《虞美人》名篇欣赏

巴水诗社

<h1><b><font color="#ed2308">  《虞美人》词牌的由来</font></b></h1><h3><b><br></b></h3><h3><b> 相传虞美人花与美人虞姬有关。楚汉相争,西楚霸王兵败乌江,听四面楚歌,自知难以突出重围,便劝所爱的虞姬另寻生路。虞姬执意追随,拔剑自刎,香消玉殒。虞姬血染之地,长出了一种鲜红色的花,后人便把这种花称作“虞美人”。</b></h3><h3><b> 后人钦佩美人虞姬节烈可嘉,创制词曲时,变常以“虞美人”三字作为曲名,以诉衷肠。“虞美人”因此逐渐演化为词牌名。</b><br></h3> <h1><b style="color:rgb(237, 35, 8);">  《虞美人》的格律特点</b></h1><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><b> 虞美人,词牌名,又名“一江春水”“玉壶水”“巫山十二峰”等。以李煜词和毛文锡词为正体,李词为双调五十六字,前后段各四句,两仄韵、两平韵;毛词为双调五十八字,前后段各五句,两仄韵,三平韵。另有五十六字两仄韵两平韵,五十八字五平韵,五十八字前段五句五平韵,后段五句两仄韵三平韵的变体。宋元以李体填写者尤多。</b></p><p class="ql-block"><b> 代表作有:</b></p><p class="ql-block"><b> 李煜《虞美人*春花秋月何时了》</b></p><p class="ql-block"><b> 苏轼《虞美人*对酒逢花》</b></p><p class="ql-block"><b> 辛弃疾《虞美人*当年得意如芳草》等。</b></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><b> 李体《虞美人》格律特点</b></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><b>  [平]平[仄]仄平平【仄】,</b></p><p class="ql-block"><b>  [仄]仄平平【仄】</b></p><p class="ql-block"><b>  [平]平[仄]仄仄平【平】,</b></p><p class="ql-block"><b>  [仄]仄[平]平平仄仄平【平】。</b></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><b> 春花秋月何时了,</b></p><p class="ql-block"><b> 往事知多少?</b></p><p class="ql-block"><b> 小楼昨夜又东风,</b></p><p class="ql-block"><b> 故国不堪回首月明中。</b></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><b>  [平]平仄仄平平【仄】,</b></p><p class="ql-block"><b>  [仄]仄平平【仄】。</b></p><p class="ql-block"><b>  仄平平仄仄平【平】,</b></p><p class="ql-block"><b> [仄]仄平平[平]仄仄平【平】。</b></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><b> 雕栏玉砌应犹,</b></p><p class="ql-block"><b> 只是朱颜改,</b></p><p class="ql-block"><b> 问君能有几多愁,</b></p><p class="ql-block"><b> 恰似一江春水向东流。</b></p> <h1><b style="color:rgb(237, 35, 8);"> 虞美人</b></h1><p class="ql-block"><b> 【南唐】李煜</b></p><p class="ql-block"><b> 春花秋月何时了,往事知多少。</b></p><p class="ql-block"><b> 小楼昨夜又东风,</b></p><p class="ql-block"><b> 故国不堪回首月明中。</b></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><b> 雕栏玉砌应犹在,只是朱颜改。</b></p><p class="ql-block"><b> 问君能有几多愁?</b></p><p class="ql-block"><b> 恰似一江春水向东流。</b></p> <h1><b style="color:rgb(237, 35, 8);"> 虞美人</b></h1><p class="ql-block"><b> 【宋】欧阳修</b></p><p class="ql-block"><b> 炉香昼永龙烟白。风动金鸾额。</b></p><p class="ql-block"><b> 画屏寒掩小山川。</b></p><p class="ql-block"><b><span class="ql-cursor"></span> 睡容初起枕痕圆。坠花钿。</b></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><b> 楼高不及烟霄半。望尽相思眼。</b></p><p class="ql-block"><b> 艳阳刚爱挫愁人。</b></p><p class="ql-block"><b> 故生芳草碧连云。怨王孙。</b></p> <h1><b style="color:rgb(237, 35, 8);"> 虞美人</b></h1><p class="ql-block"><b> 【宋】苏轼</b></p><p class="ql-block"><b>  深深庭院清明过。桃李初红破。</b></p><p class="ql-block"><b>  柳丝搭在玉阑干。</b></p><p class="ql-block"><b> 帘外潇潇微雨、做轻寒。</b></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><b>  晚晴台榭增明媚。已拼花前醉。</b></p><p class="ql-block"><b>  更阑人静月侵廊。</b></p><p class="ql-block"><b> 独自行来行去、好思量。</b></p> <h1><b style="color:rgb(237, 35, 8);"> 虞美人</b></h1><p class="ql-block"><b style="color:rgb(1, 1, 1);"> 【宋】辛弃疾</b></p><p class="ql-block"><b style="color:rgb(1, 1, 1);"> 当年得意如芳草。日日春风好。</b></p><p class="ql-block"><b style="color:rgb(1, 1, 1);"> 拔山力尽忽悲歌。</b></p><p class="ql-block"><b> 饮罢虞兮从此、奈君何。</b></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><b> 人间不识精诚苦。贪看青青舞。</b></p><p class="ql-block"><b> 蓦然敛袂却亭亭。</b></p><p class="ql-block"><b> 怕是曲中犹带、楚歌声。</b></p> <h1><b style="color:rgb(237, 35, 8);"> 虞美人· 枕上</b></h1><p class="ql-block"><b> 毛泽东</b></p><p class="ql-block"><b> 堆来枕上愁何状,江海翻波浪。</b></p><p class="ql-block"><b> 夜长天色总难明,</b></p><p class="ql-block"><b> 寂寞披衣起坐数寒星。</b></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><b> 晓来百念都灰尽,剩有离人影。</b></p><p class="ql-block"><b> 一钩残月向西流,</b></p><p class="ql-block"><b> 对此不抛眼泪也无由。</b></p> <h1><b style="color:rgb(237, 35, 8);"> 虞美人</b></h1><p class="ql-block"><b> 【宋】黄庭坚</b></p><p class="ql-block"><b> 天涯也有江南信,梅破知春近。</b></p><p class="ql-block"><b> 夜阑风细得香迟,</b></p><p class="ql-block"><b> 不道小来开遍向南枝。</b></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><b> 玉台弄粉花因妒,飘到眉心住。</b></p><p class="ql-block"><b> 平生个里愿杯深,</b></p><p class="ql-block"><b> 去国十年老尽少年心。</b></p> <h1><b style="color:rgb(237, 35, 8);"> 虞美人</b></h1><p class="ql-block"><b> 【宋】秦观</b></p><p class="ql-block"><b> 碧桃天上栽和露,不是凡花数。</b></p><p class="ql-block"><b> 乱山深处水萦洄,</b></p><p class="ql-block"><b> 可惜一枝如画、为谁开。</b></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><b> 轻寒细雨情何限,不道春难管。</b></p><p class="ql-block"><b> 为君沈醉又何妨,</b></p><p class="ql-block"><b> 只怕酒醒时候、断人肠。</b></p> <h1><b style="color:rgb(237, 35, 8);"> 虞美人</b></h1><p class="ql-block"><b> 【宋】辛弃疾</b></p><p class="ql-block"><b> 群花泣尽朝来露。争奈春归去。</b></p><p class="ql-block"><b> 不知庭下有荼靡。</b></p><p class="ql-block"><b> 偷得十分春色、怕春知。</b></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><b> 淡中有味清中贵。飞絮残英避。</b></p><p class="ql-block"><b> 露华微渗玉肌香。</b></p><p class="ql-block"><b> 恰似杨妃初试、出兰汤。</b></p> <h1><b style="color:rgb(237, 35, 8);"> 虞美人</b></h1><p class="ql-block"><b style="color:rgb(1, 1, 1);"> 【宋】姜夔</b></p><p class="ql-block"><b style="color:rgb(1, 1, 1);"> 西园曾为梅花醉。叶翦春云细。</b></p><p class="ql-block"><b style="color:rgb(1, 1, 1);"> 玉笙凉夜隔帘吹。</b></p><p class="ql-block"><b> 卧看花梢摇动、一枝枝。</b></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><b> 娉娉袅袅教谁惜。空压纱巾侧。</b></p><p class="ql-block"><b> 沈香亭北又青苔。</b></p><p class="ql-block"><b> 唯有当时蝴蝶、自飞来。</b></p> <h1><b style="color:rgb(237, 35, 8);"> 虞美人</b></h1><p class="ql-block"><b> 【宋】刘辰翁</b></p><p class="ql-block"><b> 梅梢腊尽春归了。毕竟春寒少。</b></p><p class="ql-block"><b> 乱山残烛雪和风。</b></p><p class="ql-block"><b> 犹胜阴山海上、窖群中。</b></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><b> 年光老去才情在。惟有华风改。</b></p><p class="ql-block"><b> 醉中幸自不曾愁。</b></p><p class="ql-block"><b> 谁唱春花秋叶、泪偷流。</b></p> <h1><b style="color:rgb(237, 35, 8);"> 虞美人</b></h1><p class="ql-block"><b> 【宋】苏轼</b></p><p class="ql-block"><b> 冰肌自是生来瘦。那更分飞後。</b></p><p class="ql-block"><b> 日长帘暮望黄昏。</b></p><p class="ql-block"><b> 及至黄昏时候、转销魂。</b></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><b> 君还知道相思苦。怎忍抛奴去。</b></p><p class="ql-block"><b> 不辞迢递过关山。</b></p><p class="ql-block"><b> 只恐别郎容易、见郎难。</b></p> <h1><b style="color:rgb(237, 35, 8);"> 虞美人</b></h1><p class="ql-block"><b> 【南唐】李煜</b></p><p class="ql-block"><b> 风回小院庭芜绿,柳眼春相续。</b></p><p class="ql-block"><b> 凭阑半日独无言,</b></p><p class="ql-block"><b> 依旧竹声新月似当年。</b></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><b> 笙歌未散尊前在,池面冰初解。</b></p><p class="ql-block"><b> 烛明香暗画楼深,</b></p><p class="ql-block"><b> 满鬓清霜残雪思难任。</b></p> <h1><b style="color:rgb(237, 35, 8);"> 虞美人</b></h1><p class="ql-block"><b> 【宋】欧阳修</b></p><p class="ql-block"><b> 炉香昼永龙烟白。风动金鸾额。</b></p><p class="ql-block"><b> 画屏寒掩小山川。</b></p><p class="ql-block"><b> 睡容初起枕痕圆。坠花钿。 </b></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><b> 楼高不及烟霄半。望尽相思眼。</b></p><p class="ql-block"><b> 艳阳刚爱挫愁人。</b></p><p class="ql-block"><b> 故生芳草碧连云。怨王孙。</b></p> <h1><b style="color:rgb(237, 35, 8);">虞美人·曲阑深处重相见</b></h1><p class="ql-block"><b> 【清】纳兰性德</b></p><p class="ql-block"><b>曲阑深处重相见,匀泪偎人颤。</b></p><p class="ql-block"><b>凄凉别后两应同,</b></p><p class="ql-block"><b>最是不胜清怨月明中。</b></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><b>半生已分孤眠过,山枕檀痕涴。</b></p><p class="ql-block"><b>忆来何事最销魂,</b></p><p class="ql-block"><b>第一折枝花样画罗裙。</b></p> <h1><b style="color:rgb(237, 35, 8);">虞美人·玉楼缥缈孤烟际</b></h1><p class="ql-block"><b> 【宋】欧阳澈</b></p><p class="ql-block"><b>玉楼缥缈孤烟际。徒倚愁如醉。</b></p><p class="ql-block"><b>雁来人远暗消魂。</b></p><p class="ql-block"><b>帘卷一钩新月、怯黄昏。</b></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><b>那人音信全无个。幽恨谁凭破。</b></p><p class="ql-block"><b>扑花蝴蝶若知人。</b></p><p class="ql-block"><b>为我一场清梦、去相亲。</b></p> <h1><b style="color:rgb(237, 35, 8);">虞美人·小梅枝上东君信</b></h1><p class="ql-block"><b> 【宋】晏几道</b></p><p class="ql-block"><b>小梅枝上东君信。雪后花期近。</b></p><p class="ql-block"><b>南枝开尽北枝开。</b></p><p class="ql-block"><b>长被陇头游子、寄春来。</b></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><b>年年衣袖年年泪。总为今朝意。</b></p><p class="ql-block"><b>问谁同是忆花人。</b></p><p class="ql-block"><b>赚得小鸿眉黛、也低颦。</b></p> <h1><b style="color:rgb(237, 35, 8);">虞美人·秋夕信步</b></h1><p class="ql-block"><b> 【清】纳兰性德</b></p><p class="ql-block"><b>愁痕满地无人省,露湿琅玕影。</b></p><p class="ql-block"><b>闲阶小立倍荒凉。</b></p><p class="ql-block"><b>还剩旧时月色在潇湘。</b></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><b>薄情转是多情累,曲曲柔肠碎。</b></p><p class="ql-block"><b>红笺向壁字模糊,</b></p><p class="ql-block"><b>忆共灯前呵手为伊书。</b></p> <h1><b style="color:rgb(237, 35, 8);"> 虞美人 * 对酒逢花 </b></h1><p class="ql-block"><b> 【宋】苏轼</b></p><p class="ql-block"><b> 持杯遥劝天边月,愿月圆无缺。</b></p><p class="ql-block"><b> 持杯复更劝花枝,</b></p><p class="ql-block"><b> 且愿花枝长在,莫离坡。</b></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><b> 持杯月下花前醉,休问荣枯事,</b></p><p class="ql-block"><b> 此欢能有几人知,</b></p><p class="ql-block"><b> 对酒逢花不饮,待何时?</b></p> <h1><b style="color:rgb(237, 35, 8);">  虞美人 三首 其二</b></h1><p class="ql-block"><b> 【宋】·秦观)</b></p><p class="ql-block"><b> 碧桃天上栽和露,不是凡花数。</b></p><p class="ql-block"><b> 乱山深处水潆洄,</b></p><p class="ql-block"><b> 可惜一枝如画、为谁开。</b></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><b> 轻寒细雨情何限,不道春难管。</b></p><p class="ql-block"><b> 为君沈醉又何妨,</b></p><p class="ql-block"><b> 只怕酒醒时候、断人肠。</b></p> <p class="ql-block"><b style="color:rgb(237, 35, 8);">虞美人 * 宝檀金缕鸳鸯枕</b></p><p class="ql-block"><b>【南唐】毛文锡</b></p><p class="ql-block"><b>宝檀金缕鸳鸯枕,绶带盘官锦。</b></p><p class="ql-block"><b>夕阳低映小窗明,</b></p><p class="ql-block"><b>南园绿树语莺莺,梦难成。</b></p><p class="ql-block"><b></b></p><p class="ql-block"><b>玉炉香暖频添炷,满地飘轻絮。</b></p><p class="ql-block"><b>珠帘不卷度沉烟,</b></p><p class="ql-block"><b>庭前闲立画秋千,艳阳天。</b></p><p class="ql-block"><b></b></p> <p class="ql-block"><b style="color:rgb(237, 35, 8);">虞美人•征鸿阵阵音书寄</b></p><p class="ql-block"><b>【现代】徐和</b></p><p class="ql-block"><b>征鸿阵阵音书寄,肠断云千里。</b></p><p class="ql-block"><b>鬓丝如雪几多呻,</b></p><p class="ql-block"><b>夜霜雁影怅窗云,月星沉。</b></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><b>暗香冷蕊从风旑,憔悴莺花比。</b></p><p class="ql-block"><b>愁多奈处谩花丛,</b></p><p class="ql-block"><b>霜枝昨夜递芳琼,雪梅春。</b></p><p class="ql-block"><b></b></p>