春之旅——岳阳楼怀古

晓哨

<p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">3月27日,濛濛的细雨中,我们来到湖南省岳阳市。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;"><span class="ql-cursor"></span></span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">从酒店俯瞰,一切都笼罩着朦朦的雨雾中。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">胧朦可见远处的洞庭湖水天一色,灰蒙蒙一片。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;"><span class="ql-cursor"></span></span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">福人自有天助,第二天风和日丽,酒店外的景色明亮起来,正应了《岳阳楼记》中的“春和景明”。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">照片中右上方那个小黄点就是岳阳楼。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">岳阳,古称“巴陵”,又名“岳州”,湖南省地级市,省域副中心城市,第二大经济体,国务院首批沿江开放城市,长江中游重要的区域中心城市。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">建城始于公元前505年,因原郡治位于天岳幕阜山之南而得名,是一座有着2500多年悠久历史的文化名城。位于湖南省东北部,北枕长江,南纳三湘四水,怀抱洞庭,江湖交汇。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">岳阳也因一篇文——岳阳楼记,一个湖——洞庭湖而扬名。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">来到岳阳,首选的打卡地就是岳阳楼。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">岳阳楼景区大门</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">岳阳楼,位于湖南省岳阳市岳阳楼区洞庭北路,地处岳阳古城西门城墙之上,紧靠洞庭湖畔,下瞰洞庭,前望君山。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">岳阳楼始建于东汉建安二十年(215年),历代屡加重修,现存建筑沿袭清光绪六年(1880年)重建时的形制与格局。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">因北宋滕宗谅重修岳阳楼,邀好友范仲淹作《岳阳楼记》使得岳阳楼著称于世。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">自古有“洞庭天下水,岳阳天下楼”之美誉,与湖北武汉黄鹤楼、江西南昌滕王阁并称为“江南三大名楼”,是“中国十大历史文化名楼”之一,世称"天下第一楼"。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">岳阳楼正在维修,正面全部遮挡起来了。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">岳阳楼是江南三大名楼之一。三大名楼均命运多舛,多次经历重建、修复,目前唯有岳阳楼是还保持着原址原貌的古建筑。且目前三大名楼中,唯有岳阳楼的对面是君山岛风景,而非现代化都市。这就使得我们置身其中,能更好体味当年古人在此之意境。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">背面露出的部分多些,能看出岳阳楼大致的模样。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">岳阳楼主楼为长方形体,高19.42米,进深14.54米,宽17.42米,为三层、四柱、飞檐、盔顶、纯木结构,楼中四根楠木金柱直贯楼顶,周围绕以廊、枋、椽、檩互相榫合,结为整体;顶覆琉璃黄瓦,构型庄重大方。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">岳阳楼内一楼悬挂《岳阳楼记》雕屏及诗文、对联、雕刻等;二楼正中悬有紫檀木雕屏,上刻有清朝书法家张照书写的《岳阳楼记》;三楼悬有毛泽东手书的杜甫《登岳阳楼》诗词雕屏,檐柱上挂“长庚李白书”对联“水天一色,风月无边”,具有一定的观赏价值。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;"></span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">岳阳楼相传为三国时期鲁肃始建的阅军楼,其屋顶建筑样式为非常少见于大型建筑的盔顶样式。盔顶因像古代将军的头盔而得名,其线条更加柔美多样,但这也增加了其建筑难度。国内目前现存的大型盔顶建筑中,另一处为四川云阳,同为三国时期修建的张飞庙,可惜其是拆后移址复建的,这更凸显了岳阳楼之宝贵。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">真正让岳阳楼名扬海内外的是北宋大文学家范仲淹的《岳阳楼记》。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">岳阳楼共三层,其中一、二层中置有《岳阳楼记》雕屏,一层为仿品,二层为清代著名书法家张照之真迹。观此雕屏乐趣在于两点:其一,真品与仿品“居”字的写法不同,和其背后的传奇故事、警示意义;其二,张照书写《岳阳楼记》中“之“字的十种不同写法,见此书法家之功力。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">紫檀木框镶的张照真迹</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">岳阳楼记</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">宋 · 范仲淹</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">庆历四年春,滕子京谪守巴陵郡。越明年,政通人和,百废具兴,乃重修岳阳楼,增其旧制,刻唐贤今人诗赋于其上,属予作文以记之。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">予观夫巴陵胜状,在洞庭一湖。衔远山,吞长江,浩浩汤汤,横无际涯,朝晖夕阴,气象万千,此则岳阳楼之大观也,前人之述备矣。然则北通巫峡,南极潇湘,迁客骚人,多会于此,览物之情,得无异乎?</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">若夫淫雨霏霏,连月不开,阴风怒号,浊浪排空,日星隐曜,山岳潜形,商旅不行,樯倾楫摧,薄暮冥冥,虎啸猿啼。登斯楼也,则有去国怀乡,忧谗畏讥,满目萧然,感极而悲者矣。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">至若春和景明,波澜不惊,上下天光,一碧万顷,沙鸥翔集,锦鳞游泳,岸芷汀兰,郁郁青青。而或长烟一空,皓月千里,浮光跃金,静影沉璧,渔歌互答,此乐何极!登斯楼也,则有心旷神怡,宠辱偕忘,把酒临风,其喜洋洋者矣。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">嗟夫!予尝求古仁人之心,或异二者之为,何哉?不以物喜,不以己悲,居庙堂之高则忧其民,处江湖之远则忧其君。是进亦忧,退亦忧。然则何时而乐耶?其必曰“先天下之忧而忧,后天下之乐而乐”乎!噫!微斯人,吾谁与归?</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">时六年九月十五日。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">仿张照写的岳阳楼记</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">岳阳楼景区历史文化传承也做的很到位。一进门就是唐、宋、元、明、清,五个朝代重建修复的岳阳楼样式,展示了不同朝代下文化和审美的差异,并与原貌的岳阳楼相互呼应,感受历史的进程。</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">唐</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">宋</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">元</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">明</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">清</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">南极潇湘</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">北通巫峡</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">鲁肃的阅兵台</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">滕宗谅(991年—1047年),字子京,河南府(今河南省洛阳市)人,北宋政治家、文学家、词人,客观上因范仲淹《岳阳楼记》而名闻天下。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">庆历七年(1047年),滕宗谅由于治岳州(今湖南省岳阳市一带)有功,调任为江南重镇苏州知州,上任后不久薨于任所,终年五十七岁。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">滕宗谅一生清正廉明,勤政为民,政绩卓越,任职岳州期间被同朝文学家王辟之赞誉“治最为天下第一”。</span></p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">双公祠</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">范仲淹(989年10月1日-1052年6月19日),字希文。祖籍邠州,后移居苏州吴县。中国北宋时期政治家、文学家。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">范仲淹和腾子京两人是好友,滕子京当时被贬为岳州知州,他惜岳阳山水之秀异,第二年便开始重修岳阳楼,修好后请人画了一幅《洞庭晚秋》图,写信请好友范仲淹为新的岳阳楼作记。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">范仲淹不愧是北宋当朝的文学泰斗,他虽然没有到洞庭湖,也没有登岳阳楼,但一篇三百六十余字的《岳阳楼记》,字字珠玑,成为千古绝唱。其中“先天下之忧而忧,后天下之乐而乐”成为代表名句,更是很多人的人生理想和处事准则。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">文以楼生,楼以文名。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">文人骚客多会于此,留下诗词墨宝。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">小乔墓庐</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">据导游讲,这幅画是墓里出土的仿品。从画上看,小乔确是倾国倾城貌。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">念奴娇·赤壁怀古</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">宋 · 苏轼</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">大江东去,浪淘尽,千古风流人物。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">故垒西边,人道是,三国周郎赤壁。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">乱石穿空,惊涛拍岸,卷起千堆雪。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">江山如画,一时多少豪杰。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">遥想7公瑾当年,小乔初嫁了,雄姿英发。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">羽扇纶巾,谈笑间,樯橹灰飞烟灭。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">故国神游,多情应笑我,早生华发。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">人生如梦,一尊还酹江月。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">“吕仙祠”是岳阳楼景区的重要组成部分。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;"><span class="ql-cursor"></span>中国民间流传有吕洞宾三醉岳阳楼度铁拐李岳、飞剑斩黄龙等故事。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">洞庭湖风光</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">园中小景</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">栏杆上的它笑得多开心!</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">这只兔子在栏杆上是什么造型啊?!</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">从网上下载的君山岛,像极了一颗碧绿色的心。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">君山在岳阳市西南15公里的洞庭湖中,古称洞庭山、湘山、有缘山,是八百里洞庭湖中的一个小岛,与千古名楼岳阳楼遥遥相对,取意神仙“洞府之庭”。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">传说这座“洞庭山浮于水上,其下有金堂数百间,玉女居之,四时闻金石丝竹之声,彻于山顶”。后因舜帝的两个妃子娥皇、女英葬于此,屈原在《九歌》中称之为湘君和湘夫人,故后人将此山改名为君山。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;"><span class="ql-cursor"></span>总面积0.96平方公里,由大小七十二座山峰组成,被“道书”列为天下第十一福地,现为国家级重点风景名胜区,国家AAAAA级旅游区。</span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;"> 唐.李白</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">帝子潇湘去不还,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">空馀秋草洞庭间。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">淡扫明湖开玉镜,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">丹青画出是君山。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">望洞庭</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">刘禹锡</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">湖光秋月两相和,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">潭面无风镜未磨。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">遥望洞庭山水翠,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">白银盘里一青螺。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">  题君山</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;"> 唐·方干</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">曾游方外见麻姑,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">说道君山此本无。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">云是昆仑山顶石,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">海风吹落洞庭湖。</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">注:也有说是唐.程贺所作</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">君山小巧玲珑,四面环水,风景秀丽,空气新鲜,是避暑胜地。《隆庆岳州府志》记载:巴陵(今岳阳)之山,其最著者,曰“君山”。古人用“白银盘里一青螺”的诗句描述它的秀丽。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">龙涎井与龙涎亭</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">有缘桥</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">柳毅井和传书亭</span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">二妃墓</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">全称虞帝二妃之墓,在君山斑竹山西头。据《史记·五帝本纪》记载:“舜践帝三十九年,南巡狩,崩于苍梧之野,葬于江南九嶷(今宁远县九嶷山),是为零陵”。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">当时,舜帝的两个妃子见夫久出未归,就四处寻找来到了洞庭君山,忽闻舜帝逝世的消息,不禁肝肠寸断,忧伤成疾,不治身亡,葬于君山。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">二妃墓历代屡建屡毁,1979年湖南省人民政府拨款修复。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">民间传说“君山”之名出自一幅对联:“君妃二魄芳千古,山竹诸斑泪一人”,把这幅对联的上下联第一字合起来即为“君山”。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">湘妃祠</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">七律·答友人</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;"> 毛泽东</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">九嶷山上白云飞,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">帝子乘风下翠微。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">斑竹一枝千滴泪,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">红霞万朵百重衣。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">洞庭波涌连天雪,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">长岛人歌动地诗。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">我欲因之梦寥廓,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;"><span class="ql-cursor"></span>芙蓉国里尽朝晖。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">君山斑竹</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">龙王庙</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">君山特产名茶——君山银针,属于黄茶。君山茶历史悠久,唐代就已生产、出名。据说文成公主出嫁时就选带了君山银针茶带入西藏。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">金乌西坠</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;"> 2021年3月29日</span></p>