面环山的村庄——芦峰口,其名来源于村北面芦峰山。芦峰山与南面的兔耳山有十余里之遥,两山之间为一通道,今102国道沿村而过。芦峰口,古代称龙凤口,金代称楼峰口,明代称芦峰口,北望苍峦叠嶂,西面看去,沟壑纵横,南面与兔耳山、仙台顶<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">《金史 · 太宗本纪》“南路军帅阇母败张觉于楼峰口”即此。<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">清顾祖禹《读史方舆纪要》记:“卢峰口驿,旧在府东六十里,接抚宁县之卢峰山。抚宁县:卢峰口驿,在县城西。”<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">清杨宾《柳边纪略》记:“二十五里至永平府(古孤竹国,秦汉为右北平,《松漠纪闻》作平州),三十五里(《松漠纪闻》作四十里)至双望,二十里至卢峰口,十五里至抚宁县,二十里至榆关(或作渝关,又曰临渝,以渝水名。《松漠纪闻》旧榆关至双望店七十里)。”清何汝霖、潘祖荫《沈阳纪程》记载:“蔀落岭五里,腰站;五里双望铺;五里有店,背阴铺;五里有店,卢峰口;十二里有店,抚宁县;十八里有店,五关营;八里白石墩台;二里有店,榆关;十里有店,网子店;十里有店,深河驿;十里有店,望海店;五里凤凰店;七里大力营;八里有店,范家店;十里有店,红瓦店;二十里有店,山海关。”<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">《清史稿 · 地理志》记:“抚宁,府东七十里。卢峰口、榆关二驿。” 接记:『赤峰口四十里至七个岭。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>七个岭</b> 今唐山-迁安市沙河驿镇。<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『七个岭四十里至榛子店。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>榛子店 </b>今唐山市滦县榛子镇。<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『榛子店四十里至永济务。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>永济务 </b>今唐山市丰润区银城镇老城(垠城铺)。西汉置土垠,北齐天宝八年(557年)废土垠,建永济务入无终县,隋大业初,无终县改为渔阳县。唐武德二年(公元619年)划出渔阳县东部为无终县(小无终即遵化、玉田、丰润地)。公元697年,以《搜神记》阳伯雍无终山种石得玉典故名玉田县。金大定27年(1187年),以永济务置永济县,大安初(1209年)为避东海郡侯讳,更名丰润。<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『永济务四十里至沙流河。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>沙流河</b> 今唐山市丰润区沙流河镇。<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『沙流河四十里至玉田县。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>玉田县 </b>今唐山市玉田县老城。<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『玉田县四十里至罗山铺。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>罗山铺 </b>今唐山市玉田县大安镇后螺山村。<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『罗山铺三十里至蓟州。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>蓟州</b> 今天津市蓟县老城。<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『蓟州三十里至邦军店。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>邦军店</b> 今天津市蓟县邦均镇。<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『邦军店三十五里至下店。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>下店 </b>三河县·夏店驿 属顺天府三河县,在今河北省廊坊市大厂县夏垫镇。<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『下店下店四十里至三河县。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>三河县</b> 今河北省三河市燕郊镇。以春秋战国时期地处燕国城郊而名燕郊。《行程录》:“三河县隶蓟州,后唐赵德钧于幽州东置三河县,以护转输即此。”自三河县七十里至潞县。<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『三河县三十里至潞县。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>潞县 </b>今北京市通州区老城。县东半里许潞河,即今潮白河,又称箭杆河。潞县驿名“孙侯馆”,契丹遗站(上京临潢府-南京析津府驿路经由)。<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『潞县三十里至交亭。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>交亭 </b>今北京市朝阳区劲松街道大郊亭社区。<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『交亭三十里至燕京。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered"><b>燕京</b> 今北京市金代燕京古城。<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">接记:『自燕至东京,一千三百十五里,自东京至泗州一千三十四里,自云中至燕,山数百里,皆下坡,其地形极高,去天甚近。』<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">_____________<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">附录:《松漠纪闻》节选<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">上京——燕京<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">自上京至燕,二千七百五十里,上京即西楼也。三十里至会宁头铺,四十五里至第二铺,三十五里至阿萨铺,四十里至来流河,四十里至报打孛堇铺,七十里至宾州,渡混同江,七十里至北易州,五十里至济州东铺,二十里至济州,四十里至胜州铺,五十里至小寺铺,五十里至威州,四十里至信州北,五十里至木阿铺,五十里至没瓦铺,五十里至奚营西,四十五里至杨相店,四十五里至夹道店,五十里至安州南铺,四十里至宿州北铺,四十里至咸州南铺,四十里至铜州南铺,四十里至银州南铺,五十里至兴州,四十里至蒲河,四十里至沈州,六十里至广州,七十里至大口,六十里至梁渔务,三十五里至兔儿埚,五十里至沙河,五十里至显州,五十里至军官寨,四十里至惕隐寨,四十里至茂州,四十里至新城,四十里至麻吉步落,四十里至胡家务,四十里至童家庄,四十里至桃花岛,四十里至杨家馆,五十里至隰州,四十里至石家店,四十里至来州,四十里至南新寨,四十里至千州,四十里至润州,三十里至旧榆关,三十里至新安,四十里至双望店,四十里至平州,四十里至赤峰口,四十里至七个岭,四十里至榛子店,四十里至永济务,四十里至沙流河,四十里至玉田县,四十里至罗山铺,三十里至蓟州,三十里至邦军店,三十五里至下店,四十里至三河县,三十里至潞县,三十里至交亭,三十里至燕。自燕至东京,一千三百十五里,自东京至泗州一千三十四里,自云中至燕,山数百里,皆下坡,其地形极高,去天甚近。<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">附录:《三朝北盟会编》节选<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">燕京——上京<br data-filtered="filtered"><br data-filtered="filtered">涿州至店三十里,良乡至芦沟河铺三十里,芦沟至燕京三十里,燕京至交亭至潞州三十里,潞州至三河县三十里,三河至下店四十里,下店至邦国店三十五里,邦军至蓟州三十里,蓟州至罗山铺三十里,罗山至玉田县三十里,玉田至沙流河四十里,沙流河至永济务四十里,永济至榛子店四十里,榛子店至七个岭四十里,七个岭至赤峰口四十里,赤峰口至平川四十里,平川至双望店四十里,双望店至新安四十里,新安至旧榆关三十里,旧榆关至润州二十里,润州至迁州四十里,迁州至南新寨四十里,南新至来州四十里,来州至石家店四十里,石家店至隰州四十里,隰州至杨家馆五十里,杨家馆至姚花岛四十里,姚花岛至童家庄四十里,童家庄至胡家务四十里,胡家务至麻吉步洛四十里,步洛至新城四十里,新城至茂州四十里,茂州至惕稳(改作详兖)寨四十里,惕稳(改作详兖)至军官上寨四十里,军官至显州五十里,显州至沙河五十里,沙河至兔儿窝五十里,兔儿窝至梁鱼务三十三里,梁鱼务至大河六十里,大河至广州七十里,广州至渖州六十里,渖州至蒲河四十里,蒲河至兴州四十里,兴州至银州南铺五十里,南铺至铜州南铺四十里,铜州至咸州南铺四十里,咸州至宿州南铺四十里,宿州至安州南铺四十里,安州南铺至夹道店五十里,夹道柏店四十里,杨柏至奚营四十里,奚营至没瓦铺五十里,没瓦至木阿铺五十里,木阿至信州五十里,信州至威州四十里,威州至小寺铺五十里,小寺至胜州铺五十里,胜州至济州四十里,亦至东铺二十里,东铺至北易州五十里,北易州至滨州七十里,渡混同江,宾州至报打孛堇(改作布达贝勒)铺七十里,孛堇(改作贝勒)铺至来流河三十里,来流河至阿萨(改作阿噜)铺四十里,阿萨(改作阿噜)至会甯二铺三十五里,二铺至会头铺四十五里,会头铺至上京三十里 。 上京至燕二千七百五十里,燕至东京一靠一百一十七里,自东京至泗州一千三十四里。<br data-filtered="filtered"><br>