兴宁石马、坭陂陈氏宗亲文化交流行

程风

<p style="text-align: center;"><b style="font-size: 22px; color: rgb(237, 35, 8);">兴宁陈氏部分概况</b></p><p style="text-align: center;"><b style="font-size: 22px; color: rgb(237, 35, 8);"></b></p><p><span style="font-size: 20px; color: rgb(255, 138, 0);"> 《兴宁陈氏族谱总谱》记载:元、明、清辗转流入兴宁陈氏计有</span><span style="color: rgb(255, 138, 0);">13</span><span style="color: rgb(255, 138, 0); font-size: 20px;">派之多(实际归为</span><span style="color: rgb(255, 138, 0);">11</span><span style="color: rgb(255, 138, 0); font-size: 20px;">派),入谱人数为</span><span style="color: rgb(255, 138, 0);">156904</span><span style="color: rgb(255, 138, 0); font-size: 20px;">人(</span><span style="color: rgb(255, 138, 0);">1997</span><span style="color: rgb(255, 138, 0); font-size: 20px;">年修谱统计),分布于全县(市)</span><span style="color: rgb(255, 138, 0);">29</span><span style="color: rgb(255, 138, 0); font-size: 20px;">镇。</span></p> <p><br></p><p style="text-align: center;"><b style="color: rgb(0, 0, 0);">坭陂镇</b></p><p><br></p><p><span style="font-size: 20px; color: rgb(255, 138, 0);"> 坭陂镇,隶属广东省</span><a href="https://baike.baidu.com/item/%E5%85%B4%E5%AE%81%E5%B8%82/6853347" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="color: rgb(255, 138, 0); font-size: 20px;">兴宁市</a><span style="font-size: 20px; color: rgb(255, 138, 0);">,位于兴宁市中南部,距兴宁市城区13公里,西邻</span><a href="https://baike.baidu.com/item/%E5%88%81%E5%9D%8A%E9%95%87/1859116" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="color: rgb(255, 138, 0); font-size: 20px;">刁坊镇</a><span style="font-size: 20px; color: rgb(255, 138, 0);">、北靠</span><a href="https://baike.baidu.com/item/%E5%AE%81%E6%96%B0%E8%A1%97%E9%81%93/311316" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="color: rgb(255, 138, 0); font-size: 20px;">宁新街道</a><span style="font-size: 20px; color: rgb(255, 138, 0);">、</span><a href="https://baike.baidu.com/item/%E6%B0%B8%E5%92%8C%E9%95%87/2863425" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="color: rgb(255, 138, 0); font-size: 20px;">永和镇</a><span style="font-size: 20px; color: rgb(255, 138, 0);">、东接</span><a href="https://baike.baidu.com/item/%E6%96%B0%E5%9C%A9%E9%95%87/9676305" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="color: rgb(255, 138, 0); font-size: 20px;">新圩镇</a><span style="font-size: 20px; color: rgb(255, 138, 0);">,[1]总面积89.6平方千米。截至2017年末,坭陂镇总人口61582人。[2]截至2019年,坭陂镇辖1个社区、31个行政村,[3]镇政府驻坭陂社区。</span></p> <h2 style="text-align: center;"><span style="font-size: 20px; color: rgb(237, 35, 8);">坭陂东山:凝聚民间力量 建设美丽乡村</span></h2><p><br></p><p style="text-align: justify;"><span style="font-size: 20px; color: rgb(255, 138, 0);"> 建设美丽乡村是党和政府提升农村群众幸福指数的一项惠民工程,得到了广大群众的肯定和支持。其中,坭陂东山的群众就在政府主导下积极探索民间力量参与建设美丽乡村的新路子,收到了良好的效果。</span></p><p style="text-align: justify;"><br></p><p style="text-align: justify;"><span style="font-size: 20px; color: rgb(57, 181, 74);"> 在坭陂东湖水库旁边一座山头,由“东山陈氏文化交流中心”主导的陈家祠正在如火如荼建设中。据介绍,陈家祠是以客家围龙屋为原型,三横两杠的祠堂建筑。按照村民们的设想,坭陂东山上山下陈屋后裔众多,很多外迁出去的后裔都会组团回来拜祭,是一股潜在的建设美丽东山的民间力量。因此,他们希望通过建设祠堂的带动作用,依托东湖水库的自然资源,打造美丽东山。目前,已有两位热心的陈氏后裔</span><b style="font-size: 20px; color: rgb(57, 181, 74);">捐款100万元</b><span style="font-size: 20px; color: rgb(57, 181, 74);">。</span></p><p style="text-align: justify;"><br></p><p style="text-align: justify;"><span style="font-size: 20px; color: rgb(237, 35, 8);">【&nbsp;</span><b style="font-size: 20px; color: rgb(237, 35, 8);">东山陈氏文化交流中心负责人 陈启超:</b></p><p style="text-align: justify;"><b style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);"> 作为民间来说,亲人最关心的就是祠堂,祠堂作为第一项目主项目,下面,第一就准备做齐昌楼,齐昌楼的功能主要就为宗亲宗族们文化、娱乐,储藏宗族文化资料;接下来要建的就是同富楼,同富楼,就因为我们陈氏宗亲在外面的很多,真的全世界各个大城市,各个国家都有的,他们回来有地方住,有酒店,有吃的地方,有旅业,还有外面来兴宁旅游的也可以去那里吃住;我们还要搞公园,还要搞球场、停车场,把乡村打造得更美丽</b><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">。】</span></p><p style="text-align: justify;"><br></p><p style="text-align: justify;"><b style="color: rgb(176, 79, 187);"><i>【小编的话】希望东山村民的设想能够实现,走出一条可行的民间力量建设美丽乡村的道路来。</i></b></p><p><br></p> <p style="text-align: center;"><b style="font-size: 20px; color: rgb(237, 35, 8);">兴宁陈氏部分概况</b></p><p style="text-align: center;"><br></p><p><span style="font-size: 20px; color: rgb(255, 138, 0);"> 《兴宁陈氏族谱总谱》记载:元、明、清辗转流入兴宁陈氏计有</span><span style="color: rgb(255, 138, 0);">13</span><span style="font-size: 20px; color: rgb(255, 138, 0);">派之多(实际归为</span><span style="color: rgb(255, 138, 0);">11</span><span style="font-size: 20px; color: rgb(255, 138, 0);">派),入谱人数为</span><span style="color: rgb(255, 138, 0);">156904</span><span style="font-size: 20px; color: rgb(255, 138, 0);">人(</span><span style="color: rgb(255, 138, 0);">1997</span><span style="font-size: 20px; color: rgb(255, 138, 0);">年修谱统计),分布于全县(市)</span><span style="color: rgb(255, 138, 0);">29</span><span style="font-size: 20px; color: rgb(255, 138, 0);">镇。开基始祖主要有:</span></p><p><br></p><p><span style="color: rgb(57, 181, 74);"> 1</span><span style="font-size: 20px; color: rgb(57, 181, 74);">、兴宁坭陂东山寺子斌</span><span style="color: rgb(57, 181, 74);">(</span><span style="font-size: 20px; color: rgb(57, 181, 74);">君辅公后裔</span><span style="color: rgb(57, 181, 74);">)</span><span style="font-size: 20px; color: rgb(57, 181, 74);">于</span><span style="color: rgb(57, 181, 74);">1372</span><span style="font-size: 20px; color: rgb(57, 181, 74);">年左右从宁化石壁迁至兴宁东山寺老山下,</span><span style="color: rgb(57, 181, 74);">1997</span><span style="font-size: 20px; color: rgb(57, 181, 74);">年版谱记载入谱人数为</span><span style="color: rgb(57, 181, 74);">23522</span><span style="font-size: 20px; color: rgb(57, 181, 74);">人。</span></p><p><br></p><p><span style="color: rgb(22, 126, 251);"> 2</span><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">、兴宁城南聚星第陈贽(有谱称法贽),其先居宁化石壁,后迁江西泰和柳溪。元天历中以进士出身官循州教授,后于</span><span style="color: rgb(22, 126, 251);">1364</span><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">年左右落居于兴宁城南聚星第。为兴宁陈氏最大脉派。</span></p><p><br></p><p><span style="color: rgb(176, 79, 187);"> 3&nbsp;</span><span style="font-size: 20px; color: rgb(176, 79, 187);">兴宁石马陈斐然(孟二郎后裔)</span><span style="color: rgb(176, 79, 187);">:</span><span style="font-size: 20px; color: rgb(176, 79, 187);">元大德年间</span><span style="color: rgb(176, 79, 187);">(1306</span><span style="font-size: 20px; color: rgb(176, 79, 187);">年</span><span style="color: rgb(176, 79, 187);">)</span><span style="font-size: 20px; color: rgb(176, 79, 187);">自宁化石壁迁入,后裔分迁于石马各地。繁衍后裔两万多人。</span></p><p><br></p><p><span style="color: rgb(255, 138, 0);"> 4</span><span style="font-size: 20px; color: rgb(255, 138, 0);">、叶南楼下世祥公,于明洪武</span><span style="color: rgb(255, 138, 0);">8</span><span style="font-size: 20px; color: rgb(255, 138, 0);">年(</span><span style="color: rgb(255, 138, 0);">1375</span><span style="font-size: 20px; color: rgb(255, 138, 0);">年)从江西雩都(今宁都)葛藤坳迁入西厢下中畲大塘面开基,后移居黄岗头寨里创业,至四世以文公又迁至楼下陈屋。已传</span><span style="color: rgb(255, 138, 0);">24</span><span style="font-size: 20px; color: rgb(255, 138, 0);">世,人口</span><span style="color: rgb(255, 138, 0);">2400</span><span style="font-size: 20px; color: rgb(255, 138, 0);">多人。</span></p><p><br></p><p><span style="color: rgb(57, 181, 74);"> 5</span><span style="font-size: 20px; color: rgb(57, 181, 74);">、曾坑里陈伦携子宗道</span><span style="color: rgb(57, 181, 74);">,&nbsp;</span><span style="font-size: 20px; color: rgb(57, 181, 74);">于明永乐十五年(</span><span style="color: rgb(57, 181, 74);">1417</span><span style="font-size: 20px; color: rgb(57, 181, 74);">年)由福建省南靖县白菜村迁曾坑里,后裔迁城北夏屋陈,羊头岭等地。已传</span><span style="color: rgb(57, 181, 74);">24</span><span style="font-size: 20px; color: rgb(57, 181, 74);">世,人口约一万多人。</span></p><p><br></p><p><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);"> 6、坭陂东山寺坜五塘(今理中村徐陂刘屋背)明道公,于明永乐18年(1420年)由梅县松口迁入。属孟二郎系。已传23世,有人口约2300人。</span></p><p><br></p><p><span style="color: rgb(176, 79, 187);"> 7</span><span style="font-size: 20px; color: rgb(176, 79, 187);">、城镇老街胜和公(峰公后裔),原居江西临川积善乡平福里即墩上,其后裔多房系于</span><span style="color: rgb(176, 79, 187);">1424</span><span style="font-size: 20px; color: rgb(176, 79, 187);">年后陆续分期迁入兴宁老街开基,今人口约</span><span style="color: rgb(176, 79, 187);">15600</span><span style="font-size: 20px; color: rgb(176, 79, 187);">多人。</span></p><p><br></p><p><span style="color: rgb(255, 138, 0);"> 8</span><span style="font-size: 20px; color: rgb(255, 138, 0);">、径心雷峰下德兴公</span><span style="color: rgb(255, 138, 0);">5</span><span style="font-size: 20px; color: rgb(255, 138, 0);">世孙全、铂、瑞三兄弟从梅县古塘坪迁入。属峰公后裔。已传</span><span style="color: rgb(255, 138, 0);">25</span><span style="font-size: 20px; color: rgb(255, 138, 0);">世,有人口</span><span style="color: rgb(255, 138, 0);">2180</span><span style="font-size: 20px; color: rgb(255, 138, 0);">多人。</span></p><p><br></p><p><span style="color: rgb(57, 181, 74);"> 9</span><span style="font-size: 20px; color: rgb(57, 181, 74);">、</span><span style="color: rgb(57, 181, 74);">&nbsp;</span><span style="font-size: 20px; color: rgb(57, 181, 74);">“世馨堂”必富、必华、陈礼从堂兄弟三人于明永乐间</span><span style="color: rgb(57, 181, 74);">1456</span><span style="font-size: 20px; color: rgb(57, 181, 74);">年由揭阳秋溪鹳塘(其祖先于明初由福建漳州迁揭阳)来兴宁经商,后定居兴宁。必富最后定居于甘葛岭;必华定居于坪上;陈礼定居于逗塘围(今秀塘围)。属“开漳圣王”陈元光派。有人口</span><span style="color: rgb(57, 181, 74);">14000</span><span style="font-size: 20px; color: rgb(57, 181, 74);">多人。(本节包含了兴宁</span><span style="color: rgb(57, 181, 74);">13</span><span style="font-size: 20px; color: rgb(57, 181, 74);">派陈氏的三派陈氏,分别是必富公、必华公和礼公三派)。</span></p><p><br></p><p><span style="color: rgb(22, 126, 251);"> 10</span><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">、新圩、宋声元美公后裔,原籍江西泰和柳溪,因避乱始居凤城,继迁迁大埔三河坝,元美之子法旺又迁至梅县畲江虾公潭,其后裔多房系又于明朝初年迁入兴宁。</span></p><p><br></p><p><span style="color: rgb(176, 79, 187);"> 11</span><span style="font-size: 20px; color: rgb(176, 79, 187);">、城镇大新街赞玉公,祖居福建泉州晋江县</span><span style="color: rgb(176, 79, 187);">16</span><span style="font-size: 20px; color: rgb(176, 79, 187);">都窟内,其四世孙陈基辑于清初迁居惠州,后病逝,由长子玉铉扶柩携眷来兴宁,康熙十九年(</span><span style="color: rgb(176, 79, 187);">1680</span><span style="font-size: 20px; color: rgb(176, 79, 187);">年)定居城内大新街。属元勋公派。</span></p> <p><span style="font-size: 20px; color: rgb(255, 138, 0);"> 石马镇,隶属</span><a href="https://baike.baidu.com/item/%E5%B9%BF%E4%B8%9C/207811" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="font-size: 20px; color: rgb(255, 138, 0); background-color: rgb(255, 255, 255);">广东</a><span style="font-size: 20px; color: rgb(255, 138, 0);">省</span><a href="https://baike.baidu.com/item/%E6%A2%85%E5%B7%9E/2554831" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="font-size: 20px; color: rgb(255, 138, 0); background-color: rgb(255, 255, 255);">梅州</a><span style="font-size: 20px; color: rgb(255, 138, 0);">市</span><a href="https://baike.baidu.com/item/%E5%85%B4%E5%AE%81/8881" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="font-size: 20px; color: rgb(255, 138, 0); background-color: rgb(255, 255, 255);">兴宁</a><span style="font-size: 20px; color: rgb(255, 138, 0);">市,是革命老区, 位于兴宁市东北部,[1]与</span><a href="https://baike.baidu.com/item/%E6%A2%85%E5%8E%BF/3188901" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="font-size: 20px; color: rgb(255, 138, 0); background-color: rgb(255, 255, 255);">梅县</a><span style="font-size: 20px; color: rgb(255, 138, 0);">区西境相接,[2]中心位置约在东经115°83',北纬24°28'。东邻</span><a href="https://baike.baidu.com/item/%E5%BE%84%E5%8D%97%E9%95%87/10639680" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="font-size: 20px; color: rgb(255, 138, 0); background-color: rgb(255, 255, 255);">径南镇</a><span style="font-size: 20px; color: rgb(255, 138, 0);">及梅县区</span><a href="https://baike.baidu.com/item/%E5%8D%97%E5%8F%A3%E9%95%87/2238035" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="font-size: 20px; color: rgb(255, 138, 0); background-color: rgb(255, 255, 255);">南口镇</a><span style="font-size: 20px; color: rgb(255, 138, 0);">,西连</span><a href="https://baike.baidu.com/item/%E9%BE%99%E7%94%B0%E9%95%87/9835045" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="font-size: 20px; color: rgb(255, 138, 0); background-color: rgb(255, 255, 255);">龙田镇</a><span style="font-size: 20px; color: rgb(255, 138, 0);">、</span><a href="https://baike.baidu.com/item/%E5%90%88%E6%B0%B4%E9%95%87/3238595" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="font-size: 20px; color: rgb(255, 138, 0); background-color: rgb(255, 255, 255);">合水镇</a><span style="font-size: 20px; color: rgb(255, 138, 0);">,南毗</span><a href="https://baike.baidu.com/item/%E6%B0%B8%E5%92%8C%E9%95%87/2863425" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="font-size: 20px; color: rgb(255, 138, 0); background-color: rgb(255, 255, 255);">永和镇</a><span style="font-size: 20px; color: rgb(255, 138, 0);">、</span><a href="https://baike.baidu.com/item/%E5%AE%81%E4%B8%AD%E9%95%87/10511332" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="font-size: 20px; color: rgb(255, 138, 0); background-color: rgb(255, 255, 255);">宁中镇</a><span style="font-size: 20px; color: rgb(255, 138, 0);">,北接梅县区</span><a href="https://baike.baidu.com/item/%E7%9F%B3%E5%9D%91%E9%95%87/10640434" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="font-size: 20px; color: rgb(255, 138, 0); background-color: rgb(255, 255, 255);">石坑镇</a><span style="font-size: 20px; color: rgb(255, 138, 0);">。全镇总面积108平方千米(2017年)。[3]&nbsp;截至2016年,石马镇辖26个行政村和1个居民社区,镇政府驻</span><a href="https://baike.baidu.com/item/%E7%9F%B3%E9%A9%AC%E7%A4%BE%E5%8C%BA/22593723" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="font-size: 20px; color: rgb(255, 138, 0); background-color: rgb(255, 255, 255);">石马社区</a><span style="font-size: 20px; color: rgb(255, 138, 0);">,[4]石马镇聚居者皆为汉族人,全镇总人口28406人(2017年)。[3]</span></p> <p><span style="font-size: 20px; color: rgb(57, 181, 74);">  石马镇历史悠久,早在</span><a href="https://baike.baidu.com/item/%E6%98%8E%E6%9C%9D/141291" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="font-size: 20px; color: rgb(57, 181, 74); background-color: rgb(255, 255, 255);">明朝</a><span style="font-size: 20px; color: rgb(57, 181, 74);">年间,便有石马的称呼,是取新石乡马石村有一个黑褐色大石,形似骏马而得名。</span><a href="https://baike.baidu.com/item/%E6%98%8E%E4%BB%A3/1315386" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="font-size: 20px; color: rgb(57, 181, 74); background-color: rgb(255, 255, 255);">明代</a><span style="font-size: 20px; color: rgb(57, 181, 74);">,石马设寨下、公陂、李芽塘、洋门、龙陂、石马洞、庄上(上下庄)等七个村,设里及若干保甲。1983年1月5日,撤销石马公社和洋门公社管理委员, 合并为石马区,改称百马区公所。[2]1987年3月石马区改为石马镇。</span></p> <p><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);"> 石马镇地处亚热带,属亚热带季风气候,四季分明,光照充足,适宜发展种植沙田柚、油茶、水稻和蔬菜等农业经济作物。[1]2016年,全镇经济总收入3.33亿元。[5]境内有县道4条共30公里,有乡村公路26条,全长80.2公里,均实现了水泥硬底化目标。村村通公路。石马镇是梅州市“生态镇”、“平安镇”、“文化先进镇”和“广东省生态示范镇”、“广东省教育强镇”、“广东省宜居示范城镇”。</span></p> <h2 style="text-align: center;"><span style="font-size: 20px; color: rgb(237, 35, 8);">历史文化</span></h2><p style="text-align: center;"><b style="color: rgb(255, 138, 0);">传说典故</b></p><p><br></p><p style="text-align: center;"><b style="font-size: 20px; color: rgb(237, 35, 8);">书香第</b></p><p><br></p><p><span style="font-size: 20px; color: rgb(255, 138, 0);"> 清代以来,本区人士,大都知道马下八丘坪有位何善修者(人尊称他为善公),善修有子九人,孙三十九人,曾玄甚多。其孙何登瀛,为</span><a href="https://baike.baidu.com/item/%E6%B8%85%E6%9C%9D/175141" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="color: rgb(255, 138, 0); font-size: 20px;">清朝</a><a href="https://baike.baidu.com/item/%E9%9B%8D%E6%AD%A3/20847039" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="color: rgb(255, 138, 0); font-size: 20px;">雍正</a><span style="font-size: 20px; color: rgb(255, 138, 0);">十三年(1735)乙卯举人,清朝</span><a href="https://baike.baidu.com/item/%E4%B9%BE%E9%9A%86/129924" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="color: rgb(255, 138, 0); font-size: 20px;">乾隆</a><span style="font-size: 20px; color: rgb(255, 138, 0);">七年(1742)壬戍科钦赐明通进士,曾任江苏阜宁、山东博兴两县知县,有名于时,何宏则为乾隆十二年(1747)丁卯科举人,此即所谓“兄弟联登”者也。善修后裔,计有明通进士、亚元、举人,岁进士各一,廪生五,秀才六,济济多士,可谓盛极一时,尢在乾隆十四年(1749)己巳岁,善修孙蕴元与其子远辉、让辉三人,同科考取秀才,哄动一时。何映柳赠书香第联有“是父是子”即指此也。</span><a href="https://baike.baidu.com/item/%E5%98%89%E5%BA%94%E5%B7%9E" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="color: rgb(255, 138, 0); font-size: 20px;">嘉应州</a><span style="font-size: 20px; color: rgb(255, 138, 0);">(今</span><a href="https://baike.baidu.com/item/%E6%A2%85%E5%B7%9E" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="color: rgb(255, 138, 0); font-size: 20px;">梅州</a><span style="font-size: 20px; color: rgb(255, 138, 0);">)赵知州闻善修之令誉,特赠“兄北联登”匾额,复请陈大章挥“书香第”三字,悬于门额,以彰其事。</span></p> <p style="text-align: center;"><b style="font-size: 20px; color: rgb(237, 35, 8);">客家山歌</b></p><p style="text-align: center;"><b style="font-size: 18px; color: rgb(255, 138, 0);">石马山歌与刁嫂子</b></p><p><br></p><p><span style="font-size: 20px; color: rgb(57, 181, 74);"> 刁嫂子,原姓张,长得标致,聪慧。她歌才广博,对歌敏捷。她十四岁出嫁,家境贫寒,丈夫暴病身亡,逼于生计,只好到蛇窿里(地名)王财主家做工。王财主是个奸刁恶的好色之徒,刁嫂子受尽凌辱,度日如年。一次,王财主企图对她调戏,刁嫂子气得瞪起铜钱眼,山歌脱口而出,“蛇窿窟里蛇龟多,胡鳅滑子共一窝。一桶茶枯倒落去,看你有命出窿么?”王财主深怕被人听见,败坏门风,随手拿起床前手杖恐吓道:“你敢在老子面前唱山歌,讲风流,岂有此理!你敢再唱就打断你的脚簪筋!”刁嫂子面无惧色,昂头蔑视,即以歌还击:“我嘴生来爱唱歌,天皇老子奈吾何。阎王面前都敢唱,难道怕你死摸罗!”王财主恼羞成怒,气急败坏地边追边骂,门外已围满看热闹的人群。大家看到王财主气得像条丧家之犬,无不夸赞刁嫂子的歌才和胆量,因为“小”和“嫂”近音,故被人称为刁嫂子了。此事后不久,王财主把刁嫂子逐出家门后,转嫁到兴宁北部山区罗岗袁屋,夫妻和睦,生活幸福,终日还是歌不离口。刁嫂子走后,家乡人民者十分怀念她。以前的歌友都是挑长担的人,他们上江西时,要从刁嫂子屋对门的小山径经过,因此每当来到这里,都要欢笑地对刁嫂子家门大声地唱起来:“嗬嗨——刁嫂子老妹你过来……”久而久之,这句引子便溶进</span><a href="https://baike.baidu.com/item/%E5%AE%A2%E5%AE%B6%E5%B1%B1%E6%AD%8C/37095" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="color: rgb(57, 181, 74); font-size: 20px;">客家山歌</a><span style="font-size: 20px; color: rgb(57, 181, 74);">之中成为石马山歌板调的独特色,为后人传唱不衰。</span></p> <p style="text-align: center;"><b style="font-size: 20px; color: rgb(237, 35, 8);">历史文物</b></p><p><br></p><p style="text-align: center;"><b style="color: rgb(237, 35, 8); font-size: 20px;">百花镜</b></p><p><br></p><p><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);"> 百花镜是稀有的文物,它由外形相同,内容各异的一对屏镜成。屏镜约长70厘米、宽55厘米、高8厘米,表面用酸脂木,玻璃制作镜橱,四周镶有骨质雕花。镜橱内有:仙翁童叟、淑女闺秀、千姿百态,形神逼真。山水木石、屋宇亭台,金枝玉叶、光彩夺目,精雕细塑、巧妙玲珑,是富有雕塑艺术价值之珍品。百花镜曾送广州行家鉴赏。传说百花镜是安南(今越南)王向</span><a href="https://baike.baidu.com/item/%E6%B8%85%E6%9C%9D/175141" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">清朝</a><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">皇帝进贡的珍品。距今约二百年,清朝</span><a href="https://baike.baidu.com/item/%E5%98%89%E5%BA%86/19774466" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">嘉庆</a><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">年间,上庄陈丹墀是安南的巨商大贾,富有资财,结交王室权贵。时逢变乱,安南王将百花镜藏于陈家,陈有二子,长子在乡操持家业,建造丹墀楼。次子帮助经商。陈爱国爱乡,命次子将大量珠宝财物海运回国,再展宏图,因遇沉船,人财尽毁于海中。后长子往安南,陈面谕之曰:余因遭船祸,财力殆尽,唯将珍品百花镜一对,带回家去,珍藏勿失,切切。其子遵嘱带回,珍藏家中。</span></p> <h2 style="text-align: center;"><span style="font-size: 20px; color: rgb(237, 35, 8);">风景名胜</span></h2><p><br></p><p style="text-align: center;"><b style="color: rgb(237, 35, 8); font-size: 20px;">石马</b></p><p><br></p><p><span style="font-size: 20px; color: rgb(176, 79, 187);"> 石马镇马石村八丘坪附近,有一黑色大石,形似一匹奔驰下山的骏马,被人称为马石。马石高二十余尺,宽八九尺,长六十尺。其隐于土中者,不可得而悉。半纵山隈,半立田际,若欲自下而上者。其色苍纯而无杂,体形丰润,没有分寸驳裂,昂首拱北极,背前后隆然,中间平坦,可坐二三十人。在这马石周围几个村,如马上、马下、马石也是由此命名的。</span></p> <p style="text-align: center;"><b style="font-size: 20px; color: rgb(237, 35, 8);">仙人庵</b></p><p style="text-align: center;"><br></p><p><span style="font-size: 20px; color: rgb(255, 138, 0);"> 仙人庵景点位于石马镇石岌村,距圩镇4公里。仙人庵主要有仙人庵寺庙、仙人庵水库、仙人石、仙人湖、王母殿等景观。景区内的仙人庵寺庙,建于明朝万历年间,是石马四大寺之一。仙人庵水库是石马镇最大的水库,库容94万立方米,湖水清澈、波光荡漾,水库大坝长340米,蔚为壮观。仙人庵北部约3公里的仙人石,石上足迹、手印清晰可见,相传是仙人遗下的手印。仙人庵林木茂密、碧水清泉、鸟语花香,是亲近自然,生态旅游的好去处。</span></p> <p style="text-align: center;"><b style="font-size: 20px; color: rgb(237, 35, 8);">何子渊故居</b></p><p style="text-align: center;"><br></p><p><a href="https://baike.baidu.com/item/%E4%BD%95%E5%AD%90%E6%B8%8A%E6%95%85%E5%B1%85" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="color: rgb(57, 181, 74); font-size: 20px;">何子渊故居</a><span style="font-size: 20px; color: rgb(57, 181, 74);">位于广东省梅州市兴宁市石马镇。[19]&nbsp;是渊公举全家之力于1927年建造的一座三堂二横客家祖屋,是</span><a href="https://baike.baidu.com/item/%E5%AE%A2%E5%AE%B6%E6%B0%91%E7%B3%BB" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="color: rgb(57, 181, 74); font-size: 20px;">客家民系</a><span style="font-size: 20px; color: rgb(57, 181, 74);">崇尚自然、天圆地方、天地人一体同春高超设计理念的展现,是客家古民居四角围龙建筑的典型代表。大门匾额“</span><a href="https://baike.baidu.com/item/%E5%85%89%E8%A3%95%E5%BA%90" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="color: rgb(57, 181, 74); font-size: 20px;">光裕庐</a><span style="font-size: 20px; color: rgb(57, 181, 74);">”三个字为梅州著名书画家、</span><a href="https://baike.baidu.com/item/%E6%9E%97%E5%87%A4%E7%9C%A0" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="color: rgb(57, 181, 74); font-size: 20px;">林凤眠</a><span style="font-size: 20px; color: rgb(57, 181, 74);">老师</span><a href="https://baike.baidu.com/item/%E6%A2%81%E4%BC%AF%E8%81%AA" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="color: rgb(57, 181, 74); font-size: 20px;">梁伯聪</a><span style="font-size: 20px; color: rgb(57, 181, 74);">的真迹;上堂对联“添岁又添丁,几度酒杯传酒令;有灯兼有月,十分春色闹春宵”为孙中山拟联,</span><a href="https://baike.baidu.com/item/%E4%BA%8E%E4%BD%91%E4%BB%BB" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="color: rgb(57, 181, 74); font-size: 20px;">于佑任</a><span style="font-size: 20px; color: rgb(57, 181, 74);">手书;中堂“泰运转中华遍处欢天喜地,山居添岁月一堂暖日和风”及大门两旁“光照前列裕启后人”“石马当前高龙榕狮同拱护,雷山枕后蛟潭岐水共回环”等对联由渊公亲拟;前堂屏封嵌孙中山“世界潮流浩浩荡荡,顺之者昌逆之者亡”的铭文;大门右侧刻有一段兴梅百姓耳熟能详、口传心授的美丽传奇“石马传说”;中堂横梁悬卦</span><a href="https://baike.baidu.com/item/%E4%B8%AD%E5%8D%8E%E6%B0%91%E5%9B%BD" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="color: rgb(57, 181, 74); font-size: 20px;">中华民国</a><span style="font-size: 20px; color: rgb(57, 181, 74);">陆军总司令</span><a href="https://baike.baidu.com/item/%E5%BC%A0%E5%8F%91%E5%A5%8E" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="color: rgb(57, 181, 74); font-size: 20px;">张发奎</a><span style="font-size: 20px; color: rgb(57, 181, 74);">上将“</span><a href="https://baike.baidu.com/item/%E4%BA%94%E4%BB%A3%E5%90%8C%E5%A0%82" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="color: rgb(57, 181, 74); font-size: 20px;">五代同堂</a><span style="font-size: 20px; color: rgb(57, 181, 74);">”巨幅大匾。国务院</span><a href="https://baike.baidu.com/item/%E7%AC%AC%E4%B8%89%E6%AC%A1%E5%85%A8%E5%9B%BD%E6%96%87%E7%89%A9%E6%99%AE%E6%9F%A5" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="color: rgb(57, 181, 74); font-size: 20px;">第三次全国文物普查</a><span style="font-size: 20px; color: rgb(57, 181, 74);">将渊公故居公告为</span><a href="https://baike.baidu.com/item/%E4%B8%8D%E5%8F%AF%E7%A7%BB%E5%8A%A8%E6%96%87%E7%89%A9" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="color: rgb(57, 181, 74); font-size: 20px;">不可移动文物</a><span style="font-size: 20px; color: rgb(57, 181, 74);">,</span><a href="https://baike.baidu.com/item/%E5%85%B4%E5%AE%81%E5%B8%82" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="color: rgb(57, 181, 74); font-size: 20px;">兴宁市</a><span style="font-size: 20px; color: rgb(57, 181, 74);">人民政府将其定为“特色古民居”保护文物。2011年,辛亥革命100周年前夕,广东省政协大会提案将</span><a href="https://baike.baidu.com/item/%E4%BD%95%E5%AD%90%E6%B8%8A%E6%95%85%E5%B1%85" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="color: rgb(57, 181, 74); font-size: 20px;">何子渊故居</a><span style="font-size: 20px; color: rgb(57, 181, 74);">列为省级文物保护单位和广东省青少年</span><a href="https://baike.baidu.com/item/%E7%88%B1%E5%9B%BD%E4%B8%BB%E4%B9%89%E6%95%99%E8%82%B2%E5%9F%BA%E5%9C%B0" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="color: rgb(57, 181, 74); font-size: 20px;">爱国主义教育基地</a><span style="font-size: 20px; color: rgb(57, 181, 74);">。</span></p> <h2 style="text-align: center;"><span style="font-size: 20px; color: rgb(237, 35, 8);">著名人物</span></h2><p style="text-align: center;"><b style="color: rgb(255, 138, 0);">何子渊</b></p><p style="text-align: center;"><span style="color: rgb(176, 79, 187);">辛亥革命元老:何子渊</span></p><p style="text-align: center;"><br></p><p><a href="https://baike.baidu.com/item/%E4%BD%95%E5%AD%90%E6%B8%8A" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="color: rgb(57, 181, 74); font-size: 20px;">何子渊</a><span style="font-size: 20px; color: rgb(57, 181, 74);">(1865—1941),[20]&nbsp;字临淑,讳东汉。辛亥革命元老、中国现代教育奠基人、黄冈起义领导人之一,石马“光裕庐”开基祖。1903年何子渊与丘逢甲、萧惠长、罗幼山等人创办兴民学堂,并亲担首任学监,是兴宁一中、兴民中学的创始人之一。1904年冬,又在原乡与陈少岳、何公博等人创办石马两等小学堂〈即石马中心小学〉,任董事会主席,创办新学之先河。1905年,孙中山先生在日本东京创立同盟会后,何子渊毅然加入,任</span><a href="https://baike.baidu.com/item/%E5%98%89%E5%BA%94%E5%B7%9E" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="color: rgb(57, 181, 74); font-size: 20px;">嘉应州</a><span style="font-size: 20px; color: rgb(57, 181, 74);">(今</span><a href="https://baike.baidu.com/item/%E6%A2%85%E5%B7%9E" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="color: rgb(57, 181, 74); font-size: 20px;">梅州</a><span style="font-size: 20px; color: rgb(57, 181, 74);">)主盟人。曾秘密参与策划黄花岗、黄冈起义,在学生中宣扬革命,始终一节。1913年,兴宁设县议会,何子渊被公推为议长,兼任兴民学堂董事长。与县长罗幼山一同治邑,先后提出振兴山林、开办实业、禁鸦片、禁赌博等重大方案,并得以实施。1920年起,何子渊出任孙中山粤军总司令部参议“参与谘议军事”。1925年春,东征军攻陷兴宁时,何子渊与罗师扬县长带粮、带物和款项慰问张发奎、蒋光鼐等东征军全体将士,并陪同蒋中正、周恩来到各处演讲,点燃革命火种。1941年夏末,何子渊退休乡居,溘然长逝,享年七十七岁。</span></p> <p style="text-align: center;"><b style="font-size: 20px; color: rgb(237, 35, 8);">何南凤</b></p><p style="text-align: center;"><br></p><p><a href="https://baike.baidu.com/item/%E4%BD%95%E5%8D%97%E5%87%A4/1434514" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">何南凤</a><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">(1588—1651),兴宁石马马下乡人,字道见,家名觉从,号知非,又号雷山,又称半僧先生,初堂老人,牧原和尚,跛足道人。明代万历十六年(1588)生,清代顺治八年(1651)卒,终年六十五岁。南凤出家后,虽参禅弃儒,但终不忘儒。他认为儒释本无二致,僧和俗也是可通的。他以儒家的“格物、致和、平天下”与释氏之“明心见性度众生”为宗旨,时而出家,时而还俗,毫无拘束。作《半僧先生传》以自况。自谓“一言半语,本诸先圣之要,出诸自得之真。信得及者,依而行之,直可超凡入圣,度生死苦。则谓之半僧先生而己矣。”所著诗文不少,但他不愿集而成书,每数月,即取手稿投之于水火。今仅存他的门徒辑录的诗六十四首,歌吟赞偈十一首,尽牍八篇,文十二篇,名曰《初堂余稿》。前人有评:“疾没世而名不称,非先生志也。独怪今来,实学真才,脱然名利如先生者。回不多觏。</span></p> <p style="text-align: center;"><b style="color: rgb(237, 35, 8);">王粤麟</b></p><p style="text-align: center;"><br></p><p><a href="https://baike.baidu.com/item/%E7%8E%8B%E7%B2%A4%E9%BA%9F/20313765" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="font-size: 20px; color: rgb(176, 79, 187);">王粤麟</a><span style="font-size: 20px; color: rgb(176, 79, 187);">,字仁甫,号兰斋,雍正十年(1732)中举人,出任湖南省桂东县的县令。他办理政务,精明练达,揭发判处案件,真象神灵,打官司的人都互相警戒不要多生是非了。后调任湖南武陵县,武陵向来是事务纷繁的县份,往来的官吏很多,公务烦忙,应酬频繁,供应颇感困难,但粤麟却处理得井井有条,事情办得好,又没有加重人民的负担。上级有些疑难的案件,交给他审理,很快就能结案判决。粤麟担任江夏县令时,革除了羡钱和赋税的陋规,减轻了人民的负担,因此也就减少了县财政的收入。粤麟除了规定的常年薪俸外,没有一点余钱,而公差应酬又十分频繁,因而不得不动了公款。可是,上级长官一向是清楚他廉洁的,得到所属的同事帮助,得恢复原来的官职。乾隆三十四年发放粤麟了放湖南,准备仍派他担任知州,还没有派出,便在长沙逝世了,武陵的人听到了,间有流泪衰悼的,并为他立了碑石,当作神明一样祭祀他。</span></p><p><br></p><p style="text-align: center;"><b style="color: rgb(237, 35, 8); font-size: 20px;">何映柳</b></p><p style="text-align: center;"><br></p><p><a href="https://baike.baidu.com/item/%E4%BD%95%E6%98%A0%E6%9F%B3/20313573" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="font-size: 20px; color: rgb(255, 138, 0);">何映柳</a><span style="font-size: 20px; color: rgb(255, 138, 0);">(1715—1779),字毓载,号麟山,乾隆六年(1741年)中了举人,第二年接连中了进士,出任云南省临安府通海县的县令。他到任后,惩办奸邪,革除弊害,政绩卓著,受到人们的称颂。当地的布政使(总督、巡抚的属官)赵城很看重他,当他离任前,赵城信照古代赵赵齐州的故事(赵齐州、名轨、隋文商明,为齐州别驾,为官清正。《隋书、循吏传》论曰,赵轨秩满,酌水钱离,清矣?)以水当酒,给他饯行,赞扬他为官清白似水。[21]</span></p><p><br></p><p style="text-align: center;"><b style="color: rgb(237, 35, 8); font-size: 20px;">何天炯</b></p><p style="text-align: center;"><br></p><p><a href="https://baike.baidu.com/item/%E4%BD%95%E5%A4%A9%E7%82%AF/9699241" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="font-size: 20px; color: rgb(57, 181, 74);">何天炯</a><span style="font-size: 20px; color: rgb(57, 181, 74);">(1877—1925),字晓柳,本区新群乡人,是我国民主革命的先躯,他早年受到维新思想影响,深恨满清的封建统治,向往民主政体,1903年,他毅然剪掉发辫,东渡日本留学,攻读政治,探求救国救民的真理。在日本时,他先后结识了孙中山、黄兴、秋瑾、章太炎、廖仲恺、朱执信、清精卫、胡汉民等人。何天炯遗著有《革命史衡》、《山居一年半》、《无赫斋诗草》、可惜前二种己遗失不传。《无赫斋诗草》是他的次子何承天搜集他平生所作大部分诗词,于一九三七年刊行于世。</span></p><p><br></p><p style="text-align: center;"><b style="color: rgb(237, 35, 8); font-size: 20px;">陈汉标</b></p><p style="text-align: center;"><br></p><p><a href="https://baike.baidu.com/item/%E9%99%88%E6%B1%89%E6%A0%87/20448840" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">陈汉标</a><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">(1906-1982),石马刁田乡人,早年在兴民中学毕业后,考入厦门大学理学院,翌年转入清华大学心理学系。1931年毕业,留校任心理助教。1937年,在昆明联合大学任教。1940年留学美国,在依阿华大学当研究生,取得心理学博士学位。1946年10月回国,任岭南大学教授。建国后的1952年,高校院系调整,任华南师范学院教授、心理学研究室主任。1957年被指派为我国出席国际心理学会议的代表。他并曾任政协全国委员会委员,广东省人民代表,省政协常委等职。1982年去世。全国心理学界深致哀悼。《心理学报》发展文章,认为是我国心理学界的一大损失。</span></p>

石马

兴宁

仙人

何子渊

后裔

陈氏

兴宁市

东山

嫂子

财主