缑峰此日鹤飞去

沁竹斋

<p class="ql-block">  今天是父亲离开我们二周年的日子,这一天,将是我心中永远的痛。从此声咳不闻,音容难睹。</p><p class="ql-block"> 先生生于忧患(1931年农历九月廿三),画于安乐。写真善美,表精气神。遵循“上苍有好生之德”的天道规律,为天地写意,为万物传神,为苍生祈福。“以天下之至柔,驰骋天下之至坚”(老子《道德经》语),见素抱朴,安贫乐道,敬天爱人。(摘录黎松峭--德厚艺高,丹青不老)</p><p class="ql-block"> 父亲一生诗画相伴,淡泊功名利禄,诚如其《自嘲诗》云:“竹影潇潇,月色如银,浮名浮利苦劳神。虽抱诗章无建业,此事向谁陈?且自乐天真,作个半闲人。对一首诗,一床书,一幅画,一壶酒,一溪云。”渊明本色,道出了他的心境。</p><p class="ql-block"> 2017年5月18日,第41个国际博物馆日,父亲遴选出九十六帧饱含乡愁,具有鲜明杨氏风格的书法、国画精品,无偿捐赠给南宁博物馆作永久收藏,这是南宁市博物馆目前收到最大的一笔个人艺术品捐赠。</p><p class="ql-block"> 父亲因患沉疴,医治无效,不幸于2019年1月4日8时5分即农历戊戌十一月廿九日辰时,安祥仙逝,享年88岁。</p><p class="ql-block"> 揭阳诗社、深圳酌梅轩文学社及各地诗友惊闻噩耗,不胜哀惋,纷纷采用各自形式对父亲表达追悼。感谢宗亲杨建东先生收集整理了诗友们的挽悼诗词联作,集成此辑,以表深切哀悼。</p> <p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 挽悼缅怀</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 鹧鸪天·悼念杨如及(柳村)诗友</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 东篱香</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 鸟雀虫鱼戏紫藤,缤纷色彩活生生。梳风杨柳村前绿,浥雨花枝眼底明。</p><p class="ql-block"> 心暖热,意真诚。京都来客尽倾情。如今捨报高登去,可有诗书遗世馨。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 注:京都句谓二十余年前名诗人吴柏森老师远从京都访我时,受邀往柳村家做客,</p><p class="ql-block">得其设家宴热情接待。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 挽诗书画家杨如及先生</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 林粉容</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 如岭之攀,蹬道云梯千级极。缑峰此日鹤飞去。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 及锋而试,诗文书画一炉纯。岭表斯人驾返来。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 挽诗书画家杨如及老师</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 魏 铭</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 笔耕翰墨丹青,如水功深榕岸显。</p><p class="ql-block"> 笺赋梅兰竹菊,及云志逸越城传。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 缅怀诗书画家如及</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 杨建东</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 揭岭画魂传硕德,南粤赋家承故国。</p><p class="ql-block"> 千山分隔苦难提,一别却成挥涕泣。</p><p class="ql-block"> 泼墨运毫凭妙笔,摛藻雕章才学溢。</p><p class="ql-block"> 青春戎马踏歌行,年暮养廉金石质。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 注:杨如及1931年出生于揭西灰寨向阳村,他曾参加志愿军,退役后定居揭阳,自学国画、书法和诗词,师从叔父、著名画家杨之光,有”诗书画三绝”之誉;近年到南宁其大儿杨伟平处居住直到2019年1月4日辞世,享寿88岁。他生前向南宁博物馆捐出书画作品96幅。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 挽揭阳诗书画家杨如及先生</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 杨建东</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 高屋建瓴,推平敲仄,一卷诗吟成绝唱;</p><p class="ql-block"> 精工治学,泼墨挥毫,几封画册续芳声。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 注:杨老著有一卷诗集《柳邨吟草》和《杨如及书画集》等。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 杨如及老师驾鹤西归,然音容宛在</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 林文龙 </p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> (一)</p><p class="ql-block"> 岐山低首追思吟草诗书卷;</p><p class="ql-block"> 榕水含泪长忆画花墨竹图。</p><p class="ql-block"> (二)</p><p class="ql-block"> 长仰诗心常咏星光风月;</p><p class="ql-block"> 久仪画笔勤耕菊竹梅兰。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 挽杨如及老先生</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 孙如江</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 诗书画艺誉盈城,墨韵飘香玉魄莹。</p><p class="ql-block"> 崇道颖资酬雅志,浓仁厚德抒豪情。</p><p class="ql-block"> 九旬骑鹤逍遥去,四岸闻丧惆怅行。</p><p class="ql-block"> 曾记早年相遇处,今宵无奈寄哀鸣。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 挽揭阳诗社杨如及画家</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 林通亮</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 昔日挥毫弄墨长廊疏影风吟竹,</p><p class="ql-block"> 今朝驾鹤归仙横岭斜阳露浥梅。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 挽杨如及先生联</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 卢旭逢</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 泪染丹青花鸟泣;</p><p class="ql-block"> 风摧杨柳雪霜侵。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 悼杨如及诗长</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 伍乘森</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 如此风标德艺双馨真显著,</p><p class="ql-block"> 及余情意音容常忆不虚交。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 悼杨如及诗兄</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 方文瀚</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 柳折寒风留画幅,</p><p class="ql-block"> 村沉冷月动星文。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 悼杨如及、陈惠国诗兄</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 戊戌寒风落两英,当年诗友半凋零。</p><p class="ql-block"> 重逢揭市成一梦,遥望岐山暗动情。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 悼杨如及先生</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 陈伟东</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 花畔鸟啼伤折柳,</p><p class="ql-block"> 村中人去怕谈诗。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 挽如及伯</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 李淑波</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 如泣斯人,惨淡愁云烟雨冷;</p><p class="ql-block"> 及埋玉地,青葱诗草笔花香。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 悼柳村画师</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 刘镇波</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 柳花悲溅泪,</p><p class="ql-block"> 村鸟叫揪心。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 挽杨如及先生联</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 黄默之</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 墨䪨诗声,米寿柳村吟草在;</p><p class="ql-block"> 文心艺质,祼捐揭岭画风扬。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 挽杨如及先生</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 卢旭逢</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 泪染丹青花鸟泣,</p><p class="ql-block"> 风摧杨柳雪霜侵。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 缅怀画家杨如及</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 李文纂</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 青少从戎忠报国,壮年习翰艺惊天。</p><p class="ql-block"> 生花妙笔乾坤展,墨宝珠玑千百篇。</p><p class="ql-block"> 绘画诗词涵丽质,柳邨吟草趣风生。</p><p class="ql-block"> 寿终驾鹤西归去,佛国瑶池添酒仙。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 悼杨公如及先生</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 邓炳昌</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 艺林三绝诗书画 兰竹多情杨柳村</p><p class="ql-block"> 君子情怀贻世界 一生鸿迹铸人文</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 悼念杨如及老先生</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 韩耀东</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 杨如及是老战友赵富春的亲戚,前年从微信了解到杨如及(字柳村),并观赏了他的多幅花鸟画,印象深刻。今闻噩耗,倍觉突然!几行文字,以寄哀思。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 前年知晓杨柳村,今日忽闻驾鹤巡。</p><p class="ql-block"> 丹青翰墨勤耕耘,几卷书画励后人。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 缅怀岭东艺林耆宿杨如及先生</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 刘柏青</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 杨公如及工诗词,擅丹青,岭东艺林耆宿。己丑杏月,在梅州市丰顺百人诗会上有幸识荆,从此过从甚密,忘年谊深。前辈晚年寄寓南宁,时有电话互询,以慰落月绕梁之思。己亥清明前与其哲嗣杨君伟平邂逅于岭东书画院,方知先生今春已作古。譩,再睹风华,空嗟已晚;将拼酩酊,长恨无凭。怅对榕江漭漾,顿生愁绪苍茫。泪墨齐挥,吟成一律:</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 手招鸾凤海涛东,笔阵纵横万里风。</p><p class="ql-block"> 蘸墨昌之花吐艳,流徽晞古崿争雄。</p><p class="ql-block"> 雁随桂岭云天邈,梦断汶河诗酒逢。</p><p class="ql-block"> 挂剑椎琴多少恨?一川愁絮夕阳中!</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> [注]①杨如及:(1931—2019年2月),广东揭西县人。著名画家。②昌之:北宋著名花鸟画家赵字昌之。③晞古:南宋著名山水画家李唐字晞古。④桂岭:广西简称桂。⑤汶河:丰顺县城汤坑汶水河。⑥挂剑椎琴:讳称朋友逝世。挂剑:春秋时,吴王寿梦少子季札封于延陵,号延陵季子。他出使路过徐国,徐国国君很爱他的剑。季札已心许,准备回来时再送给他。等到回来时,徐君已死,季札就把剑挂在徐君墓上,表示不能因徐君已死而违背自己许剑的心愿。后以"挂剑"为怀念亡友或对亡友守信的典故。亦以讳称朋友逝世。椎琴:典出《吕氏春秋·本味》:“ 钟子期死,伯牙破琴绝弦,终身不复鼓琴。”后因以“椎琴”比喻失去知音。 </p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 挽杨如及先生</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 黎松峭</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 少年仗剑,北疆卫国,壮怀激烈纾国难,扬国威,解甲归田,笔耕丹青翰墨,卓然成就,数卷诗書蜚声东西南北。</p><p class="ql-block"> 中岁从文,岭南持家,柔情至深传家风,旺家道,教儿育女,德配天地山水,善哉功勋,八八米寿比肩梅兰竹菊。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 怀念杨老</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 刘炳清</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 一见花鸟念杨翁,清新儒雅写意浓。</p><p class="ql-block"> 竹枝垂柳来岭外,淘气小鸭似孩童。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 缅怀如及君</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 激 夫</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 君以仙游辄撞怀,昔时翰墨茶三杯。</p><p class="ql-block"> 每临古邑情无限,处世履中鹤自来。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 2022年清明节挽杨君</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 林文龙</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 如意梅兰含远黛, 及时莺燕唱春风。</p><p class="ql-block"> 兆祥三鳝衍灰寨, 警世四知歌震公。 </p><p class="ql-block"> ​ 东汉杨震的“鹳雀衔鱣”,鱣是鳝的古写法。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 挽杨如及老师</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 温业艺</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 经纶满腹,书画咏律皆三绝。</p><p class="ql-block"> 笔墨大器,种竹裁兰却晚成。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 悼家翁</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 李晓璇</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 潮汕英才我师翁,诗词书画一世工。</p><p class="ql-block"> 牡丹雍贵兰竹雅,吾辈面前永为峰。</p> <p class="ql-block">  </p><p class="ql-block"> 2019年1月4日和6日,揭阳诗社前理事杨如及、现届顾问陈惠国三天内相继离世,诗友悼念二老诗词辑录于后,表达对二位前辈的哀悼。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 七律·送如及、惠国艺友仙游</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 廖达人</p><p class="ql-block"> 按:新年刚一周,惊悉诗社干将如及、惠国二友先后辞世,恸哉!</p><p class="ql-block"> 腊冬天冷雨加风,艺友相随旅鹫峰。</p><p class="ql-block"> 信是阴司营乐土,才从祖域募良工。</p><p class="ql-block"> 君俦应骋登科跃,我辈含情酹酒躬。</p><p class="ql-block"> 但祷云车安且稳,迎来阁侣奏奇功。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 江城子·送别杨如及、陈惠国二位老师</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 倪文娟</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 惠风吹拂柳枝摇,忽凌霄,去迢迢。诗画词章,飞赴白云礁。榕水岐山愁不散,悲雨落,别双骄。</p><p class="ql-block"> 紫藤花鸟用心描,墨香飘,画魂寥。更念良师,传授识高标。仰首天家安乐处,星与月,共逍遥。</p><p class="ql-block"> 注:十几年前曾获杨如及老师赠《紫藤花鸟画》一幅,画中题上我的一首七言诗。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 悼杨如及、陈惠国诗长</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 李舜芳</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 惊闻杨逝又悲陈,两老西天结伴巡。</p><p class="ql-block"> 书画诗家梁栋失,遗留墨宝赏其珍。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 悼杨如及、陈惠国诗长</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 洪昭钦</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 天公数日肆阴寒,折柳催兰诗梦残。</p><p class="ql-block"> 西去匆匆何太急?千呼万唤不回还。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> </p> <p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 叩奠杨公</p><p class="ql-block">&nbsp;</p><p class="ql-block"> 王 平</p><p class="ql-block">&nbsp;</p><p class="ql-block"> 惊悉诗书画家楊公(如及)仙逝,令我心痛。一年前画师在南宁举办大型书画展及捐赠仪式,我因故无法前往,留下终身遗憾……更深感不安的是,老人家仙逝那天,我正赶往深圳与台湾胞弟会面(有事商量),无法送别师尊,歉疚的心情难以言表……诗长于我亦师亦友,我们同是民盟的盟友,又是诗社社员。老师任“一品堂"画院院长,毎逢画展我总是欣然前往,踊跃参加活动,最难忘的是16年前的“赤壁之行“,我们一同参加第16届中华诗词大会,我有幸绐李锐老领导送《塔园资料》并合影留念,在《塔园留综》封二有载……。先生胸怀正义,多次为塔园文革博物馆题联,赋诗,并留下珍贵墨宝……往事盛况一幕幕,历历在目,难以忘怀!老师一生注重形象,刻苦努力,成果丰硕,其精神流芳千古!赞誉老师伟矣雄矣的人生与丰厚的积淀,感恩师尊为我留下精彩美好的回忆!……千言万语难以表达我的怀念和不舍,唯愿尊师英魂安息!音容笑貌长存!欣慰后昆俊彦!师尊满可以含笑九泉。仅呈挽联以表敬仰:擅诗擅画犹留墨宝,亦友亦师惋叹人琴。</p><p class="ql-block"> 哀哉!楊公千古!</p><p class="ql-block">&nbsp;</p><p class="ql-block">&nbsp;</p><p class="ql-block"> 我与杨如及先生</p><p class="ql-block">&nbsp;</p><p class="ql-block"> 蔡子华</p><p class="ql-block">&nbsp;</p><p class="ql-block">&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; 我与如及先生相识于上世纪60年代,那时他住在榕城南滘桥头的城脚下他岳母家。那时初学画画,因大家经济都很紧张,他只能买草纸练习,家庭又不能支持他,颇为刻苦。他也喜欢雕琢树桩盆景,小天井摆了不少。</p><p class="ql-block">&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; 我有空常去坐聊,他也常鼓励我学画,但因时间关系无暇顾及,很遗憾。后来我毕业工作了就较少来往,但他住天福路4楼时还有几次聚首。</p><p class="ql-block">&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; 后来他病了,又去了广西,便断了信息。今闻其仙逝消息深感痛惜。但愿老朋友们在有生之年多见面,祝愿大家健康长寿,安享晚年! &nbsp;&nbsp;&nbsp;</p><p class="ql-block">&nbsp;</p><p class="ql-block">&nbsp;</p><p class="ql-block"> 深切怀念揭阳“诗书画三绝”之杨如及老师</p><p class="ql-block">&nbsp;</p><p class="ql-block"> 陈炎忠</p><p class="ql-block">&nbsp;</p><p class="ql-block">&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; 追忆:我以前不仅多次到杨老之画室去采访与请教;而且还跟他与卓素铭兄一起应邀到深圳住其学生(即时任南山区委书记郑利平)之家几天去参观“深圳潮籍画家六人展”…… 最后一次幸会,是2012年10月初,我随市传协采访组赴惠州采访揭阳乡贤返途于广汕公路鲘门服务区下车时,突遇要赴广西之杨老并得其最后一本新画册之缋赠!…… 杨如及老师之所以大获文艺界的嘉赞,不仅是靠刻苦自学而获得多才多艺,而且更重要的是他的尊贵人品与高尚艺德(如平易近人、尊老携幼、团结互助,绝不在几个民间社团与一些社文市场中钴名钓誉、争权夺利、搬弄是非、投机钻营……)</p><p class="ql-block">&nbsp;----深深祝愿杨老在赴天堂之路上走好!</p>