<p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 蜡梅:别名然黄梅、黄梅花、金梅、蜡花、蜡梅花、蜡木、麻木紫、石凉茶等,按现代植物学分类属蜡梅属蜡梅科。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 相传我国唐代以前人们一直把蜡梅当梅花,长期称其为黄梅花,至今仍有不少人误把蜡梅当梅花。蜡梅的自成类别,还得感谢宋代大文豪苏轼(苏东坡),他的一首咏蜡梅诗广为流传,此后文人墨客竞相歌咏,遂使蜡梅自成花中珍品。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 至于“蜡梅”与“腊梅”之别,称蜡梅,是因其花瓣色似蜜蜡,质感像捻蜡而得名;腊梅是因为农历十二月被称为“腊月”,而蜡梅花通常在每年的冬末开放,所以俗称它为“腊梅”。犹如一个人有大名与小名,大名是正名,小名则是俗称或别称。据此,正名应是“蜡梅”,而“腊梅”是俗称。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 蜡梅与梅花的异同:两者相似之处在于都含有一个“梅”字,都是先开花后长叶;开花期均在冬、春季节;且两者均具芳香气。两者的的区别在于:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 一是植物学上的种属不同:蜡梅为蜡梅科蜡梅属植物;而梅花则为蔷薇科李属植物。</span></p><p class="ql-block"> <span style="font-size: 20px;">二是花色不同:蜡梅花以蜡黄为主;而梅花则有白、粉、深红、紫红等色。</span></p><p class="ql-block"> <span style="font-size: 20px;">三是花期不同:一般腊梅在农历腊月开放,比梅花要早约1~2个月。</span></p><p class="ql-block"> <span style="font-size: 20px;">四是树冠不同:蜡梅为灌木,枝丛生,而且枝直立,高2~4米,根茎部很发达,呈块状;而梅花则为乔木,有主干,高可达4~10米,常具枝刺,枝除直枝外,还有垂枝,树冠呈不规则圆头形。</span></p><p class="ql-block"> <span style="font-size: 20px;">五是叶片不同:蜡梅叶对生,近革质,长椭圆形,全缘无齿,上表面粗糙,呈绿色,背面光滑呈灰色;而梅花叶互生,叶广卵形至卵形,叶缘有细锐锯齿。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 六是香味不同:蜡梅是清香,香味较浓;而梅花是暗香,香味较淡。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 蜡梅喜阳光,能耐荫、耐寒、耐旱,怕涝、怕风,忌渍水。不宜在低洼地栽培,好生于土层深厚、肥沃、疏松、排水良好的微酸性沙质壤土上。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 蜡梅树体生长势强,分枝旺盛,根茎部易生荫孽,耐修剪,易整形。先花后叶。在不低于摄氏零下15度的情况下,能安全越冬;但花期遇摄氏零下10度的低温,花朵易受冬害。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 我国是蜡梅的原乡地,广泛野生于浙江、山东、江苏、安徽、福建、江西、湖南、湖北、河南、陕西、四川、贵州、云南等省;广西、广东等省区也均有栽培。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 日本、朝鲜、欧洲、美洲均有引种栽培,其本种模式标本均采自我国。</span></p> <p class="ql-block"> <span style="font-size: 20px;">蜡梅繁殖方法有人工繁殖法:一般以嫁接为主,分柱、播种、扦插、压条也可。砧木繁殖:可分株繁殖和播种繁殖。良种嫁接:分切接与腹接。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 栽培技术方面既可露地栽植、盆栽,也可山野采掘蜡梅老根桩下地培育 。</span></p> <p class="ql-block"> <span style="font-size: 20px;">蜡梅的主要品种,早在宋代时据诗人范成大的《范村梅谱》记载,就有三大品种:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 一为素心蜡梅,花被片和花心皆蜡黄,接近纯色,花较大,香气浓。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 二为狗绳蜡梅(也叫狗牙蜡梅),花被片狭长而尖,内轮中心花被呈紫色,花小巧,香气淡,花期迟。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 三为最好的罄口蜡梅,花形似钟,半开半含,沁人心脾,外轮花被片淡黄,内轮花被有紫红色边缘和条纹,花最大,香气清溢。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 除上述三种,现在还有一种小花蜡梅,外轮花被黄白色,内轮花被具紫红色条纹,花径最小,不足1厘米。</span></p> <p class="ql-block"> <span style="font-size: 20px;">蜡梅在百花凋零的隆冬绽放,斗寒傲霜,表现了中华民族在强暴面前永不屈服的性格,给人以精神的启迪和美的享受。它利于庭院栽植,又适作古桩盆景和插花与造型艺术,是冬季赏花的理想名贵花木。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 蜡梅被广泛地应用于城乡园林建设。它可以片状栽植,形成蜡梅花林,具有面积大、品种多、花期长等特点,成为人们游玩散心、健身之地。它可以用于建筑正门门口、两侧以及中心花坛处的园林绿化配置,以蜡梅作主景,配以南天竹或其他常绿花卉,形成黄花红果相映成趣,风韵别致的景观。它可以用于混栽配置,即用蜡梅、鸡爪枫、黄杨、月季、牡丹或金钟花、红叶李等树种混栽,构成不同层次、不同物种的灌乔混合配置,具有自然式的高低相配、错落有致、多物种、多层次、花期长等特色。它可以用于漏窗透景,在窗下配置常绿或落叶乔木,蜡梅配以火棘、翠竹、南天竹等,通过漏窗半掩半露之景,显得可爱。它也可以与岩石、假山相配置,以使造景美观。</span></p> <p class="ql-block"> <span style="font-size: 20px;">蜡梅不仅具有广泛的园林建设价值,而且也具有宝贵的药用价值。现代药理分析,蜡梅花含有龙脑、桉油精、芳樟醇等成分。中医学认为蜡梅花味微甘、辛、凉,有解暑生津,开胃散郁,解毒生肌,止咳的效果,主治暑热头晕、呕吐、热病烦渴、气郁胃闷、咳嗽等疾病。民间常用蜡梅花煎水给婴儿饮服,有清热解毒的功效。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 蜡梅花蕾,具有解暑生津,开胃散郁,止咳功效,用于暑热头晕,呕吐,气郁胃闷,麻疹,百日咳;外用治烫火伤,中耳炎。蜡梅花根,具有祛风、解毒、止血的功效,用于风寒感冒腰肌劳损,风湿关节炎;根皮外用治刀伤出血。蜡梅花的果实,古称土巴豆,有毒,可以做泻药。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 蜡梅花含有多种芳香物,是制作高级花茶的香花之一。它提炼而成的高级香料,在国际市场上每1千克相当于5千克黄金的价格。</span></p> <p class="ql-block"> <span style="font-size: 20px;">蜡梅是中国特有的传统名贵观赏花木,原产于我国中部的秦岭、大巴山、武当山一带,在湖北神农架曾发现有大面积的野生蜡梅林。尤其在河南省鄢陵县的刘庄村,几乎家家户户的房前屋后都遍植蜡梅,素有“刘家蜡梅冠天下”的美誉。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 刘家庄种植蜡梅历史悠久,相传西周鄢国(在今河南鄢陵县西北部)的国君,很喜欢蜡梅,但嫌其不香,便下令花匠限期让蜡梅吐香,否则严惩不贷。花匠想了许多办法,都没有效果,一时束手无策。此时,有一位刘姓隐士,带来了几枝黄梅砧木,帮助嫁接到蜡梅上。第二年腊月,数九寒天,百花凋零,蜡梅花苞果然发出了阵阵幽香。国君大喜,花匠得以自保,鄢陵蜡梅也得以发扬。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 蜡梅花有着很多个花语:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 其一是慈爱之心,高尚的心灵,适合送给长辈。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 其二是忠实、独立、坚毅、忠贞、刚强、坚贞、高洁,适合送给自己尊敬的人。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 其三是高风亮节、傲气凛然、澄澈的心,浩然正气、独立创新。</span></p><p class="ql-block"> <span style="font-size: 20px;">蜡梅象征着顽强、坚毅、富有牺牲、能耐得住寂寞的精神,它在寒冬的时候开放,即使环境再恶劣它也会开花。多用来指代他人,坚强不屈,无私奉献的精神,也象征着人生的辉煌与成功。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> </span></p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 蜡梅花的高尚气质打动了历代文人墨客的心,纷纷以诗词歌赋吟咏赞美之。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 歌咏蜡梅最有名的诗就是前述北宋苏轼《赠赵景贶蜡梅》诗:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">天工点酥作梅花,此有蜡梅禅老家。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">蜜蜂采花作黄蜡,取蜡为花亦寄物。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 自此蜡梅从黄梅花的称名中脱颖而出,自成格局,</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 蜡梅之脱颖梅花,自成格局除苏轼首功外,其次贡献最大的应是苏轼门下四学士之一的黄庭坚,他有多首歌咏蜡梅的诗。其一《蜡梅》诗云:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">京洛间有一种花,香气似梅亦五出。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">类女工捻蜡所成,京洛人因谓蜡梅。</span></p> <p class="ql-block"> <span style="font-size: 20px;">黄庭坚,歌咏蜡梅的第二首诗是《从张仲谋乞蜡梅》。诗云:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">闻君寺后野梅发,香密染成宫样黄。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">不拟折来遮老眼,欲知春色到池塘。</span></p> <p class="ql-block"> <span style="font-size: 20px;">黄庭坚,歌咏蜡梅的第三首诗是《短韵奉乞蜡梅》。诗云:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">卧云庄上残花笑,香似早梅开不迟。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">浅色春衫弄风日,遣来当为作新诗。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 黄庭坚歌咏蜡梅的第四首</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">《戏咏蜡梅二首(一)》诗云:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">金蓓锁春寒,恼人香未展。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">虽无桃李颜,风味极不浅。</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">《戏咏蜡梅二首(二)》诗云:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">体熏山麝脐,色染蔷薇露。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">披拂不满襟,时有暗香度。</span></p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 苏轼门下四学士之一的晁补之,也有多首歌咏蜡梅的诗。有《谢王立之送蜡梅五首》诗。其一云:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">未教落素混冰池,且看轻黄缀雪枝。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">越使可因千里致,春风元自未曾知。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">其二云:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">恐是凝酥染得黄,月中清露滴来香。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">定知何逊牵诗兴,借与穿帘一点光。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">其三云:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">上林初就诏群臣,紫蒂同心各自新。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">谁见小园深雪里,破春一萼更惊人。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">其四云:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">诗报蜡梅开最先,小奁分寄雪中研。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">水村映竹家家有,天汉桥边绝可怜。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">其五云:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">去年不见蜡梅开,准拟新枝恰恰来。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">芳菲意浅姿容淡,忆得素儿如此梅。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 在苏轼及苏门学士名人效应的影响下,众多文人雅士竞相效仿,一时形成了歌咏蜡梅热。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 宋代著名政治家、诗人王十朋,有多首歌咏蜡梅诗。其一《蜡梅》诗云:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">蜂采花成蜡,还将蜡染花。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">一经坡谷眼,名字压群芳。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">注:坡谷是苏轼、黄庭坚号的简称,苏轼,字子瞻,号东坡居士;黄庭坚,字鲁直,号山谷道人。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 王十朋,歌咏蜡梅的第二首诗《义夫许赠丁香蜡梅》。诗云:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">刘郎不独种桃花,蜡蕊柔香更可佳。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">臭味相同林下友,从今花木亦通家。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 王十朋,歌咏蜡梅的第三首诗《张思豫主薄送丹桂蜡梅》。诗云:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">莲幕何人送此花,不容一蕊污贫家。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">归来自觅清河种,馨德如人最可嘉。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 王十朋,第四首歌咏蜡梅的诗《咏蜡梅》。诗云:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">非蜡复非梅,梅将蜡染腮。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">游蜂见还讶,疑是蜜中来。</span></p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 王十朋,还有一首歌咏蜡梅的词《点绛唇.奇香蜡梅》。词云:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">蜡换梅姿,天然香韵初非俗。蝶驰风逐,蜜在花梢熟。 岩壑深藏,几载甘幽独。因坡谷,一标题目,高价掀兰菊。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 宋代诗人周端臣,有诗《次韵勿斋蜡梅》一首。诗云:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">不与南枝斗粉光,品题应合让苏黄。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">融成蜂蜡千葩秀,散作龙诞几阵香。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">立悟瞿昙真面目,坐忘姑射旧梳妆。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">好风吹坠檀心句,白雪空惊寡和章</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 宋代诗人潘良贵,有《默成居士集蜡梅三绝》诗。其一云:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">孤芳移种自仙家,故着轻黄映日华。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">举世但知梅蕊白,不知还有蜡梅花。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">其二云:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">旦评人物尚雌黄,草木何妨定短长。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">试问清芳谁第一,蜡梅花冠百花香。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">其三云:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">枝头疏蕊吐檀心,借日娇黄色浅深。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">却倩江梅来作伴,要看明玉间良金。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 宋代诗人项安世,有《咏蜡梅》诗一首。诗云:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">枯疏寒影变丰庞,的皪冰肌染沁黄。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">难免世人栀蜡议,赖凭天骨蕙兰香。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">情知不作和羹汁,老去谁能弄粉妆。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">却笑南枝心未死,寿阳新额小红裳。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 宋代文学家、诗人张舜民,有《和陈宪车蜡梅诗》诗一首。诗云:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">黄宫暖律暗相催,腊后春前见蜡梅。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">青帝不知无蝶至,黄华先赏有蜂来。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">风飘嫩蕊添莺羽,雪驾寒香入酒杯。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">尽道此花居第一,如何更有百花开。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 宋代诗人卫宗武,有《次韵赋蜡梅》一首。诗云:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">将到穷冬寂寞乡,谁知花事未渠央。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">最怜剪蜡翻新样,却笔烧铅作素妆。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">能向早梅前独秀,何妨秋卉后才香。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">只嫌一种开何晚,直待东风为发扬。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 宋代诗人林亦之,有《奉酬监镇梁丈所惠蜡梅之什》诗一首。诗云:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">蜡梅好好花枝间,官亭楚楚岁事阑。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">思量穷冬损情思,感激芳意生容颜。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">孤标不是如许骨,野落可能禁此寒。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">谁信鱼盐屈诗客,三更绕树兴未残。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 宋代诗人陈师道,有《蜡梅》诗一首。诗云:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">一花香十里,更值满枝开。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">承恩不在貌,谁敢斗香来?</span></p> <p class="ql-block"> <span style="font-size: 20px;">宋代诗人程炎子,有《题蜡梅》诗一首。诗云:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">画楼人醉烛高烧,滴在寒枝蜡未消。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">蕊撇打莺金弹滑,花悬驱雀彩铃摇。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">歌儿戏拍供檀板,妆女轻裁贴翠翘。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">酒揭黄封诗嚼淡,时勾乳蜜过山腰。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 宋代诗人杨巽斋,有《蜡梅》诗一首。诗云:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">香蜜裁葩分外工,疏枝数点缀雏蜂。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">娇黄染就宫妆样,香暖尤宜爱日烘。</span></p> <p class="ql-block"> <span style="font-size: 20px;">宋代诗人韩元吉,有《蜡梅》诗一首,诗云:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">未惬篱东染御黄,天香特地剪蜂房。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">应怜雪里昭君怨,洗尽铅华试佛妆。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 韩元吉,另有词《菩萨蛮.蜡梅》一首。词云:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">江南雪里花如玉,风流越样新装束。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">恰恰缕金裳。浓熏百和香。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">分明篱菊艳,却作妆梅面。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">无处奈君何,一枝春更多。</span></p> <p class="ql-block"> <span style="font-size: 20px;">宋代诗人刘安上,有《蜡梅》诗一首。诗云:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">双成送我蜡梅花,夜静幽香自一家。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">疑是素娥乘月下,淡黄衣袂紫云车。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 宋代诗人杨冠卿,有《蜡梅》诗一首。诗云:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">涂黄不学汉宫妆,一点檀心万斛香。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">嚼蜡我今忘世味,羞将花谱细平章。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 宋代诗人郑刚中,有《蜡梅》诗一首。诗云:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">缟衣仙子变新装,浅染春前一样黄。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">不肯皎然争腊雪,只将孤艳付幽香。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 宋代诗人王之道,有《蜡梅和次韩韵》诗一首。诗云:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">一枝横亚竹梢黄,宫样新翻半额妆。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">闲淡似宜冬后日,清癯应怯夜来霜。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">生憎丹脸娇含酒,巧妬冰肌冷透香。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">取蜡为花缘底事,浪吟空发少年狂。</span></p> <p class="ql-block"> <span style="font-size: 20px;">宋代词人赵长卿,有《浣溪沙.蜡梅》词一首。词云:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">忆为梅花醉不醒,断桥流水去无声。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">鹭翘沙嘴亦多情。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">疏影卧波波不动,暗香浮月月微明。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">高楼羌管未须横。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 宋代著名婉约派女诗人李清照,有《玉楼春.蜡梅》词一首。词云:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">蜡梅先报东君信,清似龙诞香得润。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">黄轻不肯整齐开,此着江梅仍更韵。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">纤枝瘦绿天生嫩,可惜轻寒摧损横。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">刘郎只解误桃花,惆怅今年春又尽。</span></p> <p class="ql-block"> <span style="font-size: 20px;">宋代诗人徐安国,有《次韵南涧先生蜡梅》诗一首。诗云:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">香销金缕喜新裁,非是江梅是蜡梅。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">不愤南枝出奇早,率先齐向雪中开。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 宋代诗人曾由基,有《嘲蜡梅》诗一首。诗云:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">孤芳不被雪霜欺,占得南枝最崛奇。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">气骨不凡风韵少,吕医初见退之诗。</span></p> <p class="ql-block"> <span style="font-size: 20px;">宋代无名氏,有《蜡梅》诗一首。诗云:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">汉宫铅粉净无痕,蜡点寒梢水拌村。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">忍犯冰雪欺竹柏,肯同雪月吊兰孙。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 南宋“四大诗人”之首的著名爱国诗人陆游,有《荀秀才送蜡梅十枝赋诗》一首。诗云:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">与梅同谱又同时,我为评香似更奇。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">痛饮便判千日醉,清狂顿减十年衰。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">色疑初割蜂脾蜜,影欲平欺鹤膝枝。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">插向宝壶犹未称,合将金屋贮幽姿。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 南宋“四大诗人”之一的杨万里,有《蜡梅》诗一首。诗云:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">天向梅梢别出厅,国香未许世人知。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"><span class="ql-cursor"></span>殷勤滴蜡缄封却,偷被霜风折一枝。</span></p> <p class="ql-block"> <span style="font-size: 20px;">杨万里,另有一首《五律.蜡梅》诗。诗云:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">栗玉圆雕蕾,金钟细著行。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">来从真蜡国,自号小黄昏。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">夕吹撩寒馥,晨曦透暖光。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">南枝本同姓,唤我作它扬。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 南宋“四大诗人”之一的范成大,有《次韵汉卿舅蜡梅》诗一首。诗云:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">垂垂瘦萼泫微霜,剪剪纤英锁暗香。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">金雀钗头金蛱蝶,春风傅得旧宫妆。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 南宋著名江湖派诗人戴复古,有《蜡梅》诗一首。诗云:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">天寒好风日,清香透窗纱。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">谁知蜜脾底,有此返魂花。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 南宋著名理学家、文学家朱熹,有《蜡梅》诗一首。诗云:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">风雪催残腊,南枝一夜空。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">谁知荒草里,却有暗香同。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">资莹轻黄外,芳胜浅绛中。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">不道岑寂似,何以媚芳丛。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 南宋诗人董嗣杲,有《蜡梅》诗一首。诗云:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">刚条簇簇冻蝇封,劲叶将零傲此冬。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">磬中种厅英可嚼,檀心香烈蒂初容。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">根依阳地春风透,瓶倚晴窗日气浓。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"><span class="ql-cursor"></span>一样黄昏疏影处,悬知水月不相容。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 南宋著名词人张孝祥有《蜡梅》诗一首。诗云:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">满面宫妆淡淡黄,绛纱封蜡贮幽香。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">摇怜未识春消息,乞与一枝教断肠。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 元代著名政治家、改革家、文学家耶律楚材,有《蜡梅》诗一首。诗云:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">越岭仙姿回异常,洞庭春染六铣裳。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">枝横碧玉天然瘦,蕾破黄金分外香。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"><span class="ql-cursor"></span>笑被素英浑淡抹,却嫌红艳太浓妆。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">临风邑此蔷薇露,醉墨淋漓寄渺茫</span></p> <p class="ql-block"> <span style="font-size: 20px;">元代散曲名家冯子振,有《蜡梅》诗一首。诗云:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">洗却铅花扮道装,檀心浅露紫香囊。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">从今宫额翻新样,变作眉间一点黄。</span></p> <p class="ql-block"> <span style="font-size: 20px;">明代文学家袁宏道,有《小竹林蜡梅盛开兼赠主人》诗一首。诗云:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">顿觉水沉粗,幽香袭一湖。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">瘦枝梅韵格,鲜蕊桂肌肤。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">月下高真梦,烟中静女图。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">主人无俗累,花性也清孤。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 清代诗人陈忠平,有《题蜡梅图》诗一首。诗云:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">横窗有影自嵯岈,一树冲寒早著花。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">坐惜清孤真本色,无须冰雪去铅华。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">独支春意何妨瘦,久病诗心幸未痂。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">好是笛边声已冻,香幽不碍梦生涯。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 清代鉴赏家钱蘅生,有《蜡梅》诗一首。诗云:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">晓风帘自捲,春信占梅先。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">蜡蕊雪中破,清香小院前。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 开国元帅陈毅,曾有《咏蜡梅》诗一首,诗云:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">隆冬到来时,百花迹已绝。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">惟有蜡梅破,凌雪独自开。</span></p>