填词常用的20个领字(附例词)

梦溪园

<p class="ql-block">词的句式长短不一,字数不等,断句节奏也很丰富。常有诗中没有的句式,如一四节奏的五言句式,或七言句上再冠一字等。这类句式中,第一个字往往是领字。</p><p class="ql-block">词中的领字形式非常丰富,以单字最常见。通常可以领起一句或提挈数句,而且本身是虚字,又可以起到虚字传情、拓开词境的作用。</p><p class="ql-block">以下是搜韵统计整理所得历代词人常用的领字,供学习者参考。</p> <p class="ql-block">正</p><p class="ql-block">副词。恰;止,仅。</p><p class="ql-block">正玉液新篘,蟹螯初荐。(周邦彦《齐天乐》)</p><p class="ql-block">正愁横断坞,梦绕溪桥。(史达祖《换巢鸾凤·梅意花庵作春情》)</p><p class="ql-block">正古花摇落,寒蛩满地,参梅吹老,玉龙横竹。(吴文英《一寸金》)</p> <p class="ql-block">看</p><p class="ql-block">动词。视,观察。</p><p class="ql-block">看浪飐春灯,舟下如箭。(周邦彦《绕佛阁·旅况》)</p><p class="ql-block">看垂杨连苑,杜若侵沙,愁损未归眼。(姜夔《眉妩·戏张仲远》)</p><p class="ql-block">海日生残夜,看卧龙和梦,飞入秋冥。(张炎《忆旧游·登蓬莱阁》)</p> <p class="ql-block">叹</p><p class="ql-block">动词。感叹。</p><p class="ql-block">叹浪萍风梗知何去。(柳永《夜半乐》)</p><p class="ql-block">叹隙中驹,石中火,梦中身。(苏轼《行香子》)</p><p class="ql-block">叹年华一瞬,人今千里,梦沈书远。(周邦彦《过秦楼》)</p> <p class="ql-block">问</p><p class="ql-block">动词。不知而询问于人。</p><p class="ql-block">问甚时说与,佳音密耗,寄将秦镜,偷换韩香。(周邦彦《风流子》)</p><p class="ql-block">尊前赋与多材,问岭外风光,故人知否。(周邦彦《玉烛新·早梅》)</p><p class="ql-block">问几曾夜宿,月明起看,剑水星纹。(吴文英《木兰花慢》)</p> <p class="ql-block">记</p><p class="ql-block">动词。记住不忘。</p><p class="ql-block">昔游未远,记湘皋闻瑟,沣浦捐褋。(姜夔《念奴娇·毁舍后作》)</p><p class="ql-block">冷落锦宫人归后,记前度兰桡停翠浦。(周密《大圣乐·东园饯春即席分题》)</p><p class="ql-block">重到西泠,记芳园载酒,画船横笛。(周密《秋霁》)</p> <p class="ql-block">算</p><p class="ql-block">动词。数,计数;推测,料想。</p><p class="ql-block">算九衢红粉皆难比。(柳永《尉迟杯》)</p><p class="ql-block">当媚景,算密意幽欢,尽成轻负。(柳永《鹊桥仙》)</p><p class="ql-block">算归期未卜,青烟散后,春城咏、飞花句。(吴文英《水龙吟·过秋壑湖上旧居寄赠》)</p> <p class="ql-block">有</p><p class="ql-block">动词。取得,领有,与“无”相对;存在。</p><p class="ql-block">有流莺劝我,重解绣鞍,缓引春酌。(周邦彦《瑞鹤仙》)</p><p class="ql-block">凭栏望,有东南佳气,西北神州。(辛弃疾《声声慢·旅次登楼作》)</p><p class="ql-block">有照水一枝,已搀春意。(王沂孙《无闷·雪意》</p> <p class="ql-block">想</p><p class="ql-block">动词。思索,思考;怀念,思慕;希望,料想。</p><p class="ql-block">想初襞苔笺,旋挥翠管红窗畔。(柳永《凤衔杯》)</p><p class="ql-block">想重来新雁,伤心湖上,销减红深翠窈。(吴文英《瑞鹤仙·丙午重九》)</p><p class="ql-block">昨夜西风初起,想莼边呼棹,橘后思书。(王沂孙《声声慢》)</p> <p class="ql-block">但</p><p class="ql-block">副词。空,徒;仅。</p><p class="ql-block">但听雨挑灯,敧床病酒,多梦睡时妆。(史达祖《寿楼春·寻春服感念》)</p><p class="ql-block">怨春远,但翠冷闲阶,坠粉飘红。(周密《忆旧游·次韵筼房有怀东园》)</p><p class="ql-block">但梦绕西泠,空江冷月,魂断随潮。(周密《忆旧游·寄王圣与》)</p> <p class="ql-block">又</p><p class="ql-block">副词。更,再次。</p><p class="ql-block">闲寻旧踪迹,又酒趁哀弦,灯照离席。(周邦彦《兰陵王·柳》)</p><p class="ql-block">又长亭暮雪,点点泪痕,总成相忆。(吴文英《解连环·留别姜石帚》)</p><p class="ql-block">叹贞元、朝士无多,又日冷湖阴,柳边门钥。(张炎《解连环·拜陈西麓墓》)</p> <p class="ql-block">任</p><p class="ql-block">动词。听凭。</p><p class="ql-block">连词。纵使,即使。</p><p class="ql-block">任掀天勋业,冠古文章,有几个、笙歌晚岁。(辛弃疾《洞仙歌》)</p><p class="ql-block">任岁晚、陶篱菊暗,逋冢梅荒,总输玉井尝甘液。(吴文英《大酺·荷塘小隐》)</p><p class="ql-block">任一路白云,山童休扫,却似崆峒。(张炎《木兰花慢·为越僧樵隐赋樵山》)</p> <p class="ql-block">向</p><p class="ql-block">动词。朝向,对着;往,到。</p><p class="ql-block">向露冷风清,无人处、耿耿寒漏咽。(周邦彦《浪淘沙慢》)</p><p class="ql-block">洛苑旧移仙谱,向吴娃深馆,曾奉君娱。(吴文英《汉宫春·追和尹梅津赋俞园牡丹》)</p><p class="ql-block">向水院维舟,津亭唤酒。(周密《探芳信·西泠春感》)</p> <p class="ql-block">怕</p><p class="ql-block">动词。畏惧;疑虑,猜测,恐怕。</p><p class="ql-block">怕平生幽恨,化作沙边烟雨。(姜夔《法曲献仙音》)</p><p class="ql-block">秦山对楼自绿,怕越王故垒,时下樵苏。(姜夔《汉宫春·次韵稼轩蓬莱阁》)</p><p class="ql-block">怕云槎来晚,流红信杳,萦断秋魂。(吴文英《夜飞鹊·蔡司户席上南花》)</p> <p class="ql-block">更</p><p class="ql-block">副词。再,复,又。</p><p class="ql-block">连词。纵,虽。</p><p class="ql-block">更草草离筵,匆匆去路,愁满旌旗。(辛弃疾《木兰花慢·席上呈张仲固帅兴元》)</p><p class="ql-block">更玉犀金犀,沾座分簪,歌围暖,梅靥桃唇斗胜。(吴文英《洞仙歌》)</p><p class="ql-block">更葵箑难留,苎衣将换。(王沂孙《齐天乐·四明别友》)</p> <p class="ql-block">便</p><p class="ql-block">副词。就,即;岂。</p><p class="ql-block">连词。纵然,即使。</p><p class="ql-block">便锦织回鸾,素传双鲤,难写衷肠密意。(张孝祥《转调二郎神》)</p><p class="ql-block">便江湖天远,中宵同月,关河秋近,何日清尘。(吴文英《沁园春·送翁宾客游鄂渚》)</p><p class="ql-block">便洗尽长安,半面尘土。(张炎《三姝媚》)</p> <p class="ql-block">甚</p><p class="ql-block">副词。正好,果真;很。</p><p class="ql-block">代词。何,什么。</p><p class="ql-block">吾家旧有簪缨,甚顿作天涯,经岁羁旅。(周邦彦《南浦》)</p><p class="ql-block">每圆处即良宵,甚此夕偏饶,对歌临怨。(吴文英《玉漏迟·瓜泾度中秋夕赋》)</p><p class="ql-block">甚占得莼乡,都无人见,斜照起春暝。(张炎《摸鱼儿·高爱山隐居》)</p> <p class="ql-block">奈</p><p class="ql-block">动词。对付,处置。</p><p class="ql-block">副词。无奈,怎奈。</p><p class="ql-block">奈泛泛旅迹,厌厌病绪,迩来谙尽,宦游滋味。(柳永《定风波慢》)</p><p class="ql-block">奈南墙冷落,竹烟槐雨。(吴文英《惜秋华·七夕前一日送人归盐官》)</p><p class="ql-block">重省寻春乐事,奈如今老去,鬓改花羞。(张炎《八声甘州 赵文升索赋散乐妓桂卿》)</p> <p class="ql-block">笑</p><p class="ql-block">动词。欢笑;讥笑。</p><p class="ql-block">笑旧家桃李,东涂西抹,有多少、凄凉恨。(辛弃疾《水龙吟》)</p><p class="ql-block">笑白发如今,天教放浪,来往其间。(辛弃疾《木兰花慢》)</p><p class="ql-block">笑铭崖笔倦,访雪舟寒,觅里寻邻。(张炎《忆旧游·寓毗陵有怀澄江旧友》)</p> <p class="ql-block">怅</p><p class="ql-block">动词。失意,恼恨。</p><p class="ql-block">怅日暮云合,佳人何处,纫兰结佩带杜若。(辛弃疾《兰陵王·赋一丘一壑》)</p><p class="ql-block">怅玉钿似扫,朱门深闭,再见无路。(姜夔《月下笛》)</p><p class="ql-block">怅东风巷陌,草迷春恨,软尘庭户,花误幽期。(史达祖《风流子》)</p> <p class="ql-block">对</p><p class="ql-block">动词。朝向,面对。</p><p class="ql-block">对客馆深扃,霜草未衰更绿。(周邦彦《蕙兰芳引》)</p><p class="ql-block">对前山横素,愁云变色,放杯同觅高处看。(周邦彦《红林檎近》)</p><p class="ql-block">乍见翻疑梦,对萧萧乱发,都是愁根。(张炎《忆旧游》)</p>