诗词讲座:弦外之音 言外之意,——诗外之诗的创作技法与要领,主讲人:王庆斌

王庆斌(东北王)

<p class="ql-block"><span style="color:rgb(237, 35, 8);">开讲仪式:双城区文学创作基地联合会会长于占岐(左二)、副会长宋国英(右一)、秘书长李树林(左一)和主讲人黑龙江省艺术研究院王庆斌(右二)在主席台上</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(237, 35, 8);"><span class="ql-cursor"></span></span></p> <p class="ql-block"><span style="color:rgb(237, 35, 8);">讲座通知</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(237, 35, 8);"><span class="ql-cursor"></span></span></p> <p class="ql-block"><span style="color:rgb(237, 35, 8);">原双城市政协常务副主席、现双城区文学创作基地联合会会长——于占岐致辞</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(237, 35, 8);"><span class="ql-cursor"></span></span></p> <p class="ql-block">原双城市中等学校校长、现双城区文学创作基地联合会副会长——宋国英主持讲座</p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><span style="color:rgb(237, 35, 8);">主讲人黑龙江省艺术研究院王庆斌向双城区文学界朋友致意</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(237, 35, 8);"><span class="ql-cursor"></span></span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(237, 35, 8);">弦外之音,言外之意</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(57, 181, 74);">——诗外之诗的创作技法与要领</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(57, 181, 74);">主讲人:王庆斌</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(237, 35, 8);">引 论</span></p><p class="ql-block">诗歌和其它文体的相同点,即共性,本通一理;诗歌和其它文体的不同点,即个性,自由章程。</p><p class="ql-block">诗歌留给读者想象的空间是无限的,犹如太阳月亮星星留给人类想象的空间是无限的一样。</p><p class="ql-block">诗歌是借题发挥的艺术,诗歌是引人联想的艺术。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">诗人写诗,诗是诗人的;读者读诗,诗是读者的。</p><p class="ql-block">诗人写诗,谓之创作;读者读诗,谓之再创作。</p><p class="ql-block">读者不仅成为诗歌的再创作者,还成为诗歌中的主人公。从读者再创作的意义上看,诗歌便成为读者的媒介。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">从上述这些角度看,诗人写作诗歌,既要写到又不要面面俱到,不写全比写全还妙就不写全。美味只让你尝一口和让你吃涨肚,是两种必然相反的享受;美人只让你看一眼和让你看个够,是截然不同的刺激。</p><p class="ql-block">(有人说“我就愿意看个够”,那你就和让美味撑死没有区别!你把美人娶为老婆楼个够你还觉得新鲜吗?保鲜期!“妻不如妾,妾不如妓,妓不如偷,偷不如偷不着”是也!)</p><p class="ql-block">艺术审美,与其说享受,不如说是刺激!</p><p class="ql-block">艺术刺激受众的主要手段,就是勾引撩逗,即不让你吃涨肚而只让你尝一口,不让你看个够而知让你看一眼!</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">这就是诗歌的审美个性——诗外有诗。</p><p class="ql-block">因之,诗人作诗,要特别追求“弦外之音”“言外之意”。情人谓之“有想头”,吃货谓之“有嚼头”。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(237, 35, 8);">一、以物代人(提要)</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">技 法:</span></p><p class="ql-block">喻守真《唐诗三百首详析》:</p><p class="ql-block">以发问起,即不觉直率,三句承上转入,四句结出相思正意。</p><p class="ql-block">凡是绝句,最应用力的在末句。所谓‘起承转合’分配四句,最重在第四句的合,或综前文,或出别意,总要有余音绕梁之妙。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">要 领:</span></p><p class="ql-block">我们说:</p><p class="ql-block">古人作诗很讲究诗的结尾艺术,让人读完诗而诗却未完,知其意而意却未尽,动其情而情却未了。</p><p class="ql-block">如果诗人的全部思想感情全用文字写在纸上,犹如满桌子大鱼大肉吃饱了不辨其味,吃腻了倒反其味,读者读完也就完了,不留痕迹,不能引发,诗作成了强弩之末,那是不成功的艺术。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(237, 35, 8);">二、以虚代实(提要)</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">1.技 法:</span></p><p class="ql-block">诗内事无关诗内,</p><p class="ql-block">画中人不在画中。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">2.要 领:</span></p><p class="ql-block">无笔墨处皆有笔墨,无画面处皆有画面;</p><p class="ql-block">无文字处皆有文字,无描写处皆有描写。</p><p class="ql-block">这是中国古代美学“虚实相生”哲理给我们的启示。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(237, 35, 8);">三、以无生有(提要)</span></p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">1.技 法:</span></p><p class="ql-block">推断:以己之态,度人之形。</p><p class="ql-block">心态:也应如此,但愿如此。不是担忧,正是担忧。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">2.要 领:</span></p><p class="ql-block">善看画者,看物外之物;</p><p class="ql-block">会听音者,听弦外之弦。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">把完整留给受众,自成无遗的完整;</p><p class="ql-block">把完美留给受众,堪称无缺的完美。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(237, 35, 8);">四、意在感悟</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">1.技 法:</span></p><p class="ql-block">(略)</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">2.要 领:</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">好戏全凭听觉辨,</p><p class="ql-block">妙诗尽在回味中。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">鱼味尽在鱼外,鱼味无穷;</p><p class="ql-block">诗味尽在诗外,诗味无穷。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">尝味在先,</p><p class="ql-block">品味在后。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">乍尝时正鲜,才是鲜货;</p><p class="ql-block">回味时更美,才是美味。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">妙画妙在无墨时,妙诗妙在无字处。</p><p class="ql-block">妙诗自凭妙人成,妙诗还凭妙人悟。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(237, 35, 8);">五、意在联想(提要)</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">留空白,既属于技巧,又属于手法,还属于结构。</p><p class="ql-block">赏月,满不如亏;观树,密不如疏;品茶,浓不如淡。</p><p class="ql-block">审美,无论视觉还是感觉,给欣赏者留有再创造的余地,才能让欣赏者浮想联翩、趣味无穷。</p><p class="ql-block">诗歌,引人联想如海市蜃楼,引人深思如太空星系。</p><p class="ql-block">诗歌以蕴藉为含量。</p><p class="ql-block">诗歌的精神在诗外。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">1.技 法:</span></p><p class="ql-block">(略)</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">2.要 领:</span></p><p class="ql-block">留空白,隐难言,会意者用难言解;</p><p class="ql-block">用省略,潜暗语,性情人用暗语填。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">1.技 法:</p><p class="ql-block">(略)</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">2.要 领:</span></p><p class="ql-block">意在诗内,诗未必饱满;</p><p class="ql-block">意在诗外,诗反而丰盈。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">写作的绝巧在于必写的偏偏不写而读者又恰恰必知。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(237, 35, 8);">六、意在不尽(提要)</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">意在诗内,好;意在诗外,妙;意在不尽,绝!</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">1.技 法:</span></p><p class="ql-block">当写不写,省略句中含无尽意;</p><p class="ql-block">可描不描,无字声里有不了情。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">2.要 领:</span></p><p class="ql-block">做诗,意在言内可贵,意在言外尤可贵,而最为可贵的是意在不尽。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(237, 35, 8);">七、意在填充(提要)</span></p><p class="ql-block">(例析略)</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">1.技 法:</span></p><p class="ql-block">明挑暗逗,让读者想入非非;前遮后掩,引读者幻象种种。</p><p class="ql-block">一个巧构,凭空横生出意外的妙趣和无穷的意蕴。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">2.要 领:</span></p><p class="ql-block">为让读者填充作者留给的空白,前提是:作者已有的经验,必须等于读者应有的体会;作者爆发的情欲,必须相应读者潜在的萌动;作者抛出的钓饵,必须适合读者渴求的胃口。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(237, 35, 8);">总 结:</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">把文字藏于空白,是诗歌更长的篇幅;</p><p class="ql-block">把思索留给读者,是诗歌更大的含量。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">情在深处,意在远方,让读者去探寻,诗才更有味道。</p><p class="ql-block">字面诗如果成为本意诗的引子,自成妙绝之篇!</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block">  </p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">2018年5月16日09:06:53备课</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">当日下午</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">讲于哈尔滨市南岗区图书馆·南图诗社</span></p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(57, 181, 74);">2019年4月27日00:03:47补充</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(57, 181, 74);">于双城时尚港快捷宾馆</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(57, 181, 74);">2019年4月28日上午讲授</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(57, 181, 74);">于哈尔滨•双城区文学创作基地</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(57, 181, 74);"><span class="ql-cursor"></span></span></p> <h3>宋国英副会长在做讲座总结</h3> <h3>于占岐会长对兰棱河文学社提出未来希望</h3> <h3>联合会副会长 郭洪海</h3> <h3>联合会秘书长 李树林</h3> <h3>兰棱河文学社社长 董树田</h3> <h3>王庆斌感谢各位领导和文学社全体</h3> 学友赠诗 <h3>双城兰棱河文学社诗友听课诗选</h3><h3>&nbsp;</h3><h3>&nbsp;</h3><h3>王教授讲课有感(新韵)</h3><h3>作者:周君</h3><h3>&nbsp;</h3><h3>留下空白话有余,</h3><h3>导师告诫妙思奇。</h3><h3>一堂圣语扎心里,</h3><h3>弦外之音人被迷。</h3><h3>&nbsp;</h3><h3>2019年4月28日04:06</h3><h3>于兰棱河文学社群</h3><h3>&nbsp;</h3><h3>&nbsp;</h3><h3>赞讲座</h3><h3>作者:于占岐(于战旗)</h3><h3>&nbsp;</h3><h3>桃红柳绿媚春天</h3><h3>东北龙江暖带寒</h3><h3>社里老师平仄淡</h3><h3>庆斌教授妙加盐</h3><h3>&nbsp;</h3><h3>2019年4月28日05:45</h3><h3>于兰棱河文学社群</h3><h3>&nbsp;</h3><h3>&nbsp;</h3><h3>听课庆斌教授讲“诗外之诗”</h3><h3>作者:董振江</h3><h3>&nbsp;</h3><h3>捡重避轻诗外诗,</h3><h3>言情借物绘新姿。</h3><h3>听君授课益非浅,</h3><h3>提笔有神巧构思。</h3><h3>&nbsp;</h3><h3>2019年4月28日06:33</h3><h3>于兰棱河文学社群</h3><h3>&nbsp;</h3><h3>&nbsp;</h3><h3>听王庆斌教授讲课感怀</h3><h3>作者:董树田(天地眼)</h3><h3>&nbsp;</h3><h3>学诗作赋几十冬,</h3><h3>按律要求不放松。</h3><h3>意境升华何处觅,</h3><h3>名师授课点龙睛。</h3><h3>&nbsp;</h3><h3>2019年4月28日07:12</h3><h3>于兰棱河文学社群</h3><h3>&nbsp;</h3><h3>&nbsp;</h3><h3>听庆斌教授讲座感怀</h3><h3>作者:神佛眷顾(闫雨峰)</h3><h3>&nbsp;</h3><h3>提纲纵领明宗旨</h3><h3>言外之音虚伪真</h3><h3>句句抽丝堪入扣</h3><h3>层层剥茧可知因</h3><h3>声情并茂展形象</h3><h3>妙趣横生动感人</h3><h3>吾觉如痴当解惑</h3><h3>满堂皆赞沐阳春</h3><h3>&nbsp;</h3><h3>2019年4月28日07:42</h3><h3>于兰棱河文学社群</h3><h3>&nbsp;</h3><h3>&nbsp;</h3><h3>献给庆斌</h3><h3>作者:周君</h3><h3>&nbsp;</h3><h3>诗翁挥笔聚风云,</h3><h3>潇洒豪歌今古吟。</h3><h3>三百唐宋按篇和,</h3><h3>九千论著显精文。</h3><h3>滨州才俊屈指数,</h3><h3>古堡騒人敬奉君。</h3><h3>传道解惑频举酒,</h3><h3>风流一代满园春。</h3><h3>&nbsp;</h3><h3>2019年4月28日17:19</h3><h3>于兰棱河文学社群</h3><h3>&nbsp;</h3><h3>&nbsp;</h3><h3>赞王庆斌</h3><h3>作者:于占岐(于战旗)</h3><h3>&nbsp;</h3><h3>千古诗词万卷张</h3><h3>几人能懂几人装</h3><h3>立言立意立魂在</h3><h3>唯有庆斌书柜藏</h3><h3>&nbsp;</h3><h3>2019年4月29日17:14</h3><h3>于兰棱河文学社群</h3><h3>&nbsp;</h3><h3>&nbsp;</h3><h3>七律•听王庆斌教授讲座(新韵)</h3><h3>作者:赵福斌</h3><h3>&nbsp;</h3><h3>文学基地战旗擎</h3><h3>作赋吟诗平仄声</h3><h3>教授传知亲解惑</h3><h3>群员感悟自分明</h3><h3>潜言暗语析寻味</h3><h3>道理深思品趣浓</h3><h3>达意表情生妙笔</h3><h3>升华艺术点龙睛</h3><h3>&nbsp;</h3><h3>2019年4月29日20:35</h3><h3>于兰棱河文学社群</h3><h3>&nbsp;</h3><h3>&nbsp;</h3><h3>附录:</h3><h3>七律·赠庆斌</h3><h3>作者:王福泰</h3><h3>&nbsp;</h3><h3>相见時迁恨己迟</h3><h3>风尘雪染鬓如丝</h3><h3>亲和内敛离骚曲</h3><h3>傲岸常言块磊词</h3><h3>椽笔樽前狂作赋</h3><h3>柔情夜伴苦吟诗</h3><h3>虚龄自愧空年长</h3><h3>学问深藏尔为师</h3><h3>&nbsp;</h3><h3>2018年12月26日19:22</h3><h3>郭洪海先生微信转达</h3><h3>于双城</h3><h3>&nbsp;</h3><h3>&nbsp;</h3> <h3>双城亮点1:三大战役“辽沈战役•前线指挥部”</h3> <h3>双城亮点2:双城古城•承旭门</h3> <h3>双城亮点3:原双城市市标(现双城区区标)</h3> <h3>2019.04.27</h3><h3>中国名城——哈尔滨•双城</h3><h3>再见!</h3>